راهنمای خرید میلگرد از بورس

خرید میلگرد از بورس کالای ایران شاید در ابتدا خارج از عرف و پیچیده به‌نظر برسد، اما مطمئن باشید از این تصمیم پشیمان نخواهید شد. خرید میلگرد از بورس کالا می‌تواند مزایای قابل توجهی مانند شفافیت قیمت، کاهش سفته‌بازی و شرایط معاملات قانونمند را به‌همراه داشته باشد. با توجه به مزایای متعدد و اهمیت این موضوع، در این مقاله از پیوان سعی داریم تمام نکات مورد نیاز پیرامون نحوه خريد ميلگرد از بورس كالا از چگونگی عملکرد بورس گرفته تا مراحل و مدارک لازم و نکات کلیدی برای انجام معاملات را پوشش دهیم.

بورس کالا چیست؟

بورس کالای ایران بازاری متمرکز است که در آن کالاهای مختلف، از جمله میلگرد و موارد دیگر، معامله می‌شوند. بورس کالا با هدف ایجاد فضایی شفاف برای دادوستد تأسیس شده است، به گونه‌ای که قیمت میلگرد در آن بر اساس عرضه و تقاضا تعیین ‌می‌شوند. معامله میلگرد در بورس کالا به معنای اعتماد کامل به قیمت‌ها، ثبات بازار و کاهش نقش واسطه‌ها و فعالیت‌های سفته‌بازی خواهد بود.

مراحل خرید میلگرد از بورس کالا

علیرغم وجود مزایای مختلف برای خرید میلگرد از بورس کالا، این کار ممکن است با برخی چالش‌ها و پیچیدگی‌ها هم همراه باشد. برای انجام این خرید، شما باید درک مناسبی از بورس کالا،‌ نحوه انجام معاملات و آشنایی با ابزارهای مختلف داشته باشید. برای شروع، بیایید با ثبت‌نام در سامانه سجام و آشنایی با کارگزاری و انتخاب آن شروع کنیم.

گام اول:‌ ثبت‌نام در سامانه سجام

برای شروع، شما باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنید. این سامانه‌ دولتی با هدف جمع‌آوری و یکپارچه‌سازی سوابق معاملاتی سهامداران ایجاد شد‌ه است. بعد از ثبت‌نام، نیاز به احراز هویت خواهید داشت که شرکت‌های کارگزاری این کار را برای شما انجام خواهند داد. برای دریافت کد معاملاتی چه مدارکی لازم است؟ نحوه خرید میلگرد از بورس کالا ایران، بسته به اینکه شخص حقیقی باشید یا حقوقی متفاوت است. در نهایت شما باید مراحل زیر را طی کنید و مدارک لازم را ارائه دهید. مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام در سامانه سجام به شرح زیر هستند:

• برای اشخاص حقیقی:

۱- کارت ملی معتبر: برای تایید هویت شما الزامی است.

۲- اثبات آدرس: قبوض آب و برق یا اجاره‌نامه به‌عنوان مدرک آدرس پذیرفته می شود.

۳- فرم درخواست تکمیل شده: این فرم توسط کارگزاری در اختیار شما قرار می گیرد و شامل اطلاعات شخصی و رضایت شما برای انجام معامله توسط کارگزاری است.

• برای اشخاص حقوقی:

۱- مدارک ثبت شرکت: این مدارک برای تایید وضعیت قانونی شرکت لازم است.

۲- اساسنامه شرکت: این سند ساختار و نحوه عملکرد شرکت را مشخص می‌کند.

۳- کارت ملی نماینده شرکت: برای احراز هویت نماینده شرکت ضروری است.

۴- اثبات آدرس شرکت: قبوض آب و برق یا اجاره نامه به نام شرکت.

گام دوم:‌ افتتاح حساب وکالتی

حساب وکالتی نوعی حساب بانکی است که برای واریز پیش‌پرداخت مشتریان در یکی از بانک‌های منتخب افتتاح می‌شود. برای افتتاح این نوع حساب، باید به شعب بانک مورد نظر مراجعه کنید. هر فردی که قصد خرید خودرو، میلگرد یا هر کالای دیگری از بورس کالا به صورت فیزیکی را دارد، باید یک حساب وکالتی داشته باشد. این نکته حائز اهمیت است که حساب وکالتی کاملاً با حساب در اختیار بورس متفاوت است و حتی افرادی که در بازار آتی بورس کالا معامله می‌کنند نیز ملزم به افتتاح حساب وکالتی هستند.

