تفاوت فولاد نورد سرد و گرم چیست؟
تفاوت نورد گرم و سرد فولاد از چند جنبه قابل بررسی است؛ اما اصلی‌ترین تفاوت این دو، در فرایندی است که طی آن فولاد نورد گرم و فولاد نورد سرد تولید می‌شوند. در واقع برای شروع نورد سرد، ابتدا فرایند نورد گرم روی قطعه انجام میشود و بعد وارد فاز نورد سرد میشود که شامل عبور مجدد شمش فولادی از میان غلتک‌ها برای کمتر شدن ضخامت است. از آنجا که این پردازش در دمای اتاق انجام میشود، به آن نورد سرد می‌گویند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با مراحل نورد فولاد، می‌توانید به لینک نوردکاری فولاد و نحوه اجرا آن مراجعه کنید.
در ادامه بیشتر درباره نورد گرم و سرد و تفاوت ورق فولادی نورد سرد و گرم صحبت می‌کنیم که از محصولات تولیدی در این دو نوع فرایند نورد هستند.
فهرست
فولاد نورد گرم چیست؟
بر خلاف نورد سرد در نورد گرم از دمای بالا برای تغییر شکل قطعات فولادی استفاده میشود. با افزایش دما انعطاف قطعه و شکل‌پذیری آن نیز افزایش پیدا می‌کند و نیاز به فشار کمتری برای تغییر شکل آن میباشد. معمولا دمای تولید فولاد در این روش ۱۲۰۰ در جه سانتی گراد یا ۹۲۶ درجه سیلسیوس میباشد که بالاتر از دمای تبلور فلزات است. برای انجام عملیات نورد گرم در دمای بالا خط تولید آن در کنار کوره قرار می‌گیرد و سپس قطعه فولادی مورد نظر با دمای بالا از بین دو غلتک که در جهت مخالف هم حرکت می‌کنند، عبور داده میشود در این عملیات ضمن عبور قطعه فولادی از میان غلتک‌ها به دلیل فشار و اصطکاک ایجاد شده، از ضخامت قطعه فولادی کم میشود و به طول آن افزوده میشود.
ویژگی‌ها و مزایای نورد گرم
با انجام پردازش نورد گرم روی قطعات فولادی، در خواص قطعات تغییراتی ایجاد شده و مزایا و ویژگی‌های آنها تغییر می‌کند. در ادامه، برای روشن‌تر شدن تفاوت فولاد نورد گرم و سرد، مزایای نورد گرم و قطعات تولیدشده با این روش را ذکر می‌کنیم؛ سپس، درباره ویژگی‌های این نوع پردازش صحبت خواهیم کرد.
اگر تمایل دارید درباره نورد گرم اطلاعات بیشتری کسب کنید و با این فرایند بیشتر آشنا شوید، به مقاله نورد گرم چیست رجوع کنید.
مزایای نورد گرم
در ادامه، به معرفی مزایای نورد گرم می‌پردازیم.
- خاصیت شکل‌پذیری فلز را بهبود می‌دهد؛
- استحکام، مقاومت و خاصیت چقرمگی فلز را افزایش می‌دهد؛
- محصولی با ساختار همگن و یکپارچه تولید میشود؛
- قیمت محصول تولید شده با این روش مقرون‌به‌صرفه است؛
- امکان تولید اشکال قطعات پیچیده را فراهم می‌کند؛
- تنش‌های داخلی و ترک‌خوردگی را کاهش می‌دهد.
ویژگی‌های نورد گرم
در ادامه، ویژگی‌های نورد گرم را معرفی می‌کنیم.
- سطح محصول تولید شده در این روش نسبتا ناهموار و پوسته‌پوسته است؛
- دقت این نوع پردازش برای تولید لبه‌ها و ابعاد کمی پایین است؛
- امکان تولید انبوه قطعه را فراهم می‌کند.
اگر می‌خواهید اطلاعات کامل‌تری درباره فرایند نورد کسب کنید، مقاله “نورد چیست” مطالعه کنید.
محصولاتی که طی فرایند نورد گرم تولید می‌شوند
یک تفاوت نورد گرم و سرد، محصولات تولید شده در این دو فرایند است. محصولاتی که طی فرایند نورد گرم تولید می‌شوند عبارت‌اند از:
- ورق‌های نورد گرم: ورق‌های نورد گرم به صورت گسترده در صنایع مختلف از جمله خودروسازی و ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این ورق‌ها به مقاله ورق‌های نورد گرم سر بزنید.
- میلگرد: میلگردهای نورد گرم برای استفاده در سازه‌های بتن مسلح (بتن آرمه) بسیار پرکاربرد هستند.
- لوله‌های فولادی: لوله‌های نورد گرم در صنایع نفت و گاز، آب و فاضلاب و بسیاری از کاربردهای دیگر استفاده می‌شوند.
- پروفیل‌های فلزی: پروفیل‌های مختلفی مانند تیرآهن، ناودانی، نبشی و قوطی در فرآیند نورد گرم تولید می‌شوند.
- رول‌های فلزی: رول‌های نورد گرم به صورت خام و نیمه‌ساخته برای تولید محصولات نهایی استفاده می‌شوند.
