با استانداردهای میلگرد آشنا شوید!

برای ساخت میلگرد به‌عنوان یکی از پرکاربردترین مقاطع فلزی در دنیا استانداردهای زیادی وجود دارد. از استاندارد میلگرد ایران گرفته تا روسیه، ژاپن، آلمان و… به‌هرحال می‌دانیم که میلگرد در صنعت و ساختمان‌سازی کاربردهای زیادی دارد. البته صرف ساخت و طراحی آن به شکلی نیست که شما در کنار ساختمان‌های در حال ساخت می‌بیند. خیر میلگردها در ضخامت‌های گوناگونی تولید و توسعه داده می‌شوند و به‌طورکلی هشت استاندارد جهانی برای آن در نظر گرفته می‌شود. البته استانداردهای بیشتری وجود دارد که آن‌ها خیلی مرجع نیستند و در ایران نیز قطعاً کسی از آن‌ها استفاده نمی‌کند. به‌هرحال اگر قصد ساخت‌وساز، فعالیت عمرانی و صنعتی در ایران را دارید لازم است که در مورد استاندارد میلگرد ایران نیز اطلاعاتی کسب کنید. میلگردها بر اساس استاندارد قیمت‌گذاری می‌شوند. جهت کسب اطلاع از قیمت میلگرد  کلیک کنید.

در واقع هر شرکتی به‌واسطه رعایت استانداردها و ایزو یک نرخ را برای خریدوفروش آن تعیین می‌کند. در نتیجه اگر شما می‌خواهید استاندارد میلگرد ایران را خریداری کنید، توجه کنید که مورد تأیید ارگان‌ها و نهادهای اجرایی و نظارتی باشد. به طور مثال کارخانه ذوب‌آهن اصفهان یکی از بزرگ‌ترین‌ها در این بخش است؛ شرکت پیوان نیز ارائه دهنده بسیاری از محصولات فولادی مانند میلگرد، تیرآهن و انواع ورق است؛ برای استعلام قیمت ورق گالوانیزه کیلویی، ناودانی، نبشی و… می توانید سری به سایت پیوان بزنید و یا از طریق شماره 45171-021 با کارشناسان این مجموعه تماس حاصل نمایید.

استاندارد میلگرد چیست؟

در خصوص استاندارد میلگرد چیست می‌توان گفت که میلگرد باکیفیت به محصولی گفته خواهد شد که بهترین کارای را داشته باشد.به محصولی که ازلحاظ کشش و خم شدن و همچنین برش خوردن بهترین کارایی را در خود داشته باشند .همین‌طور باید اشاره داشت که ابعاد آن نیز استاندارد باشد. استانداردها، توجه داشتن به این موضوع مجموعه‌ای از قوانین و دستورالعمل‌هایی را شامل خواهد شد. این امر سبب زیادشدن کیفیت شیمیایی و ساختاری و همچنین مکانیکی این مقطع فولادی شده‌اند.

لازم به ذکر است که استانداردها از موارد مهمی بوده که به بالا بردن کیفیت ساخت کمک بسزای می‌کنند. باید اشاره داشت که اولین بار در سال 1878 تادئوس هایت استانداردسازی و تولید نظام‌مند را در تولید میلگردها مطرح کرده بود. می‌توان گفت که تا قبل از آن استانداردها ساخت این قطعات بدون در نظر گرفتن قوانین و روند خاص و تنها بر مبنای آزمون‌وخطا شکل می‌گرفته.

باید در نظر داشت که کاربردهای روزافزون آرماتورها  نقش بسیار مهمی خواهد داشت. آرماتورها  در استقامت سازه‌ها و تعیین کردن و همچنین تعریف استاندارد میلگرد اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت. بنابراین استانداردهای مختلف برای ساخت و رو اداری و همچنین مشخصات و حتی کاربرد انواع آن‌ها به وجود آمده است. همچنین شرکت‌های زیادی در کشورهای گوناگون اقدام به تألیف و انتشار استانداردها کرده‌اند. در کل استانداردها قواعدی را در رابطه با موارد زیر تعریف خواهند کرد.

شکل ظاهری:

 میلگردها ازنظر شکل ظاهری استاندارهای خاص خودش را خواهد داشت.ازلحاظ ظاهری بر ساده بودن یا آجدار بودن میلگرد تمرکز زیادی داشته‌اند.

ترکیب شیمیایی:

 با در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند اندازه کربن و منگنز و همچنین فسفر قرار دارند. حتی در سیلیسیم و گوگرد و همان‌طور در نیتروژن و همچنین حداکثر کربن معادل در دسته مشخصات شیمیایی قرار خواهند گرفت.

مشخصات هندسی:

لازم به ذکر است که سطح مقطع محصول و قطر آن و همچنین میزان رو اداری و حتی در طول جزء مشخصات هندسی خواهند بود. تمامی موارد در جدول وزنی آن نوشته می‌شوند.

