سخت ترین چوب بازار کدام است + جدول معرفی 12 چوب سخت ایران و دنیا

سخت‌ ترین چوب موجود در بازار معمولاً به‌عنوان یکی از مصالح بسیار مقاوم و سخت شناخته می‌شود، چوب صلب است که از تنه درختانی مانند بلوط، قرمز، گردو و… به تولید می‌رسد. این نوع چوب به دلیل ساختار چگالی و توده‌ای که دارد، بسیار مقاوم در برابر ضربه، فشار و کشش است. در ایران و جهان، بلوط به عنوان یکی از سخت‌ترین و محکم‌ترین چوب‌ها شناخته می‌شود؛ به علت ویژگی‌های طبیعی آن، برای ساخت مبلمان، کابینت‌ها، پارکت و مصارف دیگر کاربرد دارد. همچنین، درخت آفریقای ونیزیا (African Blackwood)، به عنوان یکی از سنگین‌ترین چوب‌های جهان به شمار می‌رود. این چوب بسیار سخت، مقاوم و با طراحی زیبا است و اغلب برای ساخت سازهای موسیقی از جمله سازهای بادی و زهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بررسی 9 مورد از سخت ترین چوب موجود در بازار

برای بررسی سخت‌ترین و محکم‌ترین انواع چوب در ایران و جهان، می‌توان از آزمایش‌های تخصصی مانند آزمایش سختی جانکا استفاده کرد. در این آزمایش، سختی با اندازه‌گیری نیروی مورد نیاز برای فشار دادن یک توپ فولادی با قطر 0.444 اینچ به داخل چوب تا عمقی به اندازه نصف قطر توپ تعیین می‌شود. همچنین، روش‌های دیگری نیز برای تشخیص وجود دارد. به عنوان مثال، می‌توان چوب را خم کرد تا زمانی که خرد شود، آن را بچرخانید یا چیزهای سنگین روی آن قرار داد تا زمانی که دچار شکست کامل شود یا مقاومت در برابر فرورفتگی نیز نشان‌دهنده دوام و عملکرد چوب است. در حال حاضر، سخت‌ترین چوب‌های موجود در بازار که برخی از آنها به‌عنوان چوب ضد آب نیز شناخته می‌شوند، شامل راش، ترمو و روسی هستند که دارای ویژگی‌های خاص هستند که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.

1) راش

با رنگ قرمز مایل به قهوه‌ای و بافتی تقریباً درشت که شامل رگه‌های مشخص و منافذ ریز است، به‌عنوان یکی از محکم‌ترین چوب‌ها شناخته می‌شود. راش (Fagus grandifolia) اغلب به‌عنوان درختی با میراث آمریکایی و ارتباطاتی با اروپا مطرح است و در اقلیم‌های مختلف رشد می‌کند. ارتفاع این درخت محکم به 80 تا 100 متر می‌رسد و پوست صاف خاکستری نقره‌ای آن نماد زیبایی و شکوه است. این متریال در صنایع مبلمان سازی، تولید کف‌پوش، آلات موسیقی و تخته سه لا استفاده می‌شود.

راش به عنوان یک چوب سخت و قیمتی، معمولاً برای تولید انحناها کاربرد دارد. راش چکش‌خوار است و برای موارد مختلفی از جمله صندلی، کابینت، کف‌پوش، قاشق، تخته برش و غیره مناسب به نظر می‌رسد. راش دارای خصوصیاتی مانند سختی، سطح مستحکم و چگالی بالا است که آن را از سایر انواع چوب‌های محکم تر می‌سازد. همچنین بافت یکنواخت این چوب، به دلیل سطح سخت و قوی بودن آن، باعث مقاومت بیشتر در برابر فشار، بریدگی و خراشیدگی می‌شود و به همین منظور راش به عنوان یکی از سخت‌ترین چوب‌ها در کف‌پوش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما به دلیل نوسانات قیمت چوب راش در مواردی مقرون به صرفه نیست.

2) ترمو

این متریال در دمای تقریباً 390 درجه فارنهایت سخت شده و جزو سخت‌ترین چوب‌های جهان قرار می‌گیرد و در مقابل پوسیدگی، جذب آب، انقباض و تورم، مقاومت بسیار بالایی دارد. به دلیل طی کردن این فرایندها، رنگ ترمو تیره‌تر و جذاب تر از چوب‌های معمولی است و به دلیل مناسب بودن قیمت ترموود بیشتر از بقیه کاربرد دارد. همچنین این فرایند حرارتی، هرگونه تغییر شکل یا مشکلی که امکان دارد در طول رطوبت‌زدایی طبیعی رخ دهد، به حداقل می‌رساند یا کاملاً از بین می‌برد و در نتیجه محصول نهایی مقاوم و بادوام تولید می‌شود.

