تفاوت نبشی و ناودانی | بررسی جامع مقایسه نبشی و ناودانی

احتمالا برای شما این سوال پیش آمده که نبشی و ناودانی با وجود شباهت‌هایشان، در چه چیزی با هم تفاوت دارند؟ نبشی و ناودانی دو تا از مهم‌ترین محصولاتی هستند که در صنایع آهن‌آلات ساختمانی، تولید و استفاده می‌شوند. در نتیجه شناخت تفاوت نبشی و ناودانی موضوع مهمی است که افراد فعال در حوزه صنعت ساخت‌وساز باید به‌خوبی از آن مطلع باشند. در این نوشتار قصد داریم تا درباره‌ تفاوت بین این دو و کاربرد نبشی و ناودانی، صحبت کنیم. اما در قدم اول برای این‌که بهتر متوجه تفاوت نبشی و ناودانی شوید، لازم است درباره هر کدام از آنها اطلاعات کاملی داشته باشید. به همین خاطر توصیه می‌کنیم مقالات قیمت روز نبشی را در مجموعه سایت پیوان بررسی کنید، سپس بخش بعدی را که در مورد شباهت‌های بین این دو نوع پروفیل وجود دارد را مطالعه نمایید.

شباهت‌ نبشی و ناودانی

نبشی و ناودانی دو تا از مهم‌ترین محصولات در صنایع آهن‌آلات ساختمانی هستند که به‌دلیل بعضی از شباهت‌ها گاهی با هم اشتباه گرفته می‌شوند. هر دوی این محصولات، شاخه‌های آهنی طویلی هستند (که به آن پروفیل گفته می‌شود) و برای کاربردهای ساختمان‌سازی بسیار مورد توجه سازندگان قرار می‌گیرند. نبشی و ناودانی هر دو نوعی پروفیل ساختمانی باز محسوب می‌شوند، هر دو نوع سبک و سنگین دارند. هر دو نبشی و ناودانی را می توان به صورت فابریک از طریق نورد گرم و پرسی به روش شکل دهی سرد تولید نمود. به دلیل تشابه روند تولید کارخانه‌های تولیدکننده نبشی، ناودانی را نیز تولید می‌کنند.

با این حال، این دو پروفیل آهنی از لحاظ ظاهر و کاربرد تفاوت‌های اساسی با هم دارند که در ادامه این مقاله به بررسی این تفاوت‌ها خواهیم پرداخت.

بیشتر بخوانید: تفاوت ناودانی st37 و ناودانی st52

تفاوت نبشی و ناودانی از نظر شکل ظاهری

معمولاً در بیشتر مواقع به‌جای این که توضیحاتی در مورد این دو پروفیل پرکاربرد بخوانید، کافی ‏است عکس نبشی و ناودانی را ببینید تا متوجه فرق میان آن‌ها شوید. در نگاه اول به پروفیل‌های نبشی و ناودانی متوجه تفاوت شکل ظاهری آنها با هم خواهید شد. نبشی از لحاظ شکل ظاهری، شبیه به حرف L انگلیسی است. در حالی که ظاهر ناودانی به حرف U یا C انگلیسی شباهت دارد.

ارتفاع بال‌ها در ناودانی‌ بین 30 تا 400 میلی‌متر است و این پروفیل در سایزهای 8 تا 16 تولید می‌شود. نبشی‌ها طول بین 6 تا 12 متر دارند و ضخامت آنها نیز بین 3 تا 35 میلی‌متر متغیر است.

بی‌شک تفاوت ظاهری نبشی و ناودانی در کاربرد آنها تاثیر دارد. جالب است بدانید در برخی از مواقع با برش محوری ناودانی از قسمت جان می‌توان دو تا نبشی ایجاد کرد؛ که البته در هر پروژه‌ای کاربرد ندارد، زیرا در برخی از پروژه‌ها تاکید زیادی بر کاربرد خاص پروفیل نبشی وجود دارد و باید حتماً نوع فابریک آن استفاده شود.

