فرآیند فرمینگ ورق گالوانیزه و انواع آن
برای استفاده از ورقهای گالوانیزه در صنایع مختلف، ابتدا باید عملیات فرمینگ بر روی آنها انجام شود. این فرآیند شکل‌دهی، ورق‌ها را برای کاربردهای گوناگون آماده می‌کند. در واقع، با استفاده از دستگاه رول فرمینگ، طرحهای شناخته‌شده‌ای مانند سفال، ذوزنقه، کرکره سینوسی و شادولاین ایجاد می‌شوند. با توجه به کاربرد گسترده این ورق‌ها، در ادامه مقاله قصد داریم شما را با عملیات فرمینگ و طرحهای مختلف آن بیشتر آشنا کنیم. همچنین به بررسی لیست قیمت ورق گالوانیزه و دلایل تفاوت نرخ آنها در مدل‌های گوناگون خواهیم پرداخت.
فهرست
فرمینگ ورق گالوانیزه
ورقهای گالوانیزه به دلیل طول عمر بالا و توانایی مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی یکی از انواع پرکاربرد ورقهای فولادی در صنایع مختلف هستند. اما برای این که بتوان از این ورق‌ها استفاده نمود نیاز است که شکل‌ها آنها تغییر نماید. به همین جهت ورقهای گالوانیزه، پس از عملیات گالوانیزاسیون یا رنگ شدن تحت فرآیندی به نام فرمینگ ورق گالوانیزه قرار میگیرند تا به شکل مورد نیاز مشتریان درآیند. ورقهای گالوانیزه تحت چنین عملیاتی به شکل لوله یا کرکره درمی‌آیند تا برای صنایع مختلف مفید باشند.
یک دستگاه فرمینگ می‌تواند شکل و کاربرد ورق گالوانیزه را تغییر دهد. بعد از اینکه ورق گالوانیزه داخل دستگاه فرمینگ قرار گرفت، شکل جدیدی پیدا کرده و برای نصب آماده میشود. شکل‌دهی به ورق‌ها با استفاده از قالب فرمینگ صورت می‌پذیرد و هر قالب دستگاه فرمینگ منحصربه‌فرد بوده و برای کاربری خاصی استفاده میشود. همچنین روش‌های مورد استفاده برای انجام فرآیند فرمینگ ورق گالوانیزه متفاوت هستند و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. به همین جهت در ادامه به بررسی فرآیند فرمینگ ورق گالوانیزه خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: فرمینگ چیست؟
فرآیند فرمینگ ورق گالوانیزه
فرآیند فرمینگ ورق گالوانیزه بعد از رنگ شدن ورق گالوانیزه توسط کوره‌های متفاوت و مواد شیمیایی مناسب آغاز میشود. به طور کلی فرآیند فرمینگ گالوانیزه به این صورت است که ورقهای گالوانیزه وارد دستگاه فرمینگ میشود و روی غلتک‌های فولادی به حرکت در می‌آید. سپس به دلیل وارد آمدن فشار به ورق گالوانیزه توسط ابزارهایی به نام پانچ به شکل قالب فرمینگ مورد نظر در می‌آید.
ورق گالوانیزه فرمینگ به دو روش نورد گرم و سرد تولید میشود. انتخاب روش با توجه به ضخامت ورق گالوانیزه صورت میگیرد که در ادامه به بررسی دقیق تر آنها خواهیم پرداخت.
فُرمینگ گرم چیست؟
از آنجایی که شکل دهی ورقهای گالوانیزه ضخیم نیاز به فشار بسیار زیادی دارد، جهت تسهیل فرآیند فرمینگ ورق گالوانیزه دمای ورق را بالا می‌برند تا راحت تر شکل بگیرد. به همین جهت به این روش فرمینگ ورق، فرمینگ گرم گفته میشود. در روش فُرمینگ گرم تنظیم دما بسیار مهم است و در صورت کم و یا زیاد شدن حرارت، احتمال نابودی محصولات وجود دارد. به همین علت، تنها تعداد معدودی از کارخانه‌ها از روش نورد گرم برای تولید ورق گالوانیزه فرمینگ شده استفاده می‌نمایند و درنتیجه این محصولات از قیمت زیادی برخوردار هستند.
فُرمینگ سرد چیست؟
برای فرم دهی به ورقهای گالوانیزه ای که ضخامت کمی دارند، نیاز نیست که دمای آنها را زیاد بالا ببرند به همین جهت از روش نورد سرد استفاده میشود. این روش با سهولت و سرعت بیشتری انجام میشود و بسیار پرکاربرد تر از روش فرمینگ گرم می‌باشد.
