خشک کردن چوب برای کاربرد در صنعت چگونه انجام می‌شود؟
یکی از رایج‌ترین و پرطرفدارترین ملزومات در صنایع مختلف کشور، چوب است که از آن در صنعت دکوراسیون، صنعت کاغذسازی و… استفاده می‌شود. بیشتر چوب‌ها از زمان قطع شدن در جنگل تا استفاده از آن در کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی مبلمان و دیگر حوزه‌ها، مراحل متنوعی را طی خواهند کرد. یکی از این مراحل، خشک کردن چوب به روش‌های مختلف است که در بخش‌های بعدی به آن اشاره خواهد شد. لازم به ذکر است که نوع روش خشک کردن چوب تاثیر بسیاری در قیمت چوب به‌ویژه قیمت چوب روسی دارد.
فرآیند خشک کردن چوب چگونه است؟
از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مشخصه‌های انتخاب یک چوب مناسب برای سازه‌های گوناگون، بررسی میزان خشک بودن آن است. زیرا اگر چوب مدنظر تر یا خیس باشد، دیگر امکان ساخت وسایل مختلف با استفاده از آن نخواهد بود و در صورت ساخت سازه‌های چوبی، در آینده مشکلات زیادی در قسمت فرم دهی چوب ایجاد می‌شود. اساساً چوب‌های خشک در مقایسه با چوب‌های خیس از کیفیت بسیار خوبی برخوردار هستند و با چوب‌های خیس به‌هیچ‌وجه قابل‌مقایسه نخواهند بود. چوب‌ها به‌صورت کلی به دو صورت طبیعی و مصنوعی خشک می‌شوند. همچنین خشک کردن چوب از هر نوع آن اساساً به میزان ضخامت و حجم آن‌ها بستگی خواهند داشت.
از مزیت‌های خشک کردن چوب به شیوه‌ی مصنوعی می‌توان به عدم پوسیدگی و حشره زدگی چوب در آینده، صرفه‌جوئی بسیار زیاد در زمان و هزینه‌های مالی آن و… اشاره نمود. خشک نمودن انواع مختلف چوب با استفاده از روش طبیعی نیز مانند روش مصنوعی فاقد هزینه بوده ولی روش طبیعی در اصل روش خوب و مناسبی نیست. با استفاده از دستگاه‌های رطوبت‌سنج دیجیتال معمولاً می‌توان میزان رطوبت کارشده در چوب را در همان مراحل ابتدایی تشخیص داد؛ با استفاده از این دستگاه‌ها، مراحل خشک کردن چوب بسیار ساده و دقیق خواهد شد.
مطلب پیشنهادی: ناودانی چیست؟
هدف اصلی از خشک کردن چوب‌ها
هدف اصلی از فرآیند و شیوه‌های خشک کردن انواع مختلف چوب در گام نخست، بررسی میزان تعادل رطوبت میان آن‌ها با محیط یا مکان‌های دیگر است. یعنی میزان رطوبت موجود در انواع مختلف چوب به میزان رطوبت متعادل در محیط مدنظر تغییر داده شود.
به‌طورکلی می‌توان اذعان نمود که هر منطقه از کشور، دارای آب‌وهوا و شرایط جوی خاصی بوده و چوب‌ها باید بر اساس شرایط آب و هوایی و اقلیمی هر منطقه، با روش‌های گوناگونی خشک شوند. این تفاوت در روش می‌تواند در قیمت انواع چوب، همچون قیمت چوب راش تاثیر بگذارد. برای آشنایی و اطلاع دقیق از 10 ویژگی چوب راش می‌توانید این مقاله از پیوان را مطالعه کنید.
شیوه خشک کردن چوب
برای تعیین بهترین روش در ارتباط با شیوه‌های خشک کردن چوب، بسته به اندازه یا میزان حجم و ضخامت چوب، می‌توان گزینه‌های گوناگونی را در نظر گرفت. استفاده نمودن از دستگاه‌های مخصوص خشک‌کن چوب، عمدتاً یکی از رایج‌ترین و مناسب‌ترین روش‌ها برای خشک کردن چوب است. یکی از روش‌های اصلی خشک کردن چوب در بیشتر مکان‌ها، رنگ نمودن تمامی سطوح و منافذ چوب است. با بهره‌گیری از این روش دیگر امکانی برای جذب و دفع رطوبت وجود نخواهد داشت. در بیشتر کارگاه‌ها چوب‌ها به‌صورت زیر خشک می‌شوند:
- قرار دادن چوب در خارج از بخش‌های اصلی کارگاه یا هر مکانی دیگر (محیط بیرونی کارگاه به‌منظور هوای آزاد) برای خشک شدن طبیعی چوب؛ این روش در مقایسه با دیگر روش‌های خشک کردن چوب، نسبتاً طولانی و قدیمی است.
