نحوه انبار کردن آهن و فولاد به شکل استاندارد چگونه است؟
انبار کردن آهن و فولاد علاوه بر این‌که پروسه زمان‌بری است نیاز به‌دقت عمل بالایی دارد. در صورت رعایت یک سری فاکتورها و چک‌لیست‌ها این کار در کم‌ترین زمان ممکن انجام می‌گردد. از انبار سرپوشیده گرفته تا مسقف و انواع محل‌های نگهداری کالا در انبار، روش‌های زیادی برای مدیریت فضا در کارخانه‌ها و یا کارگاه‌های فروش و عرضه فلزات و آهن‌آلات وجود دارد که بسته به نوع متریال و یا حجم می‌توان آن‌ها را دسته‌بندی کرد. در وضعیت‌های مختلف آب‌وهوایی یکی از مهم‌ترین نکات توجه به محیط نگهداری انواع آهن‌آلات است. قیمت میلگرد و انواع فلزات بالاست. در نتیجه انتظار می‌رود که به بهترین شکل ممکن در انبار نگهداری شده و هیچ آسیبی به آن‌ها وارد نگردد.
هدف از انبار کردن آهن و فولاد
چرا انبار کردن آهن و فولاد مهم خواهد بود و اصلاً بنا به چه دلیل این کار توسط کارخانه‌ها و یا انبارهای فروش انجام می‌شود؟ اگر سری به بازار شادآباد و یا مراکز فروش میلگرد و آهن بزنید متوجه خواهید شد که تعداد زیادی از کارگاه‌ها و فروشگاه‌ها این روش را انجام می‌دهند. یکی از اولین دلایل نوسان قیمت مانند نوسان قیمت لوله آهنی و فلزی و همین‌طور تغییرات نرخ فروش فلزات در طول ماه‌ها و مدت‌زمان مشخص است. ما در دوره‌ای از سال نرخ فروش بالاتری خواهیم داشت و برای مدتی ممکن است این بازار کساد باشد.
همین‌طور در پروژه‌های بزرگ عمرانی و کارگاهی و ساخت‌وسازهای مهم ضروری است که فلزات و متریال موردنیاز از قبل تهیه شوند و به همین منوال انبار کردن آهن و فولاد باید بادقت عمل بالا انجام شود. ریسک افزایش قیمت ورق گالوانیزه و فلزات نیز در این شرایط کم‌تر خواهد شد و پیمانکاران ساختمانی عموماً از این روش استفاده می‌کنند تا جلوی چنین مشکلاتی را بگیرند.
ضوابط کلی نگهداری آهن و فولاد
در مورد ارتفاع از کف انبار، استفاده از پنجره انبار و ارتفاع دیوار انبار مسقف نکات کلیدی وجود دارد که در مورد آن نیز صحبت خواهیم کرد. بر مبنای این ضوابط لازم است که تمامی پیش‌فاکتورهای مذکور در نگهداری و انبارکردن آهن و فولاد رعایت شوند.
جلوگیری از تماس با رطوبت و آب
ارتباط و برخورد هرچند سطحی محصولات آهن و فولاد با زمین و رطوبت می‌تواند موجب بروز آسیب‌های احتمالی شود. درصورتی‌که می‌خواهید جلوی اکسید آهن را بگیرید. در درجه اول لازم است که آن‌ها را از سطح زمین و رطوبت حفظ کنید.
نگهداری در مقابل خوردگی
خوردگی در اثر برخورد عواملی مانند آب، گردوغبار و خاک با فلزات صورت می‌گیرد. به‌مرور سبب می‌شود که فلزات استحکام خود را از دست دهند. ازاین‌رو ضروری است که تمامی آهن‌آلات در محیط خشک و خنک نگهداری شوند. انبار کردن آهن و فولاد در محیط باز به طبع یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی است که یک انباردار می‌تواند انجام دهد.
جلوگیری از قرار گرفتن در برابر آفتاب و گردوخاک
علاوه بر گردوغبار که در مورد آن صحبت شد. انبار کردن آهن و فولاد در محیطی که احتمال برخورد نور مستقیم خورشید وجود داشته باشد نیز می‌تواند سبب مشکل شود. در این شرایط حتماً باید به سراغ یک محیط مسقف بروید. باید بسته به شرایط پیش و رو تصمیم‌گیری در مورد انبار کردن آهن و فولاد متفاوت باشد.