ترمو به دلیل طی کردن این فرایندها، نمی‌تواند با آب تغییر شکل دهد. در مقابل، چوب‌های معمولی در معرض جذب آب هستند و ممکن است منجر به تاب برداشتن، تغییر رنگ و حتی رشد باکتری یا قارچ شود. به عنوان معایب این نوع چوب می‌توان به شکنندگی آن اشاره کرد؛ زیرا پس از اعمال حرارت به ترمو، یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که می‌تواند رخ دهد، شکنندگی است. این موضوع باعث شده که ترمو در طول زمان شکافته و پوسته‌پوسته شود.

3) روسی

این نوع چوب از لایه‌های سخت تشکیل شده است و با نام بالتیک نیز شناخته می‌شود و بسیاری از نجاران، سازندگان مبلمان و تولیدکنندگان از آن استفاده می‌کنند. ورق‌های تخته سه لای بادوام، مستحکم و جذاب از زیرمجموعه‌های روسی هستند. این نوع چوب با داشتن هسته‌ای جامد، به راحتی قابلیت پذیرش پیچ‌ را دارد و پیچ‌ها در آن به‌خوبی جای می‌گیرند. همچنین، این هسته جامد برش و چسباندن را آسان می‌کند، بنابراین می‌توان از چندین ورق تخته سه لایه روسی برای ساخت میز، کابینت، قفسه کتاب و موارد دیگر استفاده کرد.

همچنین، چوب روسی برای استفاده در ساختمان‌سازی و معماری، به عنوان نمای ساختمان کاربرد دارد. این متریال قابلیت تاب برداشتن ندارد، اما در مقایسه با بسیاری از انواع چوب دیگر، کمتر تحت فشار کمانش قرار می‌گیرد و جزو سخت‌ترین چوب‌های موجود است. مجموعه پیوان یکی از بهترین تامین کنندگان چوب روسی در ایران است و می‌توانید با مراجعه به وبسایت این شرکت، قیمت چوب روسی را استعلام کرده و آن را را به صورت آنلاین خریداری کنید.

4) آبنوس 

یکی از انواع چوب‌های محکم و سخت‌ موجود در جهان و همچنین در ایران، آبنوس است. این چوب یکی از گران‌ترین و پرچگالی‌ترین چوب‌ها محسوب می‌شود و انواع مختلفی دارد که تمام آنها دارای استحکام بالا و مقاومت در برابر نفوذ و حمله حشرات هستند. آبنوس برزیلی با مقیاس 3690 در رده‌ی محکم‌ترین چوب‌های جهان قرار دارد. یکی از عوامل اصلی استحکام آن، کم بودن سرعت رشد است. به دلیل سختی و مقاومت بالا، از آبنوس در ساخت انواع مبلمان، پیانو و وسایل چوبی استفاده می‌شود.

5) بلوط

یکی از انواع چوب‌های سخت و قیمتی در ایران و سراسر دنیا، بلوط‌ها هستند که مقاومت بالا، ویژگی مشترک انواع بلوط‌ها است. علاوه‌بر پایداری و مقاومت بالا در خم‌کاری، چسب‌خوری و رنگ‌کاری، بلوط دارای از قابلیت بالایی برخوردار بوده و به عنوان یکی از انواع محکم‌ترین چوب‌ها در ایران، مقاومت خوبی نیز در برابر حمله قارچ‌ها، حشرات و آفات دارد. از بلوط در ساخت قایق، مبلمان، کفپوش و پارکت، دیوارپوش و سایر مصارف ساختمانی استفاده می‌شود.

6) افرا

چوب سخت افرا دارای مقاومت نسبتاً خوب در برابر پوسیدگی است. این متریال، علیرغم سختی و مقاومت قابل توجه، در برابر خط و خش کمی آسیب‌پذیر بوده، اما از آن می‌توان در تولیدات چوبی مختلف استفاده کرد. این نوع چوب، پایداری و دوام زیاد و مقاومت بالایی در برابر خشکی نیز دارد. صنعت ساخت مبلمان چوبی و دکوراسیون از جمله صنایع پرکاربرد محسوب می‌شود که از این چوب استفاده می‌کنند.

