چوب ضد آب؛ ویژگی و کاربردهای آن
غلبه بر وسوسه استفاده از چوب زیبا و طبیعی برای مبلمان یا دکوراسیون خارجی و داخلی دشوار است، اما واقعیت این است که برخی از چوب‌ها به‌سادگی نمی‌توانند در مکان‌های مرطوب مانند حمام، آشپزخانه یا نمای ساختمان در مناطق مرطوب دوام بیاورند. هوای مرطوب می‌تواند روی چوب، تأثیر منفی بگذارد. با این‌وجود، برخی چوب‌ها در برابر آب مقاومت دارند و به‌عنوان چوب ضد آب شناخته می‌شوند. به‌عنوان مثال، چوب بلوط سفید به‌طور طبیعی در برابر آب، مقاوم است. چوب افرا نیز نه تنها یک چوب سخت، زیبا، خیره‌کننده و متمایز است، بلکه به‌طور طبیعی، نوعی چوب ضد آب محسوب می‌شود. افرا می‌تواند در شرایط مرطوب دوام بیاورد و به‌عنوان کفپوش آشپزخانه عمل کند.
البته تخته‌های وینیل لوکس هم نباید فراموش شوند. آن‌ها یک گزینه عالی برای استفاده در انواع کفپوش‌ها هستند که با قیمتی مقرون به‌صرفه عرضه می‌شوند. مقاومت وینیل در برابر آب تا حدی است که حتی در حمام هم کاربرد دارد و به این لحاظ، یک چوب ضد آب قدرتمند به‌شمار می‌رود. چوب‌های ضد آب از تراکم بالایی برخوردارند و فیبرهای فشرده آن‌ها باعث می‌شود که میزان انقباض و انبساط در این نوع چوب، بسیار کاهش یابد. ازسوی‌دیگر، آوندهای چوب‌های ضد آب کاملا خشک و بسته هستند و همین موضوع کمک می‌کند تا از نفوذ موریانه و جانوران موذی به داخل بافت چوب جلوگیری شود.
ثبات ابعادی چوب ضد آب به چه معناست؟
تشخیص ثبات و پایداری چوب در برابر حرارت و رطوبت با کمک مولفه‌ای به‌نام «ثبات ابعادی» مشخص می‌شود. چوب‌های بلوط، سرو قرمز غربی، گیلاس، افرا، ترمووود و چوب روسی از جمله چوب‌های دارای ثبات ابعادی عالی و مقاومت بالا در برابر رطوبت هستند. چوب روسی ضد آب، از باکیفیت‌ترین و مناسب‌ترین چوب‌ها به لحاظ قیمت است که در بازار یافت می‌شود. برخی از ظریف‌ترین، لوکس‌ترین و روح‌نوازترین مبلمان‌ها، کابینت‌ها و تزئینات چوب، از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین مصالح ساختمانی، یعنی چوب روسی ساخته شده‌اند. برای اطلاع از قیمت روز چوب روسی می‌توانید به سایت پیوان مراجعه کنید و از آخرین قیمت‌های روز باخبر شوید. چوب روسی و ترمووود در مقایسه با افرا و بلوط سفید مقرون به صرفه‌تر هستند.
انواع چوب ضد آب
در ادامه به توضیحاتی درباره این دو چوب ضد آب که بیشتر از بقیه انواع چوب ضدآب پرکاربرد هستند، خواهیم پرداخت.
چوب ضدآب روسی و کاربردهای آن
مهم‌ترین ویژگی چوب روسی که باعث شده طرفداران زیادی پیدا کند، علاوه بر رنگ و ظاهر شگفت‌انگیز آن، مقاومت آن در برابر جذب رطوبت و پوسیدگی است. داخل این نوع چوب، قهوه‌ای مایل به قرمز و سطح چوب، سفید مایل به زرد و خطوط روی آن، صاف و دارای شیارهای نسبتا عمیق است. تراکم بالا در چوب روسی باعث می‌شود که این نوع چوب، ضد آب شود و دوام و ماندگاری بیشتری پیدا کند.
