الگوی معدنکاری ایران(بخش دوم)

در خصوص افغانستان باید گفت که موضوع متفاوت است. با اینکه این کشور ذخایر غنی و بکری در حوزه مواد معدنی دارد، اما تغییر دولت‌ها و حکومت‌ها باعث شده که جو مناسبی برای سرمایه‌گذاری در این کشور ایجاد نشود. بارها شاهد بوده‌ایم که در طول 20 سال گذشته شرکت‌های خارجی به صورت موردی در این کشور حضور پیدا کرده‌اند تا سرمایه‌گذاری انجام دهند، اما بعد از مدت کوتاهی خارج شده‌اند. این در حالی است که کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در این سیاست‌ها پیشران هستند. با توجه به اینکه این کشورها به سمت تعریف و اجرای پروژه‌های جدید رفته‌اند، در نتیجه ما هم باید این سیاست‌ها را دنبال کنیم.

مقایسه ایران با ترکیه

زغال‌سنگ هنوز در اقتصاد ترکیه و صادراتش نقش پررنگی دارد. به همین خاطر هم حجم وسیعی از معدنکاری در این عرصه ادامه دارد. با توجه به کمبود انرژی که در پایان کرونا شاهد بودیم در نتیجه مصرف جهانی زغال افزایش یافته است. وقتی می‌بینیم کشوری که در حوزه معدنکاری از ما دیرتر شروع کرده، اما توانسته از ما جلو بزند، متوجه می‌شویم که این کشور از سرمایه‌گذاران معدنی حمایت کرده و بانک‌ها و موسسات اعتبار سنجی از این پروژه‌ها برای تامین سرمایه حمایت می‌کنند. با توجه به اینکه معدنکاری دیربازده است و ریسک بالایی دارد نشان می‌دهد که حضور این موسسات می‌تواند مثبت باشد.

انتظار از وزیر

همه در اینباره نظر داده‌اند و تمایل ندارم که آن حرف‌ها را دوباره تکرار کنم. اما موردی که بر آن تاکید دارم این است که اگر وزیر، بخش معدن و صنایع معدنی برایش مهم باشد، حتما باید بخش معدن را در اولویت تصمیمات خود قرار دهد. حتی گاهی می‌شود گفت که بخش معدن از صنعت هم جلوتر است. دوره‌های قبل شاهد بودیم که به این مهم توجه نشده، اما انتظار می‌رود که وزیر جدید به آن پر و بال بیشتری دهد. این در حالی است که متاسفانه امروز سایر صنایع کشور جلوتر از معدن قرار گرفته‌اند، تصمیم گیری‌هایی که باعث شده از سرمایه‌گذاری در بخش معدن حمایت نشود و حتی گاهی شاهد فرار سرمایه از بخش معدن بوده‌ایم.

لزوم تشکیل کنسرسیوم

اگر بین ایران و کشورهای همسایه تفاهمی در رابطه با سرمایه گذاری های مربوطه در بخش معدن صورت گیرد، در توسعه معدنکاری کارگشا خواهد بود. سرمایه و نقدینگی مهمترین چیزهایی هستند که باعث توسعه صنعت می شوند و کمبود نقدینگی باعث پسرفت و عقب افتادن این صنعت می شود. در زمینه پروژه های زیربنایی نیاز است به صورت غیرمستقیم به بخش معدن کمک شود. حمل و نقل جاده ای، ریلی و بنادر برای توسعه معدنکاری باید رونق گیرد. این مهم به طور حتم پروژه های صنایع معدنی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. در مقابل قطع برق و گاز به شدت باعث کندی پیشرفت در صنایع معدنی می شود. در این خصوص باید به دنبال راهکار اساسی باشیم تا بحران انرژی حل شود. به این ترتیب وزیر باید راهکاری برای جذب سرمایه در بخش معدن و صنایع معدنی پیدا کند.

در مورد افت بازار کامودیتی‌ها در سال‌های 2015 و 2016 به دلیل روی کار آمدن شی جین پینگ بر این باور هستم که چین امروز با سختگیری بر بخش معدن سعی دارد از رشد تلفات معدنی و تخریب زیست محیطی جلوگیری کند که این موضوع بر استخراج طلا در این کشور که عموما از استخراج‌های عمیق است، اثر می‌گذارد. در مورد بازار طلا نیز معتقدم که در 2023 بهترین دوره رشد قیمت فصلی خود را در تاریخ تجربه کرد.