لوله st52؛ ویژگی و کاربرد آن را بشناسید
لوله‌ها از انواع مقاطع فولادی هستند که برای جابه‌جایی و انتقال سیالات مختلف مانند مایع و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روزها لوله‌های بزرگ در پروژه‌های عمرانی مختلف به صورت گسترده استفاده می‌شوند. لوله‌ها را می‌توان از جنس‌های متفاوتی مانند آهن، فولاد، پلی‌اتیلن، پلاستیک، شیشه، بتن و… متناسب با نوع کاربرد مورد نظر تولید کرد. لوله فولادی st52 یکی از انواع لوله است که به دو صورت درزدار و بدون درز، از ورق‌های فولادی یا با استفاده از نورد شمش‌ها تولید می‌شود.
این محصول از فولاد یا ورق st52 به دست می‌آید که یکی از معمول‌ترین آلیاژهای فولادی کم کربن است. لوله‌هایی با گرید st52 همانند ورق‌ها دارای مقاومت بالایی در برابر خمش و پیچش هستند. اگر به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد لوله st52 و عوامل مؤثر بر قیمت آن هستید، تا انتهای این بخش با پیوان همراه باشید. به علاوه امکان اطلاع از آخرین قیمت ورق st52 در سایت پیوان هم وجود دارد.
لوله st52 چیست؟
st52، یکی از انواع لوله‌هایی است که با دقت بالا، در ابعاد بزرگ و با بهترین سطح تولید می‌شود. از این لوله‌ها بیشتر جهت ساخت سازه‌های مکانیکی و تجهیزات الکترولیتی استفاده می‌شود. در واقع لوله‌های st52 به دلیل ساختاری که دارند، از قابلیت ماشین کاری بالایی برخوردار هستند. همین امر سبب صرفه‌جویی در مصرف مواد و بهبود کیفیت محصول می‌شود.
فرایند تولید لوله st52 یک روش چند مرحله‌ای است و باید هر مرحله در جای خود و با بهترین کیفیت ممکن انجام شود. انواع لوله‌ها را می‌توان بر اساس گرید st52 تولید کرد. به عنوان مثال لوله ضخیم گوشتی st52 به روش مانیسمان تولید می‌شود.
برای به دست آوردن ضخامت جداره این لوله می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید:
ضخامت جداره لوله = {قطر خارجی (mm) – قطر داخلی (mm)} / دو
بیشتر بخوانید: خواص مکانیکی ورق st52
برای ساخت فولاد st52 که در تولید این لوله به کار می‌رود، ابتدا سنگ آهن را ذوب کرده و به این ترتیب، آهن خام به دست می‌آید؛ سپس با کم و زیاد کردن عناصر مختلف در ساختار این فولاد، می‌توان زمینه را برای تولید فولاد st52 و در نهایت لوله st52 آماده کرد. فرایند ساخت این لوله‌ها انعطاف‌پذیر است، به این صورت که می‌توان از ورق‌هایی با پهنای ثابت، لوله‌هایی با قطرهای مختلف تولید کرد. از طرفی امکان تولید لوله‌هایی با قطر یکسان از ورق‌هایی با پهنای متفاوت هم وجود دارد.
ساختار استاندارد لوله st52
این فولاد ساختار کربنی کلی دارد؛ یعنی کربن ساده به‌جای آلیاژ کم مورد استفاده قرار گرفته است. به علاوه st52 برای عملیات حرارتی در نظر گرفته نشده است. قرار گرفتن عدد 52 در کنار آن میزان استحکام کششی این ورق را بیان می‌کند. در نتیجه در لوله st52 این میزان 52 کیلوگرم در ۱ میلی‌متر مربع است.
