10 تفاوت اصلی ناودانی سنگین و سبک

یکی از سوالات اساسی در حوزه مصالح فولادی ساختمانی، تفاوت بین ناودانی سبک و سنگین است. همانطور که می‌دانید ناودانی یک مقطع پروفیل باز U یا C شکل است که در ساختمان‌سازی کاربرد زیادی دارد. این پروفیل فولادی مستحکم، براساس فاکتورهای مختلفی همچون ابعاد، روش ساخت، جنس و وزن تقسیم‌بندی می‌شود. براساس فاکتور وزن دارای دو نوع ناودانی سبک و ناودانی سنگین است که از لحاظ کاربرد، استاندارد تولید، ابعاد و … تفاوت‌هایی با هم دارند. آگاهی از این تفاوت‌های بین ناودانی سبک و سنگین به مهندسین و کارفرمایان کمک می‌کند تا محصول مد نظر خود را با اطمینان بیشتری انتخاب کنند. 

ناودانی سبک چیست؟

مشخص است که این نوع ناودانی وزن سبکی دارد. در واقع ابعاد و وزن آن از داده‌های استاندارد درج شده در جدول اشتال کمتر است. این ناودانی‌ها از فولاد ساده کربنی ساخته شده و از لحاظ ابعاد و ضخامت انواع مختلفی دارند. سایز این ناودانی در محدوده 30 تا 400 میلی‌متر قرار دارد و بیشتر دارای بال‌های موازی است. لازم است بدانید که بیشتر کارخانه‌های ایران از جمله شکفته مشهد، ابهر، ماهان، آریان فولاد، ناب تبریز، یزد، زنجان و کارخانه اصفهان در زمینه تولید ناودانی سبک فعالیت دارند. البته در برخی از این کارخانه‌ها ناودانی سنگین نیز تولید می‌شود.

کاربردهای ناودانی سبک

• سازه‌های دریایی
• ساخت چهارچوب در و پنجره
• نمای ساختمان
• پوشش سقف ساختمان
• ساخت تجهیزات گرافیکی
• بناهای معماری
• اسکلت ماشین

جهت آشنایی با قیمت ناودانی فولاد ناب تبریز در پیوان کلیک کنید.

ناودانی سنگین چیست؟

وزن این ناودانی برابر با داده‌های جدول اشتال است. به همین خاطر به آن ناودانی سنگین می‌گویند. تحمل وزن بالایی دارد و بیشتر در ساخت سازه‌های صنعتی و سنگین استفاده می‌شود. این ناودانی براساس استاندارد اروپایی DIN 1026 و EN 1079 آماده می‌شود و در مقایسه با انواع دیگر ناودانی شکیل‌تر است. و در بازار بیشتر به ناودانی اروپایی یا UPN معرف است. سایز ناودانی سنگین بیشتر در محدود 40 تا 400 میلی‌متر قرار دارد و بال‌های آن بیشتر به شکل شیب‌دار هستند. از کارخانه‌های تولید ناودانی فولادی سنگین در ایران می‌توان کارخانه توسعه فولاد آذر آذین (اولین کارخانه داخلی در تولید ناودانی آهنی سنگین)، شکفته مشهد، نورد یاوران زنجان، البرز ایرانیان و ناب تبریز را نام برد.

کاربردهای ناودانی سنگین

• تولید خرپا
• ساخت اسکلت فلزی
• ساخت تیرها
• ساخت ستون ها
• تولید اسکلت ماشین‌آلات سنگین
• تولید لوله پایپینگ
• ساخت بادبندها

تفاوت بین ناودانی سنگین و سبک

در ادامه ترجیح دادیم کمی در مورد هرآنچه باید در مورد خرید و تفاوت ناودانی سبک‌ و ناودانی سنگین بدانید صحبت کنیم. اولین مسئله این است که ناودانی سبک وزن کم‌تری دارد و به طبع وزن عدد درج شده روی جدول اشتال آن نیز کم‌تر است. از جمله کشورهایی که معمولاً ناودانی را به روش سبک تولید می‌کنند ایران و روسیه خواهند بود. معمولاً استانداردی که برای تولید این ناودانی‌ها استفاده می‌شود با نوع سنگین کاملاً متفاوت خواهد بود. همین‌طور ناودانی‌های سبک قیمت کم‌تری دارند و از جمله استفاده‌های آن‌ها می‌توان به تولید چهارچوب، صنایع دریایی و همین‌طور بناهای معماری اشاره کرد.

