چوب ترمو یا ترموود چیست؟ مشخصات ترموود چیست؟ کاربرد ترمو چیست؟ قیمت این نوع محصول چقدر است؟ این ها سوالاتی است که احتمالا برای گرفتن پاسخ شان به این مقاله مراجعه کردید و ما قصد داریم در این مطلب درمورد اینکه چوب ترمو چیست و چه انواعی دارد سخن بگوییم و همچنین تاریخچه و موارد کاربرد چوب ترموود، همچون کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی، را نیز بررسی کنیم. اما از همین ابتدا بگوییم که قیمت ترموود در صفحه ای جداگانه به صورت لیست کامل قرار دارد و اگر فقط به دنبال این موضوع هستید به همان صفحه مراجعه نمایید.
ترمو وود یا چوب ترمو چیست؟
چوب از گذشته‌های دور تا به امروز از مصالح موردعلاقه‌ی انسان بوده‌است؛ به‌طوری که اثرات استفاده از آن چه در دکوراسیون داخلی و شهری و چه در ساخت خانه‌ها و کلبه‌ها دیده میشود. با این حال این متریـال پرطرفدار خیلی سریع تحت تأثیر عواملی مانند رطوبت، حشرات و قارچ‌ها کیفیت خود را از دست می‌دهد. به همین دلیل انسان‌ها که می‌دانستند با استفاده از حرارت دادن و نیم‌سوز کردن می‌توانند برخی از خواص چوب را تا حدی بهبود ببخشند، بعد از تحقیقات گسترده درباره‌ی نحوه‌ی این حرارت‌دهی، درنهایت به تولید ترمو (Thermowood) رسیدند. درواقع معنی ترمو همان پختن چوب بدون استفاده از مواد شیمیایی است. در نتیجه‌ی این روش که به‌وسیله‌ی حرارت بسیار بالا و بخار آب انجام میشود، چوب ترمووود به‌دست می‌آید که علاوه‌بر داشتن زیبایی چوب، دربرابر عوامل آسیب‌زای محیطی مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد. ترمو کردن همچنین برروی رنگ چوب نیز تأثیرگذار است؛ به‌گونه‌ای که به‌طور معمول چوب‌هایی که ترمو شده‌اند رنگ یکنواخت و تیره‌تری دارند.
برای ساخت چوب ترمو از چوب‌های مختلفی استفاده میشود، اما معمولاً ترمو وود به‌دست‌آمده از چوب درختان زبان‌گنجشک (ASH) و چوب‌های گونه‌ی کاج (Pine) از کیفیت بهتری برخوردار هستند. با این حال به‌جز نوع چوب، نوع فرایند ترمو کردن نیز بر روی ویژگی‌های چوب ترمو تأثیر می‌گذارد و برخی از آن‌ها را برای کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی، همانند چوب ترمو وال، و برخی دیگر را برای به‌کارگیری در محیط‌های خارجی و نما مناسب می‌کند. در ادامه کمی بیشتر درمورد فرایندهای متفاوت عمل‌آوری چوب ترموود خواهیم خواند؛ پیش از آن خوب است حالا که معنی ترمو را دانستیم و فهمیدیم چوب ترمو چیست، هرچه بیشتر با تاریخچه چوب ترمو و مشخصات چوب ترموود آشنا شویم.
تاریخچه چوب ترمو
در سال 1915 یک متخصص کوره، درحالی‌که در آزمایشگاه محصولات جنگلی کار می‌کرد، فرایند حرارت‌دهی چوب به شکل امروزی آن را کشف کرد. او فهمید که با این شیوه میزان جذب آب در چوب کاهش می‌یابد، درنتیجه آزمایشگاه محصولات جنگلی به مطالعه و آزمایش این فرایند تغییر حرارتی ادامه داد. این تحقیقات تا دهه‌ی 1980 نیز تداوم داشت، اما تا آن زمان موفقیت تجاری چندانی در زمینه‌ی فروش چوب ترمو به‌دست نیامده بود. تا اینکه در دهه‌ی 1990 اروپایی‌ها به دلیل نگرانی‌های زیست‌محیطی و قوانین جدید طرفدار محیط زیست به استفاده از این فناوری و چوب ترمووود علاقه‌مند شدند و درنهایت ترمو وود به‌صورت تجاری وارد بازار شد. عرضه‌ی رسمی چوب ترمو وود به بازار جهانی به سال 2000 میلادی برمی‌گردد و تولیدکننده‌ی پیشتاز ترمو در دنیا نیز کشور فنلاند است که در زمینه‌ی ساخت و تجهیز کوره‌های ترمو در سراسر جهان فعالیت دارد. چوب ترمو در ژاپن، ترکیه، ایران و چند کشور اروپایی دیگر نیز تولید میشود.