مزایای فرمینگ ورق گالوانیزه
مزایای فرمینگ ورق گالوانیزهورقهای گالوانیزه که تحت عملیات فرمینگ قرار میگیرند در کنار داشتن تمام مزیت‌های ورق گالوانیزه ساده مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ زدگی، ویژگی‌های جدیدی کسب می‌کنند که استفاده از ورق گالوانیزه فرمینگ شده را برای صنایع مختلف جذاب تر می‌نماید. برخی از مزایای فرمینگ ورقهای گالوانیزه عبارتند از:
-
- فرایند فرمینگ باعث افزایش استحکام و تحمل بار ورق گالوانیزه میشود.
-
- با به کارگیری قالب‌های مختلف فرمینگ، تنوع کاربرد ورقهای گالوانیزه افزایش پیدا می‌کند.
-
- فرمینگ ورق گالوانیزه حمل و نقل ورق را آسان تر می‌نماید.
-
- فرآیند جوشکاری و نصب ورق گالوانیزه را راحتر می‌کند.
- باعث تغییر ظاهر ورق گالوانیزه و زیباتر شدن آن میشود.
انواع ورق فرمینگ
انواع فرمینگ گالوانیزه در دو مدل قابل بررسی خواهد بود: تیپ سفالی یا پالرمو و تیپ شیروانی. ورق شیروانی برای ساخت سقف خانه‌ها مورد استفاده قرار میگیرد و طرحهای مختلفی دارد. پرکاربردترین فرم‌های شیروانی طرح ذوزنقه، کرکره سینوسی و شادولاین هستند که هریک کاربری خاصی دارند. تیپ پالرمو یکی از طرحهای جدید ورق گالوانیزه است که یک فرم سفالی به شمار می‌رود و برای ورق‌هایی با ضخامت ۰.۵ میلی‌متر قابل اجرا خواهد بود.
فرم عرشه فولادی، فرم ذوزنقه، فرم فرانسوی یا سفالی، فرم دیواری، دامپا، کانکس و نما از جمله اشکال تیپ پالرمو هستند؛ شایان‌ذکر است که هر یک از فرم‌های نام برده شده، کاربردهای خاص خود را دارند. برای مثال از ورق دامپا برای بخش داخلی جداره‌ها و پوشش سقف استفاده می‌کنند یا اینکه ورق شیروانی را برای ساخت سقف کاذب به کار می‌برند.
انواع فرمینگ ورق گالوانیزه
همان گونه که گفته شد برای فرمینگ ورق گالوانیزه از طرحهای مختلفی استفاده میشود که مهم ترین آنها عبارتند از طرح فرمینگ سفالی، شادولاین، ذوزنقه و کرکره سینوسی . هر یک از این طرحهای فرمینگ ورق کاربرد خاص خود را دارند. به همین جهت در ادامه کاربردهای آنها را به تفصیل شرح خواهیم داد:
طرح فرمینگ ذوزنقه ورق گالوانیزه
طرح ذوزنقه یکی از مهم‌ترین فرم‌های ورق گالوانیزه است که با موج‌های مربع شکل شناخته میشود. طرح فرمینگ ذوزنقه ورق گالوانیزه خود دارای زیرمجموعه ای است که طرحهای نما، دامپا و آبرو درآن قرار میگیرند. ویژگی‌هایی مانند قدرت مقاومت بالا در برابر رطوبت، قیمت مناسب، وزن کم، ایمنی بالا در برابر حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله و زیبایی ظاهری، از مزایای این طرح فرمینگ ورق گالوانیزه محسوب می‌شوند. علاوه بر این گالوانیزه بودن باعث شده تا این نوع از ورق‌ها، مقاومت بالایی در برابر رطوبت و باران از خود نشان دهند به همین جهت فرمینگ ذوزنقه ورق گالوانیزه به یکی از طرحهای محبوب در ساخت خانه‌های شمال کشور تبدیل شده است. شکل موج فرمینگ ذوزنقه ورق گالوانیزه باعث شده است که نصب این نوع ورق گالوانیزه آسان تر شود و هیچ محدودیت طولی برای آن وجود نداشته باشد. بنابراین با توجه به سفارش مشتری می‌توان آن را در طول و عرض دلخواه تولید نمود. یک نکته مهم درباره ورقهای طرح ذوزنقه این است که نسبت به طرحهای دیگر، کارایی کمتری برای پوشش سقف و دیوارهای ساختمان دارند.