درخت مولد چوب روسی از خانواده سوزنی برگ‌ها است. از چوب این نوع درختان، الوارهای معطر و تازه فراوانی به‌دست می‌آید که معمولاً 18 تا 21 متر ارتفاع دارند و به‌طور گسترده‌ای در ساخت مبلمان چوبی و نمای ساختمان استفاده می‌شوند. البته هر چوب، کاربردهای خاص خودش را دارد و یکی از مهم‌ترین نکاتی که در انتخاب چوب برای مبلمان منزل، به‌ویژه در مناطق مرطوب، باید به آن توجه شود، دوام و زیبایی چوب و ضد آب بودن آن است. در ادامه به تعدادی از نمونه‌های مختلف چوب روسی اشاره می‌کنیم:
- چوب قرمز روسی
- چوب آبی روسی
- چوب سیاه روسی
چوب‌های روسی همگی صاف، سبک و نرم هستند و برای کارهای ساختمانی و سازه‌هایی مانند مبلمان بسیار کاربردی و مناسبند. به‌نظر می‌رسد این چوب‌ها خاصیت آکوستیک دارند که آن‌ها را برای ساخت سازهایی مانند گیتار، ارزشمند می‌کند. از این چوب ضد آب می‌توان برای ساخت پنل هواپیما، قلاب قایق و نردبان نیز استفاده کرد. برای نحوه تشخیص چوب روسی پیوان را به یاد داشته باشید.
چوب ضد آب ترمو و کاربردهای آن
چوب ترمو نیز نوعی چوب ضد آب است که بافتی منحصر به‌فرد، طبیعی و دلنشین دارد و در سال‌های اخیر از آن بیشتر برای نما، کف و سازه‌های خاص استفاده شده است. این چوب طی فرآیند خشک کردن در برابر بخار آب و گردش هوا تولید می‌شود که در آن هسته چوب به دمایی بین 185 تا 220 درجه سانتی‌گراد و رطوبت آن به زیر 6 درصد می‌رسد. به دلیل دمای بالایی که وارد آن می‌شود، زنجیره‌های سلولزی آن پاره و به چوب ضد آب تبدیل می‌شوند. همچنین در طی این فرآیند، اسید موجود در بافت چوب، تبخیر شده و جانوران میکروسکوپی موجود در آن از بین می‌روند.
برای ساخت چوب ترمووود از نوع چوب ضد آب از انواع درختان استفاده می‌شود. درختان کاج، صنوبر و زبان گنجشک، از انواع شناخته‌شده و مورد استفاده برای ترمووود هستند. برای جلای بیشتر چوب و محافظت از آن در برابر اشعه ماوراء بنفش، آن را با انواع رنگ، لاک و رنگ یا روغن می‌پوشانند. پوشش چوب با این مواد، نگهداری و محافظت از آن را آسان‌تر می‌کند. ترمووودها به دو دسته چوب نرم و چوب سخت تقسیم می‌شوند که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.
چوب ضد آب ترمووود از نوع نرم
شاید با شنیدن واژه چوب نرم تصور کنید که این نوع چوب، ساختاری لطیف و بسیار شکننده دارد، اما این‌طور نیست و انتخاب این نام تنها به دلیل چگالی کم و همچنین فاصله مولکولی کم آن، صورت است. چوب نرم، فاقد گره مرکزی است و به‌همین دلیل بافت آن به نحو حیرت‌انگیزی زیبا و بی‌نقص است. چوب ترمو نرم هم نوعی چوب ضد آب است که به دلیل مقاومت در برابر رطوبت و باران، بیشتر برای نمای بیرونی سازه‌ها استفاده می‌شود. تفاوت مهم بین چوب سخت و چوب نرم در نوع بافت و نحوه ساخت آن است. ترمووود نرم از درختان خانواده مخروطیان، مانند سرو، صنوبر و کاج به‌دست می‌آید. رنگ این نوع چوب، زرد مایل به قرمز است و بهترین نوع آن در فنلاند یافت می‌شود که منطقه‌ای سرد و مرطوب است.