تفاوت نبشی و ناودانی از نظر ساختار بال

منظور از ساختار بال در این پروفیل‌های آهنی، عضوی است که نیروهای خمشی و برشی را تحمل می‌کند. در ساختار هر دوی این محصولات، دو بال دیده می‌شود. در ناودانی عضو دیگری به نام جان در بین دو بال قرار دارد. در حالی که در نبشی خبری از عضو جان نیست و دو بال به صورت عمود در کنار هم قرار گرفته‌اند. دیگر تفاوت نبشی و ناودانی در ساختار بال، مربوط به سایز آنهاست. در نبشی این امکان وجود دارد که اندازه دو بال با هم مساوی نباشد. یعنی پروفیل نبشی به دو صورت با بال مساوی و نبشی با بال نامساوی تولید می‌شود. در حالی که در ناودانی سایز دو بال همیشه هم‌اندازه هستند.

تفاوت نبشی و ناودانی از نظر ساختار جان

بخش جان در واقع وظیفه مقاومت در برابر نیروهای کششی را بر عهده دارد. این ساختار فقط مختص ناودانی است و در ساختار نبشی دیده نمی‌شود. اما با در نظر گرفتن طرز قرارگیری نبشی در سازه، می‌توان یک بال آن را جان در نظر گرفت. در حالی که در ناودانی عملا این عضو وجود دارد و در طراحی‌ها مورد محاسبه قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: نبشی‌کشی ساختمان چگونه انجام می‌شود؟

تفاوت نبشی و ناودانی در متریال تولیدی

مواد اولیه کاربردی در ساخت نبشی در مقایسه با ناودانی گسترده‌تر است. به طور معمول در بازار، انواع نبشی از لحاظ جنس شامل نبشی پلاستیکی، نبشی PVC، نبشی ضدزنگ، نبشی استیل، نبشی گالوانیزه و نبشی ام‌دی‌اف می‌شود. در حالی که ناودانی بیشتر از فلز تولید می‌شود و از لحاظ جنس شامل ناودانی گالوانیزه، ناودانی آلومینیومی و ناودانی استیل است. کاملا واضح است که با توجه به جنس نبشی و ناودانی، قیمت آنها نیز در بازار متفاوت خواهد بود.

تفاوت استاندارد ساخت در نبشی و ناودانی

کارخانه‌های مختلف برای تولید نبشی و ناودانی از لحاظ ضخامت، اندازه بال، وزن و… باید طبق استانداردهای تولید عمل کنند. در جدول مهندسی اشتال اعداد استانداردهای تولید این دو پروفیل آهنی ذکر شده است که برای مشاهده آنها کافی است به جدول اشتال نبشی و جدول اشتال ناودانی مراجعه کنید. همچنین لازم است بدانید کشورهای مختلف ممکن است استانداردهای خاص خود را داشته باشند. البته برای صادر کردن، کالاهای آهنی باید با معیارهای استانداردهای جهانی مطابقت داشته باشند. ناگفته نماند که استاندارد ساخت نبشی و ناودانی با هم فرق دارد:

استانداردهای نبشی: استاندارد BS EN 10056 و DIN 1022
استانداردهای ناودانی: استاندارد BS EN 10279 و DIN 1026

تفاوت نبشی و ناودانی از لحاظ کاربرد

تا اینجا درباره فرق میان نبش و ناودانی از لحاظ ساختاری صحبت کردیم. بی‌شک با توجه به تفاوت‌های ساختاری میان آنها، کاربرد نبشی و ناودانی هم با هم فرق دارد. در ادامه، به‌طور مجزا به کاربردهای این دو محصول آهنی پرکاربرد اشاره می‌کنیم.

کاربرد نبشی

نبشی‌ها در ضخامت‌های مختلفی ساخته می‌شوند. بیش‌تر نبشی‌ها، ضخامتی در محدوده‌ی بین 3 تا 35 میلی‌متری دارند. همچنین طول آن‌ها چیزی بین 6 الی 12 متر متغیر خواهد بود. این تفاوت در اندازه‌ها به سبب کاربردهای مختلفی است که از نبشی انتظار می‌رود. در برخی از کاربردها از نبشی به صورت شاخه‌ای استفاده می‌شود. همچنین از نبشی به صورت خردشده می‌توان استفاده کرد. برخی از کاربردهای نبشی‌ها در ساخت و ساز عبارت‌اند از:

استفاده از نبشی برای اتصال پل به ستون
استفاده از نبشی برای اتصال تیرآهن به بیم های باربر
استفاده از نبشی برای ساخت ستون
استفاده از نبشی برای ساخت خرپا
استفاده از نبشی برای ساخت سقف کرمیل
استفاده از نبشی برای اتصالات ساده
استفاده از نبشی برای اتصال ستون به صفحات در فونداسیون

بیشتر بخوانید: نبشی‌کشی ساختمان چگونه انجام می‌شود؟

کاربرد ناودانی در ساخت و ساز

ناودانی‌ها به دلیل شکل ظاهری ویژه‌، دارای کاربرد گسترده‌ای در صنعت هستند. این قطعه اغلب در کنار تیرآهن یا سایر محصولات فولادی دیگر قرار خواهد گرفت. ناودانی را به صورت پیچ و مهره یا با استفاده از جوشکاری در محل مورد نظر نصب خواهند کرد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این پروفیل عبارت‌اند از:

در ساخت و تولید ماشین‌آلات
در ساخت چهارچوب
در ترمیم بنا و سازه‌ها
در ساختمان‌سازی
در تشکیلات دریایی
در ساپورت لوله‌های انتقال آب
در سینی کابل‌های برق

نکته‌ی مهم درباره این دو پروفیل‌ها این است که هر دوی آنها را می‌توان به صورت ترکیبی نیز به کار برد؛ یعنی اگر جفت ناودانی در هم استفاده شود، شکل قوطی برای ساخت ستون و خرپا،‌ به کار گرفته می‌شود. همچنین جالب است بدانید که اگر طبق نظر مهندسان، استفاده از پروفیل فابریک، الزام نداشته باشد، با برش برخی از پروفیل‌ها می‌توان به انواع دیگر دست یافت که در بخش تفاوت نبشی و ناودانی از نظر شکل ظاهری به آن‌ها اشاره کردیم. تا این بخش از مقاله تفاوت‌ نبشی و ناودانی را بررسی نمودیم. اما هر یک از پروفیل‌های نبشی و ناودانی دارای انواع گوناگونی هستند که این تنوع می‌تواند باعث وجود تفاوت‌های بیشتری بین نبشی و ناودانی شود. به همین جهت در ادامه مقاله انواع نبشی و ناودانی را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد.

بیشتر بخوانید: مشخصات ناودانی و روش های تشخیص کیفیت آن!

انواع ناودانی

این پروفیل چند نوع تقسیم‌بندی دارد و می‌توان آن را از نظر شکل ظاهری، جنس و روش تولید به مدل‌های مختلفی تقسیم بندی کرد.

انواع ناودانی از نظر متریال تولیدی

معمولاً ناودانی‌ها به‌صورت گالوانیزه، آلومینیوم، فولادی و کامپوزیتی تولید می‌شوند. همچنین در تولید ناودانی‌ها از آلیاژهای متفاوتی نیز استفاده می‌شود که بر روی وزن و سایر خصوصیات ناودانی‌ها تاثیرگذار است. دو نوع آلیاژ پرکاربرد در تولید ناودانی‌ها st37 و st52 هستند که با کلیک بر روی لینک زیر می‌توانید بیشتر در مورد تفاوت آنها اطلاعات کسب نمایید.

بیشتر بخوانید: تفاوت ناودانی st37 و ناودانی st52

انواع ناودانی از نظر شکل ظاهری

پروفیل ناودانی از نظر شکل ظاهری به صورت ساده و مشبک تقسیم‌بندی می‌شود. نوع ساده پرکاربردتر است و در صنایع ساختمانی به کار برده می‌شود. ناودانی ساده در سایز های 8، 10، 12، 14، 16 ساخته می‌شود و ارتفاع آن نیز بین 30 تا 40 میلیمتر متغیر است. ناودانی مشبک اغلب به صورت گالوانیزه ساخته می‌شود و در بال و جان دارای حفره‌هایی است. وجود حفره‌ها، این نوع پروفیل ناودانی را برای به کارگیری در تاسیسات، ساخت قفسه و مصارف دکوراتیو مناسب نموده است.

