ورق استیل چیست؟

اگر کمی به اطراف خود توجه کنید، حتما نشانه‌هایی از ورق استیل را در زندگی خود مشاهده می‌کنید. ورق استیل یا همان ورق استنلس استیل دارای آلیاژ خاصی است که خواص متفاوتی نسبت به فولاد دارد. ورق استیل در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی مقاومت بالایی نسبت به فولاد دارد. همچنین به دلیل ساختار آلیاژی ورق استنلس استیل، امکان نورد آن تا ضخامت‌های بسیار باریک وجود دارد که باعث شده این نوع ورق از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار شود.  این ویژگی‌ها باعث شده ورق استیل به یکی از پرمصرف‌ترین آلیاژهای آهن در زندگی و صنایع مختلف تبدیل شود. به طور معمول به ورق‌های فولادی که کمتر از 2 درصد کربن داشته باشند، ورق استیل یا ورق استنلس استیل گفته می‌شوند. در ساخت ورق استیل علاوه بر آهن و کربن، عناصر دیگری مانند منگنز، گوگرد، فسفر و سیلیکون، کروم و نیکل نیز به کار برده می‌شوند که افزایش یا کاهش هر کدام بر خاصیت‌های ورق استیل مانند جوش پذیری، مقاومت در برابر خوردگی و... تاثیرگذار است.

انواع ورق استیل

به طور معمول ورق های استیل با توجه به نوع آلیاژشان تقسیم‌بندی می‌شود. تاثیر عناصر به حدی است که با تغییر 1 درصدی یک عنصر می‌توان چندین نوع جدید از ورق استیل را تولید کرد که هر کدام دارای خصوصیاتی متفاوت باشند. اما به طور کلی ورق‌های استیل به چهار دسته تقیسم‌بندی شده و در گریدهای متفاوتی تولید می‌شوند. در ادامه ابتدا انواع اصلی ورق‌های استیل و سپس پرکاربردترین گریدهای آن را بررسی خواهیم نمود. سپس برخی از سوالات رایج در مورد ورق استیل را بررسی خواهیم کرد.

ورق استیل آستنیتی

رایج‌ترین نوع ورق استیل، فولادهای ضدزنگ آستنیتی هستند که در مقایسه با سایر انواع استیل دارای نیکل بسیار بیشتری است. این آلیاژ حاوی مقادیر بالایی از کروم، نیتروژن و مولیبدن نیز است. استیل‌های آستنیتی به دلیل قابلیت جوش و چکش‌خواری بسیار معروف هستند. اقلام تولیدشده با این آلیاژ در برابر خوردگی مقاوم‌تر هستند و خاصیت غیرمغناطیسی دارند، اما می‌توان با فرآیند شکل‌دهی سرد مغناطیسی شوند. تنها مشکل احتمالی ورق‌های استیل آستنیتی گران بودن آنهاست. گریدهای متداول ورق‎های استیل آستنیتی شامل آلیاژهای 304 و 3016 است.

ورق استیل فریتی

استیل فریتی، فولادهای ضدزنگ با مقادیر بسیار کم‌کربن هستند. به طور کلی، مقدار غلظت کربن در آلیاژ استیل فریتی از 0.10٪ تجاوز نمی‌کند. عناصر دیگری به این نوع استیل اضافه می‌شود که رایج‌ترین آنها مولیبدن است. ورق استیل فریتی عمدتاً از کروم تشکیل شده و به دلیل پایین‌تر  بودن مقدار نیکل از سایر انواع استیل ارزان‌تر است. ورق‌های استیل فریتی مغناطیسی هستند و معمولاً برای مقاومت در برابر ترک‌خوردگی ناشی از تنش استفاده می‌شوند. به همین دلیل، از ورق‌ استیل فریتی اغلب برای محصولاتی که با مواد خورنده در تماس هستند، استفاده می‌شوند. دو نوع از رایج ترین گریدهای ورق‌ استیل فریتی، 430 و 434 هستند.

