حتماً می‌دانید که به چوبهای رنگ روشن (معمولاً سفیدرنگ) وارداتی از کشور روسیه چوب روسی گفته میشود. این چوب‌ها انواع مختلفی دارند که برداشتشان از اردیبهشت‌ماه آغاز میشود و تا شهریورماه ادامه دارد، با این حال، از آنجایی که اولین و سابقه‌دارترین چوب روسی واردشده به کشورمان چوب نراد بود، امروزه هم وقتی از چوب روسی یاد میشود، اغلب منظور همان تخته‌ها و الوارهای چوب نراد است. آنچه این مطلب قصد بررسی آن را دارد، نحوه تشخیص چوب روس است؛ این محصول بسیار پرکاربرد در صنعت و ساختمان‌سازی. سایت پیوان که پیش از این قیمت چوب روسی را برای همراهان گرامی خود به‌نمایش گذاشته‌است، در این نوشته مشخصات چوب روس را فهرست خواهد کرد، ویژگی ظاهری روس‌ها را توضیح می‌دهد و به تبیین رنگ چوب روسی می‌پردازد. با ما همراه باشید تا با نحوه‌ی تشخیص چوب روس آشنا شویم.
ابعاد و مشخصات چوب روس موجود در بازار ایران
چوب روسی اغلب در الوارهای 6 متری به بازار عرضه میشود. این چوب‌ها ضخامتی بین 25 تا 70 میلی‌متر و عرضی برابر با 15 تا 20 سانتی‌متر دارند. گرچه چوب نراد روسی به هر دو شکل مرطوب و خشک در بازار موجود است، نمونه‌های خشک آن کاربرد و خواهان بسیار بیشتری دارد. به‌علاوه همان‌طور که در صفحه‌ی مربوط به بیان ویژگی تخته زیرپایی اشاره کردیم، چوب روسی به‌صورت تخته‌هایی با طول‌های 3، 4 و 6 متر، ضخامت 52 میلی‌متر و عرض‌های متنوع 10، 12، 20 و … سانتی‌متر هم، به‌عنوان تخته‌ی بنایی، به‌فروش می‌رسد. مقایسه‌ی تخته روسی و ایرانی نشان می‌دهد که این فرآورده‌ی وارداتی به دلیل انعطاف‌پذیری بالا، وزن پایین و قیمت مناسب، بسیار پرطرفدار نیز هست. یکی دیگر از مشخصههای چوب نراد روسی قیمت پایین‌تر آن نسبت‌به دیگر انواع چوب واردشده به کشورمان و بافت نرم این چوب است که بر همین اساس کاربرد فراوانی در پروژه‌های عمرانی و تولیدی دارد.
آشنایی با درخت نراد و چوب آن
حال که اشاره‌ای داشتیم به مشخصات چوب روس موجود در بازار ایران، بد نیست کمی هم با اصل و ریشه‌ی این چوب، یعنی درخت نراد، آشنا شویم! نراد یکی از 40 گونه‌ی کاج‌های همیشه‌سبز با برگ‌های سوزنی است که سرعت رشد بالایی دارد؛ به همین دلیل نیز هست که برای کشت صنعتی انتخاب شده‌است. چوب نراد نرم و سبکوزن است و تراکم و جرم مخصوص کمتری نسبت‌به چوب‌هایی همچون بلوط دارد. با این حال یکی از مشخصات چوب روس مقاومت بالای آن دربرابر شوک و تنش است. این چوب راست‌تار که به دلیل داشتن الیاف بلند و خمیر سفیدرنگ در ساخت کاغذ نیز به‌کار می‌رود، از خاصیت ارتجاعی خوبی برخوردار است و ضریب آلاستیته‌ی بالایی دارد. به‌علاوه چوب روسی درمقابل رطوبت بسیار مقاوم است؛ درواقع این ویژگی برجسته‌ترین تفاوت چوب روسی و راش، به‌عنوان دومین چوب پرطرفدار در بازار ایران، شناخته میشود.
