در مورد کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی، سؤالات زیادی توسط تأمین‌کنندگان و عموم مشتریان متریال‌های فلزی مطرح می‌شود. در درجه اول و پیش از پرداختن به این مباحث، لازم است به این‌که چرا ورق سیاه در صنعت مورد استقبال قرار گرفته، اشاره کنیم. علاوه‌برآن و در ادامه به‌صورت مفصل صحبت خواهیم کرد.
ورق سیاه چیست؟
در حال حاضر و بر اساس فروش کارخانه‌ها، ورق سیاه یکی از محبوب‌ترین و متداول‌ترین متریال‌های صنعتی با هزینه ساخت و تولید کم است. در دنیا ورق‌ها به روش‌های نورد گرم و سرد تولید می‌شوند. ورق سیاه از فرایند نورد گرم به دست می‌آید و همان ورق نورد گرمی است که در بازار ممکن است با این اسم نیز شناخته شود.
اساسی‌ترین مسئله در مورد دامنه کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی، مرتبط با قیمت ورق سیاه است. ورق سیاه به شکل شیت، رول و یا در اندازه‌های سفارشی‌سازی شده، در حوزه ساختمان، تولید انواع متریال‌های پتروشیمی و… استفاده می‌شود. از طرفی ورق‌های روغنی نیز به شکل گالوانیزه و رنگی از ساختار نورد سرد حاصل می‌شوند که ضخامت آن‌ها به‌مراتب نسبت به نمونه ورق سیاه کم‌تر است. لازم به ذکر است که قیمت ورق سیاه از قیمت ورق 516 هم تاثیر می‌پذیرد.
انواع ورق سیاه
محصولات نفت گاز و پتروشیمی، نیاز به خصیصه‌ها و ویژگی‌های کیفیتی و ساختاری خاصی دارند. عموماً هم انواع ورق سیاه به دو شکل رول فرم و فابریک تولید می‌شود. دسته‌بندی نیز برای ورق‌های سیاه در نظر گرفته می‌شود که بر اساس دامنه کاربرد ورق سیاه تعریف می‌گردد:
ورق سیاه صنعتی
تولید ورق سیاه تعیین‌کننده نوع کاربرد آن خواهد بود. st ۵۲، A283 – GR C، A285-GR C، A516 –GR ۶۰ ,۷۰ کل دسته‌بندی‌هایی هستند که برای مدل مورداستفاده در پتروشیمی عرضه می‌شوند. از این ورق‌ها برای ساخت انواع سد، پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی و صدالبته مخزن سازی در کارگاه‌ها، کارخانه‌ها و شرکت‌ها استفاده می‌شود. پیش‌ازاین هم اشاره داشتیم که انواع ورق سیاه به شکل رول و شیت تولید می‌شوند. رول و شیت در ضخامتم 15 میلی‌متر خواهد بود و سایز 15 میلی‌متر به بالاتر، صرفاً محدوده شیت خام را در برمی‌گیرد. چون اساساً امکان رول کردن این نوع ورق وجود ندارد. پس در ابتدا می‌توان گفت که کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی بیشتر مایل به تولید انواع مخازن نفت و گاز است.
ورق سیاه معمولی
ورق سیاه معمولی در استاندارد ST37 ساخته می‌شود و در حوزه‌های ساختمان، کارگاهی، سوله سازی و… مورد استفاده قرار گرفته و یکی از پرفروش‌ترین‌ها در بازار است. کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی البته فارغ از این دسته‌بندی در گستره انواع مدل‌های صنعتی مشخص و مورد بررسی قرار می‌گیرد. همان‌طور که اشاره کردیم ورق سیاه معمولی همچون کاربرد پروفیل سیاه در نهایت کاربردی در محدوده استفاده روزمره در کارخانه‌های تولید محصولات و مشتقات ساختمانی دارد.
