بررسی صفر تا صد سازه گلخانه و انواع سازه گلخانه ای در ایران و سایر کشورها
انواع سازه گلخانه ای در ایران و جهان مورد استفاده قرار می گیرند که هر کدام ویژگی ها و شرایط خاص خود را دارند. میکروکلیما یا همان شرایط داخل گلخانه، توسط عوامل متعددی مانند دما، نور، ترکیب هوا و میزان رطوبت کنترل می‌شود تا برای پرورش گیاهان مناسب باشد. بنابراین، انواع سازه گلخانه ای به مکانی گفته می‌شود که در آن طبق شرایطی خاص، گیاهان و محصولات کشاورزی پرورش یابند. سازه گلخانه‌ها را بر اساس شکل هندسی و کاربرد، به انواع گوناگونی تقسیم می‌کنند که در ادامه به توضیح آن‌ها خواهیم پرداخت. پس در ادامه با پیوان همراه باشیم تا با انواع سازه گلخانه بیشتر آشنا شویم. در سایت پیوان، قیمت محصولات سبد کالای تخصصی از جمله قیمت ناودانی روزانه درج می‌شود.
سازه گلخانهای چیست؟
شرایط اقلیمی متفاوتی که در سراسر کره زمین وجود دارد، ایجاب می‌کند که کشت گلخانهای آن اقلیم نیز با سایر مناطق، تفاوت‌هایی داشته باشد. برای ساخت گلخانه‌ها فرم‌های مختلفی وجود دارد؛ چراکه برای هر منطقه، شکل خاصی موردقبول است و تنها یک سازه برای همه مناطق مفید نخواهد بود. همین امر سبب شد تا مهندسان، سازه‌های مختلفی برای گلخانه‌ها ابداع کرده و آن‌ها را به گونه‌ای بسازند که با اقلیم‌های خاص سازگاری داشته باشند و بتوان در آن‌ها، انواع محصولات کشاورزی یا زینتی را پرورش داد.
گلخانه فضای زیست‌محیطی خاصی دارد که در آن می‌توان پرورش گیاه را کنترل کرد. محصولات کشاورزی که در این فضا رشد می‌کنند، تحت کنترل باغبان بوده و با شرایط گلخانه سازگار خواهند شد. ساختار گلخانه به‌گونه‌ای است که ب‍ه‌خاطر نور خورشید، باید با پوشش شفاف یا نیمه شفاف کاور شود. استاندارد فضای گلخانهای باید به‌صورتی باشد که باغبان با ابزار کارش بتواند در عرض آن راه برود. هر باغبان در گلخانه خود می‌تواند طبق شرایط جوی و ساختار غیرطبیعی که برای گلخانه در نظر گرفته، کشاورزی و کشت گیاهان خود را گسترش داده و تولید آن‌ها را در طول سال پیگیری نماید.
انواع سازه گلخانه ای
هر کشوری اشکال هندسی خاصی برای فرم گلخانه‌ها در نظر می‌گیرد و کشور ما نیز، از این قاعده مستثنی نیست. اغلب اشکال قله‌ای و کمانی برای فرم گلخانه‌های ایرانی طراحی می‌شود. شیب، سایز و سایر استانداردهای ساخت گلخانه‌ها، طبق شرایط اقلیم و نیاز کشاورز متغیر خواهد بود. بایستی دانست که هدف از رعایت کلیه استانداردها، بیشترین کشت و بهره‌وری محصول با صرف کمترین هزینه است. انواع سازه گلخانه ای ایرانی براساس شکل و کاربرد متغیر هستند؛ از انواع گلخانه در ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تونلی
- سیرکولار
- گاتیک
- قله‌ای یا شیروانی
- گلخانه‌های شیشه‌ای.
- سازه گلخانهای تونلی
در ساخت گلخانه تونلی، از ستون‌های عمودی یا افقی استفاده نمی‌شود؛ بلکه نقطه اتصال لوله‌ها از زمین به‌صورت منحنی است. اشکال زاویه‌دار و کاملا منحنی برای سقف گلخانه در نظر گرفته می‌شود. برای ساخت این نوع گلخانه، لوله‌های گالوانیزه به‌کار می‌رود که نیازی به پایه‌های بتنی نداشته و با فاصله ۳.۲۵ متری از یکدیگر در زمین محکم می‌شوند. ارتفاع این فضا بین ۳ تا ۴ متر بوده و عرض دهانه تونل نیز به ۶ الی ۱۰ متر خواهد رسید. قیمت ارزان، نصب راحت و مقاومت در برابر برف و باران، از مزایای گلخانه‌های تونلی به شمار می‌رود؛ هم‌چنین جذب نور در این گلخانه وضعیت مطلوبی دارد.
در ادامه بخوانید: لوله گالوانیزه گلخانهای چیست؟
سازه گلخانه ای سیرکولار
دیواره‌های گلخانه‌های سیرکولار عمودی است، اما سقف را به‌صورت کمانی می‌سازند و یک کمان کامل به‌عنوان سقف گلخانه‌های سیرکولار در نظر گرفته می‌شود. در مناطق گرمسیری که وزش باد شدیدی دارند، می‌توان از این گلخانه‌ها استفاده نمود. جهت جغرافیایی این گلخانه، شمالی و جنوبی بوده و گلخانه می‌تواند در طول ساعات روز، نور دریافت کند. چنانچه کشاورز بخواهد در گلخانه سیرکولار خود صیفی‌جات کشت کند، بایستی این کار را از کف گلخانه شروع نماید؛ چرا که امکان سکوبندی برای گیاه وجود ندارد.
