انواع ناودانی را بر اساس کاربرد و شکل ظاهری بشناسیم

ناودانی یکی از محصولات مهم و کاربردی در صنعت فولاد و آهن است که با دو روش نورد گرم و سرد تولید و آماده‌‌سازی می‌شود. اگر بخواهیم انواع ناودانی را بر اساس شکل ظاهری دسته‌بندی کنیم، به سه نوع ساده، مشبک و اروپایی تقسیم می‌شود. به طور کلی، ناودانی‌ها یا برای پل‌سازی کاربرد دارند یا برای ساخت سازه‌های سبک و قفسه‌بندی و یا با هدف ساخت سازه‌های سنگین و پروژه‌های پیچیده به کار می‌روند.

در دسته‌بندی ناودانی بر اساس روش تولید، هم دو روش پرسی و فابریک کاربرد دارد که در این مقاله به طور مفصل هرکدام را توضیح خواهیم داد. دسته‌بندی آخر هم شامل کاربرد ناودانی می‌شود؛ ناودانی سبک که کمتر از استاندارد تعیین‌شده ساخته می‌شود و ناودانی سنگین که دقیقاً طبق استاندارد اندازه‌گیری‌شده تولید می‌شوند.

با انواع ناودانی بیشتر آشنا شوید

چقدر با دنیای آهن و فولاد آشنایی دارید؟ با انواع مدل‌های ناودانی چطور؟ این واژه در انگلیسی Steel C Channels است؛ نوعی محصول فولادی که در صنعت ساختمان سازی کاربردهای فراوانی دارد. این محصول پرمصرف به روش نورد گرم یا روش نورد سرد آماده می‌شود. با دقت به سطح مقطع آن متوجه می‌شوید که انواع ناودانی یک سطح افقی (جان) و دو بال عمودی دارد.

اگر برایتان جالب است که درباره فرآیند نورد بدانید، باید بگوییم که در صنعت ساخت انواع فلز و فولاد، فرایند نَوَرد Rolling کار کاهش ضخامت قطعه یا صفحه را انجام می‌دهد. همچنین تغییر سطح مقطع ماده (فلز) با اعمال نیروی فشار به وسیله غلتک‌ها، با این فرایند ایجاد می‌شود. خوب است بدانید که نورد معمولاً اولین مرحله از فرایند تبدیل ماده به محصول کار شده Wrought Product است.

باید در ادامه معرفی ناودانی به این نکته اشاره کنیم که ناودانی در اندازه و ضخامت‌های متنوعی ساخته می‌شود و به طور کلی، شکل اصلی ناودانی فولادی کمک می‌کند تا این جنس، از مقاومت ساختاری چشمگیری برای قاب‌ها و مهاربندی‌ها برخوردار باشد.

به طور کلی سه نوع ناودانی براساس شکل ظاهری در بازار موجود است:

◄ ناودانی ساده

◄ ناودانی مشبک

◄ ناودانی اروپایی

ناودانی بر اساس شکل ظاهری چه کاربردهایی دارد؟

اگر قرار باشد انواع ناودانی را بر اساس شکل ظاهری بشناسیم، لازم است قبل از آن یک دسته بندی ساده انجام دهیم:

ناودانی ساده: ناودانی ساده در پل سازی کاربرد دارد. یعنی از این نوع بیشتر برای ساخت پل استفاده می‌کنند. این کاربری شامل ساخت انواع پل از جمله پل‌های باربری می‌شود. پنج سایزبندی 8، 10، 12، 14 و 16 با ارتفاع متنوع از ویژگی‌های این نوع ناودانی در صنعت آهن و فولاد است. این تنوع ارتفاع بین 30-400 میلی متر تغییر می‌کند. ناگفته نماند که انواع ناودانی ساده دو کاربری صنعتی و ساختمانی دارد.

ناودانی مشبک: ناودانی مشبک در دو نوع UPE و UPN، در سازه‌های سبک یا تولید قفسه‌های سبک کاربرد دارد. ناودانی مشبک اما کاربری دیگری نیز دارد و عموماً با هدف مصرف در تولید قفسه‌های فولادی تولید می‌شود.

