میلگرد یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین مقاطع مورد استفاده در ساختمان‌سازی است که در افزایش استحکام بتن نقش دارد. حال باید دید که اسپیسر میلگرد چیست؟ میلگردهایی که در ساختمان‌سازی و سازه‌های بتنی مورداستفاده قرار می‌گیرند، عمدتاً از نوع آج‌دار هستند؛ چون چسبندگی بهتری به سطح بتن، مقاومت ارتعاشی بالاتر و احتمال خوردگی پایین‌تری دارند. اسپیسر میلگرد یا همان فضاساز قطعه‌ای از جنس فلز، بتن یا پلاستیک است که برای جلوگیری از ایجاد خوردگی میلگرد روی بتن‌ها استفاده می‌شود. اگر به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد کاربرد اسپیسر و انواع مختلف این قطعه هستید، تا انتهای مطلب با پیوان همراه باشید. لازم به ذکر است که امکان اطلاع از قیمت میلگرد برترین برندهای داخلی و خارجی نیز در وب‌سایت ما وجود دارد.
میلگرد اسپیسر چیست؟
همانطور که در ابتدای مطلب به آن اشاره کردیم، اسپیسر میلگرد قطعه‌ای فلزی، بتنی یا پلاستیکی است که با ایحاد فضای مشخصی بین سطح بیرونی بتن و میلگرد از رسیدن عوامل مخرب به آرماتور و تخریب آن جلوگیری می‌کند. به این ترتیب عمر میلگرد و بتن به میزان چشمیگری افزایش می‌یابد. عوامل مخربی مانند رطوبت و هوا می‌توانند باعث اکسیداسیون و زنگ زدن میلگرد شوند که نتیجه‌ی آن افزایش حجم میلگرد، وارد کردن تنش به بتن و در نتیجه ترک خوردن و آسیب دیدن آن است. در حقیقت اسپیسر بتنی با ایجاد این فضا، فاصله‌ی لازم برای افزایش حجم میلگرد را فراهم کرده و به این ترتیب مانع رسیدن هرگونه آسیب به بتن می‌شود.
کاربرد اسپیسر بتن
برمبنای موارد شرح داده شده در قسمت قبل می‌توان کاربرد انواع اسپیسر از جمله اسپیسر بتنی را به‌صورت زیر خلاصه کرد:
- ممانعت از خوردگی
- افزایش کیفیت سازه
- افزایش سرعت اجرای عملیات‌های ساختمانی
- پوشش میلگرد
- ممانعت از بروز آتش‌سوزی تا میزانی مشخص
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد میلگرد ریشه یا انتظار کلیک کنید.
مزایای استفاده از اسپیسر میلگرد
استفاده از انواع اسپیسر از جمله اسپیسر ۷ سانتی مزایای مختلفی دارد که شامل موارد زیر هستند:
- حفظ یکپارچگی بتن
- کاهش نیروی انسانی مورد نیاز برای جایگذاری میلگردها و بستن آن‌ها
- قیمت مناسب
- دسترسی بالا
- وزن پایین
- حمل آسان
- حفظ میلگرد در محل مناسب
- ممانعت از خوردگی میلگرد
- افزایش استاندارد کار
بعضی از پیمانکاران برای کاهش هزینه‌های تمام شده‌ی ساخت‌وساز از سنگ و موزاییک به‌جای اسپیسر استفاده می‌کنند. با این کار شاید در ظاهر به همان نتیجه برسید؛ اما دقت کار بسیار پایین بوده و با هر دو میلی‌متر کاهش ضخامت پوشش بتن بر روی میلگرد حدود ۵۱ سال از عمر سازه کم می‌شود. بنابراین نباید از اهمیت استفاده از اسپیسر غافل شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هزینه حمل میلگرد کلیک کنید.
بررسی انواع اسپیسر میلگرد بر اساس متریال
اسپیسر میلگردها دارای دسته‌بندی‌های گوناگونی هستند و بر اساس متریال و مواد اولیه مورداستفاده برای ساخت به دسته‌بندی‌های گوناگونی تقسیم می‌شوند:
انواع اسپیسرهای کفی
انواع این محصول عبارت است از:
اسپیسر هارد فیکس (Hard Fix)
هارد فیکس که می‌تواند تا ۳۵۰ کیلوگرم بار نقطه‌ای را تحمل کند؛ یکی از ایده‌آل‌ترین گزینه‌های موجود برای پوشش بتنی در کف‌های سنگین و پرتراکم مثل تیر، شناژ، فونداسیون و … است. این اسپیسر دارای دو شاخک قفل شو بوده که میلگردهایی به ابعاد ۱۸ تا ۳۲ درون آن گیرکرده و قفل می‌شوند.
