تفاوت نبشی و سپری را بشناسید
نبشی و سپری آهنی از پرکاربردترین محصولات فلزی در ساختمان‌سازی هستند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. اما اصولا در ساخت درب و پنجره استفاده می‌شوند. شکل ظاهری و روش تولید نبشی و سپری با یکدیگر متفاوت است. به همین دلیل کاربردهای متفاوتی داشته و در نتیجه تقاضای آن‌ها در بازار یکسان نیست. درک تفاوت نبشی و سپری اهمیت زیادی دارد. زیرا در بسیاری از موارد پیش می‌آید که حتی افراد متخصص هم در زمان اجرای پروفیل‌ها در پروژه‌های ساخت‌وساز به دلیل تنوع و گوناگونی آن‌ها دچار اشتباه می‌شوند. در ادامه، همراه ما باشید تا به تفاوت‌های این دو محصول بپردازیم و ببینیم کدام یک در بازار متقاضی بیشتری دارد.
نبشی چیست؟
یکی از پروفیل‌های بسیار پرکاربرد در صنعت نبشی آهنی است که در زبان انگلیسی به آن Angle bar گفته می شود و از حرف L برای نمایش آن استفاده می کنند. نبشی به دو صورت نورد گرم و نورد سرد تولید و از آن به صورت مرکب و منفرد در ساختمان سازی استفاده می‌شود. برای مثال از این محصول برای انواع اتصالات بهره گرفته می‌شود. از نبشی‌های خردشده که اصطلاحا لقمه نامیده می‌شود نیز می‌توان در برخی سازه‌ها مثل سازه‌های مرتبط با آسانسور استفاده کرد. به طور کلی از این محصول برای اتصالات ساده می‌توان استفاده کرد.
ساختار خاص نبشی باعث شده است که این پروفیل استحکام بسیار بالایی در واحد طول داشته باشد که این موضوع باعث تفاوت نبشی و سپری شده است. یعنی می‌توان گفت نبشی به راحتی چندین برابر استحکام بیشتری نسبت به همین حجم آهن که به صورت ورق یا اشکال دیگر تولید شده، دارا است. البته باز هم در هنگام تهیه نبشی باید به موارد زیادی که بر روی استحکام آن تاثیر دارند، توجه نمود.
مشخصات ابعادی نبشی در جدول اشتال و دیگر استانداردها ذکر شده است. وزن نبشی تابعی از سایز آن است. سایز آن بر اساس اندازه ضلع آن ذکر می‌گردد. به عنوان مثال نبشی 4 یعنی نبشی که اندازه بال آن 40 میلیمتر یا 4 سانتی متر است. معمولا در هنگام ذکر سایز، ضخامت نبشی را نیز مطرح می‌کنند، در این صورت اندازه بال را نیز به میلی متر بیان می‌شود. به عنوان مثال نبشی 5 با ضخامت 4 میلیمتر را به صورت نبشی 4*50 نشان می‌دهند.
بیشتر بخوانید: کاربرد نبشی در آسانسورسازی
سپری چیست؟
سپری از بال و جان باریک و بلند ساخته می‌شود و به دلیل شکل ظاهری آن که شبیه به حرف T است، به پروفیل T نیز معروف است. این محصول صنعتی و ساختمانی به دو صورت فابریک و پرسی تولید می‌شود؛ حتی در بعضی موارد تیرآهن را از وسط به صورت طولی برش می‌دهند و بدین صورت سپری را تولید می‌کنند.
سپری‌ها از جنس آهن، مس، آلومینیوم، برنج و استیل هستند و همان طور که گفتیم، از لحاظ ظاهری به دو دسته تقسیم و تولید می‌شوند. در روش نورد گرم سپری از دستگاه‌های پیشرفته استفاده می‌کنند و اگر وزن را معیار قرار دهیم، نورد گرم بین فرآیندهای تولیدی در صدر جدول قرار می‌گیرد. این روش، در مقایسه با روش نورد سرد، متداول‌تر است و قطعات مرغوبی که به روش نورد گرم تولید می‌شوند، قیمت کمتری دارند.
