بر اساس آخرین صحبت‌هایی که با یک تیم سعودی در دبی داشتم، شانس همکاری برای شرکت‌های لجستیک و حمل و نقل بزرگی که در واقع در ایران و حتی در پروژه‌های مشابه در خاورمیانه و دبی فعالیت دارند، زیاد است. در واقع یک شرکت سعودی اعلام آمادگی کرده و شرکت‌های لجستیک و حمل و نقلی در ایران که علاقه‌مند هستند با عربستان کار کنند، می‌شود مقدمات این کار را با برقراری نشست‌ها و مذاکرات تلفنی و بعد حضوری انجام داد. مورد بعدی پروژه های اسکله سازی و ساخت جزایر مصنوعی و کلا فعالیت‌های سیویل تخصصی در زمینه Offshore(داخل دریا) است. طبیعتا با توجه به پیشرفت این جلسات، شناخت بهتری در رابطه با این موضوعات پیدا خواهم کرد.
بارها اشاره کردم که رابطه اقتصادی در صورتی برقرار می‌شود که رابطه سیاسی ایجاد شود. در طول دو ماه گذشته خوشبختانه رابطه سیاسی آغاز شده و در حال بستر‌سازی است، ولی حضور شرکت‌های بخش‌خصوصی و مراودات تجاری با عربستان در گرو رفع محدودیت‌های دریافت ویزا و سفر به عربستان است. به نظر من این را وزارت امور خارجه باید در اولویت قرار دهد به دلیل اینکه همان‌طور که اشاره کردم رقابت در بازار عربستان بسیار زیاد و پروژه‌ها متعدد هستند و شرکت‌های متعدد خارجی در حال رقابت تنگاتنگ با یکدیگر هستند.
در اینباره یک واقعیتی که در رابطه با عربستان وجود دارد، این است که با توجه به تفکیک استان‌بندی عربستان که شامل استان شرقی است که مرکز آن دمام است، استان مرکزی که پایتختش ریاض است، استان غربی که پایتخت آن جده است و استان‌های شمالی و جنوبی و دیگر استان‌ها بیشترین جایی که برای پیمانکاری و شرکت‌های ایرانی چه برای صادرات کالا در ابتدای شروع فعالیت و چه گرفتن پروژه مطرح است، استان شرقی عربستان است. استان شرقی در کنار خلیج فارس است و بیشترین استانی است که در واقع مذهب شیعه در آنجا غالب است، طبیعتا از نظر بافت مذهبی آن استان کمک می‌کند که پذیرای بیشتری از ایرانیان باشد.
توصیه‌ای که در اینباره دارم این است که اگر می‌خواهید وارد بازار عربستان شوید، پله‌پله باید این مسیر را طی کنید و جالب است و حتما شنیده‌اید که عربستان‌سعودی جزو معدود کشورهایی است که نمایندگی هر استان آن مجزا است. مثلا نمایندگی خودروسازها در شهر دمام یک شرکت است، در شهر ریاض یک شرکت است. شاید خیلی عجیب باشد ولی این چنین است. در بقیه کشورها، نمایندگی یک خودرو ساز در تمامی کشورها یک شرکت است یا به فرض، نمایندگی یک محصول خارجی در کل کشور، یک شرکت است. در عربستان سعودی اینطور نیست و خب این موضوع یک رقابت خیلی زیادی ایجاد می‌کند ولی از این نظر خوب است که با توجه به تفکیک استانی و تفکیک فرهنگی و مذهبی هر استان و نفوذ شیوخ هر استان در دریافت نمایندگی شرکت‌های خارجی و گرفتن پروژه، به ما کمک می‌کند. پس پله ورود شرکت‌های ایرانی چه در رابطه با صادرات خدمات مهندسی و چه کالا، به نظر من استان شرقی، دمام خواهد بود.
سیگنال‌های دورنمای بازار جهانی کالایی یا کامودیتی در سال 1402 مثبت است، ولی اتفاقاتی که در حال رخ دادن است، روی همه چیز تاثیر می‌گذارد. زمزمه‌هایی که احتمالا نشان دهنده پایان جنگ اوکراین و روسیه خواهد بود که می‌تواند حتی ظرف سه ماه آینده اتفاق بیوفتد(شاید هم سه ماه نشود و به 6 ماه کشیده شود) ولی زمزمه‌ها در بازار کالایی تاثیر می‌گذارد.