- محصولات فولادی تخت: این محصولات شامل صفحات و تختال‌های فلزی هستند که در صنایع مختلف کاربرد دارند.
فولاد نورد سرد چیست؟
فرآیند نورد سرد پس از عملیات نورد گرم برای پردازش بیشتر محصولات فولادی انجام میشود تا به ابعاد ایده آل جهت تولید محصولات فولادی تبدیل شود. برای انجام عملیات نورد سرد لازم است که قطعات فولادی تا رسیدن به دمای اتاق خنک شوند. سپس غلتک‌های نورد سرد با دمای پایین تر ازروی ورقه‌های فولادی عبور می‌کنند تا در نهایت ورقهها و قطعات نازک فولادی برای مصارف مختلف تولید شوند.
درواقع می‌توان گفت نورد سرد برای تغییر شکل فولاد از تنش مکانیکی به جای گرما استفاد می‌کند. به همین جهت عملیات نورد سرد با تغییر در ساختار کریستالی باعث افزایش سختی فولاد میشود. این فرآیند باعث سخت تر شدن فلز از نظر شکل پذیری میشود و قدرت تسلیم و سختی آن را بالا می‌برد که درنتیجه منجر به بالا رفتن مقاومت فولاد در برابر خوردگی میشود. همچنین از آنجایی که فولاد بعد از سرد شدن کمتر دچار تغییر ابعادی میشود، محصولات فولادی تولید شده توسط عملیات نورد سرد، تلرانس ابعادی دقیق تری دارند. درواقع با به کارگیری نورد سرد پرداخت‌های یکنواخت‌تر، ساختارهای مقاوم‌تر و کمتر متخلخل به دست خواهد آمد. ورق‌های تولید شده با روش نورد سرد دارای کاربردهای مختلفی هستند. در ادامه مزایای نورد سرد را بررسی می‌کنیم.
ویژگی‌ها و مزایای نورد سرد
با انجام نورد سرد روی فولاد، ساختار کریستالی فلز تغییر کرده و خواص آن بهبود می‌یابد. این تغییرات در خواص قطعات تولید شده در هر دو فرایند باعث ایجاد تفاوت‌هایی بین نورد گرم و سرد فولاد میشود. در ادامه، ویژگی‌ها و مزایای نورد سرد را بررسی خواهیم کرد.
مزایای نورد سرد
- خواص مکانیکی و ظاهری قطعات را بهبود می‌دهد؛
- سختی و استحکام فولاد را تا حدود 20 درصد افزایش می‌دهد؛
- تنش تسلیم را افزایش داده و در نتیجه مقاومت فلز در برابر نیروهای کششی بیشتر میشود؛
- سطح صاف‌تر و صیقلی‌تری ایجاد می‌کند که باعث کاهش نیاز به عملیات پرداخت روی سطح میشود؛
- ابعاد را دقیق‌تر ایجاد می‌کند؛
- تنش‌های داخلی را کمتر می‌کند.
ویژگی‌های نورد سرد
- قابلیت شکل پذیری محصول را افزایش می‌دهد؛
- سرعت تولید قطعات در این روش حداکثر 4 متر بر ثانیه است؛
- امکان تولید انبوه قطعه را فراهم می‌کند.
محصولاتی که طی فرایند نورد سرد تولید می‌شوند
در فرآیند نورد سرد، محصولات متنوعی تولید می‌شوند که به دلیل دقت ابعادی بالا و پرداخت سطح خوب، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از مهم‌ترین محصولات نورد سرد عبارتند از:
- ورق‌های نورد سرد: یکی از پرکاربردترین محصولات نورد سرد است که به دلیل دقت ابعادی و پرداخت سطح خوب، در ساخت لوازم خانگی، مبلمان و ساخت و ساز استفاده میشود.
- تسمه: تسمه‌های تولید شده به روش نورد سرد، استحکام و دقت ابعادی بالایی دارند و در صنایع مختلف مانند خودرو و ماشین‌آلات به کار می‌روند.
- میلگرد: میلگردهای نورد سرد نیز با استحکام بالا تولید می‌شوند و در ساخت و ساز و صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
- لوله: لوله‌های تولید شده به روش نورد سرد، به دلیل دقت ابعادی و پرداخت سطح خوب، در صنایع مختلف از جمله لوله‌های استیل استفاده می‌شوند.
- مقاطع باز: مانند تیرآهن، سپری، ناودانی و غیره که در ساخت و ساز کاربرد دارند.
- مقاطع بسته: مانند قوطی و لوله‌های مختلف.
بیشتر بخوانید: انکراژ چیست؟ با مهار گذاری خاک آشنا شوید.