گام سوم: انتخاب کارگزاری

سومین قدم در معامله میلگرد در بورس کالا، انتخاب یک کارگزاری معتبر است. کارگزاری‌ها نوعی واسطه هستند آنها زیرساخت لازم برای تعامل و معامله خریداران و فروشندگان را فراهم می‌کنند. تمامی معاملات در سازمان بورس و اوراق بهادار به ثبت رسیده و پردازش می‌شوند و کارگزاری‌ها پلتفرم و بستر مورد نیاز برای ثبت سفارش را در اختیار شما قرار می‌دهند. با این حال، تمامی شرکت‌های کارگزاری بورسی در زمینه بورس کالا فعال نیستند. این موضوع را حین انتخاب در نظر داشته باشید. 

گام چهارم: ثبت‌نام و دریافت کد معاملاتی

همان‌طور که گفتیم،‌ کارگزاری‌ها در واقع تنها واسطه‌هایی هستند که معامله را به نمایندگی از شما انجام می‌دهند. ولی برای انجام معامله،‌ شما نیاز به کد معاملاتی خواهید داشت. کد معاملاتی همان شناسه هویتی شما در بازار بورس کالا است. دریافت کد معاملاتی فرآیند دشواری نیست. برای انجام این کار تنها باید برخی مدارک لازم را در اختیار شرکت کارگزاری قرار دهید تا این کار را برای شما انجام دهند. بعد از ثبت‌نام در سامانه سجام، انتخاب کارگزاری و ثبت‌نام در آن، کد معاملاتی شما صادر شده و به پلتفرم معاملاتی دسترسی پیدا خواهید کرد. 

گام پنجم: تکمیل فرم خرید میلگرد

در این مرحله،‌ شما باید سفارش خرید خود را تکمیل و ارسال کنید. این سفارش شامل انتخاب بین انواع میلگرد‌، مقدار و حداکثر قیمتی است که حاضر به پرداخت آن هستید. در صورتی که سفارش خود را برای تکمیل یک پروژه ساختمانی انجام می‌دهید، ممکن است نیاز به ارائه مجوز یا همان پروانه ساختمانی داشته باشید.

گام ششم: ثبت سفارش خرید

گام ششم را باید در ادامه‌ی همان مرحله‌ی قبلی بدانیم. در این مرحله شما سفارش مورد نظر را ارسال می‌کنید. با انجام این کار، شما در واقع آن را به کارگزار خود تحویل می‌دهید و کارگزار سپس به نمایندگی شما، آن را در سیستم معاملاتی بورس کالا ثبت خواهد کرد. حالا، سفارش شما با توجه به قیمت و مقدار تعیین شده، با سایر سفارش‌های موجود در بازار رقابت خواهد کرد.

اگر پیشنهاد شما بالاترین باشد یا با قیمت بازار مطابقت داشته باشد، معامله انجام می‌شود. سیستم شفاف بورس کالا تضمین می‌کند که تمامی پیشنهادات بر اساس پویایی بازار به صورت عادلانه بررسی شوند. 

گام هفتم: واریز وجه تضمین

شما باید باید درصدی از کل ارزش معامله را به‌عنوان تضمین در حساب کارگزاری خود واریز کنید. این مبلغ تضمین که معمولا ۱۰ درصد است، نشان دهنده تعهد شما به خرید است. 

گام هشتم: تسویه حساب و نهایی کردن خرید

در صورت برنده شدن سفارش شما، تاییدیه معامله را دریافت خواهید کرد و حالا وقت آن است که خرید خود را نهایی کنید. سپس برای تسویه حساب باقی مانده مبلغ، معمولا سه روز فرصت دارید. در صورت عدم تسویه حساب در زمان تعیین شده، مشمول جریمه و لغو معامله خواهید شد.

مهلت تسویه، حساب عملیاتی، جرایم تأخیر تسویه و انفساخ معامله

مهلت تسویه سه روز کاری پس از انجام معامله است و زمان‌بندی تسویه در این دوره براساس مصوبات هیئت مدیره بورس کالای ایران تنظیم می‌شود. در حال حاضر، طبق این مصوبه، آخرین مهلت واریز وجه برای قراردادها تا ساعت ۱۵ روز سوم است. تمامی فیش‌های واریزی و مدارک قراردادها باید قبل از ساعت ۱۵ هر روز از طریق سامانه توسط کارگزاری مربوطه ارسال شود.