استانداردها و مشخصات چوب ترموود
با توجه به این که کشورهای مختلفی چوب ترمووود را تولید می‌کنند، استانداردهای خاصی از سوی سازمان بین‌المللی ترمو وود فنلاند تعریف شده‌اند که مشخصات چوب ترموود در تمامی الوارها و شاخه‌ها را تعیین می‌کنند. برطبق این استانداردها مشخصات چوب ترموود از نظر ابعادی از قرار زیر است:
- طول شاخه‌های چوب ترمو باید به‌صورت 30 سانتی‌متر به 30 سانتی‌متر افزایش پیدا کند و بین 270 تا 570 سانتی‌متر باشد.
- ضخامت ترمو وود یکی دیگر از مشخصات چوب ترموود است که براساس استانداردهای تعریف‌شده باید ۱۶، ۱۹، ۲۶ و یا ۴۲ میلی‌متر باشد.
- عرض چوب ترموود نیز باید در بازه‌های خاصی قرار داشته باشد. عرض‌های استاندارد چوب ترمو وود 92، 117، 135، 140 میلی‌متر هستند. البته برای چوب‌های ترمو با ضخامت 42 میلی‌متر، عرض 180 میلی‌متری نیز مجاز میباشد.
رنگ چوب ترمووود
پس از ذکر مشخصات چوب ترموود، بد نیست کمی هم به دیگر مشخصه‌ی ظاهری این محصول، یعنی رنگ چوب ترمو، بپردازیم. نوع چوب، دما و مدت‌زمان حرارت‌دهی به چوب عواملی هستند که برروی رنگ ترمو وود اثر میگذارند. به‌طور کلی هر نوع چوبی دارای تراکم‌های متفاوتی‌ست که همین امر موجب تغییر رنگ جزئی آن درحین ترمو کردن میشود، با این حال هرچه چوب تحت دمای بالاتری قرار بگیرد، چوب ترمو وود به‌دست‌آمده تیره‌تر میشود. نکته‌ی حائز اهمیت دیگر این است که رنگ بیرون و درون چوب ترمووود باید یکسان باشد. پس اگر ترمویی را مشاهده کردید که رنگ هسته‌ی آن روشن‌تر بود، باید بدانید که کیفیت مناسبی ندارد.
نحوه‌ی ساخت چوب ترمو
تا به اینجای کار دانستیم چوب ترمو چیست، مشخصات چوب ترموود شامل چه مواردی میشود و معنی ترمو به پخته شدن چوب اشاره دارد. در ادامه انواع کاربرد چوب ترموود، ازجمله ترمو وال چوبی، کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی و … را خواهیم شناخت و با مزایای ترمو وود آشنا می‌شویم. پیش از آن اما مراحل ساخت چوب ترموود را برمی‌شمریم که شامل سه بخش میشود. عملیات حرارتی چوب ترمو یک فرایند تمیز و سازگار با محیط زیست است، زیرا در این فرایند فقط از دمای بالا و بخار استفاده میشود. در مرحله‌ی اول عملیات حرارت‌دهی ترمو وود، دمای چوب افزایش می‌یابد تا چوب خشک شود. در فاز دوم ترمو کردن که شامل یک اصلاح حرارتی واقعی برروی چوب است، چوب درمعرض دمای بالا (185+ تا 250+ درجه سانتی‌گراد) قرار می‌گیرد که طی آن رطوبتش عملاً به‌صفر می‌رسد. در این مرحله از بخار آب به‌عنوان گاز محافظ و رسانای حرارتی استفاده میشود تا گرم کردن چوب تا دمایی بالاتر از دمای اشتعال ممکن شود. حداکثر دما و زمان پردازش نیز با توجه به خواص نهایی مدنظر انتخاب میشود.
