بررسی مزایا، معایب و کاربردهای ام دی اف طرح چوب

MDF از کلمات (medium density fiberboard) به معنی تخته فیبر با چگالی متوسط گرفته شده است. این محصول از ضایعات و خرده‌های چوب طبیعی درختان تولید می‌شود. به همین دلیل، آن را می‌توان به عنوان یک فرآورده چوبی به حساب آورد. این مدل از چوب با استفاده از روکش‌های مختلفی پوشیده می‌شود، بر روی کالا خام قرار می‌گیرد و باعث می‌شود خصوصیات منحصر به فردی به ورق (MDF) بدهد که از نظر قیمت، ظاهر و کیفیت با سایر محصولات متفاوت است. در فرآیند تولید کالا مدنظر، در ابتدا خرده‌ها و ضایعات چوب جمع‌آوری و سپس تمیز و یکسان‌سازی می‌شوند. سپس، این خرده‌ها به صورت خمیری شکل می‌گیرند. پس از این مرحله و با انجام فرآیندهای مختلف دیگر، این خمیرِ چوب با عبور هوای گرم، خشک شده و به صورت فیبر در می‌آید.

پس از تولید فیبر، آن را به اندازه‌ی مناسب برش داده و مجدداً خشک می کنند تا رطوبت آن کاهش پیدا کند. سپس محصول به دست آمده برای صاف و یکدست شدن سمباده می‌خورد. در مرحله بعد، صنعتگران چوب می‌توانند به وسیله رنگ، روکش یا حتی به صورت خام محصول تولید شده را بسته‌بندی کنند. در دهه‌ی هشتاد، تجهیزات و دستگاه‌های تولید این مدل چوب به ایران وارد شدند و به این ترتیب کشور ما در زمینه تولید این نوع ورق‌ها به خودکفایی رسید. قبل از ورود تجهیزات به داخل کشور، آنها را به صورت وارداتی از سایر کشورها می‌آوردند که قیمت آنها از لحاظ اقتصادی بیشتر بود و به دلیل عدم به صرفه‌بودن، در صنعت کابینت‌سازی مورد استفاده قرار نمی‌گرفتند. به جای آن، ورق‌های (MDF) وارداتی بیشتر در زمینه‌های تجاری، صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شدند.

چوب ام دی اف چیست؟

تخته فیبر با چگالی متوسط یک محصول چوبی مهندسی شده است. در فرآیند تولید آن، باقیمانده‌های چوب سخت یا نرم به الیاف چوب تبدیل شده و عموما با موم و یک چسب رزین ترکیب و با اعمال دما و فشار بالا به پانل‌هایی مناسب تبدیل می‌شوند. در کل، چوب ام دی اف متراکم‌تر از تخته سه لا بوده و از الیاف جدا شده تشکیل می‌شود. با این حال، می‌تواند به عنوان یک ماده ساختمانی مشابه با استفاده از تخته سه لا مورد استفاده قرار گیرد. در مقایسه با تخته خرده چوب، mdf، قوی‌تر و متراکم‌تر بوده و نام آن از تفاوت در تراکم تخته فیبر گرفته شده است. تولید این محصول در ابعاد بزرگ، در دهه ۱۹۸۰ در آمریکای شمالی و اروپا آغاز شد. به طور کلی چگالی تخته فیبرهای معمول به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:

• تخته فیبر با چگالی کم:این نوع تخته فیبرها “نئوپان” نامیده می‌شود، دارای چگالی 160 تا 450 کیلوگرم در متر مکعب است.

• تخته فیبر با چگالی متوسط:این نوع با نام “ام دی اف” شناخته می‌شود، دارای چگالی 600 تا 800 کیلوگرم در متر مکعب است.

• تخته فیبر با چگالی بالا:چگالی این نوع بین 800 تا 1040 کیلوگرم در متر مکعب است؛ به طور کلی، ترکیب معمولی (MDF) شامل 82 درصد الیاف چوب، 9 درصد چسب رزین اوره فرمالدئید، 8 درصد آب و 1 درصد موم پارافین است؛ چگالی معمولی این محصول بین 500 و 1،000 کیلوگرم بر متر مربع (31 و 62 پوند بر فوت مکعب) در نظر گرفته می‌شود.