مهم‌ترین کاربرد ورق سیاه در پتروشیمی
حال که با انواع ورق سیاه آشنا شدیم، لازم است اشاره دقیق و مستقیم به این موضوع داشته باشیم که آیا لوله سیاه درزدار، محصولات مشابه، مخازن و… واقعاً با این متریال ساخته می‌شوند؟ گستره استفاده از ورق‌های سیاه صنعتی زیاد است. کارخانه‌ها همواره به جهت تجهیز مسیرهای انتقال و شریان‌های عبوری خود، به آن نیاز دارند. اما آیا امکان استفاده و از این کاربرد بهینه، در سایر زمینه‌ها نیز وجود دارد؟
کاربرد ورق سیاه در پتروشی: ساخت لوله‌های نفتی
یکی از مشتقات اصلی که حاصل از ورق سیاه و کاربرد ورق سیاه در پتروشیمی خواهد بود، مربوط به تولید لوله‌هایی است که به جهت انتقال سیالات نفتی و جریان‌های گازی مورداستفاده قرار می‌گیرند. از ورق سیاه بنا به این که مقاومت فوق‌العاده‌ای در مقابل اکسید، خوردگی، زنگ‌زدگی و سایش و مواد پتروشیمی دارد در ساخت انواع لوله‌های نفتی استفاده خواهد شد.
کاربرد ورق سیاه در پتروشیمی: تولید سیلندر گاز
سیلندرهای گاز در واقع مخازن تحت فشاری هستند که عملیات ذخیره‌سازی CNG و LPG درون آن‌ها انجام می‌شود، سایز و ضخامت مورد استفاده در این مخازن، از جمله کلیدی‌ترین و مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده است، اما درهرحال باید خاطرنشان شد که مدل‌های مختلفی دارند و در بازار تحت دسته‌بندی‌های گوناگون یافت می‌شوند.
کابرد ورق سیاه در پتروشیمی: صنایع فلزی سنگین نفتی
در پالایشگاه‌ها و در تصاویری که در تلویزیون مشاهده می‌کنید، احتمالاً با مخازن بزرگی روبرو شده‌اید که شبیه به سیلو هستند. این مخازن به جهت انجام عملیات تقطیر و تبدیل متریال‌ها و مشتقات نفت خام مورد استفاده قرار می‌گیرند. دسته‌بندی‌های گوناگونی دارند و در علم مهندسی پتروشیمی، هرکدام با عناوین انحصاری شناخته می‌شوند. یکی از کلیدی‌ترین، اساسی‌ترین و مهم‌ترین زمینه‌های کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی، مربوط به ساخت انواع متریال‌های فلزی بزرگ و سنگین خواهد بود.
کاربرد ورق سیاه در پتروشیمی: ساخت تانکر و مخزن
از دیگر زمینه‌های کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی، به شکل ویژه‌ای می‌توان به ساخت تانکرها اشاره کرد. این تانکرها به طبع در پروژه‌های نفت و پتروشیمی حاوی مواد نفتی هستند. اما ممکن است این سوال هم برای شما مطرح شود که چرا کاربرد ورق سیاه در صنعت نفت تا این حد موردتوجه قرار گرفته است، مگر امکان استفاده از جایگزینی برای آن نیست. اصلاً ورق سیاه چه خصیصه‌هایی دارد که در دنیای نفت و گاز که تا این حد حساس هستند مورداستفاده قرار می‌گیرد.
ویژگی و مشخصات ورق سیاه
تفاوت ورق سیاه st52 و ورق سیاه st37 قبلاً و در مقالات دیگر پیوان ذکر شد که شاید تا حدی در مورد هرکدام از این دو محصول و خصوصیاتی که دارند، توضیحات لازم را برای شما روشن و بر اساس حوزه استفاده‌ای که در این مقاله در مورد آن صحبت کردیم، قابل‌درک سازد. شاید بتوان گفت مواردی که در ادامه ذکر می‌شود، بیشتر اشاره به مزایای ورق سیاه خواهد داشت.
خواص مکانیکی استاندارد ورق سیاه st47
برخلاف نمونه‌های نورد سرد، در ساخت ورق سیاه ساختار به شکل قابل‌توجهی مقاوم‌سازی شده و در حال حاضر، می‌توان گفت که ورق سیاه یکی از بهترین گزینه‌های قابل‌استفاده در شرایطی است که نیاز به مقاومت در مقابل اکسید خواهد بود. از طرفی این خواص مکانیکی به شکلی تنظیم شده است که در نهایت ورق هم ساختار خود را در برابر رطوبت، خوردگی و اکسید حفظ می‌کند و هم‌توان کافی برای نگه‌داری مواد نفتی و مشتقات پتروشیمی را در اختیار می‌گذارد.