چوب نیمه‌سنگین راش اصلاً مناسب استفاده در محیط‌های مرطوب نیست و چوب روسی ضدآب برای ساخت دیوارپوش سونا و جکوزی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و شرایط جوی پرباران را به‌خوبی تحمل می‌کند. همچنین نمای روسی ساختمان از جذاب ترین کاربردهای این نوع چوب است و شما مخاطبین عزیز با مطالعه ی ادامه این مقاله و از طریق یادگیری ویژگی ظاهری روس‌ها و رنگ چوب روسی، اصلی‌ترین راه تشخیص چوب روسی را خواهید آموخت.
نحوه‌ی تشخیص چوب روسی براساس بافت و رنگ
اگر به عکس چوب روس یا همان نراد نگاه کنید، متوجه رنگ روشن انواع آن می‌شوید؛ این درواقع اولین و پررنگ‌ترین مشخصه‌ی ظاهری برای تشخیص چوب روسی است. این چوب‌ها رگههای قهوهای متمایل به قرمز دارند و بدنه‌شان یا سفید است یا متمایل به زرد، کرم و نخودی. سطح پوسته چوب نراد روسی یکدست نیست و رنگ و سختی چوب به‌صورت یک‌درمیان با هم متفاوت است. درباره‌ی تخته‌ی روسی نیز باید گفت که به‌طور معمول رنگ روشنی داشته و از سطحی نرم برخوردار است، اما در برخی موارد سختی بیشتر و ظاهر براق‌تری دارد. تخته نراد‌هایی که سطح زبرتری دارند، رنگ بیشتری را به خود جذب می‌کنند و بر همین اساس رنگ کردن نراد روسی به روش غیرپوششی راحت نخواهد بود. بافت این تخته‌ها با توجه به این‌که از کدام قسمت تنه‌ی درخت بریده شده‌اند، متفاوت است.
علت وجود گره و ترک در چوب روسی
به‌جز رنگ چوب روسی، یکی دیگر از مشخصه‌هایی که با نگاه به عکس چوب روس متوجه آن می‌شوید وجود گره‌ها و ترک‌هایی در سطح آن است. آنچه باید بدانید این است که خیلی کم پیش می‌آید که چوب نرادی در بازار پیدا شود که بافت متراکم و بدون گره و ترک داشته باشد، با این حال یک راه تشخیص چوب روس باکیفیت دقت به تعداد این گره‌هاست: هرچه رنگ چوب روسی روشنتر و گرههای آن کمتر باشد، زیبایی و مقاومت آن دربرابر تنش بیشتر است. درضمن ذکر این نکته ضروری است که چوب همیشه پس از خشک شدن ترک برمی‌دارد؛ پس آن ترک‌هایی که در عکس چوب روس مشاهده می‌کنید، نشانه‌ی خشک و مناسب بودن آن برای نجاری هستند. همچنین اگر الوار بزرگی در بازار دیدید که هیچ اثری از ترک در آن نیست، این احتمال را بدهید که چوب مرطوب است. دیگر این‌که هرچه عرض الوار کمتر باشد، احتمال وجود ترک در آن کمتر خواهد بود.
وزن و مقاومت مکانیکی چوب روسی
حالا که تا اینجای کار نحوه‌ی تشخیص چوب روس را روشن کرده‌ایم، بد نیست تا کمی دیگر برروی مشخصات چوب روس متمرکز شویم. چوب روسی بسیار سبک‌تر از چوب راش می‌باشد و از مقاومت مکانیکی خوبی برخوردار است. این محصول انعطاف بالایی دارد و به همین دلیل برای فرم‌دهی به انواع نماهای داخلی و خارجی، شکل‌دهی به اسکلت ساختمان‌ها و ساخت داربست به‌کار می‌رود. به‌علاوه به لطف دارا بودن خاصیت کشسانی فوق‌العاده، بافت نرم چوب نراد روسی به‌راحتی ترمیم‌پذیر است و می‌توان انواع تورفتگی و ضرب‌دیدگی‌های آن درحین کار را تعمیر کرد. اگر علاقه مند به یادگیری مشخصات چوب راش به عنوان رقیب اصلی چوب روس هستید، سری به مقاله تخصصی ما بزنید.