محافظت از فلزات در برابر آسیب‌های مکانیکی
آسیب‌های مکانیکی ممکن است در اثر ضربه و یا فشار و حتی حرارت و… ایجاد شوند و به تبع آسیب بیشتری نسبت به برخورد با دیگر عوامل خواهند داشت. درصورتی‌که احتمال می‌دهید به فلزات آسیب فیزیکی وارد شود برای مدت‌زمان بیش از چند هفته آن‌ها را در این محیط‌ها قرار ندهید. افزایش ضایعات و هزینه نگهداری میلگرد از جمله متداول‌ترین مشکلاتی است که سبب می‌شود بسیاری از کارفرمایان و پیمانکاران ساختمانی حساسیت ویژه‌ای روی بحث نگهداری فلزات داشته باشند.
انبار کردن محصولات آهنی و فولادی به‌صورت جداگانه
متذکر شدیم که لازم است فلزات به‌صورت جداگانه در دسته‌بندی‌های مختلف نگهداری شوند. بخصوص در مورد میلگردها این مسئله بسیار جدی است. این فاصله باید به شکلی باشد که موجب برخورد فیزیکی نشود. در انبار پیوان محصولات به صورت کاملا جداگانه نگهداری و تفکیک می‌شوند. در سایت پیوان امکان بررسی نوسان قیمت روز پروفیل و قوطی وجود دارد.
ضوابط و قوانین نگهداری میلگرد در انبار
تماس مستقیم با هوای آزاد و قرارگرفتن در رطوبت می‌تواند سبب آسیب‌دیدن فلزات شود. میلگردها عموماً به شکل کلاف، شاخه، شبکه جوش و… از کارخانه خارج شده و به بازار عرضه می گردند. کارگاه‌های حمل و نگهداری و یا انبارهای فروش فلزات نیز باید آن را به شکل درست نگهداری کنند. رطوبت یکی از عواملی است که می‌تواند موجب بروز آسیب به بدنه فلزات شود. قرارگرفتن میلگردها به‌صورت مستقیم روی خاک، آب و یا حتی مواد خورنده و شیمایی صددرصد به این متریال آسیب وارد می‌کند.
برای چنین مواردی استفاده از استندها و پایه‌های چوبی و نگه دارنده‌ها پیشنهاد می‌شود. به همین منوال پیشنهاد می‌شود که میلگردها از زمین فاصله حدود ۱۵ سانتی‌متری داشته باشند. میلگردها مشخصه‌ها و ویژگی‌های مکانیکی متفاوتی دارند و لازم است که به‌صورت جدا از هم نگهداری شوند. انبار کردن آهن و فولاد باید به‌صورت مرحله‌ای و تفکیک شده انجام گردد.
موضوع مهم دیگر در مورد انبارکردن آرماتورهای تقویتی، انواع فلزات و… تمیزکردن آن‌ها پیش از بسته‌بندی است. چنانچه روی بدنه میلگرد خاک و گردوغبار وجود داشته باشد می‌تواند سبب آلودگی و در نهایت زنگ‌زدگی و خوردگی آن شود. چگونگی انبارداری محصولات فولادی و مراقبت از آن‌ها تا زمان رسیدن به مشتری می‌تواند تعیین‌کننده قیمت آن‌ها، نظیر قیمت ورق سیاه باشد.
انبار کردن میلگرد گالوانیزه
باید بدانید که در زمینه انبارکردن آهن و فولاد، بسته به نوع متریال شما لازم است که یک سری المان‌ها را رعایت کنید. میلگردهای گالوانیزه پوشش مقاوم در مقابل خوردگی دارند. در ترکیبات آن‌ها از درصد بالاتر روی استفاده شده است. عدم آسیب رسیدن به این لایه روی در اولویت خواهد بود. در هنگام نگهداری باید مراقب عدم لکه‌دار شدن فلزات شوید. انبارکردن آهن و فولاد به‌صورت ترکیبی از دسته‌بندی‌های مختلف اپوکسی، ضدزنگ و… می‌تواند سبب آسیب‌دیدن و یا حتی خوردگی آن‌ها شود.
انبار کردن میلگردهای اپوکسی
اپوکسی‌ها نیز از جمله دسته‌بندی‌های محبوب موجود در بازار هستند که دارای پوشش پلیمری در سطح بوده و باید حتماً مراقب باشید که این پوشش خراش نبیند. بدین منظور باید از کشیدن آن‌ها روی سطوح جلوگیری شود. رهاکردن میلگردها روی زمین و یا قراردادن آن‌ها بر فراز محیط مرطوب و چاله‌ها و گودال‌های آب از جمله متداول‌ترین خطاهایی است که انجام می‌شود. با استفاده از فوم می‌توانید فاصله بین نوار و تسمه ایجاد کنید. در این صورت پوشش محافظ نیز دچار خوردگی نمی‌شود.