اسپیسر ماکس فیکس (Max Fix)
ماکس فیکس در سازه‌های متوسط تا نیمه‌سنگین مانند پوترها، شناژها، تیرها و … استفاده شده و برای میلگردهایی با سایز ۸ تا ۲۲ مناسب است. این اسپیسر دارای قابلیت تحمل بار نقطه‌ای تا ۱۸۰ کیلوگرم و دو شاخک قفل‌کن است و به شکل عمودی در زیر میلگردهای اصلی قرار می‌گیرد.
اسپیسر مینی فیکس (Mini Fix)
همانطور که از نام این اسپیسر مشخص است برای بتن‌ریزی سقف‌های تیرچه، عرشه‌های فولادی، کف، سقف‌های بافته شده، شبکه میلگرد سبک و قطعه‌های پیش‌ساخته با وزن پایین استفاده می‌شود. میزان تحمل بار نقطه‌ای این اسپیسر حدود ۳۵ کیلوگرم بوده و به صورت عمودی در زیر میلگردهای اصلی قرار می‌گیرد.
اسپیسر یو فیکس (U Fix)
این اسپیسر کارآمد دارای نشیمنگاه کرسی بوده و امکان قرارگیری انواع میلگرد با سایزهای مختلف بر روی آن وجود دارد.
اسپیسر دابل فیکس (Double Fix)
از این قطعه‌ی کارآمد برای پوشش بتنی دال‌های بتنی دو شبکه استفاده می‌شود. اسپیسر دابل فیکس متشکل از دو قسمت پایه و هد است که برای استفاده روی یکدیگر مونتاژ شده و روی سطح قرار می‌گیرند. در مرحله‌ی بعد میلگردهای زیر شبکه رو پایه قرار داده شده و در نهایت میلگردهای بالایی روی قسمت هد جای می‌گیرند.
اسپیسر ساید فیکس (Side Fix)
اسپیسر ساید فیکس در ساختمان‌هایی با وزن متوسط و نیمه‌سنگین استفاده می‌شود. ساید فیکس مجهز به قفل یک‌طرفه است؛ به همین دلیل می‌تواند به عنوان اسپیسر تقویتی در سازه‌هایی که تعداد این محصول محدود است، مورد استفاده قرار بگیرد. از دیگر مزایای ساید فیکس می‌توان به نصب آسان آن بدون نیاز به بالا آوردن شبکه میلگردی اشاره کرد. این اسپیسر برای میلگردهای سایز 12 تا 25 میلی‌متر گزینه مناسبی بوده و قادر به تحمل وزن 200 کیلوگرم است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شابلون میلگرد کلیک کنید.
انواع اسپیسر دیواری
انواع اسپیسر دیواری عبارت است از:
اسپیسر ویل فیکس (Wheel Fix)
اسپیسر ویل فیکس یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای استفاده در سطوح عمودی همانند دیوار، ستون، بتن‌های درجا، پیش‌ساخته و… محسوب می‌شود. این محصول برمبنای استاندارد BSI7993 به‌گونه‌ای طراحی شده است که در برابر بتن سیال مایع هیچ‌گونه مانعی ایجاد نشود. اسپیسر ویل فیکس شبیه به چرخ خودرو است و یک سری برجستگی‌ها روی بدنه آن دارد. شما با استفاده از این اسپیسر می‌توانید شبکه‌های میلگردی را به‌صورت موازی نسبت به قالب قرار داده و از پیچیدگی میلگرد درون قالب جلوگیری کنید.
اسپیسر کیج فیکس (Cage Fix)
اسپیسر میلگرد کیج فیکس نیز در سیستم‌های عمودی با وزن سنگین مثل قالب‌های بالارونده و لغزنده، سازه‌های دریایی، پایه‌ی پل‌ها و … استفاده می‌شود. این اسپیسر میلگرد شبیه به چرخ خودرو بوده و در مرکز آن یک قفل یا سیستم نگه‌دارنده وجود دارد؛ اما هیچ خبری از برجستگی روی بدنه آن نیست. بعد از بافته‌شدن میلگردهای شبکه قفسه شمع و آماده‌سازی این قفسه جهت ورود به چاه حفاری، اسپیسر کیج فیکس روی خاموت‌ها نصب شده و به این ترتیب فاصله‌ی لازم بین میلگردها و خاک ایجاد می‌شود.