سپس از آنجا که اختلاف دما بین درون کوره و محیط خارج بسیار زیاد است، چوب‌ها باید هوادهی شوند تا دچار ترک‌خوردگی نشوند. در این گام ۵ تا ۷ درصد رطوبت به چوب‌ها اضافه می‌کنند و پس از آن با اسپری آب برروی سطح چوب دمای آن را به حدود ۸۰ تا ۹۰ درجه کاهش می‌دهند. این رطوبت‌دهی تا زمانی که در پایان میزان رطوبت ترمو وود به سطح موردنظر برسد، ادامه خواهد یافت.
با انجام این عملیات حرارتی‌ست که تمام شیره، صمغ و مواد مغذی چوب از بین می‌رود و محصول جدید و اصلاح‌شده‌ای به‌دست می‌آید که همان چوب ترمووود است. دراثر این فرایند زنجیره‌های سلولزی مغز چوب می‌شکنند و اسید موجود در بافت آن تبخیر میشود؛ درنتیجه علاوه‌بر بالا رفتن مقاومت چوب دربرابر رطوبت، تمام جانوارن میکروسکوپی موجود در آن از بین می‌روند.
انواع چوب ترموود
پیش از این اشاره کردیم که برای ساخت چوب ترمو از فرایندهای متفاوتی استفاده میشود که نتیجه‌ی آن به‌دست آمدن ترمو وودهایی با کیفیت‌های مختلف است. به‌جز فرایند تولید، گونه‌ی چوب و اندازه‌ی پروفیل چوب ترمووود نیز از عواملی هستند که انواع و دسته‌بندی‌های متفاوت این محصول را می‌سازند و بر مشخصات چوب ترموود اثر میگذارند. از آنجایی که شناخت این دسته‌بندی‌ها بسیار حائز اهمیت است، برآن شدیم تا در مقاله جداگانه باعنوان “انواع ترموود“ به این موضوع بپردازیم.
مزایای استفاده از چوب ترمو
تا به اینجای کار پس از پاسخ دادن به سؤال «چوب ترمو چیست؟» و تبیین معنی ترمو، به بررسی مشخصات چوب ترموود پرداختیم و برخی از موارد کاربرد چوب ترموود را نیز شناختیم. همچنین دانستیم که ترمو کردن چوب با چه روشی و براساس چه استانداردهایی انجام میشود. در ادامه‌ی این مطلب می‌خواهیم مزایای ترمو وود را برشمریم و به کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی و فضاهای خارجی اشاره‌ی بیشتری داشته باشیم. سپس به‌سراغ شناخت ترمو وال یا همان ترمو وال چوبی می‌رویم، به پرسش «ترمو وال چیست؟» پاسخ می‌دهیم و طریقه نصب ترمو وال را نیز می‌آموزیم. همراه ما باشید.
گفتیم که فرایند حرارت‌دهی باعث ایجاد تغییرات شیمیایی و ساختاری در چوب میشود و درنتیجه برخی از خصوصیات و کیفیت آن را تغییر می‌دهد. این بهبود خواص مزایایی را به‌وجود میآورد که عبارت‌اند از:
پایدار بودن ترمو وود از نظر ابعادی
گرمای شدیدی که چوب ترمو درطول فرایند تولید در معرض آن قرار می‌گیرد باعث میشود که چوب تا عمق هسته خشک شود و تمام رطوبت و شیره و صمغ آن از بین برود؛ درنتیجه ترمو وود به تغییرات رطوبت واکنش نشان نمی‌دهد و شکل خود را در هر دما و شرایطی حفظ خواهد کرد.