در مقابل ناودانی‌های سنگین به مدل‌هایی گفته می‌شود که وزن بالایی دارند و در جدول اشتال شرایطشان با سبک‌ها متفاوت است. همین‌طور این ناودانی‌ها معمولاً تولید اروپا بوده و یا توسط برخی کارخانه‌های داخلی نیز عرضه می‌شوند. باید بدانید که معمولاً برای خرید ناودانی نخست باید نیازسنجی انجام دهید. این که قرار است ناودانی چه شرایطی را از نظر کشش و مقاومت تحمل کند و چه وزنی را قرار است کنترل نماید مهم خواهد بود. پس از آن باید بدانید که خرید معمولاً یا از درب کارخانه و یا از شرکت‌های واسط انجام می‌شود.

بیشتر بخوانید : ساختمان اسکلت فلزی و مراحل اجرایی آن

• استاندارد ساخت ناودانی سبک و سنگین

برای تولید ناودانی، استانداردهای مختلفی وجود دارد. ناودانی فولادی سبک و سنگین از لحاظ استاندارد ساخت با هم فرق دارند. ناودانی آهنی سنگین براساس استاندارد آلمان DIN 1026 تولید می‌شود. در ساخت پروفیل مقاطع U شکل آن از استاندارد UPN و پروفیل مقاطع C شکل آن از استاندارد UPE استفاده می‌کنند. استاندارد ساخت ناودانی سبک براساس استاندارد ملی ایران با شماره 4477-1 و 4477-2 می‌باشد و استانداردهای EN 10279، DIN 1026-12 و GOST 8240 معادل آن هستند. از دیگر استانداردهای ساخت ناودانی می‌توان به استاندارد فرانسه A 45-255 و استاندارد مقاوم در برابر خوردگی DIN EN ISO 12966-3 اشاره کرد.

• ابعاد ناودانی

ناودانی به صورت شاخه‌ای و بیشتر با طول 6 و 12 متر در بازار عرضه می‌شود. ابعاد ناودانی ممکن است با توجه به وزن آن متفاوت باشد. طبق الگوی اشتال ابعاد ناودانی سنگین، بزرگتر از ناودانی سبک است.

• کارخانه‌های سازنده

ناودانی نوع سبک بیشتر در کارخانه‌های روس و ایران تولید می‌شود. در حالی که ناودانی سنگین بیشتر در کارخانه‌های اروپایی تولید می‌شود. از روی کارخانه سازنده می‌توان به استاندارد ساخت، کیفیت و قیمت ناودانی پی‌ برد.

• کاربرد ناودانی سنگین و سبک

با توجه به تفاوت در ابعاد و وزن، برای مصارف مختلفی استفاده می‌شوند. از ناودانی آهنی سنگین به خاطر تحمل وزن بالا، بیشتر در مصارف صنعتی استفاده می‌کنند.

• نحوه تولید ناودانی سنگین 

تولید ناودانی از طریق سه روش پرسی، فابریک نورد گرم و فابریک نور سرد انجام می‌شود. در حال حاضر بیشتر کارخانه‌های ایران از روش فابریک استفاده می‌کنند. تولید ناودانی سنگین بیشتر براساس نورد گرم انجام می‌شود.

• انواع ناودانی سنگین و سبک از نظر نحوه ساخت

به‌طورکلی دسته‌بندی تولید ناودانی به نوع پرسی و فابریک، سرد و گرم تقسیم می‌شود. نوع پرسی بر اساس استفاده از مواد اولیه انجام خواهد شد و کل پروسه پردازشی روی آن انجام می‌شود. به شکلی که در این فرایند تولید ناودانی در مرحله اول ورق‌ها با ضخامتی که معمولاً از قبل مشخص می‌شود برش داده شده و پس از آن ورق به شکل ناودانی خم می‌شود و کیفیت آن در مرحله بعد باید به بخش کنترل کیفی برسد.