اسپیسر ویل سان (Wheel Sun)
اسپیسر ویل سان که نام دیگر آن فضاساز خورشیدی است دارای شعاعی به اندازه‌ی شعاع بتن ریز بوده و در ساختمان‌هایی که وزن متوسط و عمودی به شکل کمرکش‌ها دارند مورداستفاده قرار می‌گیرد. عموماً در برخی وضعیت‌ها ممکن است از کاور پلاستیکی نیز روی اسپیسر استفاده شود. برای اطلاع از نحوه عملیات فورجینگ میلگردبر روی لینک کلیک کنید.
بررسی اسپیسر میلگرد بتنی
اسپیسر بتنی باید فاقد مواد خورنده، تخلخل و منفذ بوده و با دقت بسیار بالا ساخته شود. نکته‌ی دیگری که باید به آن توجه کنید این است که نوع بتن مورد استفاده در ساخت این اسپیسر باید با بتن مورد استفاده در زمان بتن‌ریزی یکسان باشد. در اینصورت هر دو این بتن‌ها دارای ضریب حرارتی و افزایش حجم یکسان بوده و بدون هیچ‌گونه فاصله به‌خوبی بهم متصل می‌شوند. از مهم‌ترین مزیت این نوع اسپیسر میلگرد می‌توان به بالارفتن مقاومت میلگرد و فشار بتن اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد میلگرد تیرچه کلیک کنید.
بررسی اسپیسر میلگرد فلزی
این متریال نیز متشکل از مفتول یا میلگرد خم شده بوده و قیمت آن به دلیل فرآیند خاص تولید در مقایسه با نمونه‌های پلاستیکی عمدتاً بالاتر است. البته امکان زنگ‌زدگی این نوع اسپیسر وجود دارد؛ در نتیجه باید این ریسک را به جان خرید و از آن استفاده کرد. البته به‌طورکلی اسپیسر فلزی در مقایسه با اسپیسر بتنی مقاومت فیزیکی بالاتری در برابر ارتعاشات دارد. چون اسپیسر میلگرد بتنی ممکن است خودش هم دچار آسیب و شکستگی شود.
بررسی اسپیسر پلاستیکی
این نوع از اسپیسر نیز به دلیل قیمت مناسب، تولید آسان، عدم نیاز به نیروی متخصص برای نصب، وزن پایین و در دسترس‌بودن محبوبیت زیادی را به خود اختصاص داده است. البته مقاومت اسپیسر پلاستیکی به‌اندازه نمونه فلزی یا بتنی نیست؛ اما اگر بتوانید جنس باکیفیت و مورد تأیید سازمان نظام‌مهندسی را تهیه کنید ساخت‌وساز شما استانداردتر خواهد بود. این اسپیسر در واقع معایبی نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به چسبندگی به بتن، مقاومت پایین در برابر حرارت و همین‌طور شکستگی اشاره کرد. به همین دلیل باید نسبت حجمی بیشتری از آن‌ها را مورد استفاده قرار دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد جوشکاری میلگرد کلیک کنید.
بررسی انواع اسپیسر دو شبکه در ساختمان‌سازی
اسپیسر میلگرد دو شبکه معمولاً مقاومت فوق‌العاده بالایی دارد و حتی می‌تواند تا وزن بیش از 300 کیلوگرم را به‌راحتی تحمل کند. از این اسپیسر که از دو قسمت نری و مادگی تشکیل شده است، برای فضاساز دال بتنی استفاده می‌شود. اگر قصد خرید اسپیسر میلگرد دو شبکه را دارید توجه کنید که انتخاب آن‌ها بر اساس ضخامت سقف بوده و به طور معمول در هر مترمربع باید از چهار عدد اسپیسر میلگرد دو شبکه استفاده شود.
بررسی اسپیسر میلگرد بر اساس اندازه
اسپیسرها بر اساس اندازه نیز به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و لازم است که در هنگام انتخاب به این مسئله دقت کنید. بسته به این که در چه نوع پروژه‌ای قصد استفاده از آن را دارید می‌توانید از یکی از سه مدل رایج در بازار ایران استفاده کنید:
۱. اسپیسر ۳ سانتی
همانطور که از نام اسپیسر سه سانتیمتری مشخص است از آن برای ایجاد فاصله سه سانتیمتری بین میلگرد و بتن در پروژه‌هایی با حجم بتن‌ریزی پایین استفاده می‌شود. بنابراین این اسپیسر در بتن‌ریزی ستون‌ها، دیوارهای نازک و اجرای استخرهای بتنی خانگی و صنعتی کاربرد دارد.