انواع ام دی اف کدامند؟

ورق‌های ام‌دی‌اف با توجه به ضخامت، ابعاد و روکش دسته‌بندی می‌شوند. برخی از آن‌ها نازک و برخی ضخیم‌تر بوده که برای کاربردهای گوناگون استفاده می‌شوند. همچنین، تمام ورق‌های آن دارای روکشی هستند که به آن‌ها زیبایی و مقاومت بیشتری می‌بخشد. نوع روکش می‌تواند تأثیر زیادی بر خواص ورق‌ها داشته باشد و حتی در ظاهر آن‌ها تغییراتی ایجاد کند؛ در ادامه هر یک از آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

ابعاد انواع ورق ام دی اف

با توجه به محصولات و برندهای مختلف در زمینه تولید این ورق‌ها، ممکن است ابعاد آنها تا حدودی با یکدیگر تفاوت کند. برندهای متفاوت استانداردها و ابعاد خاص خود را در روند تولید به کار می‌گیرند. با این حال، در بیشتر این برندها ابعاد استانداردی برای این کالا وجود دارد که بر اساس آن‌ها برش داده می‌شوند. یکی از ابعاد استانداردی که برای برش ورقه‌های (MDF) مورد استفاده قرار می‌گیرد، 366×183 سانتی‌متر است. این ابعاد در برش و تولید این محصول بسیار رایج است. ابعاد 366×210 سانتی‌متر نیز از دیگر ابعاد استاندارد به حساب می‌آید؛ اما تعداد برندهایی که این ابعاد را تولید می‌کنند محدودتر هستند. چهار سایز دیگر آن عبارت‌اند از :

سایز اول: 183 × 366 سانتی‌متر

سایز دوم: 122 × 244 سانتی‌متر

سایز سوم: 122 × 280 سانتی‌متر

سایز چهارم: 210 × 280 سانتی‌متر

شما همراهان عزیز، با توجه به متفاوت بودن ابعاد استاندارد، می‌توانید با تولیدکنندگان و تامین کنندگان برندهای (MDF) تماس بگیرید تا درباره موجودی و قیمت خرید چوب با ابعاد مورد نظرتان اطلاعات بیشتری کسب کنید.

ضخامت انواع ورق ام دی اف

برای اجرای دکوراسیون فضاها و اشیاء مختلف، نیاز است ابعاد متناسب با آن استفاده شود تا ظاهر کار زیبا، جذاب و منظم جلوه کند؛ در نمایشگاه‌هایی که با محوریت معرفی بهترین چوب ایران برگذار می‌گردد، ام دی اف‌ را در این 7 مدل عرضه می‌کنند:

مدل اول: 6 میلی‌متر

مدل دوم: 10 میلی‌متر

مدل سوم: 12 میلی‌متر

مدل چهارم: 16 میلی‌متر

مدل پنجم: 25 میلی‌متر

مدل ششم: 32 میلی‌متر

مدل هفتم: 38 میلی‌متر 

به‌طور کلی، این مقطع چوبی در ضخامت‌های 3، 4، 6، 8، 10، 12، 16، 18، 20، 25، 32 و 38 میلی‌متری وجود دارند. در ایران، استفاده از ضخامت‌های 12، 16 و 18 میلی‌متر برای تولید مصنوعات چوبی و تزیینات داخلی، و استفاده از قطر 3 میلی‌متری برای ساخت درهای مختلف، بسیار رایج است و از محبوبیت زیادی برخوردار هستند.

ام دی اف از نظر روکش

واضح است که حالت خام این محصول، زیبایی خاصی ندارد، از نظر مقاومت بسیار آسیب‌پذیر است و رطوبت، گرما، حشرات موذی و سایر عوامل مخرب محیطی، قابلیت نفوذ بر آن را دارند و می‌توانند بافت آن را خراب کنند. یک راه حل برای افزایش زیبایی و مقاومت ورق‌های (MDF)، استفاده از روکش است. برخی از این محصولات به جای روکش، رنگ می‌شوند. این نمونه‌ها نیز با توجه به کیفیت و خصوصیات فیزیکی مختلف، قابلیت‌های متفاوت و قیمت بالاتری نیز دارند؛ برای مثال، ورق‌های (MDF) پلی استر یا پلی اورتان از این نمونه‌ها هستند.

ام دی اف چه کاربردهایی دارد؟

با استفاده از ام دی اف، تقریبا هر آنچه را که قبلاً با استفاده از چوب طبیعی ساخته می‌شد، می‌توان ساخت. یکی از کاربردهای متداول آن که تحولات بسیاری در صنعت کابینت و کمد دیواری به همراه داشته، ساخت کابینت‌ها و یونیت‌های کابینت است. همچنین، این ورق‌ها در دکور و دیزاین فروشگاه‌ها و در ساخت مبلمان چوبی مانند میز، سرویس خواب و بوفه استفاده می‌شوند. علاوه بر آن، این محصولات با ویژگی‌های خاص، در ساخت پارکت، کف‌پوش و نمای ساختمان‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. خصوصیات منحصربه‌فرد این محصول باعث شده است که نقش مهمی در زندگی‌های ما ایفا کند و ساخت بسیاری از مصنوعات زندگی ما به آن وابسته شود.

