نحوه اجرای شاتکریت در ساخت
در فرآیند ساختمان سازی همواره از بتن به عنوان ماده‌ای جهت ایجاد استحکام در سازه استفاده می‌شود. شاتکریت نیز نوعی بتن محسوب می‌شود با این تفاوت که روش اجرای این فرآیند با بتن ریزی در ساختمان سازی متفاوت است. اجرای شاتکریت با استفاد از فشار و سرعت بالا بتن بر روی سطح پاشیده می‌شود. نمی‌توان گفت شاتکریت روش جایگزین بتن ریزی در ساختمان سازی است اما این روش برای سطوح گسترده با مقاطع نازک مانند پوشش داخلی تونل‌ها بسیار کاربردی و مقرون به صرفه است. شاید برای شما نیز این پرسش پیش آمده شاتکریت چیست؟ استاندارد شاتکریت، عیار بتن شاتکریت، مشخصات فنی شاتکریت، اجرای شاتکریت، پمپ شاتکریت، زودگیر شاتکریت و لوازم شاتکریت می‌پردازیم. جهت دریافت آخرین تغییرات قیمت میلگرد کلیک کنید.
شاتکریت چیست؟
شاتکریت یا بتن پاشیده را به دو صورت تعریف آیند و تعریف ماده می‌توان شرح داد. شاتکریت در قالب یک ماده شامل مخلوطی از سیمان، سنگدانه و مواد افزودنی از جمله آب است. شاتکریت به فرآیندی گفته می‌شود که با سرعت بالا بتن یا ملات را روی سطح می‌پاشند. هدف اصلی از اجرای شاتکریت، ایجاد تراکم و استحکام روی سطوح مختلف است. به طورکلی بتن پاشده یا شاتکریت شامل سه نوع است:
- شاتکریت خشک
- شاتکریت مرطوب (تر)
- شاتکریت الیاف
با توجه به نوع شاتکریت مورد استفاده لوازم شاتکریت نیز متفاوت می‌باشد. در ادامه مزایا و معایب شاتکریت خشک و مرطوب را شرح می‌دهیم.
بیشتر بخوانید: توری مش جوشی سبک 
شاتکریت مرطوب
در فرآیند شاتکریت مرطوب، اجرای شاتکریت روی دیوار با ضخامت 20 سانتی متر و روی سطح زمین با ضخامت حداقل 50 سانتی متر صورت می‌پذیرد. در این فرآیند بتن آماده با نسبت سیمان به آب یکسان، وارد دستگاه پمپ شاتکریت می‌شود و در آنجا با فشار ناشی از باد کمپرسور روی سطح مورد نظر با سرعت بالا پاشیده می‌شود. فرآیند شاتکریت مرطوب دارای گرد و غبار کمتر و همچنین پس ریزی کمتری در حین اجرای عملیات است. از دیگر مزایای این فرآیند می‌توان به کیفیت بالاتر و تولید بیشتر شاتکریت تر نسبت به شاتکریت خشک اشاره کرد.
شاتکریت خشک
در انجام این عملیات ابتدا باید نسبت ماسه به سیمان در شاتکریت تعیین شود سپس مخلوط مواد خشک از جمله ماسه و سیمان به دستگاه شاتکریت وارد می‌شود. حجم آب مورد نیاز برای ایجاد مخلوط یک دست در حین عملیات از طریق نازل دستگاه به مواد خشک اضافه خواهد شد. عملیات شاتکریت خشک کاربرد کمتری نسبت به شاتکریت مرطوب دارد زیرا در این فرآیند امکان دارد مواد به خوبی با آب ترکیب نشوند و بتن شاتکریت در سطح کار دارای برآمدگی هایی باشد.
از شاتکریت خشک عمدتا در کارهایی با حداقل ضخامت 10 سانتی متر استفاده می‌شود. اجرای شاتکریت خشک هزینه کمتری نسبت به شاتکریت تر دارد. از دیگر مزایای این عملیات به هزینه های کمتر و مقاومت بیشتر سطوح پردازش شده، می‌توان اشاره کرد. اما توجه داشته باشید که عملیات شاتکریت خشک عکدتا برای سطوح با حجم کم و فضای محدود قابل اجرا می‌باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر بلاگ انواع مش بندی را می‌توانید مطالعه کنید.