اندازه لبه سپری بر حسب میلیمتر می‌باشد که بطور معمول اندازه آن با اندازه دیواره آن برابر می‌باشد. به عنوان مثال اگر اندازه لبه سپری ۱۰۰ میلی متر باشد، به آن سپری نمره ۱۰ می‌گویند. گفتنی است سپری‌هایی که ضخامت ۲ میلیمتر دارند، کاربردی‌تر هستند؛ اما سپری در بازار از ضخامت ۰/۹ تا ۲/۵ میلیمتر موجود است. علاوه بر ضخامت، قیمت آن‌ها نیز باهم تفاوت دارد. علاوه بر این، اندازه‌ی طول سپری نیز غالباً بین ۶ تا ۱۲ متر است و طبق استاندارد جهانی باید به صورت لبه‌گرد و لبه‌تیز تولید شوند.
از این مقطع عموماً برای ساخت درب و پنجره‌های گوناگون، برای اتصال پل‌ها به ستون‌ها، ساخت سازه‌های فلزی، ستون و خرپا که سازه‌ای مستحکم از واحدهای مثلثی‌شکل است که از متصل شدن اجزای باریک و بلند تولید می‌شود، استفاده می‌کنند. همچنین پروفیل سپری در اسکلت گلخانه‌ها، سقف و نماهای شیشه‌ای، در نورگیری زیرزمین‌ها برای آجرهای شیشه‌ای در فضای بالا و به عنوان مهارکننده در ساختمان‌ها و همین‌طور در صنایع سدسازی کاربرد دارد.
بیشتر بخوانید: مزایای کانال اسپیرال گالوانیزه
مهم‌ترین تفاوت نبشی و سپری
نبشی و سپری از جهات زیادی باهم شباهت‌هایی دارند؛ اما در عین حال آگاهی از تفاوت‌های آن‌ها می‌تواند ما را در امور مربوط به طراحی، ساخت و خرید یاری کند. در ادامه، به چند تفاوت نبشی و سپری خواهیم پرداخت:
1. تفاوت نبشی و سپری از لحاظ شکل ظاهری
یکی از تفاوت‌های مهم نبشی و سپری، شکل ظاهری آن‌هاست که با در نظر داشتن این تفاوت در زمان خرید می‌توانید مانع بروز اشتباهات شوید. گفته می شود وجه تسمیه سپری وجود همین سه بال یا به عبارتی «سه پر» است که به‌مرور زمان این نام به سه پری و در نهایت به سپری تبدیل شده است. نبشی نیز از کلمه زاویه یا کنج برداشت شده است.
همانطور که گفتیم پروفیل نبشی از نظر ظاهری به دو نوع بال مساوی و بال نامساوی تقسیم می‌شود؛ درحالی که سپری از لحاظ ظاهری دارای دو مدل لبه‌گرد و لبه‌تیز است. همچنین نبشی از مقاطع عمود برهم ساخته شده است و شبیه به حرف انگلیسی L و گاهی اوقات V است؛ ولی سپری دارای یک مقطع است که به شکل عمود بر روی یک صفحه قرار گرفته است و شکلی شبیه به حرف T انگلیسی دارد. ضخامت سپری هم نسبت به نبشی کمتر است.
2. تفاوت نبشی و سپری از لحاظ مشخصات مکانیکی و فنی
سپری با توجه به ساختار مکانیکی، در مقایسه با نبشی دارای سختی بالاتر و خمش‌پذیری پایین‌‌تری است؛ به همین دلیل در مواردی که نیاز به اتصال قوی‌‌‌تر باشد، از سپری استفاده می‌شود (هر چند در این موارد می‌توان از با اتصال دو نبشی به یکدیگر نیز پایه قوی‌تری ایجاد کرد.) علاوه بر این با توجه به نوع کاربرد و مقاومت مورد نیاز، نبشی می‌تواند به صورت دوبل مورد استفاده قرار بگیرد؛ در حالی که برای سپری چنین امکانی وجود ندارد.