تفاوت نورد گرم و سرد
نورد گرم و سرد با توجه به قیمت، خواص، ویژگی‌ها، کاربرد و فرایند تفاوت‌های زیادی دارند که در ادامه به طور مفصل به این بحث می‌پردازیم:
تفاوت نورد گرم و سرد با توجه به فرایند
اصلی‌ترین تفاوت نورد گرم و سرد به نوع فرایند و مراحل آن بستگی دارد که منجر به ایجاد تفاوت در محصولات نهایی نیز میشود به نوع فرایند و مراحل آن وابسته است. نورد گرم با عبور شمش از بین غلتک‌ها در دمایی بالاتر از دمای تبلور مجدد انجام میشود؛ در حالی که نورد سرد، پس از نورد گرم انجام میشود و شامل غلتک‌کاری مجدد در دمای پایین است. این فرآیند نیاز به نیروی بیشتری دارد.
تفاوت نورد سرد و گرم با توجه به کاربرد
تفاوت نورد گرم و سرد فولاد از نظر کاربرد این است که نورد گرم معمولاً برای تولید قطعات بزرگ مانند ریل آهن و مصارف ساختمانی استفاده میشود. دلیل این امر این است که در این فرآیند به دقت ابعادی کمتری نیاز است و هزینه تولید کمتر است. همچنین، نورد گرم برای تولید شمش و ورق‌های بزرگ مناسب است.
نورد سرد به دلیل کاهش تنش‌های داخلی و افزایش استحکام، گزینه‌ای مناسب برای استفاده در کاربردهای حساس است. نورد سرد برای تولید محصولات با دقت ابعادی بالا استفاده میشود و در صنایع خودرو سازی، برق و سایر مواردی که نیاز به تلرانس کم است، مناسب است. همچنین، نورد سرد برای تولید تسمه، پروفیل و ورق‌هایی با ابعاد دقیق و مقاومت بالا به کار می‌رود.
تفاوت فولاد نورد گرم و سرد با توجه به خواص
تفاوت نورد گرم و سرد از نظر خواص محصولات نهایی نیز قابل توجه است. نورد گرم باعث ایجاد ساختار دانه‌ای بزرگ‌تر و سطحی خشن‌تر در قطعات میشود. محصولات نورد گرم معمولاً دقت ابعادی کمتری دارند و ممکن است اعوجاج جزئی داشته باشند. استحکام مکانیکی آنها نیز کمتر از نورد سرد است؛ اما نورد سرد باعث ایجاد استحکام و دقت ابعادی بالاتری میشود و سطح محصولات نورد سرد صاف‌تر و براق‌تر است. این فرآیند همچنین باعث کاهش تنش‌های داخلی و افزایش مقاومت شده و محصولاتی با میزان سختی و استحکام حدود 20 درصد بیشتر تولید می‌کنند.
تفاوت ورق فولادی نورد سرد و گرم با توجه به قیمت
محصولات تولید شده در نورد گرم به دلیل انجام فرآیند در دمای بالا و نیاز به نیروی کمتر، معمولاً هزینه کمتری دارند؛ اما ورق نورد سرد به دلیل فرآیند پیچیده‌تر و نیاز به تجهیزات بیشتر، گران‌تر است. با همه این‌ها، قیمت محصول نهایی تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند ضخامت، نوع پوشش و شرایط بازار قرار می‌گیرد و به صورت روزانه تغییر می‌کند.
بیشتر بخوانید: فولاد اتومات خوش تراش چیست؟
نحوه تشخیص محصولات نورد گرم از نورد سرد
تشخیص محصولات نورد گرم از نورد سرد به چندین عامل بستگی دارد:
- سطح ظاهری: همان‌طور که گفته شد، یکی از تفاوت‌های نورد سرد و گرم در ظاهر محصولات است. محصولات نورد گرم معمولاً سطحی خشن و ناصاف دارند، در حالی که محصولات نورد سرد دارای سطحی صاف و براق هستند.
- دقت ابعادی: محصولات نورد سرد دقت ابعادی بالاتری دارند و ابعاد آنها دقیق‌تر است؛ اما محصولات نورد گرم ممکن است اعوجاج جزئی داشته باشند.
- استحکام و سختی: محصولات نورد سرد استحکام و سختی بالاتری دارند؛ ولی محصولات نورد گرم استحکام کمتری دارند.
- کاربرد: محصولات نورد گرم معمولاً در مصارف ساختمانی و ریل استفاده می‌شوند؛ در حالی که محصولات نورد سرد در صنایع خودرو سازی و برق به کار می‌روند
جمع‌بندی مقاله تفاوت نورد سرد و نورد گرم
تفاوت نورد گرم و سرد فولاد از چند جنبه قابل بررسی است. این جنبه‌ها شامل ظاهر محصول، میزان استحکام و سختی، دقت ابعادی، کاربرد، قیمت و… هستند. به طور کلی استحکام محصول در نورد سرد بیشتر است و چون پروسه طولانی‌تری روی آن انجام میشود و به صرف انرژی بیشتری نیاز دارد، قیمت آن نیز بیشتر است.برای بررسی این موضوع می‌توانید ورق‌های نورد سرد را با ورق‌های نورد گرم مقایسه کنید.
اطلاع از تفاوت فولاد نورد گرم و سرد از این جهت حائز اهمیت است که شما باید بدانید برای پروژه خود کدام خواص برای کار شما مناسب‌تر است. این موضوع باعث میشود از صرف هزینه‌های غیرضروری جلوگیری کنید و هزینه پروژه‌تان را کاهش دهید.