نکات ضروری درمورد اجرای شاتکریت
امروزه با توجه به گسترش استفاده از فرآیند شاتکریت، این عملیات در قالب شاتکریت با مصالح خشک و شاتکریت با مصالح تر اجرا می‌شود. در اجرای شاتکریت باید نکات فنی زیر همواره مورد توجه پیمانکار و ناظر فنی قرار گیرد:
- کنترل میزان شیمان، ماسه، سنگدانه و ایر مواد افزودنی
- کنترل میزان آب مورد نیاز برای ایجاد بتنی منسجم و مستحکم
- کنترل کالیبره تجهیزات و دستگاه شاتکریت
- سالم بودن لوازم شاتکریت از جمله میکسر مورد استفاده در شاتکریت خشک
- بررسی کلی مشخصات فنی شاتکریت توسط مهندس ناظر کار
- فراهم کردن تجهیزات کار توسط پیمانکار پروژه
عیار بتن هنگام اجرای شاتکریت
منظور از عیار بتن شاتکریت درواقع میزان سیمان به کار رفته در واحد حجم است. برای تعیین مقاومت بتن شاتکریت باید اختلاط سیمان و سایر مواد در بتن بطور دقیق محاسبه شود. تناسب میان آب و سیمان در بتن شاتکریت با میزان مقاومت و انسجام بتن نسبت مستقیم دارد. به طوری که هرچه نسبت آب به سیمان کمتر باشد انسجام بتن شاتکریت بیشتر است. به طورکلی رعایت استاندارد شاتکریت در کیفیت نهایی کار بسیار تاثیرگذار است.
برای افزایش دقت در اختلاط مواد در بتن شاتکریت می‌توان از جدول عیار بتن استفاده کرد. در واقع با توجه به نوع کاربرد بتن شاتکریت عیار بتن مشخص می‌شود. معمولا عیار بتن شاتکریت تر حدودا 350 تا 450 کیلوگرم بر سیمان بر متر مکعب می‌باشد که این مقادیر با توجه به محل کاربرد شاتکریت متفاوت است. به عنوان مثال اگر کاربرد بتن شاتکریت برای ترمیم باشد عیار بتن نسبت به کاربرد بتن در پوشش دیواره تونل‌ها متفاوت است.
جهت مطالعه بیشتر اجرای آرماتوربندی و انواع آن کلیک کنید.
کاربرد بتن در اجرای شاتکریت
بتن شاتکریت کاربردهای زیادی دارد، در اینجا چند مورد از کاربردهای اصلی این نوع بتن را معرفی می‌کنیم:
- پوشش فضای داخلی تونل‌ها
- فضای داخلی گنبدها و دیوارها
- تعمیرات سازه‌ها
- ترمیم شکاف‌ها
- ساخت مخازن بتنی با ابعاد بزرگ
- ایجاد شیب
- پوشش استخرها
- سازه‌های صنعتی
مشخصات فنی شاتکریت
یکی از مشخصات فنی شاتکریت پایین بودن اسلامپ این نوع بتن است به همین دلیل در سطوح ترمیمی با ضخامت بسیار کم می‌توان از شاتکریت استفاده کرد. پوشش لایه های نازک و ترمیم سطوح با استفاده از شاتکریت به دلیل زودگیر بودن این بتن نیز می‌باشد. چسبندگی بالای بتن و انقباش کم، از دیگر مشخصات فنی شاتکریت است که سبب شده از این نوع بتن در سطوح حساس و با ضخامت کم استفاده شود.
بیشتر بخوانید: نقش خرپا در ساختمان
قیمت شاتکریت
عوامل زیادی در قسمت بتن شاتکریت تاثیرگذار است. مواد و لوازم شاتکریت برای اجرای این عملیات و مساحت کار، تعیین کننده قیمت شاتکریت است. علاوه بر هزینه‌های دستگاه شاتکریت در هنگام عملیات، هزینه مصالح کاربردی از جمله سیمان نیز عامل اصلی در هزینه‌های اجرای شاتکریت است.
جمع بندی نهایی اجرای شاتکریت
بتن شاتکریت در ساختمان سازی بسیار کاربردی است علاوه براین دارای مزایای بسیار زیادی نسبت به عملیات بتن ریزی سنتی می‌باشد. شاتکریت عمدتا در ترمیم سطوح کف و دیواره، تقویت و تعمیر سازه‌ها به کار می‌رود. دوروش کاربردی در اجرای شاتکریت شامل روش شاتکریت خشک و شاتکریت مرطوب است. در روش شاتکریت خشک مصالح خشک باهم ترکیب شده و وارد دستگاه می‌شود و درحین کار آب مورد نیاز به بتن اضافه می‌شود. در روش بتن تر مصالح با در نظر گرفتن عیار بتن شاتکریت به صورت محلول وارد دستگاه می‌شوند. با توجه به سطح مورد نظر روش اجرایی انتخاب می‌شود، به طورکلی هر دو روش شاتکریت بسیار کاربردی و مقرون به صرفه هستند.
نظرات