ابزارهای آهنگری چیست + بررسی انواع ابزار آهنگری
یکی از قدیمی‌ترین روش‌های فرم‌دهی فلزات، آهنگری است. در گذشته، افراد فلزات را گداخته و سرخ می‌کردند و سپس با استفاده از انبر و چکش، آنها را شکل می‌دادند. گاهی نیز فلز گداخته شده را در داخل قالب می‌گذاشتند و با چکش کاری شکل مورد نظر را به آن می‌بخشیدند. آهنگری امروزه همچنان استفاده می‌شود و با استفاده از ابزارهایی مانند چکش و آنویل، فلزات را شکل داده و اجزا و اشیاء مختلفی را تولید می‌کنند. این فرآیند هنوز در صنعت هواپیما، خودرو، کشتی، ربات و قطار مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ در ادامه مقاله ابزارهای آهنگری چیست، به جزئیات بیشتری از ابزارها و تجهیزات مورد استفاده در این حرفه پرداخته خواهد شد.
انواع ابزارهای آهنگری چیست؟
هر حرفه‌ای ابزارها و وسایل خاص خود را دارد و آهنگری نیز به عنوان یک حرفه‌ی تخصصی از این امر مستثنا نیست؛ این ابزار به چهار دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:
- ضروری
- تکمیلی
- پیشرفته
- وسایل و لوازم ایمنی
شاید سوال شود آهنگری چیست و چه ابزاری را می‌توان اولویت قرار داد؟ آهنگری یک حوزه گسترده است و به همین دلیل ابزارهای متنوعی نیاز دارد. در حالی که ابزارهای ضروری برای همه آهنگران لازم است، تهیه ابزارهای تکمیلی و پیشرفته بستگی به نوع کار آهنگر و هدف او دارد. این ابزارها برای اهداف خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی آهنگران ممکن است به دلایل متفاوتی از ابزارهای تکمیلی و پیشرفته استفاده نکنند، در حالی که برخی دیگر نیاز دارند تا ابزارهای پیشرفته را برای انجام کارهای خاص به کار ببرند. در نهایت، انتخاب ابزارهای تکمیلی و پیشرفته برای یک آهنگر به عوامل مانند نوع کار، سطح تجربه و منابع مالی موجود بستگی دارد.
ابزار آهنگری ضروری
این دسته شامل ابزارهایی است که همه آهنگران، بدون توجه به سطح تجربه، برای انجام پروژه‌های خود به آنها نیاز دارند؛ در ادامه به معرفی و بررسی آنها می‌پردازیم.
یکی از ابزارهای اساسی، برای شکل‌پذیری فلزات به حساب می‌آید. استفاده از کوره ذوب آهن، رایج‌ترین روش برای تغییر شکل فلزات به صورت گرم است. در این روش، فلزات به نقطه ذوب خود نزدیک می‌شوند و قابلیت شکل‌پذیری به دست می‌آورند. کوره معمولاً شامل هواکش و دودکش است. علاوه بر این، در مقابل کوره، سطل آب سردی قرار دارد. این سطل آب سرد، وظیفه اصلی خنک کردن فلزات را دارد؛ زیرا پس از شکل‌دهی گرم فلزات، نیاز است تا سریعاً خنک شده و به شکل نهایی خود درآیند.
کوره ذوب آهن
برای ضربه زدن به فلزات و تغییر شکل آنها به شکل مورد نظر استفاده می‌شوند. این ابزارها دارای یک وزن تقریبی حدود ۲ کیلوگرم هستند و نیروی بدن آهنگر را تقویت کرده و به فلز انتقال می‌دهند. چکش‌ها به اندازه کوچکتری نسبت به پتک‌ها دارند. معمولاً برای کارهای ظریف‌تر بر روی فلزات از چکش استفاده می‌شود، در حالی که پتک برای ضربه‌های شدیدتر به فلزات کاربرد دارد.
یک پایه از جنس چدن یا فولاد است که فلزات آهنگری روی آن قرار می‌گیرند. به طور کلی، سندان به عنوان یک میز کار برای آهنگران عمل می‌کند. این ابزار بسیار مقاوم بوده و قادر به تحمل ضربه‌هایی که به فلزات وارد می‌شود است.
سندان
این ابزار وظیفه نگهداری و جابجایی قطعه‌های فلزی را دارد؛ زمانی که فلز از کوره خارج می‌شود، بسیار داغ است و امکان نگهداری و جابجایی آن با دست وجود ندارد. در اینجا انبر به کمک آهنگر می‌آید و فرایند جابجایی فلزات را آسان می‌کند.