7) مار

چوب سخت “مار” دارای رنگ قهوه‌ای و تیرگی است. بافت آن شبیه به پوست مار بوده و به همین دلیل به نام “مار” شناخته می‌شود. این چوب را می‌توان یکی از محکم‌ترین انواع چوب در جهان دانست و در دسته‌ی چوب‌های سخت و بسیار محکم قرار داد. بر اساس مقیاس جانکا سختی، این چوب به عدد 1500 می‌رسد. مقاومت بالا در برابر پوسیدگی و خشکی، وزن و چگالی بالا و ویژگی‌های دیگر این درخت باعث شده که در بسیاری از کاربردهای ساختمانی، دکوراتیو، ساخت مبلمان، کابینت چوبی، پارکت و غیره استفاده شود.

8) توسکا

اگر به دنبال سفت‌ترین چوب در ایران و جهان هستید، حتماً نیاز به مطالعه درباره “توسکا” دارید. این متریال یک نوع چوب سخت و قیمتی محسوب می‌شود و دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی، پوسیدگی و حمله حشرات است. توسکا نیز در برابر فشار و خمش ساختمانی مقاوم و سخت بوده، به طوری که در ساخت پل‌های چوبی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. توسکا به دلیل استحکام بالا در صنایع ساختمانی، ساخت مبلمان، آلات موسیقی و ساخت حمام و سونا، کاربرد فراوانی دارد.

9) گردو

یکی از چوب‌های محبوب در ایران درخت گردو است. این چوب به عنوان یکی از سفت‌ترین چوب‌های ایران شناخته می‌شود و چگالی بالایی دارد. در برابر خمش، فشار و ترکیدگی نیز مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد. الیاف ریز و بافت خاص چوب سخت گردو باعث شده که پایداری خوبی در برابر تغییرات دما و رطوبت داشته و همچنین دوام و پایداری بالا در برابر ضربات، مقاومت در برابر فرسایش و ساییدگی، وزن مناسب و قابلیت شکل‌پذیری بالا باعث شده که از این چوب در کاربردهای متنوعی مانند ساخت مبلمان، ساختمان‌سازی، کف‌پوش، روکش چوبی، ساخت آلات موسیقی، مجسمه‌سازی و ساخت آثار هنری و غیره استفاده شود.

جدول مقایسه سخت ترین چوب موجود در بازار ایران

نوع چوب	مزایا	معایب	توضیحات
راش	سخت و محکم – مناسب برای تولید مبلمان، کف‌پوش، و آلات موسیقی	قیمت نسبتاً بالا – نوسانات قیمت	راحتی در تولید مبلمان و کف‌پوش، اما قیمت بالا و نوسانات آن از معایب
ترمو	سخت‌ترین چوب جهان – مقاومت بالا در برابر پوسیدگی، جذب آب، انقباض و تورم	ممکن است پس از حرارت، شکافته و پوسته‌پوسته شود	مقاومت بسیار بالا در برابر عوامل مخرب، اما ممکن است پس از حرارت، شکافته شود
روسی	ساختار جامد – قابلیت پذیرش پیچ – استفاده در ساختمان‌سازی و معماری	ممکن است در طول زمان شکافته و پوسته‌پوسته شود	مقاومت در برابر فشار و خمش با قابلیت پذیرش پیچ، اما ممکن است پس از مدتی شکافته شود
آبنوس	یکی از گران‌ترین و سخت‌ترین چوب‌ها – مقاومت در برابر نفوذ و حمله حشرات	هزینه بالا – کمیت محدودی در دسترس بودن	مقاومت بسیار بالا در برابر حشرات و عوامل مخرب، اما هزینه بالا و کمیت محدودی در دسترس بودن
بلوط	مقاومت بالا در برابر پوسیدگی و حشرات – مقاومت در برابر خمش و چسب‌خوری	قیمت نسبتاً بالا – کمیت محدودی در دسترس بودن	مقاومت در برابر عوامل مخرب با قیمت مناسب، اما کمیت محدودی در دسترس بودن
افرا	مقاومت در برابر پوسیدگی – پایداری و دوام زیاد	آسیب‌پذیری در برابر خط و خش	پایداری و مقاومت در برابر پوسیدگی، اما آسیب‌پذیری در برابر خط و خش
مار	یکی از محکم‌ترین چوب‌ها در جهان – مقاومت بالا در برابر پوسیدگی و خشکی	ندارد	چوبی با مقاومت بسیار بالا در برابر عوامل مخرب، بدون نقطه ضعف معین
توسکا	مقاومت بالا در برابر خوردگی و پوسیدگی – مقاومت در برابر فشار و خمش	قیمت نسبتاً بالا	مقاومت در برابر عوامل مخرب با قیمت بالا
گردو	یکی از سفت‌ترین چوب‌ها – پایداری در برابر تغییرات دما و رطوبت	قیمت نسبتاً بالا	مقاومت در برابر تغییرات دما و رطوبت با قیمت بالا