۲. اسپیسر ۵ سانتی
این اسپیسر برای پروژه‌هایی با حجم بتن‌ریزی متوسط از قبیل سقف و ستون‌های بزرگ قابل‌استفاده است. اگر اندازه میلگردهای مورد استفاده متوسط یا بزرگ باشد، این اسپیسر می‌توانند پوشش خوبی ایجاد کرده و از خوردگی میلگردها جلوگیری کند.
۳. اسپیسر ۷ سانتی
اسپیسر 7 سانتیمتری در پروژه‌هایی مانند بتن‌ریزی سقف‌های حجیم و فونداسیون مورد استفاده قرار می‌گیرد. سایر کاربردهای این اسپیسر شامل بتن‌ریزی تونل، منابع آب و ستون پل‌های هوایی است.
انواع اسپیسر ساختمانی
همانطور که در قسمت‌های مختلف به آن اشاره کردیم برای بخش‌هایی از سازه که بتن‌ریزی در آن انجام می‌شود، باید از اسپیسر استفاده کنیم. این اسپیسرها برمبنای محل قرارگیری به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:
اسپیسر دیواری
در قسمت‌های قبل به تفضیل به توضیح این اسپیسر و انواع مختلف آن پرداختیم.
اسپیسر ستونی
اسپیسرهای ستونی به دلیل وجود ستون‌هایی با سطح مقطع دایره یا مربع به شکل‌های مختلفی ساخته شده و تنوع چشمگیری دارند. از انواع اسپیسر ستونی در ساخت ستون ساختمان، لوله‌های سیمانی بزرگ و ستون زیرگذر و روگذر استفاده می‌شود.
اسپیسر سقفی
نوعی اسپیسر سطحی است که میلگرد را در بالا یا پایین به‌صورت آویزان نگه می‌دارد. اسپیسر سقفی در بتن‌ریزی نقش کلیدی ایفا می‌کند.
اسپیسر فونداسیون (پی)
بسته به نوع فونداسیون و محل قرارگیری میلگردها می‌توان این اسپیسر را به‌صورت عمودی یا سطحی طراحی کرد. البته امکان استفاده از نگه‌دارنده سقفی یا ستونی به‌جای این اسپیسر نیز وجود دارد.
قیمت انواع اسپیسر
قیمت انواع مختلف اسپیسر تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به کیفیت مواد اولیه و نوسانات قیمت ارز و دلار اشاره کرد. البته همانطور که به آن اشاره کردیم نمونه‌های فلزی این محصول به دلیل فرآیند خاص تولید، قیمت بالاتری از نمونه‌های پلاستیکی داشته و در حقیقت اسپیسر پلاستیکی ارزان‌ترین نوع این کالا محسوب می‌شود.
نکات کلیدی در زمان خرید اسپیسر
در مورد تهیه اسپیسر نکات مهمی وجود دارد که با پیروی از آن‌ها عمر ساختمان و سازه شما افزایش می‌یابد. توجه کنید که بهتر است باتوجه‌به شرایط کاری، نیاز و همین‌طور وسعت پروژه جنس اسپیسر، تعداد و همین‌طور نحوه جاگذاری آن را انتخاب کرده و انجام دهید. البته که شرایط آب‌وهوایی نیز روی اسپیسرها تأثیرگذار خواهد بود. قیمت اسپیسر نیز مورد مهم دیگری است. در برخی پروژه‌ها به دلیل محدودیت منابع مالی، خرید اسپیسر با قیمت مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. البته باید توجه کنید که اسپیسرهای ارزان‌تر مقاومت کمتری دارند.
نکات مهم در زمان نصب اسپیسر میلگرد
مسئله مهمی که در مورد نصب این اسپیسرها اهمیت دارد، رعایت حد فاصله مجاز آن‌ها است. به‌‌طوری که این فاصله نباید از یک‌دوم ارتفاع مشخص شده فضاسازها در ساختمان کمتر باشد. از طرفی برای نصب آن‌ها باید بار وارد بر اسپیسر را نیز اندازه‌گیری کنید. انجام این کار سبب اطمینان از وزنی که می‌تواند تحمل کند، خواهد شد. برای این منظور می‌توانید اسپیسر را در زیر فک فشار قرار دهید و با اعمال فشار، مقاومت آن را در برابر وزن وارده و وزن احتمالی بسنجید.
