فرایند تولید ناودانی؛ انواع مختلف ناودانی چگونه تولید میشوند؟
ناودانی؛ یکی از مقاطع فولادی است که در دسته پروفیلهای باز قرار میگیرد. با توجه به جنس ماده استفاده شده در تولید این مقاطع فولادی، روش ساخت و طراحی و شکل ظاهری، در انواع گوناگونی دستهبندی شدهاند. ناودانیها با توجه به نوع و کاربرد آن در ابعاد و اندازههای مختلف و با روشهای گوناگون از جمله پرسی و فابریک تولید شده و به فروش میرسند. به عبارتی دیگر، ناودانی یا UNP از جمله پروفیلهای بازی است که کاربرد فراوانی در ساخت پایه و قابهای سازهها دارند. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به مراحل فرایند تولید ناودانی و روشهای ساخت انواع آن بپردازیم.
ناودانی چیست؟
ناودانی یا (European Standard U Channel) UPN, UNP یکی از مقاطع فولادی باز و بسیار پرکاربرد در صنعت و ساختمانسازی است. این پروفیل از یک سطح افقی که جان نامیده میشود و همچنین دو سطح عمودی که بال نام دارد، تشکیل شده است. ناودانی جنسهای مختلفی دارد که از جمله میتوان به نوع گالوانیزه، آلومینیوم و استنلس استیل اشاره کرد، البته در تولید این مقطع صنعتی و ساختمانی علاوه بر فولادهای کربنی و پوششدار گالوانیزه از کامپوزیتهای پلیمری، آلومینیوم، فولادهای ضدزنگ نیز میتوان استفاده کرد. در نظر داشته باشید که قیمت ناودانی بسته به جنس آن، متفاوت است.
تاریخچه ناودانی
پس از جنگ جهانی دوم، تولید آهنآلات و سازههای فلزی به طرز شگفتآوری پیشرفت کرد، به طوری که تعداد کارخانههای تولید فولاد در سراسر جهان نسبت به قبل سه برابر افزایش یافت و منجر به افزایش تولید محصولات فولادی شد. مصرف ناودانی نیز به قرن بیستم باز میگردد. این پروفیل در ابتدا غالبا در ساختمانسازی استفاده میشد؛ اما با گذر زمان و با افزایش صنایع مختلف، سفارش کلیه محصولات فولادی و بخصوص ناودانی افزایش یافت و کارخانجات به تولید بیشتر قطعات فولادی پرداختند.
فرایند تولید ناودانی
روش تولید ناودانی را میتوانیم در 4 گروه مختلف دستهبندی کنیم که در نهایت موجب تولید ناودانی پرسی، ناودانی فابریک گرم و فابریک سرد خواهند شد که در ادامه به شرح هر یک از آنها خواهیم پرداخت:
1. فرایند تولید ناودانی به روش پرسی
در فرایند تولید ناودانی پرسی از ورق فولادی به عنوان ماده اولیه استفاده میشود. فرآیند تولید این نوع ناودانی به این صورت است که در مرحله اول ورق با ضخامت مناسب، در اندازه مورد نظر برش خواهد خورد. در مرحله بعد ورق برشخورده از محل مشخصشده خم میشوند تا شکل ناودانی حاصل شود. ناودانی پرسی با توجه به ورقی که از آن تهیه میشود، در صنایع مختلفی استفاده میشود. از این نوع ناودانیها، به دلیل موارد ظاهری و برای ساخت لبههایی که نیاز به صاف بودن دارند، در ساختمان هم استفاده میشود.