یک ابزار دستی است که برای تزیین و کار بر روی فلزات استفاده می‌شود. این ابزار دارای یک تیغه فلزی است که برای اعمال تغییرات دقیق و ظریف بر روی سطح فلزات کاربرد دارد. انتهای مغار دارای یک دسته چوبی پهن بوده که قابلیت تحمل ضربه‌هایی که توسط چکش و پتک وارد می‌شود را دارد.
وظیفه این ابزار ثابت نگه داشتن قطعه‌ها است. با استفاده از آن، دست شما در امان خواهد بود. اگر قطعات را با دست نگه دارید، خطر برخورد چکش و پتک با دست بسیار بیشتر است. بنابراین، گیره یک ابزار حیاتی برای حفظ ایمنی شما و افزایش دقت در کار آهنگری به حساب می‌آید.
ابزار آهنگری تکمیلی
علاوه بر ابزارهای ضروری که در همه کارگاه‌ها وجود دارند، ابزارهای تکمیلی زیادی نیز در فرآیند تغییر شکل فلز به کار می‌روند. این ابزارها اغلب تخصصی‌تر هستند و ممکن است از آنها در برخی موارد خاص استفاده شود؛ اما، حضور آنها در کارگاه آهنگری بسیار مفید خواهد بود.
یک نوع ابزار آهنگری، که شکلی مانند میله‌ای مخروطی دارد. کاربرد اصلی آن، ایجاد سوراخ‌های بزرگ در فلزات به شمار می‌رود. منگنه ساده دارای دو سر بوده؛ یک سر آن بزرگتر و یک سر آن کوچکتر و تیزتر است. برای ایجاد سوراخ در فلزات، باید با استفاده از یک چکش یا پتک، ضربه‌ای به سر بزرگتر منگنه ساده وارد شود تا سر تیز آن بر روی فلز سوراخ ایجاد کند.
عملکردی مشابه منگنه ساده دارد؛ اما دستهای عمود بر روی آن نصب شده است. دسته منگنه دسته‌دار امنیت بیشتری را فراهم می‌کند و کار آهنگری را راحت‌تر می‌سازد. اگر تمایل به اعمال نیرو با کمک دست ندارید، ماشین‌های منگنه ابزار مناسبی برای شما خواهند بود.
یک ابزار تکمیلی آهنگری که حضور آن به اندازه ابزارهای اصلی بسیار ضروری است. این برس‌ها برای صاف کردن و مسطح سازی سطح فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع برس سیمی
این قالب‌ها به صورت توخالی ساخته و فلزات مایع در داخل آنها ریخته می‌شوند تا شکل موردنظر را به آنها ببخشند. آنها انواع مختلفی دارند و هر یک قادرند اشکال متنوعی از فلزات را ایجاد کنند.
وسایل و لوازم ایمنی آهنگری
حرفه آهنگری به دلیل ارتباط با فلزات داغ، بسیار خطرناک است. به همین دلیل، استفاده از وسایل ایمنی بسیار حائز اهمیت بوده و نقش اساسی در حفظ ایمنی شما دارد. قبل از شروع کار حتماً باید وسایل ایمنی را تهیه و مورد استفاده قرار دهید.
آهنگران برای محافظت از خود حتما باید از پیش‌بند مخصوص استفاده کنند. این پیش‌بند مخصوص از چرم ساخته می‌شود و قسمت‌های اصلی بدن را پوشش می‌دهد، از سوختگی و آسیب جدی به لباس جلوگیری می‌کند.
به عنوان مهم‌ترین وسیله ایمنی شناخته می‌شود. این دستکش‌ها از آهنگران در برابر سوختگی‌ها حفاظت می‌کنند، زیرا دستهای آهنگران همواره در معرض حرارت قرار دارند. دستکش آهنگری مقاوم در برابر حرارت کوره است و در اندازه‌های مختلف موجود هستند.
ست دستکش مخصوص و پیش‌بند آهنگری
این ابزار برای حفاظت از چشم‌های آهنگران طراحی شده است؛ در برابر نور فرابنفشی که از فلزات در حال ذوب ساطع می‌شود، محافظت می‌کند. اگر شما چشمان خود را در برابر این نورها و گازهای سمی مورد محافظت قرار ندهید، خطر آسیب به چشم در طولانی مدت بسیار بالا خواهد بود.