روش دوم تولید به شکل فابریک خواهد بود. تفاوتی میان انواع ناودانی فابریک و پرسی از نظر کاربرد وجود ندارد. در نهایت نوع فابریک به این صورت است که شمش‌ها درون کوره‌های مخصوص ذوب قرار گرفته و سپس بر اساس طی مراحلی به فابریک تبدیل می‌شوند. در واقع خط تولید ناودانی فابریک به این صورت است که نخست از شمش شروع شده و سپس تولید آن به مرحله اصلی و کارخانه ختم خواهد شد. از طرفی لازم است بدانید که فابریک در اصطلاح به این معنی خواهد بود که یا از طریق نورد گرم و یا سرد تولید شده و معمولاً هر چیزی را کارخانه اصلی آن را از صفر تا صد با استفاده از فلز خام ساخته باشد گفته می‌شود.

• تفاوت نورد گرم و سرد در ساخت انواع ناودانی

روش تولید نورد سرد بدین صورت است که در آن برای شکل‌دادن ورق و تبدیل به پروفیل و سایر محصولات نخست ورق‌های نازکی ساخته می‌شود و پس از آن از طریق نورد سرد پروسه ساخت انجام می‌شود. تفاوت اصلی میان نورد گرم و سرد کیفیت خواهد بود. معمولاً در نورد سرد کیفیت و دوام ناودانی بیشتر خواهد بود. در نورد سرد عملیات و پردازش بیشتری روی فلزات انجام می‌شود و همه فولادهایی که تحت نورد گرم قرار گرفته باشند را سرد می‌کنند و پس از آن نیاز است زمانی به فلز داده شود تا به دمای متعادل برسد و بتواند تلرانس ابعاد و سطح فولاد را به‌خوبی رعایت و برقرار کند.

روش تولید نورد گرم نیز به این صورت است که نخست شمش فولاد در کوره قرار می‌گیرد تا به دمای مطلوب برسد. سپس با استفاده از غلتک‌هایی به‌صورت عمودی و افقی تحت‌فشار قرار می‌گیرد و در نهایت فرایند نورد گرم بدین صورت است که ورق‌های فولادی تحت حرارت بالاتر از 926 درجه سلسیوس قرار می‌گیرند. همین‌طور این دما معمولاً از تبلور بیشتر بوده و باعث می‌شود که محصول به انعطاف موردنظر برسد، سپس محصول در اندازه‌ها و ابعاد موردنظر برش خورده و معمولاً در روش نورد گرم کیفیت نهایی تولید انواع ناودانی سنگین و سبک کم‌تر خواهد بود.

• عوامل موثر بر قیمت ناودانی

قیمت ناودانی با توجه به مشخصات فنی آن متفاوت است. به طور کلی ناودانی سبک به خاطر وزن و ابعاد کمتر قیمت ارزان‌تری دارد. با این حال عوامل دیگری همچون نرخ مواد اولیه، استاندارد ساخت، کیفیت، هزینه حمل‌ونقل و نوسانات ارز در قیمت‌گذاری ناودانی موثر هستند. با توجه به نابه‌سامانی‌های بازار و نوسانات ارز و دلار، قیمت ناودانی به صورت لحظه‌ای تغییر می‌کند. در سایت پیوان می‌توانید از قیمت روز فولاد و کالاهای فولادی مختلف همچون ناودانی، تیرآهن، نبشی، ورق گالوانیزه، میلگرد و … مطلع شوید.

راهنمای جدول اشتال ناودانی

این جدول به صورت یک کتاب و طبق استاندارد کشور آلمان توسط خانم اشنایدر آلمانی در سال 1938 تهیه شده است. در واقع جدول اشتال یک منبع دقیق است که حاوی اطلاعات و داده‌های مربوط به مقاطع فولادی مانند ناودانی سنگین و سبک، نبشی، تیرآهن و میلگرد است. در جدول اشتال به آیتم‌هایی همچون سطح مقطع، گشتاور مقاوم، وزن، ضخامت مساحت، قطر و … اشاره شده است. این اطلاعات برای مهندسین و حتی فعالان حوزه آهن‌آلات اهمیت دارد. زیرا براساس اطلاعات آن می‌توانند در خصوص وزن، قیمت و موارد دیگر محاسبات لازم را انجام دهند.

