عقب‌نشینی چین از مواضع قبلی خود در ارتباط با کرونا، این نوید را می‌دهد که در سال 2023 بازار بهتری را در حوزه فولاد و محصولات زنجیره فولاد شاهد باشیم و لذا بهبود قیمت‌ها دور از انتظار نخواهد بود. سال 2022 برای معدنی‌ها همچون دیگر حوزه‌های اقتصادی، سالی پرفراز و نشیب و دشوار تلقی می‌شود. رکود ساخت و ساز و درگیری با سویه جدید کرونا در چین از یک طرف و حمله روسیه به اوکراین از طرف دیگر، به شدت بازار‌های معدنی را تحت تاثیر قرار داد. موضوعاتی که رشد اقتصادی کشورها را پایین آورد و انتظارات را به شدت تحت تاثیر قرار داد. هر چند قیمت‌ها سیر نزولی و سپس صعودی در پیش گرفتند، اما به باور کارشناسان هنوز از قیمت‌های سال قبل‌تر یعنی 2021 فاصله زیادی داشتند. در ادامه کاهش تقاضا برای فولاد و میلگرد، شاهد کاهش تقاضای جهانی و در ادامه کاهش بها بودیم. با توجه به اینکه چین همچنان در این سال جزء معدود کشورهایی بود که شدیدا درگیر پاندومی کرونا بود و تنها در دو ماه پایانی 2022 از موضع کووید صفر عقب‌نشینی کرد، بنابراین محدودیت‌ها در این کشور به شدت بالا بود و تنها در دو ماه پایانی سال بازار خود را باز کرد. به این ترتیب با توجه به اینکه در 10 ماه سال 2022 همچنان محدودیت‌های جابجایی به دلیل قرنطینه سراسری به ویژه در شهرهای بزرگ و بندری وجود داشت، شاهد آن بودیم که رشد اقتصادی این کشور در 6 ماه اول سال، به شدت پایین و تنها در سه ماه آخرکمی بهبود یافت که دلیل اصلی آن کاهش محدودیت‌های قرنطینه بوده است.

تاثیرات حمله روسیه به اوکراین

سال گذشته میلادی قیمت جهانی زغال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد تقریبا 200 درصدی داشت. در پی حمله روسیه به اوکراین این بحران انرژی بود که تقاضای زغال‌سنگ را افزایش داد. در این بین برخی از کشورها از جمله آلمان مصرف زغال را جایگزین گاز کرده و باعث افزایش جایگاه این ماده معدنی شدند. بر اساس گزارش‌هایی از آژانس بین‌المللی انرژی، مصرف زغال‌سنگ در اروپا تا بیش از 7 درصد افزایش یافته بود و انتظار می‌رفت مصرف این ماده معدنی به 8 میلیارد تن در سطح جهانی هم افزایش یابد تا جایی که تقاضای بالا برای واردات زغال‌سنگ باعث ممنوعیت‌هایی در صادرات از آفریقای‌جنوبی، اندونزی و حتی استرالیا شد. در ماه فوریه جنگ اوکراین ضربه شدیدی بر بازارهای جهانی وارد کرد، به این صورت که ابتدا بازارها به دلیل کمبود عرضه محصولات فولادی و بالادستی زنجیره فولاد، هیجانی عمل کرده و قیمت‌ها صعودی شدند. با توجه به اینکه اوکراین جزو تولیدکنندگان مطرح گندله به بازار اروپا بود، در نتیجه قیمت‌ها به ویژه در بازار اروپا به شدت افزایشی شدند. البته پس از آن روسیه به دلیل افزایش عرضه محصولات فولادی باعث شد که قیمت‌ها کاهشی شوند.

ایران تحت تاثیر بازارهای جهانی

بازار ایران به شدت تحت تاثیر بازارهای جهانی بوده و روند تغییرات جهانی بر ایران هم تاثیرگذار بوده است. به طور مثال قیمت نیکل و مولیبدن پس از جنگ روسیه و اوکراین سه برابر افزایش یافت. این مواد اولیه بسیار مورد نیاز فولادسازان آلیاژی و غلتک‌سازان بود که با گران شدن آن‌ها، محصول نهایی این واحد‌ها نیز افزایش پیدا کرد. بازار سنتی ما نیز جهت صادرات برخی از محصولات معدنی و فولادی تحت تاثیر قرار گرفت. در کل به دلیل افزایش عرضه روسیه به چین و جنوب شرق آسیا و کاهش تقاضای چین، صادرات ایران به ویژه در سه ماه دوم 2022 تاثیر بسیار زیادی گرفت.

افزایش قیمت آهن قراضه

در نیمه دوم سال 2022 به دلیل افزایش عرضه و کاهش تقاضا شاهد بودیم که قیمت آهن قراضه به شدت کاهشی شد، تا جایی که به قیمت 330 دلار رسید. در پایان سال 2022 قیمت این ماده اولیه فولادسازی به 387 دلار رسید که افزایش حدود 60 دلاری را نشان می‌دهد. دلیل افزایش قیمت آهن قراضه به کاهش عرضه در بازار و افزایش تقاضا مرتبط است. به این ترتیب به دلیل نوسانات شدیدی که در قیمت محصولات زنجیره فولاد در سال 2022 اتفاق افتاده می‌توان گفت که همه فولادی‌ها سال سختی را پشت سرگذاشته‌اند. با اینکه در اواخر سال گذشته میلادی قیمت‌ها تا حد زیادی ترمیم و افزایشی شدند، اما هنوز با قیمت‌هایی که در ماه سوم و چهارم میلادی به دلیل حمله روسیه به اوکراین در اوج بودند، فاصله زیادی دارند.