ناودانی اروپایی: این نوع از انواع ناودانی، مخصوص ساختمان و سازه‌های سنگین است، چون وزن بیشتری دارد.

انواع ناودانی بر اساس شکل سطح مقطع چگونه است و چه کاربردی دارد؟

همانطور که بالاتر توضیح دادیم، ناودانی مشبک در دو مدل (استاندارد) UPE و UPN ساخته می‌شود و حالا قصد داریم آن را بر اساس شکل سطح مقطع بیشتر معرفی کنیم. انواع مختلف ناودانی بر اساس شکل سطح مقطع در مدل مشبک یک تفاوت مهم با هم دارند: شکل ظاهری بال‌ها متفاوت است. بال‌های UPE، صاف و موازی اما بال‌های UPN، مخروطی‌شکل است.

نوع دیگری هم در بازار تولید می‌شود که به ناودان اروپایی یا UNP معروف است. این مدل، در مقایسه با دو نوع قبلی ضخامت بیشتری دارد و وزن آن هم به مراتب بیشتر است. یادآوری می‌کنیم که ناودانی اروپایی عموماً در سازه‌های سنگین و راه‍اندازی پروژه‌های بزرگ و صنعتی استفاده می‌شود. اگر بخواهیم دلیل ساخت ناودانی با دو استاندارد UPE و UPN را بیشتر توضیح بدهیم باید اضافه کنیم که کاربرد ناودانی به دو صورت U شکل و C شکل است.

بالاتر توضیح دادیم که تفاوت در بالهای طراحی‌شده متناسب با دو استاندارد UPE و UPN است؛ به بیان روشن‌تر، استاندارد یا مدل UPE (بال موازی) مناسب برای ناودانی C شکل است. اما استاندارد یا مدل UPN (بال مخروطی) برای انواع ناودانی U شکل کاربرد دارد. خبر خوب اینکه هر دو استاندارد در داخل کشور و در خط تولید ناودانی، تولید و عرضه می‌شود.

ناودانی اروپایی چه کاربردهایی دارد؟

این مدل ناودانی، همانطور که بالا اشاره کردیم، ضخامت و وزن بیشتری دارد و طبعاً در بحث قیمت ناودانی هم، ناودانی اروپایی در مقایسه با انواع سبک با ضخامت و کاربری سبک‌تر، گران‌تر است.

اما کاربردهای ناودانی اروپایی دقیقاً چیست؟ با هم بیشتر بخوانیم:

● کاربری جفتی یا تک در بادبندها

● کاربری جفتی یا تک در تیرها

● کاربری قوطی یا جفتی در ستون‌ها

● کاربری جفتی برای ساخت خرپاها

انواع ناودانی بر اساس روش تولید به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

توجه داشته باشید که به طور کلی ناودانی مطابق با استاندارد (DIN1026-1  (DIEN 10279 و همچنین استانداردهای 3434 اکراین ساخته می‌شوند. همچنین دو استاندارد جهانی فرانسه NFA 45-255 و استاندارد DIN EN ISO 12944-3 نیز از شناخته‌شده‌ترین استانداردها در صنعت فولاد است که میزان مقاومت ناودانی (محصول) را دربرابر خوردگی تعیین می‌کند.

در ادامه، بهتر است با دو روش رایج تولید انواع ناودانی بیشتر آشنا شوید:

ناودانی پرسی

مرحله اول ساخت این مدل، برش دادن ورق با ضخامت مناسب است. در مرحله دوم با کمک دستگاه فرمینگ، ورق برش‌خورده از نقطه مشخصی خم می‌شود تا شکل ناودانی به خود بگیرد.

ناودانی فابریک

برای تولید ناودانی فابریک لازم است از روش نورد سرد یا گرم استفاده شود. اما چه تفاوتی بین نورد سرد و نورد گرم وجود دارد؟

تولید ناودانی به روش نورد گرم: در این روش شمش فلز، وارد کوره با حرارت 1100 درجه سانتی‌گراد می‌شود و تا رسیدن به شکل مورد نظر، از روی غلتک‌های افقی و عمودی رد می‌شود تا درنهایت برای برش خوردن در اندازه مورد نظر آماده شود.