در جدول اشتال ناودانی، اطلاعات این پروفیل آهنی براساس استاندارد UPN و UPE بیان شده است. در ناودانی آهنی سبک به خاطر وجود اختلاف ضخامت و خمیدگی در سطح مقطع آن، محاسبه وزن ناودانی کمی سخت است. اما از طریق جدول اشتال ناودانی، به راحتی می‌توان وزن ناودانی را محاسبه کرد. به خاطر اینکه در این منبع سطح مقطع به طور دقیق بیان شده است و تنها از طریق چند محاسبه ساده وزن پروفیل ناودانی قابل گزارش است.

فرمول محاسبه وزن ناودانی

وزن ناودانی سایز UPN50 به طول ۱۲ متر از طریق فرمول زیر محاسبه می‌شود:

( طول ناودانی (بر حسب متر) × وزن یک متر ناودانی بر اساس ابعاد از جدول اشتال= وزن ناودانی
مثال: 12 متر × 2.86 کیلوگرم = 34.32 کیلوگرم )

جدول اشتال ناودانی سبک یا UPE

جدول اشتال ناودانی نوع UPN یا سنگین

بیشتر بخوانید:ناودانی چیست؟ مشخصات ناودانی و نحوه تولید آن چگونه است؟

نکات مهم حین تحویل و خرید ناودانی سنگین و سبک

امروزه روش‌های خرید اینترنتی وجود دارند که با یک جستجوی ساده می‌توانید انواع متریال‌های فلز را از این طریق سفارش دهید. معمولاً یکی از مشکلاتی که در مورد ناودانی‌ها وجود دارد این است که شاید پس از تحویل متوجه شوید که کیفیت ساخت خوبی ندارند. مثلاً روی آن‌ها پر از موج، خط‌های برجسته مشهود و همین‌طور گره و تکه‌های فلز است. از طرفی برخی از بخش‌های ناودانی ممکن است ضخامت لازم را نداشته باشند. مثلاً یک لبه ناودانی نازک و لبه دیگر ضخیم است. در این صورت باید تمامی این موارد با گواهی و شناسنامه محصول و فاکتور فروش تطبیق داده شود.

به‌طورکلی حداقل ظرفیتی که معمولاً کارخانه‌ها و مراکز فروش برای این محصول در نظر می‌گیرند یک بندیل می‌باشد. در این شرایط باید بدانید که معمولاً هزینه حمل‌ونقل از کارخانه‌ها یک دغدغه مهم است. ضمن این که روش‌های متنوع تولید ناودانی باعث ایجاد تغییرات قیمتی روی محصول نهایی می‌شود. در جدول اشتال نیز توضیحات کامل در مورد استانداردهای تولیدی برای ابعاد و ضخامت‌های مقاطع فولادی آمده است. کوتاه و بلند بودن ناودانی نیز به دو صورت بررسی می‌شود. ناودانی‌هایی که طول 12 متری دارند در دسته‌بندی بلند قرار گرفته و ناودانی‌های کوتاه، نصب این عدد یعنی 6 متر ارتفاع دارند. ناودانی‌های نرمال نیز شامل مدل‌های U شکل می‌شوند.

انواع ناودانی سنگین و ناودانی سبک در بازار

پس از این که در مورد انواع ناودانی آموختیم لازم است اشاره‌ای داشته باشیم به اصطلاحات و انواع ناودانی که در بازار یافت می‌شوند. یکی از آن‌ها ناودانی گل‌میخ است که به شکل پروفیل U برش خورده است. همین‌طور ناودانی‌های سبک‌ و سنگین نیز بر اساس وزن و استاندارد ساخت شناخته می‌شوند. به ناودانی‌هایی که ضخامت بیشتری نیز دارند در اصطلاح دنیای فلزات و بنگاه‌داری گوشت‌دار می‌گویند. همین‌طور ناودانی‌ها عموماً دارای نوع ساده و مشبک هستند.

نوع مشبک معمولاً از ورق گالوانیزه و به دو حالت گرم و سرد تهیه شده و این نوع از محصولات در بخش‌های مختلفی مانند سازه‌های سبک، برای ساخت قفسه‌های محکم و همین‌طور نصب سنگ به حالت خشک مورداستفاده قرار می‌گیرند. همین‌طور نوع ساده به‌صورت صنعتی و ساختمانی بازهم با استفاده از ورق گالوانیزه شده با روش سرد و گرم تولید می‌گردد. این محصول نیز در سایزهای متنوعی عرضه شده است. ارتفاع محصولات نیز از 30 تا 400 میلیمتر می‌تواند متغیر باشد و عدد آن تا حد زیادی به کاربرد آن مرتب خواهد بود. می‌توان حتی نوع سفارشی آن را نیز در بازار تهیه نمود.

