پر مصرف ترین ورق‌ های سرد و گرم در صنعت؛ انواع و کاربرد هر کدام

ورق گرم و ورق سرد از جمله ورق‌هایی هستند که در صنعت کاربرد بسیاری دارند و بسیاری از صنعتگران از آن‌ها استفاده می‌کنند. علت دسته‌‌بندی ورق‌های فولادی به دو گروه ورق گرم و ورق سرد، تفاوت دمای کاری نورد آن‌هاست. با دانستن این که کدام نوع ورق فولادی مناسب‌تر است، می‌توان از هزینه‌های اضافی در خرید مواد اولیه جلوگیری نمود. همچنین این کار از انجام فرآیند‌های اضافی پیشگیری کرده و باعث صرفه جویی در هزینه و زمان شما می‌شود. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد در صنایع را به شما معرفی کنیم. در سایت پیوان علاوه بر مطالب دانش‌نامه‌ای در حوزه آهن و فولاد، قیمت محصولات فولادی مختلف موجود در انبار پیوان همچون قیمت ورق گالوانیزه درج می‌شود. کارشناسان پیوان به صورت تلفنی هم قیمت کالای موردنظر شما در اختیارتان قرار خواهد داد. 

مختصری درباره ورق سرد 

قبل از اینکه بخواهیم به معرفی پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد بپردازیم، بهتر است تعریف جامعی از آن‌ها داشته باشیم. در حالت کلی می‌توان سامانه‌های نورد را به دو دسته نورد سرد و گرم تقسیم کرد. ورق سرد، ورقی است که با استفاده از نورد سرد تولید شده است. منظور از نورد سرد در واقع کاهش ضخامت ورق‌های فلزی، تحت فشار بالاست. به عبارت ساده‌تر، نورد سرد فرآیند تقویت فولاد با تغییر شکل آن، بدون استفاده از حرارت است. انعطاف‌پذیری و شکل‌پذیری بالا، استحکام و سختی بالاتر، جذابیت و زیبایی بیشتر از جمله مزایای منحصربه‌فرد ورق سرد است.

مختصری درباره ورق گرم 

از سوی دیگر ورق گرم، یکی از معروف‌ترین ورق‌های فولادی است که به روش نورد گرم و با عبور از کوره‌هایی با حرارت بالا ساخته می‌شود. فرآیند تولید این ورق در مقابل فرآیند تولید ورق سرد (روغنی) قرار می‌گیرد. به عبارتی دیگر ورق‌های فولادی سرد دقیقا از همان شیوه نورد ورق‌های گرم پیروی می‌کند؛ اما در این ورق‌ها اجازه خنک شدن محصول در دمای اتاق داده می‌شود و البته فرایند تولید هم کمی پیچیده‌تر است.

معرفی پرمصرف ترین ورق های گرم و سرد در بازار

ورق سیاه و ورق روغنی از جمله پر مصرف‌ترین ورق‌های فولادی هستند و مورد استفاده کاربران صنایع مختلف قرار می‌گیرند. نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت است این است که شما باید در هنگام خرید هر یک از این ورق‌ها، شناخت کافی درباره تفاوت‌هایشان داشته باشد. در همین راستا ما در ادامه این مطلب به معرفی و توضیح این دو ورق خواهیم پرداخت:

1. ورق سیاه چیست؟

ورق سیاه به زبان ساده نوعی ورق فولادی است که به روش نورد گرم ساخته می‌شود و به همین دلیل با عنوان ورق گرم (Hot rolled mild steel) نیز شناخته می‌شود. این ورق در شرایط نورد گرم Hot Rolling  و در دمایی بالاتر از 930 درجه سانتی‌گراد یا همان 1700 درجه فارنهایت در عمل فشرده‌سازی نورد قرار می‌گیرد. به عبارتی در فرآیند تولید ورق سیاه یا گرم قطعات آهن یا فولاد مورد استفاده، در کوره‌هایی با دماهای بالا، ذوب شده و با انجام عملیات نورد بر روی فلز حرارت‌دیده، به فرم ورق درمی‌آیند. در این باره پیشنهاد می‌کنیم مطالعه مقاله ورق سیاه در صنعت پتروشیمی را از دست ندهید.

انواع ورق سیاه

ورق سیاه را می‌توان از حیث کاربرد و ترکیب مواد آن و همچنین ظاهرش به انواع متفاوتی تقسیم‌بندی کرد. در ادامه به بررسی انواع این نمونه از پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد می‌پردازیم:

• ورق سیاه کلاف یا رول: به طور معمول ضخامت ورق کلاف بین 1.5 تا 15 میلی‌متر متغیر است و با عرض 1.25، 1.5 و 2 متر تولید و عرضه می‌شود.
• ورق سیاه معمولی: دوگرید معروف برای ورق سیاه صنعتی و معمولی به ترتیب ST52 وST37 هستند که در آ‌ن‌ها ST نماد Strength، به معنای استحکام است. این دو ورق فولادی که از جمله پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد به حساب می‌آیند، دارای ترکیب عناصر شیمیایی مختص به خود هستند که با توجه به استاندارد های آن‌ها مشخص شده است.
• ورق سیاه شیت با فابریک: انواع ورق سیاه فابریک در بازار دارای ضخامت بیشتر از 15 میلی‌متر هستند و در ابعادهای 12، 1.52.5، 16، 1.56، 26 و 212 متر عرضه می‌شوند. این ورق‌ها در صورت نیاز مشتری به صورت سفارشی هم تولید و عرضه می‌شوند.
• ورق سیاه صنعتی: این ورق‌ها در صنایع صنعتی عظیم مانند پتروشیمی و کشتی‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این، تولید پروفیل‌های با ابعاد بالا یکی دیگر از موارد استفاده ورق سیاه صنعتی است.