به‌هرحال این ورق‌های صنعتی سیاه کاربردهای وسیعی دارند و می‌توان از آن‌ها در پروژه‌های پتروشیمی استفاده کرد. باید بدانید که کارخانه‌های تولیدکننده این ورق و لوله باید استانداردهای خاصی را در مراحل مختلف تولید آن‌ها رعایت کنند. بنابراین پس از این که محصول آماده‌ی عرضه می‌شود، باید تست شیمیایی، کشش و تست مخصوص UT را بگذراند. مجموع ترکیبات شیمیایی به کار رفته در ساختار این محصول را می‌توان در جدول زیر خلاصه کرد:
نام عنصر | درصد موجود در ساختار لوله |
منیزیم | ۱.۶٪ |
فسفر | ۰.۰۴۵٪ |
گوگرد | ۰.۰۴۵٪ |
سیلیسیم | ۰.۵۵٪ |
کربن | ۰.۲۴٪ |
در نهایت همان‌طور که مشخص است، منیزیم با ۱.۶ درصد فراوانی، بالاترین و فسفر و گوگرد با ۰.۰۴۵ درصد کمترین فراوانی را دارا هستند.
البته این محصول به‌صورت ورق ساختمانی و ضدسایش نیز استفاده می‌شود و صرفاً ساخت آن منحصر به لوله st52 نیست. جالب است بدانید که ورق st52 با نام ST52 – 3N هم در بازار شناخته می‌شود. عدد 3 و N به معنای ساختار نرمالیزه و همین‌طور مقاومت بالا در عملیات جوشکاری و فرم دهی است. صنایعی که استاندارد بالایی نیاز داشته باشند معمولاً این ورق را به‌عنوان متریال کلیدی و اصلی خود استفاده می‌کنند. کارخانه فولاد مبارکه سپاهان در حال حاضر ضمن امکان خرید این محصول با بهترین نرخ، استانداردها و گواهی‌های زیادی را هم دریافت کرده است که بر اساس آن‌ها می‌توانید محصول را تهیه کنید. قیمت لوله فولادی st52 بر حسب قیمت جهانی فلزات محاسبه می‌شود.
بیشتر بخوانید: لوله سیاه درزدار و موارد استفاده و کاربرد آن!
ویژگی لوله st52
این لوله به دلیل دارا بودن عناصر منگنز و سیلیسیم در ساختار خود از خاصیت ارتجاعی و مقاومت بالا در برابر خمش برخوردار است. لوله st52 در زمینه صرفه‌جویی اقتصادی هم بسیار موفق عمل می‌کند. در واقع استفاده از این آلیاژ در تولید لوله st52 باعث کاهش مصرف فولادهای گران‌تر شده است. از طرف دیگر با استفاده از این نوع لوله، وزن استفاده از فولاد تا میزان قابل توجه‌ای کاهش پیدا کرده است. در نتیجه می‌توان گفت استفاده از لوله‌های st52، همانند دیگر محصولات این گرید باعث صرفه‌جویی اقتصادی می‌شود.
بیشتر بخوانید: ویژگی ورق st52 و انواع ورق st52 و آنچه باید بدانید!
کاربرد لوله st52
این لوله‌ها علاوه بر اقتصادی بودن، یکی از پرکاربردترین محصولات موجود در بازار هستند. می‌توان گفت ویژگی‌های بی‌نظیر و قیمت مناسب لوله st52، باعث افزایش کاربردهای آن شده است. در زیر به موارد استفاده از این محصول اشاره می‌کنیم.
- استفاده در سیستم‌های هیدرولیک فشار قوی
- استفاده در حفاری چاه‌های نفتی
- استفاده در صنایع پتروشیمی
- کاربرد در احداث سد
- استفاده از لوله‌های گوشتی st52 جهت ساخت قطعات صنعتی مانند چرخ‌دنده، رینگ صنعتی، شفت‌های بزرگ صنعتی و فیتینگ‌های صنعت نفت و گاز
- استفاده در صنایع خودروسازی و تانکرهای عظیم و…
بیشتر بخوانید: کاربرد لوله پروفیل در صنعت
تولیدکنندگان ST52 در ایران
در حال حاضر کارخانه‌ای وجود ندارد که به‌صورت مستقیم لوله st52 تولید کند؛ اما شرکت فولاد مبارکه اصفهان یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های تولید این ورق‌ها بر پایه فولاد است. از دیگر تولیدکنندگان مطرح ورق فولادی st52 می‌توان به کارخانه فولاد اکسین خوزستان و ذوب‌آهن اشاره کرد که در این زمینه فعالیت گسترده‌ای دارند. شرکت‌های کره‌ای، چینی و آسیایی زیادی هم در عرصه تولید این متریال‌ها فعالیت دارند. توجه داشته باشید که این ورق‌ها به‌شرط آنالیز و همین‌طور بررسی و نمونه‌برداری در محل باید تحویل گرفته شوند. کیفیت آن‌ها لازم است که حتماً توسط خریدار تأیید شود. از طرفی اگر قصد خرید لوله st52 و یا هر متریال بر پایه این فلز را دارید باید فاکتور فروش، تأییدیه و گواهی‌های لازم را دریافت کرده و در نهایت محصول را دقیقاً مشابه چیزی که در مشخصات آن درج شده است تحویل بگیرید.