ارتفاع اسپیسر
لازم به ذکر است حداکثر ارتفاع اسپیسر بتن معادل است با میزان حداکثر بتن موردنیاز برای پوشش میلگرد خواهد بود. می‌توان گفت که این مقادیر بر اساس نوع دال بتنی در مبحث (نه) مقررات ملی ساختمان ایران عرضه‌شده است. همچنین مهندسین ناظر و مجری مکلف به آماده‌سازی این اندازه‌ها خواهد بود. بر این اساس است این‌یکی از فاکتورهای بسیار مهم در انتخاب کردن و خرید اسپیسر تفسیر می‌شوند. جهت محاسبه کردن این امر به باید شکل استاندارد انجام شود. در این مواقع بهتر است از یک مهندس سازه کمک گرفته شود. در بعضی مواقع با استفاده کردن از اسپیسر های چندوجهی می‌توان کنترل داشت. همین‌طور تغییر شکل جای گذاری می‌توان میزان پوشیدگی میلگرد توسط بتن را کنترل کرد.
لازم به ذکر است که در یک پروژه زمانی که بتن مسلح به کار می‌رود در اسکلت نیاز به پوشش باضخامت‌های متفاوت داشته است. با انتخاب کردن اسپیسر های چندوجهی با وجه‌هایی با ارتفاع مناسب بسیار کاربردی خواهد بود.
پایداری و استحکام اسپیسر بتن در محل جای گذاری
لازم به ذکر است که این نکته بسیار مهم بوده که شما از اسپیسر خود بر روی چه نوع سطحی استفاده خواهید کرد. باید این نکته به‌خوبی در نظر گرفته شود. می‌توان گفت که اسپیسر فونداسیون با اسپیسر آرماتوربندی فرق داشته است.همچنین مش بندی هم در این اجرا تفاوت داشته است. همین‌طور اسپیسر میلگرد المان‌های عمودی سازه‌ها هست. مانند ستون‌ها با المان‌های عمودی نیز متفاوت بوده است.
در کل اسپیسر بتن به‌طور دائم در حال تحمل فشار میلگرد مش بندی خواهد بود. می‌توان گفت رفت‌وآمد کارگران و همچنین بتن ریخته شده خواهد بود. هنگامی‌که چفت‌وبست میان اسپیسر با سطح زیرین به شکل موردنظر اجرانشده باشد. در این شرایط ممکن است اسپیسر جابجا شود. این اتفاق موجب کم شدن پوشش میلگرد توسط بتن در آن نقطه خواهد شد.
بنابراین به همین دلیل هنگام نداشتن ثبات سطح زیرین و یا وزن زیاد میلگرد مش بندی شده از این نوع میلگرد کمک می‌خواهند. همچنین وزن زیاد بتن می‌تواند با به‌کارگیری و حتی زیادشدن تعداد بیشتری اسپیسر به پخش کردن وزن‌های وارده شده بر اسپیسر کمک بسزای کنیم.
جنس اسپیسر
به‌طور کل در مورد انواع جنس‌های اسپیسر در ادامه این مقاله توضیح کامل‌تری خواهیم داد. منتها در اینجا تنها نیاز است که بدانید هرکدام از جنس‌های اسپیسر و امتیازات و معایب‌های خاص خود را داشته‌اند.
می‌توان گفت که اسپیسرهای از نوع پلاستیکی به‌طورکلی هیچ امتیاز به خصوصی نداشته است. در کل از انواع اسپیسر فلزی و یا اسپیسر بتنی بسیار ضعیف‌تر بوده است. بر این اساس هنگامی‌که در وزن واردشده نقطه‌ای از میزان مشخصی بیشتر باشد. یا احتمال قدم زدن کارگران بر روی میلگرد مش بندی شده باشد. در این شرایط باید در انتخاب اسپیسر های از نوع پلاستیکی بسیار وسواس به خرج دهید.
لازم به ذکر است که اسپیسر های فلزی از بیشترین مقاومت برخوردار بوده‌اند. منتها در هنگام استفاده کردن به‌عنوان یک فولاد غیر سازه‌ای در اسکلت بنا پدیدار خواهد بود. ممکن است گاهی امکان زنگ‌زدگی داشته باشد. این زنگ‌زدگی در سازه نمایان خواهد شد. هنگامی‌که سطح کار نمایان و قابل‌رؤیت باشد. در این مواقع بهتر است تا جای که امکان دارد از اسپیسر نوع فلزی استفاده نشود.
سخن پایانی
ما در این مطلب به بررسی انواع مختلف اسپیسر میلگرد و کاربرد هریک از آن‌ها پرداختیم. توجه به این مطالب می‌تواند به شما در زمان خرید این محصول کمک شایانی کند. از آنجایی که میلگرد یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین اجزای هر ساختمان بتنی است، باید به خوبی نصب و در بتن با استفاده از اسپیسر مناسب حفظ شود تا مقاومت لازم در برابر تنش را داشته باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد خرید اسپیسر مناسب از طریق شماره ۴۵۱۷۱ با کارشناسان پیوان تماس بگیرید.