کاهش چگالی و افزایش مقاومت چوب
از بین رفتن آب و صمغ موجود در چوب همچنین موجب کاهش چگالی چوب ترمو وود نسبت‌به چوب معمولی و سبک‌تر شدن آن میشود. با این حال همان‌طور که اشاره کردیم، چوب ترمو وود به‌نسبت چوب معمولی از مقاومت و پایداری بیشتری برخوردار است.
دوستدار محیط زیست بودن ترمو وود
از آنجایی که برای ترمو کردن چوب از هیچ‌گونه ماده‌ی شیمیایی‌ای استفاده نمی‌شود، ترمو وود یک محصول سازگار با محیط زیست است. به‌علاوه معمولاً چوب موردنیاز برای ترمو کردن از جنگل‌های مدیریت‌شده برداشت میشود.
مقاومت چوب ترموود دربرابر پوسیدگی و قارچ
فرایند حرارتی باعث تجزیه‌ی سلولزی چوب میشود و مواد مغذی آن برای رشد قارچ‌ها و رخ دادن پوسیدگی را از بین می‌برد؛ همین امر است که طول عمر بالای چوب ترموود را تضمین می‌کند.
مقاومت چوب ترمووود دربرابر اشعه‌ی خورشید
برخلاف دیگر مصالح چوبی، چوب ترمووود رنگ ثابتی دارد که حتی با قرارگیری در معرض تابش مستقیم آفتاب نیز آسیب نخواهد دید و رنگ‌پریده نخواهد شد. با این حال برای افزایش دوام چوب ترمووود در موارد کاربرد چوب ترموود در محیط‌های بیرونی، بهتر است از رنگ‌های مخصوص، پوشش‌دهی و همچنین لاک‌های محافظ استفاده شود.
طول عمر بالای چوب ترمو
گفتیم که معنی ترمو حرارت‌دهی به چوب است که موجب افزایش طول عمر متوسط آن میشود. به‌طور کلی مدت‌زمان ماندگاری چوب ترمو با میزان دمایی که درطی فرایند ترمو شدن تحمل کرده‌است رابطه‌ی مستقیمی دارد؛ یعنی هرچه دما بالاتر بوده باشد، چوب ترمو به‌دست‌آمده طول عمر بیشتری خواهد داشت.
بهبود یافتن خاصیت عایق چوب ترمو وال
چوبی که تحت عملیات حرارتی قرار گرفته باشد بسیار متخلخل‌تر از چوب تصفیه‌نشده خواهد شد و این موضوع خواص عایق آن را به‌شدت بهبود می‌بخشد؛ درنتیجه ترمو وود نسبت‌به چوب‌های غیر ترمو تا %30 عایق صوتی و حرارتی بهتری‌ست. به همین علت است که از این نوع محصول با عنوان نما ترمو و چوب ترمو وال برای عایق‌سازی محیط در کلانشهرها و اماکن پرسروصدا استفاده می‌کنند.
کاربرد چوب ترموود
مشخصات چوب ترموود و مزایا و ویژگی‌های آن که تا به اینجا برشمردیم موجب گسترش طیف کاربردهای این محصول شده‌اند. با این‌همه کاربرد چوب ترموود را میتوان از دو منظر بررسی کرد:
۱. کاربرد چوب ترموود در محیط خارجی
مقاومت بالای چوب ترمو وود دربرابر رطوبت و پوسیدگی آن را به یک ماده‌ی عالی برای پروژه‌های بیرونی تبدیل کرده‌است. برخی از کاربردهای چوب ترموود عبارت‌اند از:
- روکش خارجی
- عرشه
- ساخت کفپوش آلاچیق
- نمای ساختمان
- نرده و سقف بالکن
۲. کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی
ظاهر جذاب و حذف صمغ چوب ترمو را برای به‌کارگیری در پروژه‌های داخلی نیز ایده‌آل کرده‌است. برای نمونه از موارد کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی میتوان به ساخت مبلمان و کابینت‌سازی اشاره کرد و قیمت آن را از عوامل مؤثر بر قیمت ساخت کابینت آشپزخانه دانست. دیگر موارد کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی نیز به شرح زیرند:
- روکش داخلی
- سونا
- ساخت محصولات چوبی
- کفپوش و پارکت
- تولید شلف
- ساخت گلدان
- قرنیز و راه‌پله
- ترمو وال چوبی