نوع، سایز، حالت و استاندارد محصول را نیز باید انتخاب کنید. در خریدهای این‌چنینی انتخاب محصول، اولین پله است. باید کنترل کیفی را یکی از مهم‌ترین اهداف خود قرار دهید. معمولاً متریال ورق این فلز به‌صورت رول و در ابعاد مختلف توسط کارخانه‌های ایران عرضه می‌شود. شما می‌توانید آن را از درب کارخانه و یا به‌صورت عرضه واسطه‌ای از بنگاه تهران با کمی قیمت بیشتر تهیه کنید. البته فراموش نکنید که برای برخی از خریداران، سفارش این محصول در درب کارخانه به‌هیچ‌عنوان منطقی نیست. معمولاً روی قیمت‌گذاری این محصول مالیات و ارزش‌افزوده نیز محاسبه می‌شود.
قیمت لوله سیلندری st52 چگونه محاسبه می‌شود؟
عوامل زیادی بر روی قیمت لوله st52 تاثیرگذار هستند که در این قسمت با مهم‌ترین آن‌ها آشنا می‌شویم:
نحوه تولید
می‌توان گفت که نحوه تولید لوله‌های st52 از مهم‌ترین عوامل مؤثر در تعیین قیمت این لوله‌ها است. در هنگام تولید لوله‌ها، هرچقدر کیفیت و دقت ساخت محصول بیشتر باشد، کیفیت نهایی لوله هم بالاتر رفته و کارایی بیشتری هم پیدا می‌کند. نتیجه‌ی این مسئله افزایش قیمت نهایی محصول است.
سختی سطوح داخلی
سختی سطوح داخلی لوله st52 همانند روش تولید آن، یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر بر قیمت این لوله‌ها است. یعنی هر چقدر سختی سطوح داخلی لوله‌ای بیشتر باشد، قیمت آن لوله هم بیشتر می‌شود. به‌عنوان مثال قیمت لوله سیلندری H9 به دلیل سختی بیشتر سطوحی داخلی از لوله سیلندری H8 است.
ابعاد لوله st52
اندازه قطر خارجی و داخلی لوله st52 نقش مهمی در تعیین قیمت لوله سیلندری ایفا می‌کند. بدیهی است که هر چقدر اندازه و قطر لوله بیشتر باشد، میزان تحمل فشار و کیفیت آن هم بالاتر رفته و در نتیجه قیمت نهایی محصول هم افزایش می‌یابد.
میزان ضخامت و طول لوله‌ها
ضخامت لوله‌های سیلندری از تفاضل قطر خارجی و داخلی آن‌ها به دست می‌آید. بدیهی است که هر چقدر میزان ضخامت لوله بیشتر باشد، آن لوله مقاومت و کیفیت بیشتر و در نتیجه قیمت بالاتری هم خواهد داشت. امروزه به‌طورمعمول لوله‌های st52 در شاخه‌های ۶ تا ۸ متری در بازار وجود داشته و طول این لوله‌ها نیز بر قیمت نهایی آن‌ها تاثیرگذار است. برای اطلاع از قیمت لوله مانیسمان در سایت پیوان کلیک کنید.