چوب ضد آب ترمووود از نوع سخت
چوب ترموود سخت، تراکم بسیار بالایی دارد، تنوع رنگ و بافت آن، بسیار زیاد است و نقش و نگارهای رگه‌دار زیبایی در آن دیده می‌شود. مبلمانی که از این نوع چوب ساخته شده، دارای ظاهری به غایت نفس‌گیر و جذاب و مقاوم در برابر رطوبت است. چوب سخت ترمووود اغلب از درختان پهن برگ به‌دست می‌آید که مهم‌ترین و معروف‌ترین آن‌ها درخت ون یا چوب آن است. وزن و قیمت چوب سخت ترموود، بیشتر از چوب نرم است، چون ساخت محصولات مختلف با این نوع چوب هزینه هنگفتی را می‌طلبد. به‌همین دلیل، به‌ندرت برای نما استفاده می‌شود اما به علت ضد آب بودن، برای ساخت کفپوش مکان‌های شلوغ در مناطق مرطوب مانند استخرها، گزینه بسیار مناسبی است. استفاده از پلیمر در چوب ترمووود باعث می‌شود که نیازی به محافظ‌های دیگر مانند رنگ یا روغن صیقلی نداشته باشد و از نفوذ موریانه به چوب نیز جلوگیری شود.
ویژگی‌های چوب ضد آب
همان‌طور که گفته شد، چوب ضد آب در اثر حرارت به یکی از مستحکم‌ترین مصالح تبدیل می‌شود. یکی دیگر از دلایل استفاده از چوب ضد آب برای ساخت نمای داخلی و خارجی سازه، علاوه بر ویژگی ضد آب بودن آن، زیبایی منحصر به‌فرد و بی‌نظیر گره‌های عجیب و مسحورکننده این نوع چوب است. چوب ضد آبی که برای کفپوش استفاده می‌شود، با شیارهای ظریف و ایمن خود، مانع از سُر خوردن می‌شود و استفاده از آن در فضای داخلی حمام، سونای خشک یا آشپزخانه بسیار رایج است. حتی برای ساخت روف گاردن نیز از ترکیب چوب ترموود نرم و سخت استفاده می‌شود تا در کنار جلوه طبیعی چوب، از احتمال ترک خوردگی و پوسیدگی در اثر نفوذ رطوبت نیز جلوگیری شود. درواقع، چوب ترمووود ضد آب، بسیار متفاوت از چوب معمولی است و از ثبات ابعادی بالایی برخوردار است. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های این نوع چوب، مقاومت بسیار خوب آن در برابر عوامل محیطی است. در ادامه به برخی از مزایای استفاده از چوب‌های ضد آب اشاره می‌شود:
- استفاده از این چوب در نما باعث می‌شود نمای ساختمان، علاوه بر زیبایی ظاهری و القای حس آرامش، از مقاومت بالایی در برابر رطوبت، گرما و سرما برخوردار باشد.
- نسبت به سایر چوب‌های موجود، قیمت بسیار کمتری دارد.
- بسیار سبک و نصب آن آسان است.
- به‌راحتی می‌توان آن را جدا، تمیز و یا تعمیر کرد.
- عایق صوتی بسیار خوبی است و استفاده از آن در نمای سازه، از ورود انواع آلودگی صوتی جلوگیری می‌کند.
- برش این نوع چوب به‌راحتی و خیلی سریع انجام می‌شود.
- رطوبت کمتری را جذب می‌کند که باعث می‌شود از ترک خوردن آن جلوگیری شود.
- خاصیت عایق حرارتی دارد.
- کپک نمی‌زند و در برابر نفوذ موریانه، مقاوم است.
با این‌وجود، متاسفانه برای تولید چوب ضد آب، باید درختان زیادی قطع شود و جنگل‌ها از بین بروند. انجام فرایند گرمایی روی چوب‌هایی مانند ترمووود باعث می‌شود که چوب استحکام مکانیکی خود را از دست بدهد و در نتیجه اشعه ماوراء بنفش خورشید می‌تواند بر چوب تاثیر بگذارد. همچنین، این نوع چوب، قیمت بسیار بالاتری نسبت به چوب معمولی دارد و اجرای آن در نمای ساختمان مستلزم هزینه زیادی است. برای اطلاعات بیشتر درباره چوب ترمو و کاربرد آن، می‌توانید به سایت پیوان مراجعه کنید.
نحوه نگهداری چوب ضد آب
اگرچه چوب‌های ضد آب در برابر نفوذ رطوبت مقاوم هستند اما باز هم برای نگهداری و انبار کردن آن‌ها باید نکات ساده اما موثر زیر رعایت شوند:
در صورت امکان، الوار را در داخل انبار سرپوشیده با تهویه مناسب نگه دارید. قرار گرفتن چوب در معرض بارندگی، نور خورشید، باد و سایر عناصر خشن می‌تواند به ساختار آن آسیب برساند. بدون محافظت کافی، چوب ممکن است تاب بخورد، خم یا منقبض شود و تغییر رنگ دهد یا میزبان ناخواسته حشرات و کپک‌ها شود.