موارد استفاده ام دی اف چیست؟

قبل از به وجود آمدن این فرآورده چوبی، لوازم و وسایل صنعتی از محصولات طبیعی یا فلز تهیه می‌شدند؛ اما اکنون این ماده از نظر اقتصادی و تنوع، گزینه‌های بسیار مناسبی را فراهم می‌کند. این محصولات نه تنها در صنعت، بلکه در ساخت لوازم دکوری و چوبی منزل نیز کاربرد دارند. از این مواد در ساخت مبلمان، بوفه، سرویس خواب، انواع کمدها، لوازم کودک، میزها، کتابخانه‌ها و غیره به طور فراوان استفاده می‌شود. برش خوردن این محصول بسیار آسان است و به همین دلیل می‌توان از طرح‌ها و مدل‌های متنوعی در ساخت لوازم مختلف استفاده کرد. یکی دیگر از دلایل استفاده گسترده از ام دی اف در ساخت لوازم دکوری، رنگ‌بندی بالا و متنوع آنها است. تقریباً می‌توان گفت که آنها در تمامی رنگ‌ها وجود دارند و این ویژگی باعث شده طراحان بتوانند لوازم دکوری شیک و زیبا را با استفاده از آنها طراحی کنند.

قطر و چگالی این مقطع چوبی بر تحمل وزن آنها تاثیر می‌گذارد. هرچه قطر ورق بزرگتر و چگالی آن بیشتر باشد، توانایی تحمل وزن بیشتری خواهد داشت. با این حال، مدل‌های خاصی از این ورق برای تحمل وزن بالا طراحی و ساخته شده که در دسته محکم ترین چوب ایران قرار می‌گیرند. این نوع محصولات در صنعت و لوازم ساختمانی کاربرد دارند تا بتوانند وزن اشیاء و لوازم سنگین را تحمل کنند. بسیاری از ورق‌ها و تخته فیبر (MDF) علاوه بر تحمل وزن، مقاومت بالایی نسبت به عوامل محیطی نیز دارند. به عنوان مثال، برخی از آنها مانند ورق HPL، مقاومت خوبی در برابر نور خورشید، باران و باد از خود نشان می‌دهند که این ویژگی‌ها آنها را برای استفاده در ساختمان سازی و نمای ساختمان‌ها مناسب می‌کند.

معایب استفاده از ام دی اف چیست؟

استفاده از ام دی اف همراه با برخی معایب است که باید در نظر گرفته شوند؛ در ادامه به صورت خلاصه به برخی از این معایب خواهیم پرداخت:

تولید گاز فرمالدئید: چسبی که در فرایند ساخت ام دی اف استفاده می‌شود، حاوی مواد شیمیایی است که منجر به تولید گاز فرمالدئید خواهد شد. فرمالدئید یک ماده مضر است که به سلامتی انسان آسیب می‌رساند. با این حال، تولیدکنندگان پس از اتمام فرایند تولید، با استفاده از روکش بر روی این ورق‌ها، به طور کامل هر گونه ریسک و خطری برای سلامتی انسان را از بین می‌برند.

نیاز به نگهداری: چوب (MDF) نسبت به رطوبت و آب حساس است و در صورت تماس با آب امکان دارد متورم شود و باد کند؛ اما این محصول روکش‌هایی دارد که این مشکل را با ضد آب بودن حل کرده‌ است.

عدم مطابقت با سلامت کودکان: مواد شیمیایی استفاده شده در ساختار این ورق‌ها برای کودکان مناسب نیست و باید از تماس مستقیم این محصول با کودکان کوچک خودداری کرد.

نقص در تعمیر: در صورتی که ام دی اف لب‌پر شود یا ترک بردارد، تعمیر آن امری پیچیده و دشوار خواهد بود.

عدم وجود بافت و رگه‌های چوب: (MDF) از چوب طبیعی نیست و به همین دلیل بافت و رگه‌های چوب را ندارد. با این حال، این مشکل با استفاده از روکش و نمره‌بندی کامل رفع می‌شود.

مشکل در استفاده از اتصالات: نوع چسبی که در ساختار این کالا وجود دارد، استفاده از بعضی اتصالات مانند پیچ را کمی سخت می‌کند. 