تولید ناودانی به روش نورد سرد: تمامی مراحل در تولید انواع ناودانی به روش نورد گرم را به خاطر بیاورید؛ با این تفاوت که پیش از ورود به مرحله فرم‌دهی، از کوره بیرون می‌آید.

انواع مختلف ناودانی چه کاربردهایی دارد؟

به طور کلی، ناودانی از نظر کاربرد در دو دسته‌بندی قرار می‌گیرد:

♦♦ ناودانی سبک

♦♦ ناودانی سنگین

با درنظر گرفتن این دسته‌بندی است که می‌توانید متناسب با نیاز خود، خرید کنید. توجه داشته باشید انتخاب دقیق نوع کاربری انواع ناودانی به شما کمک می‌کند خرید اصولی و کافی انجام بدهید.

ناودانی سبک چه کاربردی دارد؟

عموم ناودانی‌ها، ناودانی سبک هستند. اما منظور از سبک دقیقاً چیست؟ یعنی وزن این مقطع فولادی بنابر جدول استاندارد اشتال ESHTAL، کمتر است. یا به زبان ساده‌تر، ابعاد و وزن ناودانی سبک مطابق با جدول مهندسی محاسباتی نیست، بلکه کمتر در نظر گرفته شده است.

ناودانی سنگین چه کاربردی دارد؟

انواع ناودانی سنگین دقیقاً طبق جدول استاندارد اشتال تولید می‌شود، با وزن و ابعاد استاندارد. به بیان ساده‌تر، ناودانی سنگین دقیقاً طبق جدول محاسباتی ساخته و وارد بازار مصرف می‌شود.

تعدادی از کارخانه‌های داخلی و همچنین رقبای اروپایی این نوع ناودانی را با کمک ابزارهای کاملاً دقیق طراحان و مهندسان ساختمانی تولید می‌کنند. جدول محاسباتی اشتال از جمله همین ابزارهای بسیار کاربردی است که به لطف آن، اندازه گیری‌ها با سرعت و صرفه جویی بیشتری در زمان و انرژی انجام می‌شود.

مقایسه قیمت انواع ناودانی سبک و سنگین

ناگفته نماند تعیین قیمت ناودانی سنگین با نوع سبک آن هم براساس همین ویژگی‌های مهم شامل ابعاد، وزن، کاربری و همخوانی با الگوی اشتال انجام می‌شود. طبعاً در این دسته‌بندی قیمت ناودانی سبک در مقایسه با نوع سنگین، کمتر است و برای مصارف ساده‌تر در نظر گرفته می‌شود. کارخانه شکفته، فایکو، ناب و غیره از جمله فعالان تولید ناودانی سنگین و سبک در این صنعت هستند.

جمع‌بندی

ناودانی یکی از اجزای بسیار مهم در صنعت ساخت و ساز و فولاد به شمار می‌رود. جنس‌های متنوع آن در بازار مصرف شامل ناودانی گالوانیزه، آلومینیوم و استیل ضدزنگ می‌شود. نکته قابل توجه در بحث ناودانی توجه به دسته‌بندی‌های متفاوت انواع آن است که از نظر شکل ظاهری، شکل سطح مقطع، روش تولید و کاربرد فولاد تفاوت‌های مشخصی دارد.

به طور کلی ناودانی‌ها با سه کاربری عمده در صنعت آهن و فولاد و بخش ساختمان و سازه وارد بازار مصرف می‌شوند: با هدف مصرف در انواع پل‌ها به ویژه پل‌های باربری (نوع ساده)، برای سازه و ساختمان‌های سبک (نوع مشبک) و مناسب برای سازه و ساختمان‌های صنعتی و سنگین (اروپایی). ناگفته نماند که قیمت ناودانی به تناسب ضخامت، ابعاد و وزنی که دارد تعیین می‌شود. برای مثال ناودانی سبک در مقایسه با ناودانی سنگین قیمت پایین‌تری دارد و برای مصارف سبک‌تر (سازه‌های سبک) در نظر گرفته می‌شود.