ضوابط و قوانین نگهداری از فولاد ضدزنگ
فولاد ضدزنگ اگرچه مقاومت بالایی در مقابل خوردگی دارد؛ اما به‌هرحال باید در شرایط نرمال و با رعایت یک سری فاکتورها نگهداری شود. برای قراردادن میلگرد و انواع فلزات ضدزنگ حتماً از سکوهای مخصوص استفاده شود. توجه کنید که میلگرد ضدزنگ نباید به‌هیچ‌عنوان در معرض برخورد مواد کربنی قرار بگیرد. درصورتی‌که محدودیت فضا دارید می‌توانید از ارتفاع روبه‌بالا استفاده کنید. انبار کردن آهن و فولاد هرچند ضدزنگ نیز باید با حساسیت ویژه‌ای انجام گردد. قرارگرفتن میلگردهای آهنی و ضدزنگ در یک محیط ممکن است، اما باید به این مسئله دقت کنید که ضروری است میلگرد ضدزنگ در بخش‌های بالایی قرار گرفته و از سطح زمین دور باشد. برای اطلاع از قیمت ورق استیل موجود در انبار پیوان می‌توانید به صفحه موردنظر مراجعه کنید.
انبار کردن مصالح فولادی در کارگاه
موضوع مهم دیگر در این مباحث انبارکردن و قفسه‌بندی فولادی برای نگهداری از مصالح فولادی است. یکی از روش‌های متداولی که می‌توان برای این کار استفاده کرد ساخت قفسه‌های فولادی برای طبقه‌بندی است. قفسه‌ها علاوه بر این که نگهداری را آسان‌تر می‌کنند به‌موجب حمل و جابه‌جایی نیز گزینه بهتری هستند. بالابردن میلگرد از روی زمین به معنای حفظ آن از برودت و رطوبت‌های احتمالی است.
هر سطح از این قفسه‌ها باید فاصله معینی از بخش بعدی داشته باشند. این روش قفسه‌بندی سبب می‌شود که بارگیری و تخلیه هم ضریب اطمینان بیشتری داشته باشد و هم در مدت کمتری ممکن شود. انبارکردن آهن و فولاد با سیستم قفسه‌بندی در نهایت ایمن‌تر و کارآمدتر است. همین‌طور نگهداری نادرست فلزات باعث می‌شود که دچار خوردگی، اکسید و فقر مقاومت شوند.
انبار کردن بلوک‌های بتنی در محل ساخت
قراردادن بلوک‌های بتنی برای نگهداری آن‌ها باید با رعایت اصول چینش انجام گردد. قراردادن آجرها بر سطح خشک و عدم وجود شیب اولین موضوعی است که باید نسبت به آن حساس باشید. پشته بلوک‌های بتنی نباید بیش از ۵۰ عدد باشد. طول و ارتفاع آن‌ها نیز مهم است. این طول تا ۱۰ بلوک و ارتفاع تا ۴ عدد است.
بتن را به نحوی انبار کنید که برخوردی با رطوبت نداشته و دچار خمیدگی و تاب خوردگی نشود. ضمن این موارد، تغییر شکل در این مصالح می‌تواند امکان استفاده از آن‌ها را نشدنی سازد. برای جلوگیری از پوسیدگی و خوردگی بتن لازم است که آن‌ها را دور از دیگر مصالح نگهداری کرده و حتماً به این مسئله توجه داشته باشید که در بحث حمل‌ونقل نیز باید دسترسی آسانی داشته باشید.
بلوک‌های بتنی در دسته‌بندی‌های سنگی بتنی، سبک‌وزن توخالی و صلب، هوادار اتوکلاو شده و بتنی توخالی دسته‌بندی می‌شوند. قطع به‌یقین مثل انبار کردن آهن و فولاد ضروری است که با سهل‌انگاری تخلیه نشده، درصورتی‌که بلوک‌ها کم‌تر از مدت‌زمان ۲۸ تا ۳۰ روز تهیه شده‌اند باید آن‌ها را جدا از دیگر نمونه‌ها نگهداری کرد. برای ۱۰ تا ۱۵ روز هم این فلزات باید در هوای آزاد قرار گیرند. چون در فراوری آن‌ها از آب استفاده شده است و اگر در محیط کاملاً خشک باشند ترک می‌خورند.
نگهداری و انبار فولاد سازه‌ای
می‌توانید برای انبار کردن آهن و فولاد و انواع فولاد سازه‌ای از پوشش‌های اولیه استفاده کنید. فولاد سازه‌ای ضروری است که از سطح زمین بالاتر باشد و اختصاص یک محل مجاز و دسته‌بندی آن‌ها و امکان حمل سریع در هنگام هرگونه خطرات احتمالی از جمله مهم‌ترین و کلیدی‌ترین نکاتی است که باید به آن توجه داشته باشید.