ترمو وال چیست؟
در این بخش از مقاله می‌خواهیم بدانیم ترمو وال چیست و طریقه نصب ترمو وال را نیز بیاموزیم. ترمو وال به دیوارپوش‌هایی گفته میشود که از چوب ترمو ساخته شده‌اند. چوب ترمو وال دربرابر رطوبت و آسیب‌های محیطی مقاوم است، دچار پوسیدگی و رنگ‌پریدگی براثر تابش خورشید نمی‌شود، از لانه‌گزینی حشرات در امان است و طول عمر بالایی دارد. به‌علاوه ترمو وال به‌عنوان یکی از مصالح و متریـال‌های چوبی، زیبایی این عنصر طبیعی را به دکوراسیون‌های مدرن اضافه و احساس آرامش و سرزندگی را به انواع فضاهای داخلی تزریق می‌کند. چوب ترمو وال یا برای پوشش‌دهی دیوارها به‌کار برده میشود و یا برای دکوراتیو کردن آن‌ها. برای نمونه از ترمو وال چوبی برای تزئین فضای پشت تلویزیون، اطراف شومینه و دیوار پشت تخت‌خواب یا نماپوش دیوارهای داخلی کافه و رستوران استفاده می‌کنند. چوب ترمو وال دارای دو سطح مقطع تخت و معکبی‌شکل است که تخت ترمو وال چوبی برای پوشاندن دیوارها به‌کار می‌روند و انواع مکعبی آن برای زیباسازی و تکمیل دکور فضا؛ این پروفیل‌ها لبه‌هایی منحنی و تراش‌خورده دارند و در ضخامت‌ها و ابعاد مختلف عرضه می‌شوند. آنچه در ادامه می‌آید، توضیح مختصری‌ست درباره‌ی چگونگی اتصال این مقاطع و آموزش طریقه نصب ترمو وال.
طریقه نصب ترمو وال
برای نصب ترمو وال چوبی نیازی به زیرسازی وجود ندارد و این موضوع نیز از دیگر مزیت‌های ترمو وال به‌حساب می‌آید. تنها کاری که پیش از نصب ترمو وال چوبی باید انجام گیرد، مشخص کردن محل دقیق قرارگیری‌اش روی دیوار و علامت‌گذاری آن محدوده است. سپس در گام اول باید شاخه‌های چوب ترمو وال را به‌اندازه‌ی ارتفاع دیوار مدنظر برش داد و از سنباده برای صاف کردن سطح ترمو وال و نیم‌گردسازی لبه‌های آن استفاده کرد. در قدم بعدی پشت مقاطع چوب ترمو وال را به چسب آغشته و آن را روی دیوار تنظیم و تثبیت می‌کنند. بعد از خشک شدن چسب به‌وسیله‌ی اسپری خشک‌کننده، باید میخ‌های بادی را از گوشه‌های پروفیل ترمو وال چوبی به‌سمت دیوار شلیک کرد، به‌طوری‌که اثری از میخ‌ها در ظاهر ترمو وال دیده نشود.
استفاده از ترمو وود در نمای ساختمان
حال که دانستیم ترمو وال چیست، طریقه نصب ترمو وال را آموختیم و فهمیدیم ترمو وال یکی از موارد کاربرد چوب ترمو در دکوراسیون داخلی است، نوبت آن رسیده تا کمی هم به نما ترمو یا چوب نما بپردازیم که برای ساخت نمای خارجی ساختمان‌ها به‌کار می‌رود. علاوه‌بر مزایایی که در بخش قبلی به آن‌ها اشاره شد، خاصیت عایق چوب ترمو وود باعث گسترش استفاده از این محصول به‌عنوان نمای بیرونی ساختمان شده‌است، زیرا این عایق بودن از هدررفت انرژی جلوگیری و به بهینه‌سازی مصرف آن کمک می‌کند. نما ترمو از ظاهر زیبایی برخوردار است و اگر به‌درستی نصب شده باشد، عمر طولانی‌ای خواهد داشت. برخلاف ترمو وال چوبی، نصب نمای چوب ترمووود به زیرسازی نیاز دارد. برای این کار از سازههای زیرکار فلزی و چوبی استفاده میشود. به‌طور معمول چوب روسی برای این نوع زیرسازی‌ها به‌کار گرفته میشود که برای آشنایی با آن می‌توانید به صفحه‌ی «چوب روسی چیست؟» مراجعه کنید. پیوان همچنین فهرستی از به‌روزترین قیمت چوب روسی را نیز ارائه کرده‌است.