اگر قراردادها در مهلت تعیین شده (سه روز کاری) تسویه نشوند، این اجازه به مشتری داده می‌شود که حداکثر تا سه روز کاری پس از این مهلت، وجوه را واریز و تسویه نهایی را انجام دهد. برای هر روز تاخیر، خریدار باید ۰.۲۵ درصد ارزش معامله را به عنوان جریمه بپردازد. این جریمه به حساب فروشنده منظور می‌شود، اما اگر فروشنده از دریافت جریمه انصراف دهد، اتاق پایاپای با «تأیید خاص» نسبت به تسویه اقدام می‌کند.

• اتاق پایاپای چیست: اتاق پایاپای (Clearing House) در بورس کالا مسئولیت تضمین و تسویه معاملات را بر عهده دارد و همچنین اطلاعات مربوط به این معاملات را ثبت و نگهداری می‌کند. این اتاق با بهره‌گیری از مکانیزم‌های خاص، از عدم انجام تعهدات توسط افراد جلوگیری می‌کند تا حقوق هر دو طرف قرارداد، یعنی خریدار و فروشنده، محفوظ بماند. به طور کلی، اتاق پایاپای با ایفای نقش خود به یکپارچگی و نظم در معاملات بازار کمک می‌کند.

اگر خریدار حتی پس از گذشت سه روز کاری امور تسویه را انجام ندهد، معامله فسخ می‌شود و کارگزار خریدار باید ۵ درصد ارزش معامله به‌علاوه کارمزد طرفین قرارداد را به عنوان خسارت فسخ واریز کند.

گام نهم: تحویل میلگرد

پس از نهایی شدن معامله و تسویه کامل، تامین‌کننده‌ میلگرد، تحویل آن را برنامه‌ریزی می‌کند. زمان‌بندی تحویل می‌تواند بر اساس تامین‌کننده و موقعیت شما متفاوت باشد. هماهنگی با تامین‌کننده و اطمینان از آمادگی برای دریافت کالا ضروری است. توجه داشته باشید که حین خرید میلگرد از بورس کالا، خریدار موظف به تعیین پیمان‌کار حمل بار و آدرس محل تخلیه است؛ کارگزار خریدار هم موظف به پیگیری‌های لازم جهت تایید و ارسال سفارش است.

جدول بررسی تمام مراحل خرید میلگرد از بورس کالا

شماره مرحله	مرحله	شرح
۱	ثبت‌نام در سامانه سجام	ثبت‌نام در سامانه سجام و احراز هویت از طریق کارگزاری
۲	افتتاح حساب وکالتی	افتتاح حساب وکالتی در یکی از بانک‌های منتخب برای واریز پیش‌پرداخت
۳	انتخاب کارگزاری	انتخاب یک کارگزاری معتبر که در زمینه بورس کالا فعال باشد
۴	دریافت کد معاملاتی	ارائه مدارک لازم به کارگزاری و دریافت کد معاملاتی جهت انجام معاملات در بورس کالا
۵	تکمیل فرم خرید میلگرد	تکمیل و ارسال فرم سفارش خرید شامل نوع، مقدار و حداکثر قیمت میلگرد
۶	ثبت سفارش خرید	ارسال سفارش به کارگزاری جهت ثبت در سیستم معاملاتی بورس کالا
۷	واریز وجه تضمین	واریز درصدی از کل ارزش معامله به‌عنوان تضمین در حساب کارگزاری (معمولاً ۱۰ درصد)
۸	تسویه حساب و نهایی کردن خرید	تسویه حساب باقی‌مانده مبلغ در زمان تعیین‌شده و نهایی کردن خرید (معمولاً سه روز فرصت)
۹	تحویل میلگرد	هماهنگی با تامین کننده برای تحویل میلگرد و برنامه‌ریزی برای دریافت کالا

کارمزد هایی که مشتری پرداخت می کند به چه صورتی است؟

هنگام معامله در بورس کالا، باید هزینه‌ها و کارمزدهای مختلفی را در نظر بگیرید. آشنایی این هزینه‌ها برای محاسبه هزینه‌های نهایی، بودجه‌بندی و برنامه‌ریزی مالی می‌تواند بسیار ضروری باشد.

• کارمزد کارگزاری: این کارمزد برای جبران خدمات کارگزاری پرداخت می‌شود.
• کارمزد بورس کالا: این کارمزد برای پشتیبانی از عملکرد بورس هزینه می‌شود.
• هزینه سازمان بورس و اوراق بهادار: این هزینه برای نظارت و اطمینان از رعایت قوانین پرداخت می‌شود.