کیفیت مکانیکی:

 در کل میزان ازدیاد طول نسبی و استقامت کششی و همچنین  استقامت تسلیم و حتی در نسبت استقامت کششی به استقامت تسلیم جزء مشخصات مکانیکی قرار دارند. نکته قابل‌توجه که هر تولیدکننده باید آن‌ها را به‌طور شفاف اعلام کرده باشد.

همچنین با به‌کارگیری این استانداردها باعث می‌شود که تولیدکنندگان مقیاس واحد را در تولید اجرا کنند. با اجراشدن آن‌ها تولیدکنندگان محصولی باکیفیت بسیار بالا را به خریداران ارائه خواهند داد.

بررسی استاندارد میلگرد روسیه

بارها گفته‌ایم که میلگرد فلز مهمی است که از آن برای جبران مقاومت کششی استفاده می‌شود. این فولاد به‌منظور ساخت بتن‌آرمه استفاده شده و به شکل سیم یا میلگرد می‌باشد. فولاد میلگرد البته خاصیت‌های فیزیکی و شیمایی خاصی دارد. این خواص آن را در دسته‌بندی‌های خاص قرار می‌دهد. گاهی نیز از فولادهایی مانند ناودانی یا قوطی برای مسلح کردن بتن استفاده می‌شود. اما در نهایت استفاده از میلگرد در طیف وسیعی مشاهده می‌شود. استاندارد روسیه یکی از متداول‌ترین‌ها در ایران می‌باشد که به چهار نوع A1 یا همان S240، A2 یا S340، A3 S400 و A4 یا S500 تقسیم می‌شود. هر کدم از آن‌ها مقاومت کششی و مقاومت تسلیم منحصر به خود را دارند و از لحاظ شکل ظاهری نیز متفاوت هستند. برای میلگردهای روسی رده سختی نیز در نظر گرفته می‌شود که به‌صورت زیر است:

• A1: علامت استاندارد س 240، مقاومت مجاز کششی 360، حداقل مجاز مقاومت تسلیم 240، شکل ظاهری از نوع ساده و رده سختی: نرم.
• A2: علامت استاندارد آج 340، مقاومت مجاز کششی 500، حداقل مجاز مقاومت تسلیم 340، شکل ظاهری از نوع آجدار مارپیچ و رده سختی: نیمه سخت.
• A3: علامت استاندارد آج 400، مقاومت مجاز کششی 600، حداقل مجاز مقاومت تسلیم 400، شکل ظاهری از نوع آجدار جناقی و رده سختی: سخت.
• A4: علامت استاندارد آج 500، مقاومت مجاز کششی 650، حداقل مجاز مقاومت تسلیم 500، شکل ظاهری از نوع آجدار مرکب و رده سختی: سخت.

این استاندارد به دلیل این که توسط کشور روسیه پیاده‌سازی شده این نام را به خود گرفته است و طبقه GOST 5781 می باشد. سایز آن نیز نهایتا تا 40 است.

بیشتر بخوانید : کاربرد میلگرد ترانس در ساخت‌وساز

بررسی استاندارد میلگرد ایران

یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌ها و کارخانجات در زمینه تولید میلگرد در ایران یعنی ذوب‌آهن اصفهان از استاندارد روسی برای تولید استفاده می‌کند. کمی پیش‌تر در مورد DIN صحبت می‌کنیم. این استاندارد توسط المان و در کشورهای اروپایی و عضو اتحادیه اروپا مورداستفاده قرار می‌گیرد. البته آمار صددرصدی نیست و استانداردهای دیگر هم‌بسته به شرایط و موقعیت جغرافیایی کشور استفاده خواهد شد. در این روش از ترمکس استفاده می‌کنند و به این صورت است که شمش فولادی پس از این که وارد مرحله نورد می‌شود با عبور از لوله آب سرد به دمای معمول محیط خواهد رسید. سپس یک‌باره سرد شده. این عملیات سبب می‌شود که مقاومت فولاد در برابر ضربه و ارتعاش چندبرابر شود. ضمن این که این استاندارد در مناطقی که بستر جغرافیایی مستعد زلزله است قابل‌استفاده نخواهد بود. استاندارد میلگرد ایران نیز روی این مسئله حساس است.