انواع ناودانی از نظر وزن

مانند سایر پروفیل‌ها، ناودانی نیز در وزن‌های متفاوتی تولید می‌شود. اما به طور معمول در بازار به نام ناودانی سبک و سنگین شناخته می‌شود. ناودانی سبک نوعی از ناودانی است که وزن آن از وزن تعیین شده در جدول اشتال کمتر باشد و ناودانی سنگین وزنی معادل وزن تعیین شده در جدول اشتال ناودانی دارد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با کارخانه نورد فولاد تهران

انواع ناودانی از نظر استاندارد تولیدی

در ایران برای تولید ناودانی معمولا از دو استاندارد unp و upe استفاده می‌شود. ناودانی‌هایی که طبق استاندارد unp تولید می‌شوند دارای بال‌های موازی بوده و به ناودانی C معروف هستند. همچنین ناودانی unp به ناودانی اروپایی نیز معروف است و در مقایسه با ناودانی‌های دیگر، وزن بیش‌تری دارد. ناودانی‌هایی که طبق استاندارد upe تولید می‌شوند ناودانی‌های U شکل دارای بال‌های مخروطی و شیب‌دار هستند.

انواع ناودانی‌ بر اساس روش تولید

تقسیم‌بندی دیگر بر اساس روش تولید انجام می‌شود. به‌طورکلی، انواع ناودانی‌ها بر اساس روش ساخت و تولید به دسته پرسی و فابریک تقسیم می‌شوند. در روش پرسی، ناودانی با پرس کردن ورق‌های فلزی ساخته می‌شود. در روش دوم، همان‌طور که از نامش مشخص است، شمش مستقیماً نورد شده و سپس خروجی آن باتوجه‌به قالب‌هایی که در کارخانه‌ها وجود دارد، به شکل ناودانی در خواهد آمد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با کارخانه نورد فولاد تهران

لوله ناودانی چیست؟

لوله ناودانی یکی از محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین مقاطع موجود در بازار است که معمولاً برای عبور مسیرهای آب در پشت‌بام استفاده می‌شود. لوله ناودانی باعث جلوگیری از بروز آسیب به بافت ساختمانی، دیواره‌ها و همین‌طور نمای ساختمان می‌شود. از طرفی ناودانی‌ها معمولاً به دو صورت ساده و مشبک عرضه می‌شوند و سایز آن‌ها نیز متغیر بین 8 تا 16 اینچ است. همین‌طور ارتفاع آن نیز معمولاً 3 میلیمتر بوده، ولی می‌توان نمونه‌هایی را در بازار تهیه کرد که تا 400 میلی‌متر نیز ارتفاع داشته باشند.

ساخت این مقاطع معمولاً به‌صورت سفارشی برای پروژه‌ها توسط کارخانه‌ها و یا بر اساس نیاز و تقاضای بازار انجام می‌شود. در حال حاضر لوله‌های یو پی‌وی‌سی نیز در بازار عرضه می‌شوند که معمولاً هم نصب آسانی دارند، مقرون‌به‌صرفه هستند و هم وزن آن‌ها کم‌تر بوده و تعمیر و ماندگاری‌شان نیز در بهترین حالت است. معمولاً این لوله‌ها بیش از نیم‌قرن عمر می‌کنند و نیاز به تعویض و یا حتی سرویس ندارند.

تفاوت نبشی و ناودانی از لحاظ کارکرد

کاربردهای نبشی

استفاده از نبشی برای اتصال پل به ستون
استفاده از نبشی برای اتصال تیرآهن به بیم های باربر
استفاده از نبشی برای ساخت ستون
استفاده از نبشی برای ساخت خرپا
استفاده از نبشی برای ساخت سقف کرمیل
استفاده از نبشی برای اتصالات ساده
استفاده از نبشی برای اتصال ستون به صفحات در فونداسیون

انواع نبشی

نبشی یکی از پرکاربردترین نوع پروفیل‌‌ها است که از جنس‌های مختلفی تولید می‌شود. اما پر کاربردترین نوع آن، نبشی فولادی است که در ساختمان‌سازی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. مانند ناودانی، نبشی نیز به روش‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شود که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.