2. فرایند تولید ناودانی به روش فابریک
ناودانی فابریک به صورت نورد گرم از ابتدا به شکل مورد نظر تولید میگردد. در بحث ناودانیهای فابریک مانند آنچه در نحوه تولید میلگرد آجدار و یا میلگرد ساده اتفاق میافتد، شمش های فولادی گداخته به سمت دستگاه قالب حرکت کرده و بر اساس سایز ناودانی مورد نیاز شکلی دهی انجام میگردد. یکی از مراحلی که در تولید ناودانی فابریک اجتنابناپذیر به نظر میرسد، گرفتن اعوجاج از شمشهای گداخته است که این کار پس از نورد ابتدایی صورت میپذیرد. تولید ناودانی به روش فابریک به دو صورت نورد گرم و سرد انجام می گیرد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
3. فرایند تولید ناودانی به روش نورد گرم
در ناودانی نورد گرم، شمش فلز در کوره تحت حرارت قرار میگیرد تا به دمای مورد نظر برسد و با عبور از غلطکهای افقی و عمودی به تدریج فرم مورد نظر را به خود میگیرد و در نهایت در اندازه مورد نظر برش خواهند خورد. در روش نورد گرم کیفیت ناودانیهای تولید شده پایین است؛ چراکه فرصت و زمان کافی برای فرایند تولید وجود ندارد.
4. فرایند تولید ناودانی به روش نورد سرد
نورد سرد به گونهای انجام میشود که همان ورقهای فولادی که تحت نورد گرم بودهاند را سرد میکنند. در واقع در روش نورد سرد در فرایند تولید نادوانی، مقاطع را از ورقهایی میسازند که امکان تولید آنها در خطوط نورد گرم وجود ندارد. با توجه به این که در این روش زمان بیشتری برای انجام عملیات در نظر گرفته میشود، کیفیت ناودانیهایی که از این طریق تولید میشود به مراتب بالاتر از ناودانیهای نورد گرم است.
انواع تولید ناودانی بر اساس شکل ظاهری
حال که با فرایند تولید ناودانیها آشنا شدید، بهتر است نحوه دستهبندی آنها را نیز بدانید؛ چرا که برخی از اشکال ناودانی تنها با یک روش خاص تولید میشوند. همانند نبشی، ناودانیها نیز معمولاً بر اساس وزن و شکل ظاهری دستهبندی میشوند. در دستهبندی بر اساس وزن، شکل ناودانی نیز دخالت دارد. به غیر از فرایند، انواع ناودانی را میتوان از لحاظ شکل ظاهری به گروههای زیر دستهبندی کرد:
1. ناودانی ساده
ناودانیهای ساده در اندازههای گوناگون از 8 تا 16 متغیر است. ارتفاع این نوع ناودانیها، از 30 میلی متر تا 400 میلی متر است و ارتفاع و ابعاد این نوع محصول، بسته به نیاز مشتریهاست. ناودانیهای ساده میتوانند به روش نورد گرم یا سرد یا با استفاده از دستگاه پرس تولید شوند. از این ناودانی در مواردی مثل ساخت پلهای باربر، ساخت قاب و چارچوب برای دستگاههای صنعتی، اتاق اتومبیل و… استفاده میشود.
2. ناودانی مشبک
ناودانی مشبک را از ورق گالوانیزه تولید میکنند. سوراخهایی روی سطح ورق این ناودانی تعبیه شده است که با استفاده از این سوراخها، بتوان برای موارد لازم مثل بستن پیچ و مهره استفاده کرد. به دلیل ظاهر سوراخ شده در فرایند تولید ناودانی مشبک که شکلی شبکه شبکه ایجاد میکند، به آن ناودانی مشبک میگویند. از ناودانی مشبک برای تولید قفسه و سازههای سبک فولادی استفاده میشود.
انواع تولید ناودانی بر اساس وزن
انواع ناودانی را میتوان از لحاظ وزن به گروههای زیر دستهبندی کرد:
1. ناودانی سبک
ناودانی سبک به نوعی از ناودانی گفته میشود که وزن آن از وزن تعریف شده در جدول استاندارد اشتال کمتر است. ناودانیهای سبک بیشتر در مواردی مانند مرمت بناها، ساخت چارچوب و اسکلت کامیونها، سازههای دریایی و… بهکار میروند.