لوله‌های گوشتی ST52
لوله‌های گوشتی st52 یکی از پرکاربردترین لوله‌های سیلندری هستند که به روش مانیسمان تولید می‌شوند. از لوله‌های گوشتی st52 برای ساخت قطعاتی از قبیل رینگ‌های صنعتی، شیر فلکه، فلنج، چرخ‌دنده، بوش و شفت‌های صنعتی و فیتینگ‌های نفت و گاز استفاده می‌شود. لوله‌های گوشتی st52 دارای عناصر کربن و منگنز هستند که مقاومت فولاد را بالا می‌برند تا در مقاطع حساس هم قابل استفاده باشند.
لوله مانیسمان st52
این لوله به روش مانیسمان و از فولاد st52 ساخته می‌شود و از رده لوله‌های st52 است. لوله‌های مانیسمان st52، عموماً در ابزار‌های هیدرولیک فشار قوی کاربرد دارند. فولاد st52 از قابلیت فرم دهی، جوشکاری و ماشین‌کاری فوق‌العاده بالایی برخوردار است؛ به همین دلیل در شکل‌های مختلفی مانند تسمه، چهار پهلو و میلگرد ساخته می‌شود.
روش تولید لوله سیلندری بدون درز
در اواخر قرن نوزدهم، اولین فرآیندهای شکل‌گیری تولید این لوله‌ها اختراع شد. با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، فرآیندهای جدیدی جایگزین فرایندهای اولیه شدند که شامل موارد زیر هستند:
- آسیاب پلاگین چند پایه با نوار سنبه شناور محدود شده در اندازه ۱۴۰ الی ۴۰۶ میلی‌متر
- فرایند نیمکت فشاری در سایز ۲۱ تا ۱۷۸ میلی‌متر و فرایند نورد سنبه پیوسته
- فرایند نورد پیلگر در سایز ۲۵۰ تا ۶۶۰ میلی‌متر سوراخ کردن رول متقاطع
بیشتر بدانید: لوله مانیسمان چیست؟
نحوه تولید لوله سیلندری
برای تولید لوله‌های st52 از آلیاژهای متنوعی استفاده می‌شود که تفاوت عمده این آلیاژها در درصد کربن به‌کاررفته در ساختار آن‌ها است. برای تولید لوله st52، در اولین مرحله فولاد را برای زمانی معینی داخل کوره‌های الکتریکی با دمای مشخص قرار می‌دهند. با انجام این کار فولاد خاصیت انعطاف‌پذیری و شکل‌پذیری پیدا می‌کند. در مرحله بعدی، فولاد نرم شده را وارد دستگاه‌های شکل‌دهنده می‌کنند تا لوله‌های فولادی متناسب با نیاز مصرف‌کننده شکل داده شود. پس‌از این مرحله، فولاد شکل‌گرفته شده وارد کوره‌هایی با دمای پایین می‌شود تا سطوح داخلی آن صاف شود. برای صیقل دادن سطوح داخلی، متناسب با کارایی لوله، از دو روش سنگ‌زنی ساچمه‌ای و هونینگ کاری استفاده می‌شود.
کدام روش بهتر است؟
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، برای صیقل دادن سطوح لوله‌های فولادی از دو روش هونینگ کاری و سنگ‌زنی ساچمه‌ای استفاده می‌شود. استفاده از هرکدام از این روش‌ها مزایایی دارد و باید متناسب با نیاز لوله انجام شود؛ در اینجا با جزئیات این روش‌ها آشنا می‌شویم:
روش هونینگ کاری (Honing Process)
روش هونینگ‌کاری یا سنگ‌کاری، یکی از روش‌های صیقل دادن به سطوح لوله‌های سیلندری است. در این روش، سنگ ساینده به‌طور رفت و برگشت، حرکات پی‌درپی انجام می‌دهد؛ بدین ترتیب براده‌های اضافی موجود بر روی سطوح لوله‌ها و برجستگی‌های آن‌ها از بین می‌رود و در نهایت سطحی صاف تحویل داده می‌شود؛ به همین دلیل این روش برای قطعات ساده ولی تعداد بالا استفاده می‌شود. لوله H8 از معروف‌ترین لوله‌های ساخته‌شده به روش هونینگ کاری است؛ این لوله‌ها با طول ۶ تا ۷ متر ساخته شده و مناسب جک‌های هیدرولیکی هستند.