بیشتر بدانید: خمکاری ورق گالوانیزه
کاربرد فرمینگ ذوزنقه
اگر بخواهیم فهرستی از کاربردهای فرمینگ ذوزنقه را نام ببریم، باید به مواردی همچون:
-
- حصار اطراف ساختمان‌ها
-
- حصار اطراف زمین کشاورزی
-
- سقف سوله‌های ورزشی یا صنعتی و سقف‌های شیروانی
-
- و درنهایت ساخت ساندویچ پانل‌های سقف اشاره کنیم.
فرمینگ ذوزنقه می‌تواند به‌عنوان تیرچه سفال در زمینه ساخت سقف ساختمان مفید باشد، که این مورد یکی از کاربردهای موثر ورق گالوانیزه نیز محسوب میشود. استفاده از تیرچه‌های سفالی به تازگی رایج شده و نیازمند آن است که با ورق عرشه فولادی، فرم داده شوند. در ابتدای مبحث به فرم آبرو، نما و دامپا اشاره کردیم؛ حال می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که هر یک از آنها چه کاربردی در حوزه ساخت‌وساز دارند؟
در پاسخ به این سوال چنین گفته میشود که برای پوشش داخلی دیواره‌ها و سقف از طرح دامپا استفاده می‌کنند. فرمینگ ذوزنقه ورق گالوانیزه با طرح آبرو نیز به تناسب عنوانش برای پوشش سقف به کار می‌رود تا سقف از گزند رطوبت و باران در امان باشد. ورقهای گالوانیزه نما نیز به‌عنوان یک کانال پیش ساخته بر روی سقف شیروانی قرار میگیرند تا بتوانند رطوبت را در مسیر صحیح هدایت کرده و آن را از سقف ساختمان خارج کنند.
بیشتر بخوانید: برش لیزر گالوانیزه
فرمینگ گالوانیزه با طرح شادولاین
یکی از زیباترین طرحهای فرمینگ ورق گالوانیزه، طرح شادولاین می‌باشد. این طرح شبیه به طرح فرمینگ ذوزنقه ورق گالوانیزه است و طرحی کلاسیک محسوب میشود. از طرح شادولاین ابتدا بر روی ساندویچ پانل استفاده می‌شد ولی به مرور زمان به دلیل زیبایی خاص این طرح، تقاضا برای آن افزایش پیدا نمود و بر روی سقف‌های مختلف اجرا گردید. قیمت طرح شادولاین نسبت به طرحهای دیگر بالاتر است، اما از آنجایی که زیرا زیبایی بصری در نمای ساختمان‌ها اهمیت بسزایی دارد و این طرح ساختمان‌ها را از حالت سنتی خارج می‌کند استفاده از آن را توجیه می‌کند. دراقع فرمینگ ورق گالوانیزه با طرح شادولاین به دلیل آن که با ظرافت خاصی طراحی و ساخته شده برای نمای خارجی ساختمان‌ها گزینه بسیار مناسبی می‌باشد. زیبایی منحصربه‌فرد این ورق‌ها، موارد استفاده از ورق شادولاین را افزایش داده است.
کاربرد ورق شادولاین
زیبایی ظاهری و ظرافتی که در ساخت ورق شادولاین به‌کار رفته، سبب شده تا این ورق‌ها برای پوشش ظاهری سقف مفید باشند؛ برای مثال در هنگام ساخت سقف‌های شیروانی از این طرح استفاده می‌کنند. برای ساخت پارکینگ، کارگاه و سایه بان‌ها، ورقهای زیبای شادولاین را به‌کار می‌برند. ورقهای شادولاین برای ساخت انواع اتاقک فلزی و خانه‌های پیش ساخته، سقف و دیوار کاذب و پارتیشن‌بندی سالن‌های کارخانه‌ای یا کارگاهی نیز کاربرد دارند.
فرمینگ گالوانیزه با طرح سفال
فرمینگ گالوانیزه با طرح سفال استفاده از سفال برای ساخت سقف خانه‌ها از گذشته تا به امروز (به‌خصوص در مناطق پرباران) رواج داشته است. امروزه با گسترش و مقرون به صرفه بودن استفاده از ورقهای گالوانیزه طرح سفال، مهندسین برای ساخت سقف شیروانی خانه‌ها از ورق گالوانیزه با طرح سفال استفاده می‌کنند. این مورد سبب شد تا استفاده از سفال واقعی برای ساخت سقف خانه‌ها منسوخ گردد. با توجه به تقاضای بسیار زیاد برای ورق گالوانیزه با طرح سفال امروزه این نوع ورق فولادی در طرح های مختلف پالرمو، ژنوا و پرچین با استفاده از ورق رنگی و گالوانیزه باضخامت ۰.۴ تا ۰.۶ میل تولید می‌گردد. مهم‌ترین ویژگی‌های ورق فرمینگ طرح سفال در موارد زیر خلاصه میشود:
-
- زیبایی ظاهری: این ورق‌ها قابل رنگ شدن هستند و به سادگی آسیب نمی‌بینند.