2. ناودانی سنگین
ناودانی سنگین نوعی از ناودانی است که از نظر ابعاد و وزن دقیقا با مقادیر ذکر شده در جدول اشتال مطابقت دارد. ناودانی سنگین تحت استاندارد DIN-1024 دارای سایز 40 الی 400 و استاندارد ملی دارای سایز 80 الی 180 میباشند. فرایند تولید ناودانی سنگین طبق استاندارد UNP است که شامل دو نوع ناودانی اروپایی و هم وزن اروپایی میشود. این نوع ناودانی برای ساخت بادبند، تیر، خرپا و ستون مورد استفاده قرار میگیرد. در این باره خواندن مقاله ناودانی اروپایی چیست را به شما پیشنهاد میکنیم.
انواع ناودانی بر اساس جنس
انواع ناودانی را میتوان از لحاظ جنس به گروههای زیر دستهبندی کرد:
1. ناودانی استنلس استیل
در فرایند تولید ناودانی استنلس استیل که به آن فولاد ضد زنگ هم گفته میشود، از شمش استیل در دو مدل فابریک و پرسی استفاده میشود که هر یک از آنها کاربردهای مختص خود را دارد. ناودانی پرسی این مدل با ورقهای استیل تولید میشود و ناودانی فابریک با استفاده از نورد سرد و گرم شمش استیل تولید میگردد. ناودانی فولاد ضد زنگ بیشتر در صنایعی مانند پتروشیمی, نفت, گاز, صنایع غذایی و صنایعی که بیش از حد در معرض اسید و رطوبت هستند, کاربرد دارد. از آنجا که ناودانی استیل به صورت آلیاژی است، بیشترین طول عمر را در میان سازههای فولادی دارد.
2. ناودانی گالوانیزه
فرایند تولید ناودانی اکثرا از ورق نورد گرم است که با توجه به موارد مصرف ناودانی، آن را گالوانیزه میکنند. با گالوانیزه کردن ناودانی ویژگیهای منحصر به فردی مانند استحکام زیاد در برابر زنگ زدگی و خوردگی پیدا میکند. بیشترین میزان مصرف این نوع ناودانی در ترمیم بناهای معماری، تجهیزات ساخت و ساز، ماشین آلات و تشکیلات دریایی است.
3. ناودانی آلومینیومی
ناودانیهای آلومینیومی پروفیلهای ساختمانی از جنس آلیاژهای آلومینیومی (عموما سری 6000) هستند. از ویژگیهای ناودانیهای آلومینیومی میتوان به سبک وزنی، استحکام بالا و مقاومت در برابر خوردگی، جوش پذیری بالا و شکل پذیری خوب اشاره کرد. از ناودانیهای آلومینیومی میتوان در کارهایی مانند ساخت انواع اسکلت سازه ها، ساخت شاسی تریلرها و کشنده ها، ساخت چارچوب در و پنجره و در کل مواردی که نیاز به داشتن مقاومت به خوردگی و سبک وزنی باشد، استفاده کرد. فرایند تولید ناودانی آلومینیومی در سه حالت رنگی, خام و آبکاری شده انجام میشود.
بیشتر بخوانید: تفاوت نبشی و ناودانی
ناودانی شیروانی و انواع آن
یکی از انواع ناودانی که برای هدایت آب از بام خانهها مورد استفاده قرار میگیرد، ناودانی شیروانی است. این ناودانی کمک میکند تا آبی که در اثر بارش برف و باران بر پشت بام خانه وجود دارد، به پایین سرازیر شده و روی بام تجمع نکند. فرایند تولید ناودانی شیروانی کمی متفاوت از فرایند تولید سایر ناودانیهاست. ناودانیهای شیروانی دارای دو نوع زیر هستند:
1. ناودانی شیروانی لندنی (آبرو گرد، آبرو فیتیله های و آبرو مخفی)
آبرو لندنی به آبرو مخفی نیز معروف است که در سقفهای شیبدار استفاده میشود و از خیس شدن رهگذران در زیر سقف جلوگیری میکند. در این نوع ناودانی شیروانی، یک قطعه آبرو در قسمت انتهایی آن وجود دارد که آب را درون خود جمع کرده و از قسمت دیگر خارج میکند. موارد کاربرد این ناودانی شامل ساخت آلاچیق ها و سقف های شیب دار و ساخت فلاشینگ قوسی شکل یا هلالی شکل میشود.