- خشک کردن چوب با استفاده از روش‌های دستی؛ برای خشک کردن چوب به روش‌های دستی باید موارد زیر بررسی و رعایت شود:
- اساساً هر نوع چوب دارای میزان وزن مخصوص و شکل و حالت ویژه‌ای بوده و باید به‌صورت تکی و جدا جدا خشک شود. (مانند چوب‌های راش و نژاد روسی)
- بررسی شرایط اقلیمی آب‌وهوا در هر یک از گونه‌های چوبی مانند چوب درخت گردو در شهرهای شمالی و چوب گردو در اصفهان که باید به‌صورت جداگانه و تحت شرایط خاصی تحت فرایند خشک شدن قرار گیرند.
خشک کردن چوب در محیط‌های باز
در بخش زیر به مهم‌ترین نکات و شرایط خشک‌کردن انواع مختلف چوب در فضاهای باز اشاره خواهد شد:
- برای خشک نمودن انواع چوب، شیب زمین باید در بازه‌ی 5 الی 10 درجه در نظر گرفته شود.
- سطح اصلی زمین برای خشک کردن چوب نباید در حالت باتلاقی شکل قرارگرفته شود.
- استفاده از یک لایه‌ی سیمانی برای خشک کردن چوب اکیداً توصیه می‌شود.
آشنایی با: مزایا و معایب چوب راش
برای خشک کردن انواع مختلف چوب به روش طبیعی، باید یک مکان یا فضای مناسب برای این فرایند در نظر گرفته شود. در این مکان‌ها به‌صورت کلی جریان‌های هوا باید مناسب بوده و به‌صورت ایستاده خشک شوند. برای خشک‌کردن چوب در فضای بیرونی یا باز، اساساً باید یک دیوار در دو طرف چوب‌ها ساخته شود و یک سقف بر روی دیوار نیز نصب گردد؛ مانند یک آلاچیق، اما دیوارها تنها در دو سمت قرار می‌گیرند. یکی از مهم‌ترین موارد نصب سقف بر روی دیوار برای خشک‌کردن چوب، جلوگیری از تابش نور مستقیم خورشید و باران و برف بر روی سطح چوب است.
جنس دیوار و سقف معمولاً باید به صورتی تعیین شود که از عبور نور مستقیم و رطوبت به چوب جلوگیری کند. میزان ارتفاع سقف نیز به‌طورکلی باید با سطح زمین به‌اندازه‌ی 1 متر و از قسمت سقف به دیوار حدود 50 سانتی‌متر فاصله داشته باشد. از دلایل اصلی این کار می‌توان به گردش بسیار خوب جریان هوا در آن مکان اشاره نمود. برای خشک نمودن بعضی از چوب‌ها یا تخته‌ها در محیط بیرون یا فضای آزاد، از چوب‌های نازکی به اسم لابند استفاده خواهد شد. این چوب‌ها در اصل در فواصل دقیق و معین میان هر دو تخته یا چوب قرار گرفته می‌شوند.
برای خواندن: چوب ترمو و کاربرد آن
خشک کردن چوب در محیط بسته
برای خشک نمودن چوب‌های خیس یا تازه قطع‌شده در یک محیط بسته، همانند کارگاه نجاری، مدت زمان طولانی صرف شده و باید چوب به طرز درستی خشک شود. یکی از شیوه‌های خشک‌کردن چوب در محیط‌های بسته، قرار دادن چوب در یک دسته‌بندی مشخص و بکارگیری یک فن یا پنکه در ابتدای دسته‌بندی و یک هواکش در انتهای دسته‌بندی است. از مزایای استفاده از این روش می‌توان به منتقل شدن سریع‌تر هوای مرطوب به بیرون از کارگاه اشاره کرد.
برای خشک‌کردن چوب در فضای سربسته توجه به نکات زیر امری ضروری و بسیار مهم است:
1. حتماً دقت شود که چوب دستک‌ها در یک راستا قرار گرفته شود؛ علت این اقدام، برای کاهش مشکلات ناشی از خشک کردن چوب در این فضا است.
2. ارتفاع دسته‌بندی چوب در این روش نهایت باید در حدود 1.5 متر در نظر گرفته شود.
3. برای کمتر شدن مدت‌زمان خشک کردن چوب، استفاده از یک پنکه و هواکش برای جابه‌جایی میزان رطوبت توصیه می‌شود. میزان سرعت یا دور موتور پنکه و هواکش معمولاً باید یکسان در نظر گرفته شود.
بیشتر بخوانید: ابعاد چهارچوب فرانسوی
جمع‌بندی
به‌صورت کلی در ساخت انواع مختلف وسایل و محصولات چوبی، انتخاب نوع چوب بسیار مهم و ضروری است. خشک کردن انواع گوناگون چوب‌ها یا تخته‌ها در اصل دارای روش‌های مختلفی بوده که هر یک از آن‌ها دارای مزایا و معایبی هستند. خشک کردن چوب در فضای باز و خشک کردن چوب در فضای بسته ازجمله روش‌های رایج خشک کردن چوب هستند. البته باید خاطرنشان کرد که چوب‌های خشک غالباً در مقایسه با چوب‌های تر یا خیس، کیفیت بسیار بهتری خواهند داشت.
میلگرد
ورق فولادی
تیرآهن و هاش
پروفیل
نبشی
ناودانی
لوله و اتصالات
صنایع مفتولی
تخته و چوب