انواع نبشی بر اساس ظاهر

متداول‌ترین نوع دسته‌بندی نبشی‌ها بر اساس اندازه بال‌شان است. نبشی می‌تواند به صورتی ساخته شود که دارای دوبال برابر باشد یا دو بال نابرابر داشته باشد که نحوه ی نام‌گذاری آن‌ها با هم متفاوت است.

همچنین نبشی از نظر ظاهری به دو شکل نبشی عمودی و نبشی V شکل ساخته می‌شود. نبشی‌های عمودی به آن دسته نبشی گفته می‌شود که زاویه بین بال‌ها یا مقاطع نبشی 90 درجه است. نبشی عمودی به دلیل شباهتش به حرف L انگلیسی به عنوان نبشی L نیز شناخته می‌شود.

به طور مشابه نوع دیگر نبشی‌ها از نظر شکل ظاهری، شبیه حرف V هستند. این نوع از نبشی شامل نبشی‌هایی با زاویه‌ی کم‌تر از 90 درجه بین بال‌ها است که بسته به کارایی، این زاویه می‌تواند متفاوت باشد.

انواع نبشی بر اساس روش تولید

مانند ناودانی، پروفیل نبشی نیز به دو روش پرسی و فابریک تولید می‌شود. در روش پرس ورق فولادی از وسط خم‌ می‌شود و سپس به شکل نبشی موردنظر پرس می‌شود. طول نبشی تولیدشده در این روش معمولاً 6 متر است. اما در روش فابریک، از نورد گرم برای تولید نبشی استفاده می‌شود. طول نبشی تولیده شده در روش فابریک بین 6 تا 12 متر است.

لازم است توجه داشته باشید روش تولید علاوه بر تفاوت طول نبشی، خصوصیات دیگر این پروفیل مانند استحکام، قیمت و… را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. پس در هنگام خرید نبشی به روش تولید آن نیز توجه داشته باشید.

بیشتر بخوانید: مشخصات ناودانی و روش های تشخیص کیفیت آن!

انواع نبشی بر اساس جنس تولیدی

برای تولید نبشی‌ها از جنس‌های گوناگونی استفاده می‌شود از چوب و پلاستیک گرفته تا انواع فلز برای تولید نبشی به کار برده می‌شود. در ادامه تعدادی از پرکاربردترین آلیاژها برای تولید نبشی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

نبشی t316

این نوع نبشی‌ها را می‌توان یکی از زیرشاخه‌های نبشی‌ استیل درنظر گرفت. مانند سایر پروفیل‌های ساخته شده از استیل و با توجه به آلیاژ خاصش، این نوع نبشی مقاومت بالایی در برابر دما و خوردگی دارد. به همین دلیل در صنایع دریایی مانند کشی سازی و سازه‌های صنایع نفت بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نبشی A36

این نوع نبشی، نوعی نبشی فولادی است. اما آلیاژ آن میزان کربن کمتری دارد که باعث افزایش خاصیت شکل‌پذیری آن شده است. به همین دلیل در صنایعی که نیاز به برش کاری و شکل پذیری است بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نبشی گالوانیزه

همانطور که از نام آن پیداست برای تولید این نوع نبشی از فولاد گالوانیزه استفاده شده است. به همین جهت در برابر خوردگی مقاومت بالاتری دارد و می‌توان از آن در محیط های حساس به خوردگی مثل محیط های حاوی مواد اسیدی، استفاده کرد؛ همچنین قیمت نبشی گالوانیزه به قیمت ورق گالوانیزه کیلویی وابسته است.

اگر به دنبال سایتی معتبر برای خرید نبشی هستید، می‌توانید جهت دریافت قیمت نبشی آونگان کلیک کنید.

نبشی به چه صورت نام‌گذاری می‌شود؟

نحوه نام گذاری نبشی‌ها با استفاده از طول و ضخامت بال ها می‌باشد. برای نام‌گذاری نبشی معمولی که با حرف L نشان داده می‌شود به این صورت عمل می‌شود. اگر نبشی دارای بال‌هایی برابر باشد، فقط اندازه یک بال را می‌نویسند، به عنوان مثال L 200 . اما اگر نبشی بال‌های نابرابری داشته باشد اندازه هر دو بال نوشته می‌شود مانند L 200*100.