ورق‌های استیل دوبلکس

استیل‌های دوبلکس اساساً ترکیبی از استیل فریتی و آستنیتی هستند. این نوع آلیاژ از ورق‌های استیل فریتی و آستنیتی قوی‌تر است؛ در عین حال وزن پایین‌تری دارد. این نوع استیل، نیکل کمتری نسبت به استیل آستنیتی دارد، به همین دلیل، قیمت کمتری نسبت به استیل آستنیتی نیز دارد. ورق‌های استیل دوبلکس بیشتر در صنعت نفت برای مصرف در زیر آب استفاده می‌شود. این کاربرد به دلیل قابلیت‌های مقاومت در برابر خوردگی این نوع استیل است که باعث می‌شود بتواند ماهیت خورنده آب نمک را در مدت زمان طولانی تحمل کند. ورق‌های استیل دوبلکس نسبتاً چکش‌خوار هستند و قابلیت جوش پذیر خوبی دارند. دو نوع از رایج‌ترین استیل‌های دوبلکس عبارت‌اند از استیل S31803 و استیل S32205.

ورق‌های استیل مارتنزیتی

استیل مارتنزیتی از نظر ساختاری مشابه استیل فریتی است و تنها تفاوت واقعی آنها درصد کربن‌شان است. درصد کربن در استیل فریتی زیر 0.10 درصد است، در حالی که درصد کربن در استیل مارتنزیتی حدود 1 درصد است. این تفاوت درصد کربن بسیار مهم است زیرا باعث سخت شدن استیل مارتنزیتی می‌شود. این نوع استیل معمولاً در شرایطی استفاده می‌شود که به استحکام بالا،  اما مقاومت متوسط در برابر خوردگی نیاز است.  برخی از پرکاربردترین استیل‌های مارتنزیتی شامل آلیاژ 431 و 420S45 هستند.

معرفی انواع گریدهای ورق استیل

ورق استیل گریدهای مختلفی داشته که در تعیین قیمت ورق استیل  تاثیر می‌گذارد. در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم:

ورق استیل 304

فولاد ضدزنگ یا ورق استیل 304 از نوع آستینی است که می‌تواند تحت کشش قرار بگیرد. استیل 304 از نوع استیل نگیر یا غیرمغناطیسی است؛ از همین رو از ورق استیل 304 در ساخت انواع سینک ظرفشویی و ظروف آشپزخانه استفاده می‌شود. در ترکیب استیل 304 به طور متوسط 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل وجود دارد. شما می‌توانید برای مشاهده قیمت ورق استیل 304 به وب‌سایت پیوان مراجعه کنید.

ورق استیل 316

یکی از پرکاربردترین انواع استیل، استیل 316 است که مقاومت فوق‌العاده‌ای دارد. ورق استیل 316 در برابر اسید و محیط‌های کلریدی مقاومت خوبی از خود نشان داده و بیشتر در صنایع نساجی، نفت، و پالایشگاه ها استفاده میشود. ورق استیل 316 مقاومت بهتری نسبت به خوردگی و خواص مکانیکی بهتری نسبت به ورق استیل 304 دارد.

ورق استیل 410

از ورق استیل 410، بیش‌تر برای ساخت تجهیزات جراحی استفاده می‌شود.

ورق استیل طرح‌دار

ورق استیل طرحدار یکی از پرطرفدارترین نوع ورق استیل است. همچنین این ورق‌ها به دلیل طرحدار بودن، جزو ورق‌های استیل دکوراتیو هم به حساب می‌آید. بنابراین با توجه به قیمت ورق استیل تزئینی، قیمت ورق استیل طرح‌دار هم نسبتا بالا است. شما می‌توانید برای آگاهی از قیمت ورق استیل از جمله قیمت ورق استیل تزئینی و قیمت ورق استیل فنری، به فروشگاه‌های اینترنتی مراجعه کنید.

ورق استیل مشکی

از ورق استیل مشبک و دودی برای ساخت لوازم آشپزخانه و جواهرات استفاده می‌شود. ورق‌های استیل در سه نمونه براق، خش‌دار و مات به بازار عرضه می‌شود. از طرفی ورق استیل دکوراتیو مشکی از نوع براق بوده و کاربرد تزئینی دارد.

ورق استیل پانچ شده

یکی از پرکاربردترین ورق‌های استیل در پروژه های ساختمانی، ورق استیل پانچ شده و  استیل رنگی است. ورق استیل پانچ شده را در حفاظ هواکش‌ها استفاده می‌کنند.