هرگز الوارها را به‌طور تصادفی روی یکدیگر تلنبار نکنید. چوب، درست مانند مادر خود – درخت – از ساختاری ظریف و حساس برخوردار است که باعث می‌شود در اثر بی‌احتیاطی یا سهل‌انگاری، دچار خمیدگی یا تاب‌خوردگی شود و زیبایی و کارایی خود را از دست بدهد. همیشه در هنگام انبار کردن چوب‌های ضد آب، بزرگ‌ترین قطعه را زیر سایر الوارها قرار دهید.
حتی در مورد انبار کردن چوب‌های ضد آب هم باید اطمینان حاصل کنید که تماس مستقیم چوب با کف به حداقل رسیده باشد. در برخی از ساختمان‌ها، رطوبت زیرزمین، به‌نحوی آرام و خزنده به الوارها می‌رسد و بر کیفیت چوب تأثیر می‌گذارد. برای جلوگیری از این موضوع، چوب‌ها را روی سطح صافی قرار دهید که حداقل 150 میلی‌متر از سطح زمین فاصله داشته باشد.
اگر قصد انبار کردن چوب ضد آب را برای مدت طولانی، یعنی یک سال یا بیشتر دارید، مطمئن شوید که انتهای هر قطعه پوشیده شده باشد. این کار از ایجاد شکاف و ترک در انتهای آن جلوگیری می‌کند و باعث حفظ کیفیت چوب، حتی در مدت زمان طولانی نگهداری می‌شود. برخی از رایج‌ترین پوشش‌های چوب، قطران زغال سنگ، پولیش موم میکرو کریستالی و رنگ آلومینیومی هستند.
برچسب زدن چوب، به اندازه محافظت از آن در برابر عناصر خشن، مهم است. انجام این کار به مسوولان انبار کمک می‌کند تا اطلاعات مربوط به جابه‌جایی، نوع، زمان ورود و استقرار هر قطعه را شناسایی کنند.
هنگام چیدن الوارها به‌صورت افقی، مطمئن شوید که حداقل هر 16 تا 18 اینچ از هر الوار، توسط براکت‌ها نگه داشته شود. حمایت از چوب در این فاصله از خم شدن تخته‌ها جلوگیری می‌کند.
مطمئن شوید الواری که ذخیره می‌کنید، فضایی برای تنفس دارد. انباشته شدن بیش از حد چوب‌ها روی هم می‌تواند باعث خفگی چوب‌های زیرین، خم شدن و آسیب دیدن آن‌ها شود.
نگهداری چوب ضد آب به‌صورت عمودی باعث صرفه‌جویی در فضا می‌شود، اما تنها زمانی توصیه می‌شود که چوب کاملا خشک شده باشد. در غیر این‌صورت آن را به‌طور افقی نگه دارید تا رطوبت چوب به حد ایده‌آل برسد.
چوب‌ها را از آب و آتش دور نگاه دارید.
و در انتها، اگر می‌خواهید درباره نحوه انبار کردن چوب بیشتر بدانید، پیوان را فراموش نکنید.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی و توضیح انواع چوب ضد آب از جمله چوب روسی و ترمووود پرداختیم. چوب روسی مطبوع طبع افرادی است که از چیدمان همراه با ظرافت کلاسیک لذت می‌برند و درعین‌حال، تمایل دارند که از چوبی استفاده کنند که در برابر رطوبت مقاومت داشته باشد. درباره نحوه انبار کردن چوب‌های ضد آب هم نکاتی را بیان کردیم که چگونه با نهایت ملاطفت و احتیاط بتوانید الوارهای ضد آب را نگهداری کنید تا آسیب نبییند. چوب‌های ترمووود نیز از جمله انواع چوب‌های ضد آب و مقاوم محسوب می‌شوند که آوندهای آن‌ها با کمک حرارت و بخار آب کاملا خشک و آماده استفاده برای مقاصد مختلف می‌شود.
میلگرد
ورق فولادی
تیرآهن و هاش
پروفیل
نبشی
ناودانی
لوله و اتصالات
صنایع مفتولی
تخته و چوب