سخت‌ترین چوب موجود در بازار کدام‌ها هستند؟

تحقیقات مختلفی درباره سخت‌ترین چوب دنیا و انواع چوب‌های قیمتی انجام شده است. اگرچه بسیاری از چوب‌ها در زمینه استقامت نزدیک به هم و در یک بازه قرار می‌گیرند، اما بر اساس آزمون‌ها و بررسی‌های مختلف، سخت‌ترین آنها عبارتند از:

• بسیار سخت: آرزوبه، آبنوس، بلوط سبز، كهور، افرا، مار و…
• سخت: چوب توسکا، سرخدار، ارس، زربين شمشاد، ممرز، انجيل، ون و…
• نیمه سخت: بلوط، ون، ملچ، گردو، اقاقیا و…
• نرم: نمدار، غان، لرگ، سپیدار، انجيل؛ توجه کنید که ترتیب این چوب‌ها امکان دارد بر اساس معیارهای مختلف متفاوت شود.

جدول معرفی 12 چوب سخت‌ موجود در بازار به‌ترتیب + ویژگی‌ها

رتبه	نوع چوب	ویژگی‌ها
1	آرزوبه	بسیار سخت، استقامت بالا
2	آبنوس	بسیار سخت، مقاومت در برابر فشار
3	بلوط سبز	بسیار سخت، مقاومت در برابر شکست
4	كهور	بسیار سخت، استحکام بالا
5	افرا	بسیار سخت، مقاومت در برابر خمش
6	مار	بسیار سخت، مقاومت در برابر فشار
7	چوب توسکا	سخت، مقاومت در برابر شکست
8	سرخدار	سخت، استحکام بالا
9	ارس	سخت، مقاومت در برابر فشار
10	زربين شمشاد	سخت، استحکام بالا
11	ممرز	سخت، مقاومت در برابر شکست
12	انجيل	سخت، مقاومت در برابر فشا

سخت شدن چوب از طریق خشک کردن

خشک کردن انواع چوب سخت و قیمتی به منظور کاهش رطوبت قبل از استفاده از آن‌ها انجام می‌شود. این فرآیند می‌تواند به دو روش زیر صورت بگیرد:

خشک کردن با هوای طبیعی

در این روش، چوب در محیط آزاد قرار داده می‌شود تا به تدریج رطوبت خود را از طریق تبادل با هوا از دست دهد. این فرآیند طبیعی‌تر است، اما زمان بیشتری نسبت به خشک کردن مصنوعی طی خواهد کرد.

خشک کردن مصنوعی

در این روش، از تجهیزات خاصی مانند کوره‌ها یا سیستم‌های خشک کننده استفاده می‌شود. چوب در داخل این تجهیزات قرار می‌گیرد و با استفاده از گرما و جریان هوا، رطوبت آن به سرعت کاهش پیدا می‌کند. این روش معمولاً سریع‌تر است و می‌تواند به کنترل بهتری بر روی رطوبت چوب و صدمات کیفی آن منجر شود. این فرآیند مقاومت بیشتری به چوب در برابر پوسیدگی اولیه، لکه قارچی و حمله حشرات مختلف خواهد داد. از طرف دیگر، خشک کردن می‌تواند مشکلات کیفی مانند ترک‌ها و شکاف‌ها در چوب ایجاد کند، بنابراین باید با دقت و کنترل صحیح انجام شود. در مورد استفاده از این متریال به عنوان مصالح ساختمانی یا در ساخت اشیاء نجاری، تعادل رطوبت میان چوب و محیط اطراف بسیار مهم است. انقباض و اتساع ناهمگن چوب در صورتی که به سرعت و بدون کنترل اتفاق بیفتد، می‌تواند باعث آسیب به چوب شود. رطوبت می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روی فرایند سوختن بگذارد. چوب با رطوبت بالا می‌تواند هیدروکربن‌های نسوخته را تولید کند و باعث افزایش مصرف انرژی و کاهش کارایی سوختن شود.