کارمزد معاملات تمامی گروه‌های کالایی به جز اموال غیرمنقول – کالاهای غیرتنظیم بازار
عنوان	خرید	فروش	جمع	کارمزد به میلیون ریال
				حداکثر مبلغ کارمزد خرید	حداکثر مبلغ کارمزد فروش	جمع
کارمزد سازمان بورس	۰/۰۰۰۳۲	۰/۰۰۰۴۸	۰/۰۰۰۸	۸۰	۱۲۰	۲۰۰
کارمزد شرکت بورس کالای ایران	۰/۰۰۰۴۵	۰/۰۰۰۴۵	۰/۰۰۰۹	۲۰۰	۲۰۰	۴۰۰
کارمزد کارگزار	۰/۰۰۱۶۲	۰/۰۰۱۶۲	۰/۰۰۳۲۴	۶۰۰	۶۰۰	۱.۲۰۰
جمع	۰/۰۰۲۳۹	۰/۰۰۲۵۵	۰/۰۰۴۹۴	۸۸۰	۸۸۰	۱.۸۰۰

حداقل تناژ خرید میلگرد از بورس کالا

یکی از شرایط خرید میلگرد از بورس کالا، رعایت حداقل تناژ خرید است. حداقل مقدار خرید میلگرد با هدف اطمینان از خرد نبودن و انجام معاملات قابل توجه تعیین شده است. برای خریداران شخصی، حداقل مقدار خرید معمولاً ۲۰ تن تعیین می‌شود. این آستانه به حفظ سلامت بازار و کاهش معاملات سفته‌بازی کمک می‌کند.

خرید میلگرد با پروانه ساختمانی

در ایران، خرید میلگرد با پروانه ساختمانی یک رویه ضروری است. این رویه تضمین می‌کند که میلگرد خریداری شده برای پروژه‌های ساخت‌و‌ساز واقعی است و نه اهداف سوداگرانه! در واقع،‌ با ارائه پروانه ساختمانی هنگام خرید میلگرد از طریق بورس کالای ایران، نیاز خود به این محصول را ثابت می‌کنید. بدین ترتیب، به مقادیر متناسب با نیازهای پروژه‌تان دسترسی خواهید داشت. این فرآیند با همسو کردن عرضه با تقاضای واقعی پروژه‌های ساختمانی، به حفظ ثبات بازار کمک می‌کند. همچنین مانع احتکار شده و اجازه می‌دهد که میلگرد برای نیازهای واقعی ساخت‌و‌ساز در دسترس باشد.

نمادهای میلگرد در بورس کالا

به هر محصول میلگردی که در بورس کالا معامله می‌شود، نماد خاصی اختصاص داده می‌شود. هرکدام از شرکت‌ها و کارخانه‌های تولیدکننده، محصولات خود را به شکل سبدهای کالا در بورس کالا عرضه می‌کنند که این سبد می‌تواند متفاوت باشد. نمادها بر اساس این سبدها درج می‌شوند. مطالعه‌ی مقاله‌ی راهنمای خرید میلگرد در این زمینه می‌توانید به شما کمک کند. در بخش زیر بعضی از این سبدها را لیست می‌کنیم:

۱- سبد میلگرد مخلوط (میلگرد مجتمع فولاد ظفر بناب)

۲- سبد میلگرد 14 تا 32 – A3 (میلگرد آذر فولاد امین)

۳- سبد میلگرد 14 تا 32 – A3 (میلگرد فولاد آذربایجان)

۴- سبد میلگرد مخلوط (میلگرد جهان فولاد سیرجان)

۵- سبد میلگرد مخلوط (میلگرد کارخانه ذوب‌آهن اصفهان)

۶- سبد میلگرد 14 تا 25 (میلگرد مجتمع فولاد صنعت بناب)

۷- سبد میلگرد 14 تا 28 – A3 (میلگرد مجتمع فولاد خراسان)

۸- سبد میلگرد 14 تا 32 – A3 (میلگرد صنایع آهن و فولاد سرمد ابرکوه)

۹- سبد میلگرد 14 تا 32 – A3 (میلگرد صبا فولاد زاگرس)

10- سبد میلگرد مخلوط (میلگرد فولاد روهینا جنوب)