پلاستیک می‌تواند پوشش مناسبی برای کاور کردن گلخانه سیرکولار باشد. بیشترین هوا نسبت به پوشش سقف و کمترین مقاومت آیرودینامیکی در برابر وزش باد، از مزایای این نوع گلخانه‌ها خواهد بود. مقاومت بهینه این سازه گلخانه در برابر شرایط جوی بارانی، آب و برف سبب شده تا محبوبیت جهانی پیدا کند؛ البته در آخر بایستی اظهار نمود که سازه سیرکولار همانند سازه‌های تونلی، قیمت مناسبی دارد.
بیشتر بدانید: سازه Isf گالوانیزه چیست؟
سازه گلخانه ای قله‌ای یا شیروانی
ترکیب جداره‌های عمودی و سقف‌هایی با ۲۵ تا ۳۰ درجه شیب، سازه گلخانه قله‌ای را تشکیل خواهد داد. مقاوم‌ترین سازه در برابر بارش برف، گلخانه قله‌ای یا شیروانی است؛ البته هزینه ساخت و نصب آن از سایر انواع سازه گلخانه ای بیشتر است. مزیت مهم این نوع گلخانه‌ها، توانایی انتقال نور به سمت بالا است و این مورد می‌تواند نور زیادی را وارد فضای گلخانه کند؛ چنین مزیتی برای تابستان مناسب نبوده و می‌تواند به گیاهان آسیب بزند. مناطق سردسیر برای نصب این گلخانه‌ها مناسب‌تر هستند.
بیشتر بدانید: ۱۰ تفاوت اصلی ناودانی سبک و سنگین
سازه گلخانه از نوع شیشه‌ای
گلخانه‌های شیشه‌ای نیز نوعی از سازه‌های قله‌ای هستند که به فراخور نامشان با شیشه پوشانده شده‌اند و می‌توانند بیشترین نور را از داخل گلخانه عبور دهند. در گلخانه های ایرانی بخاطر آفتابی بودن جو، فضای مناسبی برای این سازه وجود نداشته و فقط در شرایط خاص از این نوع گلخانه استفاده می‌کنند. هزینه ساخت گلخانه‌های شیشه‌ای بیش از سایر سازه‌ها است؛ به همین سبب، استفاده از گزینه‌هایی با قیمت مناسب‌تر و کارایی بهتر، انتخاب عاقلانه‌تری خواهد بود.
مطالب مرتبط: بررسی استاندارد ولتاژ در دستگاه های مختلف
انواع سازه های گلخانه ای گاتیک یا اسپانیایی
نتیجه تلفیق گلخانه سیرکولار و شیروانی به علاوه یک سقف با زاویه کمانی، گلخانه گاتیک یا اسپانیایی خواهد بود. فرم سازه‌های اسپانیایی، از محکم‌ترین سازه‌های گلخانهای بوده که تاکنون ابداع شده است. شکل هندسی این سازه ممکن است قدیمی یا سنتی به نظر برسد؛ اما کارایی مطلوبی از خود ارائه خواهد داد. عملیات‌های تحقیقاتی و آموزشی بسیاری در این گلخانه‌ها شکل گرفته‌اند که همگی موفقیت‌آمیز بوده‌اند. زمانی که روش‌های کنترلی و شرایط ایده‌آل برای پرورش گیاهان گلخانهای وجود داشته باشد، نصب و استفاده از گلخانه‌های اسپانیایی یا گاتیک می‌تواند بهترین گزینه باشد؛ چراکه هم کیفیت گیاه پرورش‌یافته را افزایش می‌دهد و هم نسبت به کارایی‌اش، صرفه اقتصادی دارد.
چنانچه بخواهید با استفاده از دانش فنی روز و تکنولوژی‌های پیشرفته به پرورش حرفه‌ای گیاهان گلخانهای اقدام کنید، بهترین گزینه برای شما همین سازه‌های گاتیک خواهد بود. سازه‌های گاتیک در برابر برف سنگین و تابش شدید نور آفتاب، مقاومت و دوام بالایی دارند. شکل هندسی سقف باعث می‌شود آب باران جاری شده و بر روی گیاهان نریزد. وجود یک قوس در خط‌الراس گلخانه نیز سبب می‌شود که ارتفاع گلخانه در وضعیت مطلوبی قرار بگیرد. و شرایط مناسبی برای پرورش گیاهانی که ارتفاع بالایی دارند (مانند درختان گرمسیری، خیار، گوجه و فلفل)، ایجاد گردد.
در ادامه بخوانید: کاربرد نبشی لقمه و نبشی سفید چیست؟
جمع‌بندی انواع سازه گلخانه ای
شرایط اقلیمی متفاوت در کره زمین سبب می‌شود تا برای هر شرایط جوی، سازه گلخانهای خاصی وجود داشته باشد. شناخت ویژگی‌های این سازه‌ها سبب می‌شود تا در محل زندگی خود، بهترین گلخانه را بسازید. انواع سازه گلخانه ای برحسب کاربرد به ۵ دسته تونلی، سیرکولار، شیشه‌ای، قله‌ای (شیروانی) و گاتیک (اسپانیایی) تقسیم می‌شوند. که هر یک از آن‌ها برای اقلیم خاصی کاربرد دارند. شکل هندسی منحصربه‌فرد این سازه‌ها، شرایط متفاوتی را برای پرورش گیاهان رقم می‌زند. تا رشد گیاهان کشاورزی و زینتی افزایش یابد. در میان گلخانه‌های مختلف، بیشترین صرفه اقتصادی و کارایی در گلخانه‌های گاتیک مشاهده می‌شود. که در آن‌ها می‌توان پرورش گیاهان را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کرد.
میلگرد
ورق فولادی
تیرآهن و هاش
پروفیل
نبشی
ناودانی
لوله و اتصالات
صنایع مفتولی
تخته و چوب