قیمت نبشی و ناودانی چگونه محاسبه می‌شود؟

معمولاً قیمت نبشی و ناودانی بر اساس قیمت فولاد بازار ایران و همین‌طور نرخ دلار تعیین می‌شود. قیمت دلار عامل اصلی افزایش و کاهش قیمت فلزات در بازار خواهد بود. از طرفی باتوجه‌به این که قیمت فولاد و ورق فولادی نیز بر اساس نرخ آهن و متریال مواد اولیه تولیدی اندازه‌گیری می‌شود، باید در نظر داشت که در نهایت فصل خرید فلزات نیز مهم است و صرفاً شرایط سیاسی کشورها نمی‌تواند مسئله تعیین‌کننده قیمت باشد. یعنی شاید در فصل تابستان سال 1401 قیمت فلزات و از جمله آن‌ها ناودانی سبک و ناودانی سنگین و نبشی خیلی بالا باشد. اما در نهایت باتوجه‌به نزدیک شدن به فصول سرد سال و بخصوص زمستان قیمت آن بازهم کاهش یابد.

بیشتر بخوانید: تفاوت نبشی و ناودانی چیست؟

مهم‌ترین و بزرگ‌ترین کارخانه‌های تولید ناودانی ایران

کارخانه‌های زیادی نیز در زمینه تولید انواع ناودانی سبک و ناودانی سنگین و پروفیل سبک‌ و سنگین در بازار ایران فعالیت می‌کنند.ناودانی یاوران زنجان نیز یکی از نام‌های برجسته در بازار پر پیچ‌وخم فلزات می‌باشد. این شرکت دو نوع سبک‌ و سنگین و ابعاد مختلف و طول 6 و همین‌طور 12 متر یعنی کوتاه و بلند عرضه می‌کند. یکی از مهم‌ترین آن‌ها کارخانه شکفته مشهد خواهد بود. در این بین میتوان به البرز ایرانیان یا فایکو و همین‌طور کارخانه ناب تبریز را در این زمینه نام برد.

• DIN EN 10279
• DIN 1026-1
• GOST 8240
• استاندارد ملی INSO 4477-1
• DIN EN 10056 – 1,2
• استاندارد بین‌المللی ISO 657 – 5

راهی بازار می‌کند. همین‌طور مجتمع شکفته از سال 1330 فعالیت خود را در زمینه تولید فلزات آغاز نموده است و در حال حاضر یکی از پیشروترین نام‌ها در این زمینه است. هر دو نوع ناودانی سبک‌ و ناودانی سنگین نیز تولید می‌گردد و سایز آن از 6 تا 16 و انواع سبک‌ و سنگین، با طول 6 و 12 متر و وزن 19 138 کیلوگرم قابل انتخاب است. قیمت ناودانی شکفته مشهد معمولاً نسبت به برندهای دیگر کمی بالاتر است. دلیل آن وزن کم و کیفیت بالای متریال ساخت این ناودانی است. جهت کسب اطلاع از قیمت روز ناودانی شکفته کلیک کنید.

مجتمع فولاد البرز غرب نیز شرکت دیگری است که در این زمینه فعالیت می‌کند. این کمپانی نیز در سال 1385 تأسیس گردیده است و در حال حاضر قادر به تولید انواع ناودانی به سایزهای 8 تا 14 است. فولاد البرز همین‌طور قادر بوده در طول چند سال فعالیت خود استانداردهای EN10056-2 و DIN EN 17100 را پاس کند. از این نظر یکی دیگر از برندهای مهم در زمینه تولید انواع فلزات و پروفیل‌های پرکاربرد است. پس از آن شرکت آریان فولاد نیز واقع در منطقه بوئین‌زهرا یکی دیگر از نام‌هایی است که در بازار فلزات شناخته می‌شود. این شرکت تولیدی ناودانی‌های خود را در سایزهای 8 الی 12 سانتی‌متر عرضه می‌نماید. شرکت بعدی صنایع فولاد کوهپایه خواهد بود و در زمینه ساخت ناودانی‌های اسپریال نیز معمولاً بنگاه‌ها به شما این محصول را پیشنهاد می‌کنند.