روش سنگ‌زنی ساچمه‌ای (Roller Burnished Process)
در روش سنگ‌زنی ساچمه‌ای، ساچمه‌های فلزی کوچکی به سمت لوله پرتاب می‌شوند. این روش در دمای پایین انجام می‌شود و در نتیجه خواص سطوح فلزی را افزایش می‌دهد. در هنگام ساخت لوله st52 ممکن است تنش‌هایی بر روی لوله باقی بماند. با گذشت زمان و در صورت باقی ماندن این تنش‌ها، ممکن است ترک‌خوردگی‌هایی بر روی لوله ایجاد شود و عمر آن را کاهش دهد. در روش سنگ‌زنی ساچمه‌ای، این تنش‌ها تا حد امکان از بین می‌روند و به این ترتیب مقاومت لوله‌ها افزایش می‌یابد؛ به همین دلیل این روش بیشتر برای تولید لوله‌های مانیسمان استفاده می‌شود. لوله H9 یکی از محصولاتی است که به روش سنگ‌زنی ساچمه‌ای ساخته می‌شود. این لوله با طول ۶ تا ۸ متر برای جک‌های غیرحساس با فشار پایین کاربرد دارد.
عوامل دخیل در افزایش خوردگی لوله‌های سیلندری
با گذشت زمان، لوله‌ها به‌وسیله‌ی عوامل محیطی مختلف دچار پوسیدگی یا خوردگی می‌شوند که در این قسمت به بررسی آن‌ها پرداخته‌ایم:
حرارت لوله فولادی
درجه حرارت لوله با میزان خوردگی آن رابطه مستقیم دارد. یعنی با بالا رفتن دمای لوله، سرعت واکنش‌های شیمیایی و درنتیجه سرعت خوردگی لوله افزایش می‌یابد. طبق نتایج به‌دست‌آمده معمولاً به ازای افزایش هر ۱۰ درجه سلسیوس، سرعت خوردگی چند برابر می‌شود.
سرعت حرکت شاره
همانند حرارت لوله، سرعت عبور شاره داخل لوله با سرعت واکنش شیمیایی ارتباط مستقیم دارد. به دلیل سرعت بالای شاره‌ها، سایندگی مکانیکی در درون لوله رخ می‌دهد و این عمل باعث می‌شود اکسیژن موجود در هوا بیشتر از قبل با لوله ارتباط داشته باشد. نتیجه‌ی نهایی این مسئله، افزایش میزان خوردگی است.
تنش لوله‌ها
تنش یکی از عوامل مهم در خوردگی لوله st52 به شمار می‌رود. قطعاتی که هنگام تولید، تنش‌هایی به دنبال خود داشته باشند، دچار تخریب و در نتیجه خوردگی خواهند شد. به‌طورکلی همه‌ی تنش‌ها از جمله تنش‌های خارجی، تنش‌های جوشکاری، تنش‌های عملیاتی و غیره تأثیر ویژه‌ای روی خوردگی قطعات خواهند داشت.
غلظت اکسیدکننده‌ها
غلظت اکسیدکننده‌ها و غلظت اکسیژن موجود، یکی از عوامل مهم خوردگی و پوسیدگی لوله‌ها است؛ به‌عنوان مثال هر چه محیط کارشده رطوبت بالاتری داشته باشد، میزان خوردگی محصول هم بالاتر می‌رود.
زمان
یکی از عواملی که موجب پوسیدگی لوله st52 می‌شود، گذر زمان است. پیشرفت و گسترش آثار خوردگی یا پوسیدگی، با گذشت زمان بیشتر می‌شود. البته جنس فلز و اثرات بیولوژیکی هم بر این عامل موثر هستند.