• میلگردهای تولید شده بر اساس استاندارد ملی روسیه (GOST 5781) (هماهنگ شده با استاندارد میلگرد ایران)
• میلگرد استانداردهای صنعتی ژاپن (JIS G3112)
• میلگرد های مورد تایید مؤسسه استانداردهای آلمان (DIN 488)
• میلگرد های مورد تایید مؤسسه استانداردهای بریتانیا (BSI BS4449)
• میلگرد های استاندارد ایالات متحده (ANSI/AWS D1/4)
• میلگرد تولید شده تحت‌نظر سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO 6935)
• آیین‌نامه استرالیا برای میلگردهای آجدار
• میلگرد ساخته شده زیر نظر آیین‌نامه بتن کانادا (CSA-A23.3-04)

بیشتر بخوانید: صادرات میلگرد چگونه است؟و قیمت جهانی میلگرد چگونه محاسبه می‌شود؟

چرا همراه با بتن از میلگرد استفاده می‌شود؟

خوب یکی از سؤالاتی که دیریازود ذهن شما را مطرح می‌کند و پس از خواندن استاندار میلگرد ایران باید به آن‌ها آشنا شوید. دلیل استفاده از میلگرد در کنار بتن می‌باشد. خوب خیلی ساده است. بتن به‌خودی‌خود مقاومت فوق‌العاده بالایی را در برابر خرد شدن دارد. یعنی اگر بخواهید ضربات پی‌درپی و محکمی به پیکره آن وارد کنید به همین راحتی قادر به خرد کردن آن نخواهید بود. اما در مقابل یک موضوع مهم وجود دارد. میلگرد در برابر تزلزل‌های ارتعاشی مقاومت خوبی از خود نشان نمی‌دهد. گرانش و لرزش زمین موجب ترک خوردن آن می‌شود. در نتیجه برای مهارکردن این فشار ناشی از جاذبه زمین و تحرکاتی که کره زمین خواهد داشت. از میلگرد در کنار بتن برای افزایش مقاومت سازه‌ها استفاده خواهد شد.

اطلاعات بیشتر در میلگرد تقویتی و ساختار آن در فوندانسیون

روش‌های تولید میلگرد بر اساس استانداردهای مختلف

مطابق انتظار و بر اساس استاندار میلگرد ایران یک سری خط‌مشی‌ها تعیین می‌گردد که حتماً کارخانجات تولید میلگرد ذوب‌آهن باید از آن‌ها پیروی کنند. در غیر این صورت سازه موردنظر مجوز ساخت نمی‌گیرد و یا این که کارخانه صنعتی نمی‌تواند به‌خوبی باتوجه‌به قابلیت‌های جوشکاری، تغییر حالت و… از میلگردها استفاده نماید. ازاین‌رو مدام اصرار بر این است که حتماً میلگرد را از فروشگاه‌های معتبر که محصولات خود را از کارخانجات معتبر تهیه می‌کنند خریداری نمایید. در غیر این صورت دچار مشکلات فرسایشی زیادی می‌شوید.

به‌طورکلی سه روش عمده برای ساخت و تولید میلگرد وجود دارد. استاندارد میلگرد ایران این روش‌ها را تعیین می‌کند.روش اول نورد گرم می‌باشد. روش تولید نورد گرم در واقع کاربردی‌ترین و رایج‌ترین نوع ساخت‌وساز است. ابتدا فلز در حرارت کوره‌ای معادل 1100 درجه سانتی‌گراد قرار گرفته. سپس شمش‌ها ذوب شده و به مرحله رافینگ هدایت می‌شوند. در نهایت با استفاده از غلتک‌های فشاری سه‌مرحله‌ای قطر نورد کم تر شده و درست مانند خمیر له می‌شود. در ادامه سطح آن پهن‌تر شده. باعث می شود که میلگرد بتواند وارد محل قرارگیری نوارها شود. در واقع این نوارها باعث آجدار شدن میلگردها می‌شوند که این استاندارد ساخت مورد تأیید روسیه می‌باشد. استاندارد میلگرد ایران در جنبه‌های مختلف بررسی می‌گردد.

بیشتر بدانید: استاندارد کاشت میلگرد در بتن

بررسی استاندارد ساخت نورد سرد و میکرو آلیاژی

دو روش ساخت دیگر استاندار میلگرد ایران وجود دارد که به‌خودی‌خود استاندارد نیستند. در واقع از این تکنولوژی‌ها پیروی می‌کنند. نوع نورد سرد درست مانند نورد گرم می‌باشد. تنها تفاوت آن کنترل دمای محیط و کاهش آن می‌باشد و در واقع با استفاده از عملیات کاهش حرارت یا همان نورد سرد قطر و ضخامت میلگرد کم تر می‌شود. در نهایت سومین روش میکرو آلیاژی می‌باشد. در این نوع از ساخت میلگرد تیتانیوم، وانادیوم و روبیدیوم سه عنصری هستند که به فولاد اضافه می‌شوند. این باعث می‌شود که میزان مقاومت میلگرد بالاتر برود. ضمن این که چنین تغییر شیمیایی سبب می‌شود که مقاومت کششی فلز بیشتر گردد. اما به چه دردی می‌خورد؟ خوب خیلی ساده است میلگرد در مقابل زلزله و لرزش‌های زمین مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد. استاندارد میلگرد ایران عموما مطابق کشور روسیه است.