جدول مقایسه ابزار آهنگری
| ابزار آهنگری |
کاربری |
مواد ساخت |
اندازه/ابعاد |
ویژگی‌ها |
| کوره |
شکل‌پذیری فلزات |
فولاد یا چدن |
متغیر |
هواکش و دودکش دارد |
| چکش و پتک |
ضربه‌زدن و تغییر شکل فلزات |
فولاد |
متغیر |
وزن تقریبی ۲ کیلوگرم |
| سندان |
جایگاه قرارگیری فلزات |
چدن یا فولاد |
متغیر |
مقاوم و تحمل ضربه |
| انبر |
جابجایی فلزات |
فولاد یا چدن |
متغیر |
برای نگهداری فلزات داغ استفاده می‌شود |
| مغار یا اسکنه |
کار بر روی فلزات |
فولاد یا چدن |
متغیر |
دارای دسته چوبی پهن |
| گیره |
ثابت نگه داشتن قطعات |
فولاد یا پلاستیک |
متغیر |
افزایش دقت و ایمنی |
| منگنه‌ی ساده |
ایجاد سوراخ در فلزات |
فولاد |
متغیر |
دارای دو سر برای سوراخ‌کردن |
| منگنه‌ی دسته‌دار |
ایجاد سوراخ در فلزات |
فولاد |
متغیر |
دارای دسته عمودی |
| برس سیمی |
صاف کردن و مسطح سازی فلزات |
فولاد |
متغیر |
برای صاف کردن سطح‌ها استفاده می‌شود |
| قالب‌های شکل‌دهی |
شکل‌دهی فلزات |
فولاد یا آلومینیوم |
متغیر |
انواع مختلفی دارد و برای ایجاد اشکال متنوع به کار می‌رود |
ابزار آهنگری پیشرفته
بعضی از آهنگران با تجهیزات پیشرفته الکتریکی کار می‌کنند که به آنها در انجام کارهایشان کمک خواهد کرد. برای استفاده از این ابزارهای پیشرفته، حضور در دوره‌های آموزشی جوشکاری و آهنگری ضروری است؛ زیرا ابزارهای الکتریکی بسیار خطرناک هستند و در صورت استفاده نادرست، می‌توانند خطرات جبران‌ناپذیری ایجاد کنند.
یکی از ابزارهای پیشرفته الکتریکی است که آهنگران برای افزایش سرعت در عملیات آهنگری از آن استفاده می‌کنند. این ابزار می‌تواند قطعات بزرگ فلزی را به قطعات کوچکتر برش دهد. در هنگام استفاده از آن، رعایت نکات ایمنی بسیار حائز اهمیت است زیرا برش فلز با استفاده از ابزارهای الکتریکی می‌تواند منجر به ایجاد جرقه شود؛ بنابراین، استفاده از پیش‌بند، دستکش و عینک ایمنی بسیار مهم است.
به طور گسترده در کارگاه‌های آهنگری و صنایع مرتبط با آن برای برش انواع فلزات و تیرآهن مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرعت آنها معمولاً بین ۸۰۰۰ تا ۸۵۰۰ دور در دقیقه قرار دارد و قادر هستند فلزات سخت را با استفاده از صفحه برش ویژه آن برش دهد. همچنین، قطر صفحه فرزهای آهنگری معمولاً حدود ۱۸۰ میلی‌متر است. این دستگاه برخلاف سنگ فرز، دارای یک موتور قدرتمند بوده و با صرف انرژی کم قادر به انجام کارهای صنعتی مختلف مانند برش، پرداخت، صیقل‌دهی و پولیش است. اغلب اشتباهی این دو دستگاه را به یکدیگر مشابه می‌دانند، زیرا ساختار و ظاهر آنها به طور تقریبی شبیه به یکدیگر هستند. اما در واقع، آنها در مواردی از جمله قدرت موتور، سرعت چرخش تیغه و کاربرد با یکدیگر بسیار متفاوتند. اگر برای دانش بیشتر می‌خواهید راجع به تیرآهن بدانید می‌توانید با مراجعه به مقاله تیرآهن چیست اطلاعات کافی را بدست آورید.
فرز آهنگری
جمع‌بندی مقاله ابزارهای آهنگری چیست
در این مقاله، انواع ابزارهای آهنگری و تجهیزات مورد استفاده آهنگران را معرفی و بررسی کرده‌ایم. برخی از این ابزارها برای شروع این حرفه ضروری هستند، اما برخی دیگر تخصصی‌تر بوده و در صنایع مختلف مانند خودروسازی و ساختمان‌سازی به طور گسترده استفاده می‌شوند. اجرای فرآیند آهنگری با استفاده از این ابزارها دشوار خواهد بود. در واقع این حرفه به عنوان یک فرآیند تخصصی نیازمند متخصصان ماهر است. همچنین شما همراهان عزیز می‌توانید برای خرید و استعلام قیمت تیرآهن به وب‌سایت پیوان به عنوان یکی از بهترین تامین‌کنندگان محصولات فولادی مراجعه کرده و از راهنمایی کارشناسان متخصص این حوزه بهره ببرید.
فایل pdf ابزارهای آهنگری چیست (یک از منابع)
میلگرد
ورق فولادی
تیرآهن و هاش
پروفیل
نبشی
ناودانی
لوله و اتصالات
صنایع مفتولی
تخته و چوب