نکات مهم پیرامون خرید در بورس کالا

• روزهای معاملاتی و ساعات بازار: میلگرد معمولا در روزهای خاصی، به‌طور معمول چهارشنبه‌ها، معامله می‌شود. ساعت شروع معاملات میلگرد معمولا از ساعت ۱۱ صبح است. آگاهی از این زمان‌بندی برای ثبت درخواست‌های خرید به‌موقع ضروری است.
• قیمت رقابتی: قیمت‌ها در بورس کالا بسیار رقابتی بوده و تحت تاثیر شرایط بازار قرار دارند. آگاهی از روندها و قیمت‌های بازار به شما کمک می‌کند تا تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرید. با مطالعه‌ی مقاله‌ی میلگرد چیست شناخت بیشتری از این محصول، انواع آن و شرایط قیمت‌گذاری پیدا خواهید کرد.
• زمان‌بندی تحویل: ارائه دهندگان مختلف ممکن است زمان‌بندی تحویل متفاوتی داشته باشند. اطمینان حاصل کنید این زمان‌بندی‌ها را درک کرده و خرید خود را بر اساس آن برنامه‌ریزی کنید تا از تأخیر در پروژه‌های ساختمانی خود جلوگیری نمایید.
• اطلاع از بازار: همواره از روند بازار و نوسانات قیمت آگاه باشید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه بگیرید و استراتژی معاملاتی خود را بهینه کنید. این کار همچنین به شما کمک می‌کند خرید خود را در بهترین قیمت‌ها و شرایط انجام داده و بیشترین منفعت اقتصادی را ببرید.
• انتخاب کارگزاری معتبر: کارگزاری‌ای را انتخاب کنید که در زمینه‌ی معاملات در بورس کالا دارای شهرت خوب و تجربه‌ی بالایی باشد. ارائه پلتفرم معاملاتی بی‌نقص به شما کمک می‌کند تجربه خرید بسیار بهتری داشته باشید. از سوی دیگر، کارگزاری‌های معتبر خدمات مشاوره را نیز ارائه داده و می‌توانند دیدگاه‌های ارزشمندی را به شما ارائه کنند.
• درک پویایی بازار: درک نحوه‌ی عملکرد بازار میلگرد، از جمله عوامل عرضه و تقاضا، می‌تواند به شما در پیش‌بینی نوسانات قیمت و تصمیم‌گیری بهتر در معاملات کمک کند. البته، این موضوع تنها محدود به بازار میلگرد نمی‌شود. بازار بورس بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود و درک این بازار به شما کمک می‌کند بهترین عملکرد را در زمینه خرید میلگرد از بورس کالا داشته باشید. مطالعه مقاله‌ی پیش بینی قیمت میلگرد در سال ۱۴۰۳ در این زمینه می‌تواند برای شما مفید باشد.
• برنامه‌ریزی خرید: برنامه‌ریزی پیش‌فرض برای خرید میلگرد، به‌ویژه برای پروژه‌های ساختمانی بزرگ، به شما کمک می‌کند تا از عجله‌ی خرید در لحظات آخر جلوگیری کرده و از تحویل به موقع مواد اطمینان حاصل کنید.

جمع بندی

خرید میلگرد از بورس کالای ایران، فرآیندی است که هم به نفع خریدار و هم به نفع فروشنده تمام می‌شود. چراکه تمام مراحل این فرآیند به صورت شفاف و منظم انجام می‌شود. با این‌حال، شروع خرید میلگرد از بورس برای اولین مرتبه شاید دشوار و چالش‌انگیز به نظر برسد. به همین خاطر،‌ در این مقاله به بررسی روش خرید میلگرد از بورس کالا و مرور مراحل آن پرداخته‌ایم و سعی شده تا اطلاعات و مراحل مورد نیاز برای ثبت اولین سفارش را مرور کنیم. با دنبال کردن این مراحل و درک کارمزدها و الزامات مرتبط، شما به‌راحتی می‌توانید در بازار بورس کالای ایران فعالیت کرده و مواد مورد نیاز پروژه‌های ساختمانی خود را تأمین کنید.

سوالات متداول

• معاملات میلگرد چه روزهایی در بورس کالا انجام می‌شود؟

  معاملات مربوط به میلگرد معمولاً در روزهای چهارشنبه و از ساعت ۱۱ صبح آغاز می‌شوند.

• آیا برای خرید میلگرد از بورس کالا نیاز به پروانه ساختمانی داریم؟

  بله. در ایران، برای سفارش میلگرد از بورس کالا نیاز به ارائه پروانه ساختمانی است. این کار با هدف جلوگیری از اهداف سوداگرانه انجام می‌شود.