نکات مربوط به نصب چوب ترمو به‌عنوان چوب نما
گفتیم که نصب نمای ترمو وود نیازمند زیرسازی است. درنتیجه در قدم اول باید از تراز بودن شاسی‌کشی‌های فلزی زیرکار مطمئن شد. پس از آن برای اتصال شاخه‌های چوب ترموود به پروفیل‌های فلزی باید از زیرکارهای چوبی استفاده کرد. نکته‌ی حائز اهمیت در هنگام نصب نما ترمو درنظر گرفتن خاصیت انقباض و انبساط چوب براثر تغییرات آب‌وهوایی است؛ به همین منظور ضروری‌ست تا پروفیل‌های چوب ترمو را در فواصل استاندارد از هم نصب کنید. برای انجام اتصالات نیز، هم میتوان از میخ استفاده کرد و هم پیچ که بهتر است استیل یا گالوانیزه باشند. این میخ یا پیچ‌ها نباید از کار بیرون بزنند و یا در داخل پروفیل چوب ترمووود فرو بروند؛ همچنین اتصال آن‌ها برروی گره‌های چوب ترمو کار چندان عاقلانه‌ای نیست!
نحوه‌ی تعمیرات چوب ترمو
ترمو وود چوبی‌ست بادوام و از مقاومت خوبی برخوردار است. با این حال حتی این نوع چوب نیز بی‌نیاز از انجام یک‌سری تعمیرات نیست، زیرا ممکن است دراثر قرارگیری طولانی‌مدت در معرض اشعه‌های خورشید تغییر رنگ دهد و به رنگ خاکستری درآید، و یا گذشت زمان موجب تغییر شکل و زشت شدن آن شود. به‌طور کلی بهتر است چوب ترمو وود هر 3 سال یک بار مورد بررسی قرار گیرد. این کار را با شست‌وشوی ترمو وال چوبی یا ترمو وودهای به‌کاررفته در فضای اطراف و نمای ساختمان، برای شناسایی نقاطی که نیاز به تعمیر دارند، آغاز کنید. پس از آن میتوان با سنباده‌زنی و لایه‌برداری از سطح چوب ترموود یا رنگکاری و دیگر تعمیرات جزئی آن به تعمیر این نوع چوب پرداخت.
جمع‌بندی
مقاله‌ی حاضر به روشن‌سازی معنی ترمو اختصاص داشت. با دنبال کردن این مطلب دانستیم که ترمو وود چیست، چه انواعی دارد و با چه استانداردهایی تولید میشود. همچنین فهمیدیم که ترمو وال چیست و طریقه نصب ترمو وال را نیز شناختیم. چوب ترمو و ترمو وال مصالحی هستند بادوام و بسیار مقاوم؛ به‌طوری‌که رطوبت، پوسیدگی، تابش مستقیم آفتاب و حشرات نمی‌توانند آسیبی به آن‌ها برسانند. این محصولات که از حرارت‌دهی و بهبود خواص چوب به‌دست می‌آیند، برای طیف وسیعی از کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر قصد خرید این نوع چوب را دارید می توانید به سایت پیوان مراجعه نمایید و ابتدا استعلام قیمت بگیرید و در صورت تمایل به صورت اینترنتی خرید خود را انجام دهید.
پیوان ارائه دهنده و تامین کننده بسیاری از انواع چوب نظیر چوب راش، چوب روسی، پلای وود و… است و شما می توانید قیمت چوب روسی، راش گرجستان و هر نوع چوب مد نظر خود را مشاهده نمایید.