در نظر داشته باشید که سپری با توجه به ساختار مکانیکی، در جایگاه‌های میانی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا شرایط برای استفاده از هر دو وجه آن مهیا باشد؛ در حالی که نبشی اغلب در زوایا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. تفاوت نبشی و سپری از لحاظ کاربرد
تفاوت زیادی در کاربردهای نبشی و سپری آهنی می توان مشاهده نمود. در مواردی که نیاز به اتصال دو قطعه در جهتی عمود برهم باشد، می‌توان از نبشی استفاده نمود؛ در حالی که سپری چنین خاصیتی ندارد. این نوع استفاده به عنوان مثال در نبشی کشی ساختمان بسیار مشاهده می‌گردد. همچنین یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های نبشی و سپری این است که نبشی هم به شکل تکی و هم به شکل ترکیبی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ ولی سپری فقط به شکل تکی استفاده می‌شود.
علاوه بر این اگر نیاز به اتصال قوی‌‌‌تر باشد، از سپری استفاده می‌کنیم؛ ولی می‌توان با اتصال دو نبشی به یکدیگر نیز همان کار سپری را انجام داد. به جرات می‌توان گفت سپری‌ها تنها مصالحی هستند که نیاز ساختمان به میلگرد را کاهش می‌دهند. همچنین عمق ستون‌ها را می‌توان با استفاده از سپری کاهش داد؛ زیرا فلنج و پایه سپری به تحمل لنگر فروبرنده کمک می‌کنند.
4. تفاوت نبشی و سپری از لحاظ نحوه تولید
سپری‌ها در ایران معمولاً با استفاده از پروسه نورد گرم تولید می‌شوند. به این صورت که مواد اولیه در کوره حرارت دهی شده و پس از نرم شدن، وارد مرحله نورد می‌شود. سپس مواد ذوب‌شده از درون دروازه‌هایی به شکل T عبور کرده و در نهایت به شکل مرسوم سپری درمی‌آیند. در حالی که سپری تولید شده به روش نورد سرد که همان تیرآهن است، با برش طولی به دو پروفیل سپری تبدیل می‌شود. گفتنی است که این روش در حال حاضر چندان رایج نیست.
نبشی‌ها نیز به دو روش پرسی و فابریک قابل تولید هستند. نبشی پرسی از یک ورق با طول ۶ متر که از وسط خم شده ساخته می‌شود. پس در واقع این مقطع از ورق فولادی به وجود می‌آید؛ ولی نبشی فابریک از همان ابتدا شکل دهی شده و به‌صورت کامل از قالب خارج می‌شود و در خط تولید نیز به‌صورت نبشی کامل است.
یکی دیگر از روش‌های تولید نبشی استفاده از اکستروژن یا خروج کاری به صورت گرم می‌باشد. این فرآیند بیشتر برای تولید نبشی‌های آلومینیومی، پی وی سی و پلاستیکی کاربرد دارد. شباهت زیادی بین نورد گرم و اکستروژن وجود دارد؛ اما از دو لحاظ می‌توان این دو فرآیند را از هم متمایز نمود: اول نوع قالب‌های به کار رفته در این دو فرآیند و سپس ناحیه دمایی مورد استفاده برای این دو فرایند که تفاوت شایانی با هم دارند.
5. تفاوت نبشی و سپری در زمان خرید
در هنگام خرید سپری غالبا اندازه لبه و دیواره با یکدیگر برابرند، بنابراین زمانی که مشتری می‌گوید سپری 15 یعنی با محصول فولادی T شکل و لبه‌های 150 میلی متری مواجه هستید. در زمان خرید نبشی برای نامگذاری نبشی‌ها از سه عدد استفاده می‌شود که نمایانگر اندازه ضخامت و بال‌ها هستند. توجه داشته باشید که اگر نبشی بال مساوی باشد، دو عدد دارید اندازه بال و ضخامت نبشی؛ ولی زمانی که نبشی بال نامساوی باشد، با سه عدد مواجه هستید. از این رو در هنگام خرید، حتما به این تفاوت نبشی و سپری توجه داشته باشید.