چگونه از خوردگی لوله st52 جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از خوردگی لوله‌ها نکاتی بیان‌شده که باید آن‌ها را بدانید. این نکات عبارت‌اند از:
- استفاده کردن از متریال و ماده اولیه مناسب، اولین گام برای جلوگیری از خوردگی لوله‌ها است. بدیهی است هر چقدر جنس ماده به‌کاررفته در لوله بهتر باشد، میزان خوردگی و پوسیدگی لوله هم کاهش می‌یابد.
- طراحی اصولی بر اساس علم و مهندسی، یکی از نکات مهم پیشگیری است که می‌تواند به افزایش طول عمر لوله کمک کند. هنگامی‌که شما بدون در نظر گرفتن استانداردهای مهندسی، از لوله‌ای استفاده کنید، محصول به‌سرعت دچار خوردگی می‌شود.
- استفاده کردن از پوشش‌های محافظتی و تجهیزات مناسب، در افزایش عمر لوله st52 تأثیر بسزایی دارد. به علاوه،نصب درست و اصولی و انجام اقدامات لازم جهت نگهداری لوله، به افزایش طول عمر آن کمک می‌کند.
تعدادی از مهم‌ترین انواع لوله st52
از بین لوله‌های تولیدشده از جنس st52، تعدادی از آن‌ها بیشترین تیراژ را دارند که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم:
لوله فولادی کار سنگین
لوله فولادی کار سنگین یکی از پرکاربردترین انواع لوله‌های st52 است که از روش کروم‌سخت یا فاقد درز، برای تولید آن استفاده می‌شود. لوله کار سنگین برای مکان‌هایی که به‌صورت منظم و پیوسته نیازمند استفاده از لوله هستند، کاربرد دارد.
لوله فولادی صنعتی
در ساخت لوله فولادی صنعتی از بهترین آلیاژهای موجود استفاده شده است، همین امر سبب می‌شود این نوع لوله مقاومت ویژه‌ای در برابر فشار داشته باشد. به دلیل ویژگی‌ها خاص این لوله، از آن در صنایع متنوع و گوناگونی استفاده می‌شود.
لوله فولادی سنگ خورده
به دلیل صاف بودن و صیقل داده شدن سطوح داخلی و بیرونی این لوله‌ها، به آن‌ها لوله سنگ خورده می‌گویند. برای ساخت این نوع لوله از مکانیسم یا روش‌های پیچیده و پیشرفته‌ای استفاده می‌شود. کارخانه فولاد اکسین خوزستان یکی از تولیدکننده‌های برتر لوله st52 به شمار می‌رود.
مزیت استفاده از لوله st52
در طراحی لوله st52 سعی بر این بوده تا روشی که انتخاب می‌شود، کمترین اتلاف انرژی را به دنبال داشته باشد. همچنین این لوله‌ها به‌دلیل قطر کمی که دارند، سبب کاهش اصطکاک می‌شوند. این کاهش اصطکاک باعث کمتر شدن میزان تخریب لوله خواهد شد. همچنین به دلیل صاف و براق بودن سطوح داخلی این لوله‌ها، مشکلات زیادی که در برخی مصارف وجود داشت، حل شده است.
جمع بندی نهایی
لوله st52 یکی از لوله‌های ساخته شده از آلیاژ فولادی با کربن پایین است. این لوله‌ها براساس گرید آلمانی 10027 DIN EN تولید می‌شوند. لوله‌های st52 از کیفیت بالایی برخوردار هستند، به علاوه قیمت مناسبی هم دارند. این محصولات کاربردهای متنوعی دارند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به استفاده در سازه‌های دریایی و زیرزمینی، ساخت مخازن تحت فشار و لوله‌کشی پروژه‌های صنعتی اشاره کرد.
قیمت لوله st52 نیز همانند دیگر مقاطع فولادی متغیر است. در واقع به دلیل نوسان نرخ ارز و دلار نمی‌توان قیمت ثابتی برای آن در نظر گرفت. در هر صورت بهتر است قبل از خرید این لوله‌ها با مشاوران متخصص در این زمینه مشورت کنید. برای دریافت قیمت روز آهن‌آلات و کسب اطلاعات بیشتر در مورد این محصول می‌توانید با تماس با شماره ۴۵۱۷۱ از کارشناسان پیوان کمک بگیرید.
نظرات