بنابراین، در صورتی که چوب قرار است بسوزد، بهتر است قبل از آن را خشک کنیم تا رطوبت آن کاهش پیدا کند. در الوارهای سخت و قیمتی، فرآیند خشک کردن می‌تواند ارزش آن را افزایش دهد. با این حال، روش‌های خشک کردن معمولی ممکن است مشکلات کیفی مانند ترک‌ها و شکاف‌ها در چوب ایجاد کنند و ارزش محصول را کاهش دهند. برای جلوگیری از این مشکلات، نیاز است به روش‌های خشک کردن مناسب و کنترل دقیق رطوبت و دما در طول فرآیند. به طور کلی، خشک کردن چوب بلافاصله پس از قطع درختان، آنها را در مقابل پوسیدگی اولیه، لکه قارچی و حمله حشرات مختلف محافظت می‌کند. این فرآیند مانع رشد ارگانیسم‌هایی که باعث پوسیدگی و لکه می‌شوند، خواهد شد؛ زیرا ارگانیسم‌هایی که منجر به پوسیدگی و لکه می‌شوند، اغلب در الوارهای سبز زندگی می‌کنند و نمی‌توانند در چوب‌هایی با رطوبت کمتر از 20 درصد به رشد کردن ادامه دهند.

جدول مراحل خشک کردن مصنوعی چوب

مرحله خشک کردن مصنوعی چوب	توضیحات
مرحله اول: آماده‌سازی	این مرحله شامل جدا کردن چوب از درخت اصلی و برش آن به قطعات مناسب برای فرآیند خشک‌کردن است.
مرحله دوم: تجهیزات و فرآیند خشک کردن	در این مرحله از تجهیزات مخصوص خشک‌کننده مانند کوره‌ها یا سیستم‌های خشک‌کننده استفاده می‌شود. همچنین گرما و جریان هوا برای کاهش رطوبت چوب به کار می‌روند.
مرحله سوم: کنترل و نظارت	در این مرحله، رطوبت و دما به دقت کنترل می‌شود تا جلوی ایجاد مشکلات کیفی مانند ترک‌ها و شکاف‌ها گرفته شود.
مرحله نهایی: اتمام و ذخیره‌سازی	پس از اتمام فرآیند خشک‌کردن، چوب به مرحله ذخیره‌سازی و استفاده می‌رسد، که در این مرحله نیز نیاز به کنترل رطوبت و دما است.

جمع بندی

در این مقاله به معرفی و خصوصیات سه نوع چوب راش، ترمو و روسی به عنوان سخت‌ترین چوب‌ها در بازار ایران پرداخته شد و روش‌های خشک کردن آنها به منظور افزایش استحکام و دوام نیز مورد بررسی قرار گرفت. با این حال، اگر قصد شما این است که برای مقاصد خاصی از این متریال استفاده شود، باید به نیازهای خود توجه کنید. به عنوان مثال، ممکن است سخت‌ترین چوب دنیا برای ساخت آثار هنری مناسب نبوده و یا با توجه به معیار قیمت تخته چوب ارزان انتخاب کنید؛ اگر چه سخت بودن چوب یک عامل مهم خواهد بود، اما تنها این خاصیت برای داشتن یک فرنیچر یا سازه‌ای محکم کافی نیست. 

• محکم ترین چوب ایران چیست؟

  چوب بلوط و گردو که به عنوان محکم ترین چوب موجود در بازار ایران شناخته می شوند.

• سنگین ترین چوب دنیا چیست؟

  سنگین ترین چوب دنیا چوب اکالیپتوس رجینا در کشور استرالیا است. سنگینی این چوب کاربردهای آن را نیز خاص تر کرده است.

• آیا چوب درخت گیلاس هم در دسته محکم ترین چوب ایران و دنیا قرار می گیرد؟

  هر چند چوب درخت گیلاس مقاومت خوبی در برابر ضربه و فشار دارد و یک چوب سخت قیمتی است؛ اما این چوب در دسته انواع مهم و شناخته شده محکم ترین درخت جهان قرار نمی گیرد.