بیشتر بخوانید: ساختمان اسکلت فلزی
شباهت نبشی و سپری
با وجود پنج تفاوت نبشی و سپری که در پاراگراف‌های قبل به آن اشاره کردیم، این دو محصول شباهت‌هایی نیز دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- هم پروفیل T شکل و هم پروفیل L شکل برای استفاده در اتصالات ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- برای تولید پروفیل‌های نبشی و پرسی از روش‌های پرسی (نورد سرد) و فابریک (نورد گرم) استفاده می‌شود.
- قطعات خرده شده در هر دو محصول لقمه نامیده می‌شوند و در صورت نیاز می‌توان از آن‌ها به این شکل استفاده کرد.
تقاضا در بازار برای نبشی بیشتر است یا سپری؟
با توجه به میزان جستجوی گوگل در یک سال گذشته، می‌توان گفت خریداران بیشتر به دنبال نبشی می‌گردند تا سپری که این موضوع را متخصصان این حوزه نیز تایید می‌کنند. همچنین یکی از دلایل این امر می‌تواند این موضوع باشد که نبشی هم به شکل تکی و هم به شکل ترکیبی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ ولی سپری فقط به شکل تکی استفاده می‌شود.
کارخانه‌های تولید کننده نبشی و سپری در ایران
در این بخش می‌خواهیم شما را با بهترین تولیدکنندگان نبشی در ایران آشنا کنیم:
- کارخانه فولاد ناب تبریز؛ کارخانه نبشی و ناودانی
- کارخانه شکفته مشهد
- کارخانه فولاد اصفهان (سپاهان)
- کارخانه ظهوریان مشهد
- کارخانه نبشی کوهپایه
- کارخانه آریان فولاد
- کارخانه نورد فولاد تهران و…
مهم‌ترین کارخانه‌های تولید کننده سپری در ایران نیز به شرح زیر هستند:
- کارخانه سپری نورد سجاد
- کارخانه سپری شکفته مشهد
- کارخانه سپری اسپیرال
- کارخانه صدرا پروفیل تهران
- کارخانه کیان پرشیا
- کارخانه توس حجت
قیمت نبشی و سپری
قیمت نبشی و سپری تحت تأثیر عوامل زیر قرار دارد:
سایز
کاملاً واضح است که هرچه سایز نبشی و سپری بزرگتر باشد، قیمت آن نیز افزایش پیدا می‌کند.
ضخامت
ضخامت نبشی و سپری، کیفیت، قدرت و مقاومت آن‌ها را افزایش می‌دهد، لذا در تعیین قیمت اثر مستقیمی دارد.
نوع وارداتی یا تولیدی
نبشی و سپری‌های مورد استفاده در صنایع کشور، ممکن است از طریق واردات از کشورهای چون روسیه و اوکراین و یا از طریق کارخانه‌های تولیدی کشور تأمین شوند.
نوع پرسی یا فابریکی
نبشی و سپری‌های فابریکی کیفیت بالاتر و قیمت بیشتری دارند.
جنس نبشی
نبشی و سپری‌ها می‌توانند از مواد مختلفی چون پلاستیک، آلومینیوم، استنلس استیل، پی‌وی‌سی، فولاد و… ساخته شوند.
سخن پایانی
در این مطلب به تفاوت نبشی و سپری پرداخته شد. با توجه به مطالب گفته شد می‌توان نتیجه گرفت که نبشی و سپری هر دو از مصالح ساختمانی پرکاربرد هستند که با توجه به کاربرد و ویژگی‌هایی که دارند، در مکان‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دو محصول از نظر کاربرد، ظاهر مقطعی‌شان و همچنین مشخصات فنی و مکانیکی با هم تفاوت‌های اساسی دارند.
اگر به یک اتصال محکم نیاز باشد، سپری‌ها کمک کننده هستند؛ ولی اگر تنوع کاری مد نظر باشد، از سپری‌های بال مساوی یا بال نامساوی استفاده می‌شود. شاید باورتان نشود، اما امروزه حتی برای خرید مصالح ساختمانی هم نیازی به مراجعه حضوری نیست. سایت پیوان یکی از معتبرترین مراکز فروش انواع نبشی و سپری است و خیال‌تان را از کیفیت این محصولات راحت می‌کند.
نظرات