2. ناودانی شیروانی جعبه ای (آبرو مستطیلی، آبرو چهار گوش)
تفاوت ناودانی شیروانی جعبهای با ناودانی لندنی در ساختار آنهاست. در واقع فرایند تولید ناودانی شیروانی با نوع جعبهای فرق دارد. در نوع جعبهای از ترکیب ساندویچ پانل و ورق گالوانیزه استفاده میشود که نسبت به نوع لندنی ممکن است زودتر پوسیده شود. تفاوت دیگر این نوع از ناودانی شیروانی با ناودانیهای دیگر قطر بیشتر و ایجاد جلوه زیباتر برای سقف است که موجب استفاده از آن در سولهها و محیطهای درمانی شده است. این نوع ناودانی ممکن است طول عمر کوتاهتری داشته باشد؛ اما داشتن قطر بیشتر موجب زیبایی ظاهری آن نسبت به ناودانی لندنی میشود.
فرمول سازی تولید ناودانی
بهبود طراحی غلتک همانند گذشته نیاز به تشکیل واحد تحقیقات در حوزه فلزی دارد. متاسفانه امروزه بسیاری از سوالاتی که در مورد رفتار فلز در کالیبرهای مختلف وجود دارد، به اندازه کافی مورد بررسی و مطالعه قرار نگرفته است. در حال حاضر مطالعات آزمایشی در شرایط تولید به دلیل هزینه بالای مواد، بسیار دشوار است. در هنگام انجام آزمایشات سخت، از فناوریهای رایانهای استفاده میشود که این امر منجر میشود پروندهها و آزمایشات پیچیده را بتوان بررسی نمود.
امروزه تجزیه و تحلیل طرحهای موجود در فناوری تولید ناودانیهای فلزی، تقاضای بسیاری دریافت کرده است. نکته مهم در این باره این است که برای یافتن بهترین روشهای بهبود بخشی طراحی غلتکها و علاوه بر آن، شناسایی موثرترین راههای تولید پروفیل ناودانی، تحقیقات گستردهای و جامعی باید انجام شود.
بیشتر بخوانید: تفاوت میلگرد و مفتول
ویژگی ناودانی
ناودانیها با توجه به کاربردهای مختلف، دارای ویژگیهای زیادی هستند که در ادامه به چند مورد از مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد:
- کم بودن وزن اسکلت فلزی
- تحمل در برابر ضربه
- کارآمد بودن در طولانی مدت
- سرعت نصب بالا در ساختمانها
- اشغال فضای کم
- مقاومت در برابر تنشهای فولادی
- کم بودن پرتی ناودانی
سخن پایانی
همانطور که در مطلب فوق مطالعه کردید، فرایند تولید ناودانیهای مختلف با یکدیگر فرق دارد و از این رو توصیه میشود اگر قصد خرید ناودانی در انواع مختلف را دارید، در ابتدا با روشهای تولید آنها آشنا شوید. شما با در دست داشتن اطلاعات کامل از انواع، کاربرد، ویژگیها و نحوه تولید ناودانیها میتوانید ناودانی مدنظر خود را در ابعاد و سایزهای مختلف از سایت پیوان سفارش دهید. به دلیل تفاوت قیمت پایه ناودانی موجود در بازار و حساسیتهای موجود، ناودانی و سایر مقاطع فولادی مورد نیاز برای پروژههای مختلف باید از فروشگاههای معتبر تهیه شود.
گروه صنعتی پیوان با توجه به این مسئله و با تکیه بر تجربهی بالای خود در زمینهی فروش ناودانی سبک و فروش ناودانی سنگین، امکان خرید آنلاین ناودانی را برای مشتریان خود فراهم کرده است.
نظرات