بیشتر بخوانید: نحوه نگهداری و انبار ورق گالوانیزه رنگی

کاربرد ورق سیاه

این محصول به عنوان کالای اولیه برای تولید قطعات صنعتی، ساختمانی و… استفاده می‌شود و با توجه به دو گرید معروف آن می‌توان گفت ورق سیاه و بررسی کیفی آن برای صنایع اهمیت زیادی دارد و همین موضوع باعث شده تا ورق سیاه جزو پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد باشد. برخی از مهم‌ترین کاربرد‌های این ورق به شرح زیر است:

• ساخت تجهیزات کنارجاده ای مانند گاردریل
• ساخت انواع پروفیل‌های باز و بسته (قوطی، چهارچوب و …) برای کاربردهای ساختمانی
• ساخت ورق‌های دیگر مانند ورق پانچ
• ساخت مصالح ساختمانی مانند تیرآهن‌ها و …
• تولید تجهیزات ترافیکی
• ساخت ادوات جنگی
• ساخت و تولید انواع تجهیزات کشاورزی
• ساخت رینگ برای چرخ‌های خودروها و…

2. ورق روغنی چیست؟

ورق روغنی که به نام ورق سرد نیز شناخته می‌شود، یکی دیگر از پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد است. ورق‌های روغنی یا همان ورق‌های نورد سرد  (Cold Rolled steel Sheet) از انواع ورق فولادی هستند که در طی فرآیند نورد سرد تولید می‌شوند. در فرایند تولید ورق روغنی با استفاده از نورد سرد، ورق فلزی موردنظر در دمایی بین دمای اتاق و دمای ۲۰۰ درجه قرار می‌گیرد. سپس با فشار بسیار زیادی که به ورق اعمال می‌شود از بین غلتک‌ها عبور می‌کند. این محصولات، سطح صاف و یکنواختی دارند و شکل پذیری و مقاومت در برابر کشش، از جمله مهم‌ترین خواص مکانیکی آن‌هاست.

بیشتر بخوانید: تفاوت ورق آجدار پرسی و فابریک

انواع ورق روغنی

در حالت کلی باید انواع ورق روغنی به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند که این تقسیم بندی بر اساس آلیاژ به کار رفته در آن‌ها (درصد کربن، منگنز، سیلیسیوم، فسفر، گوگرد، کروم و …)  و همینطور عملیات حرارتی صورت گرفته برای ساختشان به شرح زیر است:

• ورق روغنی St12: این ورق روغنی که در دسته پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد قرار می‌گیرد، برای انواع سازه ساختمانی یا صنعتی استفاده می‌شود. این ورق که به خاطر قابلیت خم شدنش به ورق کششی نیز معروف است، تاریخ انقضای بالایی (حدود 18 ماه) دارد.
• ورق روغنی St13: ورق روغنی St13 که به ورق روغنی نیمه‌کششی هم شهرت دارد، قابلیت کشسانی پایینی داشته و در جاهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نیاز به پرس کاری با عمق کم وجود داشته باشد.
• ورق روغنی St14: این نوع ورق که در بازار به ورق روغنی فوق کششی با قابلیت کشسانی بالا هم شهرت دارد، در صنایعی مثل خودروسازی که پرسکاری عمیق درآن‌ها صورت می‌گیرد، استفاده می‌شود.

مطلب پیشنهادی: مشخصات انواع ورق آهنی متداول در بازار

کاربرد ورق روغنی

کاربرد‌های بی‌شمار ورق روغنی در صنایع مختلف باعث شده تا این ورق یکی از پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد باشد. این ورق مانند دیگر ورق‌های فولادی در زندگی روزمره ما استفاده می‌شود و برخی از مهم‌ترین کاربرد‌های آن به شرح زیر است:

• ساخت اگزوز ماشین‌ها و بدنه‌های خودرو
• ساخت درب‌ها یا کشوهای فلزی در میزهای اداری
• ساخت طیف وسیعی از وسایل منزل همچون کابینت‌های فلزی، یخچال، اجاق‌گاز، انواع گوناگون یراق‌آلات، کمدهای نگهداری در خانه و…
• ساخت انواع پروفیل‌های ساختمانی، درب و پنجره و…
• کاربرد در صنایع تهویه سازی و فیلترسازی
• کاربرد ویژه در صنایع روشنایی مثل کاور محصولات روشنایی و قطعات درونی آن و…

سخن پایانی

در این مقاله تلاش کردیم تا به معرفی ورق سیاه و ورق روغنی که جزو پر مصرف ترین ورق های گرم و سرد هستند، پرداخته و آن‌ها را از لحاظ نوع و کاربرد مورد بررسی قرار دهیم. از آنجایی که این دو ورق طی فرایند نورد سرد و نورد گرم تولید می‌شوند، پس نحوه تولید آن‌ها با یکدیگر تفاوت داشته و این موضوع می‌تواند به عنوان عامل مهمی برای متفاوت بودن کیفیت و ویژگی‌های آن‌ها تلقی شود. در نظر داشته باشید که با توجه به گستردگی ورق‌های فولادی تولیدی با روش‌های متفاوت برای دستیابی به اطلاعات برای کاربرد مورد نظر خود، باید به پارامترهای متفاوتی از جمله ظاهر (از نظر اندازه و ضخامت)، جنس و روش تولید آن‌ها توجه داشت.