چگونگی برش‌کاری چوب روسی
گرچه نرم بودن چوب نراد روسی کار برش آن با اره‌ی میزی را راحت‌تر می‌کند، اما سفتی گرههای این چوب سرعت برش‌کاری را کاهش می‌دهد. درضمن نرمی بافت چوب در یک برش‌کاری طولی مزیت محسوب میشود، ولی در برش‌کاری عرضی مسئله متفاوت است و از آنجایی که چوب نراد روسی تراکم کمتری نسبت‌به دیگر چوب‌ها دارد، احتمال جدا شدن الیاف آن درحین برش عرضی دور از ذهن نخواهد بود. به همین دلیل بهتر است برای برش‌های عرضی چوب روسی از تیغه‌هایی استفاده شود که ضخامت کمتر و دندانه‌های بیشتری دارند.
نحوه سنباده‌خوری و پیچ‌خوری چوب نراد
یکی از عملیات‌های مهمی که با هدف پرداخت چوب انجام میشود، سنباده‌کاری است که با توجه به مهمترین ویژگی چوب روسی، یعنی بافت نرم آن، بسیار راحت خواهد بود. همچنین به‌راحتی می‌توان تیزی لبه‌های تازه‌برش‌خورده‌ی چوب را با سنباده گرفت. پیچ‌کاری و فرو کردن رزوه‌های پیچ در چوب نراد روسی نیز آسان است. با این همه از معایب چوب روسی این است که به مرور پیچ‌ها در قسمت گل پیچ چوب را له کرده و جا باز می‌کنند؛ این مورد در سازه‌هایی که قرار باشد بار زیادی را تحمل کنند مشکل‌ساز خواهد شد، زیرا اتصالات انجام‌شده کم‌کم شل می‌شوند و نیازمند اصلاح خواهند بود.
تشخیص چوب روسی براساس رنگ‌پذیری چوب نراد روسی
از دیگر مشخصات چوب روس رنگ‌پذیری مناسب آن است، البته اگر از رنگ‌کاری پوششی برای این امر استفاده کنید! می‌دانیم که تغییر رنگ چوب‌ها به دو صورت پوششی و غیرپوششی انجام می‌پذیرد. از آنجایی که طرح و بافت چوب در رنگ‌کاری پوششی به‌طور کامل پوشانده میشود، نوع چوب در کیفیت رنگ اثر زیادی ندارد، اما در رنگ‌کاری غیرپوششی این قضیه کاملاً برعکس است؛ به همین سبب در این نوع رنگ‌کاری چوب نراد نمای چندان زیبایی از خود نشان نمی‌دهد، زیرا جذب رنگ غیریکنواخت دارد؛ برخی پوسته‌ها زبرتر هستند و جذب رنگ بیشتری دارند و برخی دیگر صیقلی‌تر بوده و رنگ کمتری جذب می‌کنند. البته این مشکل با اجرای یکدست روغن جلای رقیق‌شده با تینر یا استفاده از پیش‌رنگ‌ها قابل‌حل است.
جمع‌بندی تشخیص چوب روسی
درمورد نحوه‌ی تشخیص چوب روسی باید گفت که این نوع چوب رنگهای روشنی ازجمله سفید، کرم و نخودی دارد و رگههای قهوهای مایل به قرمز برروی سطح آن دیده میشود. کار کردن با چوب نراد روسی به دلیل بافت نرمش آسان است و می‌توان روی مقاومت آن دربرابر تنش، رطوبت و حرارت حساب کرد. از معایب آن نیز باید به رنگ‌پذیری غیریکنواخت در رنگ‌کاری غیرپوششی اشاره کرد. در این مقاله سعی کردیم تا شما را به‌طور کامل با نحوه‌ی تشخیص چوب روسی و مشخصات چوب روس آشنا کنیم تا در هنگام خرید آن دچار مشکل و متضرر نشوید، با این حال تشخیص کیفیت این نوع چوب براساس ویژگی ظاهری روس‌ها و عکس چوب روس کار آسانی نیست و در این رابطه بهتر است به مراکز و فروشگاه‌های معتبر فعال در زمینه‌ی عرضه‌ی محصولات و مصالح چوبی اعتماد کنید.