استاندارها و تأثیر روش‌های تولید میلگرد

طریقه تولید میلگرد تأثیر بسیار مهمی بر استاندارد آن‌ها خواهد داشت. ما در این قسمت از مقاله به استاندارهای آن‌ها خواهیم پرداخت.

نورد گرم

می‌توان گفت که طریقه تولید محصول به روش نورد یکی از کاربردی‌ترین و متداول‌ترین انواع تولید خواهد بود. در این تولید از روش تغییر شکل استفاده خواهد شد. لازم به ذکر است که درنورد گرم در مرحله اول دمای کوره را به 1100 درجه می‌رسانیم. می‌توان اشاره داشت که این دما نقطه ذوب شمش‌ها برای تولید میلگرد بوده است. شایان‌ذکر است که شمش‌ها در (t) ذوب خواهند شد. در این شرایط دمای موردنظر را به مرحله رفتینگ فرستاده می‌شود.

نورد سرد

روند نورد سرد همانند نورد گرم بوده است. می‌توان گفت که با این تفاوت محصول در دمای اتاق خنک خواهد شد. لازم به ذکر است درنورد سرد کم شدن قطر و ضخامت میلگرد را مشاهده خواهیم کرد.

ریز آلیاژ

می‌توان گفت که میزان میلگرد تولیدی در سراسر جهان در حال حاضر چهارصد میلیون تن در سال محاسبه‌شده است. با زیادشدن تقاضای جهانی به دلیل افزایش تولید زیرساخت‌ها این سطح از تولید به‌طور همیشگی پیش‌بینی خواهد شد. هم‌اکنون برای میلگرد قیمت تنها واقعیتی بوده است که در صورت خرید برای پروژه‌های بزرگ در نظر گرفته می‌شود. در کل این ذهنیت فقط قیمت‌گذاری مهم بوده نباید به کالایی تبدیل شود که کیفیت آن ضروری نیست. لازم به ذکر است که این نکته مهم به این معنا است که قیمت‌گذاری را نباید تنها در میلگرد دید بلکه باید در تمام پروژه‌های فلزی موردتوجه قرارگرفته شود. با مشاهده کردن نمودارهای قیمت می‌تواند به شما در این مورد کمک بسزای کند.

میکرو آلیاژ

می‌توان اشاره داشت که درروش میکرو آلیاژی برای زیادشدن استقامت میلگرد از آلیاژهای استفاده می‌شود؛ مانند آلیاژهای تیتانیوم و وانادیم و همچنین روبیدیم در مراحل تولید به میلگرد اضافه خواهد شد. افزودن این نوع از آلیاژها موجب زیادشدن سطح یکنواختی میلگرد خواهد شد. درنتیجه باعث زیادشدن مقاومت کششی میلگرد می‌شود. بهتر است از این نوع میلگردها در مناطق زلزله‌خیز مورداستفاده قرار بگیرد.

تکنولوژی Thermax

می‌توان گفت که در این روش اول دما در نورد گرم به 950 تا 1000 درجه خواهد رساند. همچنین در مرحله بعدی نورد گرم سیستم مخصوص توسط آب سطح بیرونی خنک خواهد شد. لازم به ذکر است که شمش استفاده‌شده در این روش از کیفیت پایین‌تری برخوردار بوده است. بنابراین این خنک‌سازی موجب تغییر شکنندگی سطح بیرونی آن خواهد شد. می‌توان گفت در مرحله بعدی میلگرد از بخش خنک‌کننده خارج می‌شود و در دمای اتاق خنک خواهد شد. با این روش خنک شدن سبب انتقال برعکس دما از قسمت گرم داخلی به قسمت سرد بیرونی می‌شود. با این شرایط شکنندگی سطح بیرونی جای خود را به چقرمگی خواهد داد.

جمع‌بندی

لازم به ذکر است که انتخاب مصالح مناسب یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌ها در ساخت بناهای گوناگون محسوب خواهد شد. برای انتخاب بهتر داشتن باید قبل از اقدام به خرید با استاندارد میلگرد به‌طور کامل آشنا شده باشید. در این مقاله در مورد انواع استانداردهای موجود در حوزه ساخت این قطعات در جهان شرح داده شد. افزون بر این استانداردهای جهانی می‌توان گفت که هر کشور با توجه به شرایط و موقعیت خود استانداردهایی را در تولید این آرماتورها داشته است. شایان‌ذکر است که سه استاندارد پرکاربرد تولید این قطعات فولادی در کشور ما بسیار مهم بوده است. اولین استاندارد روسی و استاندارد آیین‌نامه بتن ایران (آبا) استاندارد میلگرد در ایران محسوب خواهند شد.