چک‌لیست انبار کردن فولاد در محل ساخت
انبار کردن آهن و فولاد در محل ساخت‌وساز پروژه‌های عمرانی، علاوه بر این که نیاز به حفاظت فیزیکی دارد باید از نظر کنترل محیطی نیز به‌درستی انجام شود.
- زمین و همین‌طور بتن می‌توانند جاذب رطوبت باشند. این سبب زنگ‌زدگی خواهد شد. میلگردها حتماً باید روی یک سکو قرار گرفته و این سکوها نیز ترجیحاً از مواد غیرفلزی باشند. چوب و یا پالت‌ها همیشه یک انتخاب استاندارد و ایده‌آل خواهند بود.
- قراردادن میلگردها در فضای سربسته و سوله‌ها می‌تواند سبب جلوگیری از خوردگی شود. بخصوص اگر مقادیر کربن موجود در فلزات کم باشد این موضوع نمود بیشتری پیدا خواهد کرد. لازم است برای انبار کردن آهن و فولاد به‌صورت طولانی‌مدت حتماً به این مسئله توجه کنید که فلز از هرگونه آب، رطوبت، باران و برف در امان باشد. حتی نشستن گردوخاک نیز در زمینه انبار کردن آهن و فولاد می‌تواند موجب بروز آسیب به فلزات شود.
- به‌منظور انجام پروسه حمل و انبار کردن فلزات و میلگردها ضروری است که آن‌ها را حداقل ۱۵۰ میلی‌متر بالاتر از سطح زمین و دسته‌های مختلف را از هم جدا نگهداری کنید. مثلاً استیل ضدزنگ باید از میلگردهای اپوکسی یا تیرآهن جدا باشد. موضوع در واقع ترکیب مواد و آلیاژهایی است که در ساخت فلزات استفاده می‌شود. چون می‌توانند موجب واکنش‌های شیمایی شوند.
- اگر قصد انبار کردن آرماتورهای تقویتی را دارید لازم است که تعداد کافی تکیه‌گاه را مورداستفاده قرار دهید تا این فلزات مهم و گرانی‌ها دچار کمانش و خمش نشوند. تغییر حالت ماهیت استاندارد آن‌ها را از بین می‌برد و به طبع در پروژه‌های عمرانی قابل‌استفاده نخواهند بود.
چک‌لیست انبارداری فولاد و فلزات
یک چک‌لیست متداول برای نگهداری آهن‌آلات و فلزات وجود دارد که می‌توانید از آن برای مدیریت و کنترل این متریال‌ها و حفظ آن‌ها از شرایط نامطلوب و رطوبت استفاده کنید که شامل بندهای:
- بررسی بیمه اقلام انبارداری
- مدیریت تهویه و شرایط عمومی فلزات
- مدیریت شیب و…
- فاصله مناسب بین سقف انبار و مرتفع‌ترین کالاهای چیده شده
- حمل به‌صورت توده‌ای
- امکان مدیریت و مهار آتش و خطرات در صورت ایجاد
- ارتفاع و عرض کالاها و فاصله آن‌ها نسبت به همدیگر
- انبار کردن آهن و فولاد باید به‌صورت تفکیک بر اساس نوع آلیاژ انجام شود.
خواهد بود.
جمع‌بندی نهایی: مروری بر گفته‌ها
در این مقاله در خصوص انبار کردن آهن و فولاد صحبت شد و به این مسئله اشاره داشتیم که نگهداری فلزات بسته به نوع آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. اما به‌عنوان یک فاکتور کلی می‌توان گفت که عوامل اضافه مانند: رطوبت، گردوغبار و… می‌توانند سبب آسیب رسیدن به بافت‌های فلزات شوند. ضروری است که حتماً در مورد انبار کردن آهن و فولاد آن‌ها را تا حدود ۱۲ الی ۱۵ سانتی‌متر از سطح زمین بالاتر قرار داده و می‌توانید برای سهولت انجام این کار البته می‌توان از سیستم قفسه‌بندی متداول با پالت‌های چوبی استفاده کرد. انبار کردن آهن و فولاد ملزم به رعایت تمامی دستورالعمل‌ها و فاکتورها خواهد بود. باتوجه‌به جنس میلگرد و هر نوع فلز دیگر قطعاً نگهداری آن در شرایط مختلف آب‌وهوایی متفاوت است.
میلگرد
ورق فولادی
تیرآهن و هاش
پروفیل
نبشی
ناودانی
لوله و اتصالات
صنایع مفتولی
تخته و چوب