سطح صیقلی: سطح این مدل چوب به خودی خود کاملاً صیقلی نیست اما روکشی که بر روی آن قرار می‌گیرد، این مشکل را به صورت کامل رفع میکند.

مزایای استفاده از ام دی اف چیست؟

استفاده از ورقه‌های ام دی اف دارای مزایای زیادی است که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

اقتصادی و مقرون به صرفه: تولید این نوع ورق‌ها نسبتاً ارزان بوده و قیمت آن‌ها از ورقه‌های چوبی دیگر کمتر است.

حفظ محیط زیست: این کالا از چوب‌های بازیافتی تولید می‌شود و به همین دلیل می‌توان با استفاده از آن‌ها به حفظ محیط زیست و کاهش قطع درختان کمک کرد.

تنوع طرح و رنگ: با استفاده از روکش، ام دی اف‌ها را در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف می‌توان به تولید رساند و بدین ترتیب تنوع رنگ و طرح در آن بسیار بالا است.

سطح صاف: به دلیل سطح صاف، قابلیت چسباندن مواد دیگر روی آن وجود دارد.

مقاومت در برابر آسیب آفات: مواد شیمیایی استفاده شده در ام دی اف، باعث مقاومت در برابر آسیب آفات مختلف مانند موریانه شده است.

ثبات در برابر تغییرات دما: ام دی اف به گرما و سرما مقاوم است و تغییر شکل نمی‌دهد.

سهولت در شکل دادن: شکل دادن به این محصول آسان‌تر از ورقه‌های چوبی است و همین امر باعث تنوع شکل و طرح در آن‌ها می‌شود.

سهولت در اتصال روکش: روکش‌ها به راحتی بر روی این کالا قابل اتصال هستند و این امر اجازه می‌دهد تا ام دی اف به شکل چوب طبیعی (با روکش چوب) هم تولید شود. 

دیگر مزیت‌های (MDF) عبارتند از: خصوصیات فیزیکی و مکانیکی بالا، قابلیت ماشین‌کاری و سنباده زنی، دانسیته یکنواخت، متناسب با ابعاد مختلف؛ با در نظر گرفتن تمام این مزایا، استفاده از این نوع محصولات برای بسیاری از کاربردها مناسب است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای ورقه‌های چوبی محسوب شود.

بهترین نوع ام دی اف کدام است؟

برای خرید این نوع تخته فیبر با کیفیت از برندها معتبر و شرکت‌های اصلی خرید کنید. برخی از شرکت‌های نامعتبر به منظور افزایش سود، از تراکم و چگالی ماده اولیه کاسته و این نکته می‌تواند منجر به تولید تخته فیبری با مقاومت کمتر شود. تخته فیبرهایی که دارای روکش‌های مقاوم، ضد رطوبت و حرارت هستند از کیفیت بالاتری برخوردارند و دارای ماندگاری بیشتری می‌باشند. با این حال، باید توجه داشت که مقاومت هر چیزی وابسته به نحوه استفاده از آن نیز است. 

ویژگی های ورق ام دی اف با کیفیت چیست؟

ورق (MDF) با کیفیت، به طور معمول، دارای چگالی و وزن استاندارد تخته فیبر است. چگالی بالاتر این کالا از تراکم و مقاومت بیشتر بهره می‌برد. برخی از تولیدکنندگان کابینت از ورق نئوپان با روکش لمینت یا لترون به جای محصول مورد بحث استفاده می‌کنند که این امر تاثیر منفی بر کیفیت نهایی کار و ماندگاری کابینت و سایر محصولات می‌گذارد. علاوه بر چگالی، نوع روکش نیز مهم است. مقاومت این مقطع چوبی در برابر رطوبت و آسیب‌های محیطی به وسیله روکش تعیین می‌شود. استفاده از روکش حرفه‌ای تر و روش مناسب چسباندن آن بر کیفیت نهایی محصول تاثیر دارد. مقاومت در برابر سایش نیز مهم است. همچنین باید توجه کنید که ام دی اف با کیفیت، اگرچه مقاومت بالایی دارد، اما وزن آن زیاد نیست. به عنوان مثال، ورق نئوپان از (MDF) وزن بسیار بیشتری دارد، اما کیفیت مقاومت آن در برابر وزن و رطوبت به شدت کم است.

جمع بندی

ام‌دی‌اف یکی از بهترین مواد برای ساخت لوازم منزل، دکوراسیون و صنعت است. این ماده به طور گسترده در اطراف ما استفاده می‌شود. با توجه به نوع استفاده و انتظارات خود، می‌توانید نوع باکیفیت، مناسب و مقرون به صرفه را انتخاب کنید.