ورق استیل بگیر و ورق استیل نگیر چیست؟

ورق استیل نگیر و ورق استیل بگیر دارای ضخامت مختلفی است و به دو صورت ورق استیل نازک و ضخیم تقسیم می‌شود. ورق استیل بگیر به فولاد ضد زنگ گفته می‌شود که خاصیت آهن‌ربایی داشته باشد. در مقابل استیل نگیر به فولاد ضد زنگ گفته می‌شود که خاصیت آهن‌ربایی نداشته باشد. ورق استیل 316 و ورق استیل 304 دارای آلیاژ کروم و نیکل است که سبب نگیر بودن استیل می‌شود.

تولیدکنندگان ورق استیل

با توجه به این که شرایط تهیه و آماده‌سازی مذاب برای تولید شمش استیل دشوار است و ایجاد خط نورد و برش ورق استیل بسیار هزینه‌بر است، عمده ورق استیل مورد نیاز کشور به صورت وارداتی تامین می‌شود. به صورت محدود برخی کارخانه‌های داخلی نیز اقدام به تولید آن نموده‌اند که توفیقی نداشته است. در ادمه بعضی از برترین تولیدکنندگان جهانی ورق استیل را معرفی خواهیم نمود.

تیسکو چین (Tisco)

بزرگترین صادرکننده ورق استیل کشور چین است که بیشترین سهم را در بازار ایران دارد. این شرکت ورق‌هایی با ضخامت 0.8 الی 6 میلیمتر تولید می‌کند.

وایسی تایوان

در جایگاه دوم از نظر سهم در بازار ورق استیل ایران قرار می‌گیرد. این شرکت ورق‌های استیل را  در دو نوع ورق های استیل بگیر و ورق های استیل نگیر تولید می‌کند.

ویراج هند (Viraj)

به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان ورق استیل در سطح جهانی شناخته می‌شود.  این شرکت محصولات خود را در رده های مختلفی مانند ‏ آستنیتی ، فریتی، مارتنزیتی ، دوبلکس تولید می‌کند.

یوسکو تایوان (Yusco)

شرکت تایوان دیگری که ورق‌های آن در بازار ایران موجود است شرکت یوسکو است. ورق های شرکت یوسکو کیفیت بیشتر نسبت به دیگر ورق های موجود در بازار دارد. تسکو استیل کره جنوبی (Tesco steel): تسکو استیل یکی دیگر از شرکت‌هایی است که محصولات آن به ایران وارد می‌شوند و گریدهای ورق آن در گرید ۳۰۰ است. ورق استیل کره‌ای از نظر کیفیت بعد از ورق‌های تایوانی در رتبه دوم قرار دارند.

ابعاد ورق استیل

در هنگام خرید ورق استیل، باید توجه داشته باشید که ابعاد ورق استیل بیش‌تر به صورت 1*2، 1.25*2.5، 1.22*2.44، 3*1.5، 1.5*6، 2*6 بوده و ضخامت آن کم است؛ از همین رو به آن استیل نازک نیز گفته می‌شود. توجه داشته باشید که قیمت ورق استیل نازک مقرون به صرفه‌تر از قیمت ورق استیل ضخیم است. هم‌چنین تفاوت آلیاژ و فلز به کار رفته در آن هم در تعیین قیمت ورق استیل از جمله قیمت ورق استیل ضد سایش تاثیر می‌گذارد. مثلا قیمت ورق استیل چلنیوم با قیمت ورق استیل دیگر آلیاژها متفاوت است.

عوامل تاثیرگذار بر قیمت ورق استیل

مانند سایر مقاطع فولادی یکی از اصلی‌ترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت ورق استیل، وزن و ابعاد، برند تولیدکننده و کیفیت آن است. همچنین با توجه به واراداتی بودن بیشتر ورق استیل موجود در بازار ایران، قیمت آن علاوه بر نوسانات بازار آهن‌آلات تحت تاثیر نوسانات بازار ارز نیز قرار می‌گیرد. در هنگام خرید ورق استیل باید به آلیاژ آن نیز توجه کنید، زیرا علاوه بر تاثیرگذاری بر قیمت ورق استیل، بر خواص مکانیکی آن نیز تاثیر بسیار زیادی دارد. به عنوان مثال به کارگیری نیکل در ساخت ورق‌های استیل، تاثیر بسیار زیادی بر قیمت ورق استیل می‌گذارد. یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار که به صورت غیرمستقیم قیمت ورق استیل را تحت تاثیر قرار می‌دهد، هزینه حمل و نقل و انبارداری است. اگر چه این هزینه‌ها برای مصرف‌کننده نهایی زیاد قابل لمس نیست.