-
- وزن کم
-
- ایمنی بالا
-
- مقاومت بالا و قدرت استحکام بهینه
-
- طول عمر استاندارد
-
- عدم شکستگی؛ ورقهای گالوانیزه طرح سفال برخلاف سفال واقعی پس از مدتی آسیب نخواهند دید.
کاربرد ورق طرح سفال
مواردی مانند عایق‌کاری سقف و دیوار، پوشش سقف سوله‌ها، ساخت دیواره و سقف آلاچیق، سقف‌های شیروانی، سقف شیب‌دار و ساخت سردر پارکینگ‌ها و منازل از کاربردهای ورق گالوانیزه طرح سفال به شمار می‌روند.
بیشتر بخوانید: تفاوت فولاد ضد زنگ و فولاد گالوانیزه
فرمینگ گالوانیزه با طرح کرکره سینوسی
لقب قدیمی‌ترین طرح فرمینگ گالوانیزه، مختص ورق کرکره سینوسی است. در این فرمینگ موج‌های مدور با فاصله‌ای کم در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند تا شکل ظاهری طرح کرکره سینوسی را تشکیل دهند. قیمت ورق طرح کرکره سینوسی نسبت به سایر فرمینگ‌های ورق گالوانیزه کمتر است و این امر سبب شده تا محبوبیت بالایی در میان مشتریان و مصرف‌کنندگان داشته باشد.
خریداران برای پوشش سقف‌های خود می‌توانند از رنگ و طرحهای متنوع ورق کرکره سینوسی، بهره ببرند. توجه داشته باشید که اگر می‌خواهید ورق گالوانیزه رنگی خریداری کنید، باید هزینه بیشتری بپردازید. شایان‌ذکر است که برای ساخت ورق کرکره سینوسی، از پایه آهنی استفاده می‌کنند تا میزان آسیب‌پذیری آن در برابر باران و رطوبت کاهش یابد.
کاربرد ورق کرکره سینوسی
گفتیم که برای ساخت ورقهای کرکره سینوسی از پایه آهنی استفاده می‌کنند تا مقاومت و استحکام آن بهینه شود؛ چنین ویژگی سبب شده تا این نوع از فرمینگ‌های ورق گالوانیزه، برای ساخت سقف شیروانی ساختمان، پارکینگ یا ویلا گزینه مناسبی باشد. یکی از کاربردهای ورق کرکره سینوسی، به ساخت سقف و بدنه سوله‌های صنعتی یا ورزشی مربوط میشود.
مقاومت بالای این فرمینگ سبب شده است تا ورق کرکره سینوسی برای ساخت هتل، منازل روستایی، کارخانه‌های صنعتی، فضاهای باز مانند باغ، ویلا و مراکز نمایشگاهی نیز انتخاب استانداردی باشد. از دیگر کاربری‌های فرمینگ سینوسی می‌توان به ساخت کرکره مغازه‌ها اشاره کرد؛ انعطاف بالا، قیمت مناسب، وزن و استحکام بهینه ورق کرکره سینوسی، این فرمینگ را به یک گزینه محبوب و پرتیراژ مبدل نموده است.
در ادامه بخوانید: اتصالات گالوانیزه
جمع‌بندی
ورق گالوانیزه به تنهایی کاربردهای خاص خود را دارد، اما زمانی که تحت عملیات فرمینگ و شکل‌دهی قرار میگیرد، تغییر می‌کند و کاربری‌های بیشتری خواهد داشت. این عملیات توسط دستگاه رول فرمینگ انجام شده و طرحهای مختلفی مانند ذوزنقه، شادولاین، سفال و کرکره سینوسی خلق خواهند شد.
انواع فرمینگ‌های ورق گالوانیزه برای موقعیت‌های خاصی کاربردی دارند و علی‌الخصوص می‌توانند برای حوزه ساخت‌وساز نیز مفید باشند. هر فرد می‌تواند باتوجه به نیاز فنی، بودجه مالی، قیمت، کاربرد و مشخصات فنی، هریک از انواع فرمینگ ورق گالوانیزه را بخرد.