چقرمگی بالا ورق st37
یکی دیگر از نکات مهم در مورد انتخاب کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی و محبوبیت آن، چقرمگی خواهد بود. منظور از چقرمگی، استحکام، مقاومت و سختی ورق خواهد بود. ورق‌های سیاه می‌توانند با مقاومت مثال‌زدنی، استحکام خود را همواره حفظ کنند و نرخ سختی آن‌ها، نسبت به‌تمامی روش‌های تولید به‌مراتب بهتر است.
خاصیت چکش خواری ورق سیاه
موضوع مهم دیگر در مورد این که ما اشاره داشتیم به این مسئله که دامنه کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی ویژه است، مرتبط با خاصیت چکش خواری بالای آن خواهد بود. ساخت یک سوله، منبع نفت و مخزن گاز، نیاز به عملیات پردازش با فلزکاری خواهد داشت. اصطلاحاً هم این تعریف در دنیای فلزات تحت عنوان چکش خواری شناخته می‌شود.
مقاومت در مقابل خوردگی نسبت به ورق نورد سرد
در مقایسه با ورق‌های روغنی که بارها در مورد آن‌ها صحبت کردیم، انواع ورق نورد گرم، به‌مراتب مقاومت بهتری نسبت به نورد سرد دارند. ایجاد خوردگی یکی از اصلی‌ترین، مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مشکلاتی است که همواره متریال‌هایی که در مجموعه‌های پتروشیمی مورداستفاده قرار می‌گیرند را تهدید می‌کنند، این مشکل با ورق‌های سیاه تا حد زیادی حل شده است.
نداشتن تنش‌های حرارتی
در ساخت انواع ورق‌های روغنی و… عملیات حرارتی انجام می‌شود که به‌هرحال به مقاومت و ساختار کششی ورق‌ها آسیب می‌زند. این باعث می‌شود که ما ورق روغنی را در مقایسه با دامنه کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی، مردود کنیم. تمت هیچ تنشی در این ورق وجود ندارد و در نتیجه به‌راحتی می‌توان از آن برای ساخت انواع منابع نفتی و سوله‌های پتروشیمی و مخزن گاز استفاده کرد.
قیمت مناسب
کارخانه‌های زیادی در ایران در زمینه تولید انواع ورق سیاه فعالیت می‌کنند، فولاد مبارکه، اکسین خوزستان، کاویان و فولاد گیلان از جمله این عناوین و نام‌ها هستند. هرکدام از این شرکت‌ها توان خود را خرج بازار ایران می‌کنند و به‌عنوان لیبل‌های معتبر در آسیا و خاورمیانه شناخته می‌شوند. مزیت آخر و دلیل کلیدی مهمی که سبب شده است ورق‌های سیاه در صنایع نفت مورداستفاده قرار بگیرند، قیمت مناسب آن‌ها خواهد بود. می‌توانید قیمت ورق سیاه اکسین خوزستان را بر اساس نیاز خود، در فروشگاه پیوان بررسی کنید.
جمع‌بندی نهایی
همواره انتخاب متریال ساخت و مشتقات تولید یک فراوری، اهمیت زیادی برای کارخانه‌ها، شرکت‌ها، مجموعه‌های تولیدی و برندها دارد. در دنیای نفت و پتروشیمی، ورق‌های سیاه به دلیل خواص عالی محبوبیت زیادی دارند. در حال حاضر و با وضعیت فعلی، نمی‌توان ایراد خاصی به انواع ورق سیاه گرفت. در نتیجه کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی برای شرکت‌های دولتی و خصوصی از روز هم روشن‌تر است.
قیمت ورق سیاه وابسته به قیمت جهانی فلزات، نفت، حامل‌های سوخت، حمل‌ونقل و صدالبته ارز دستخوش تغییر خواهد شد. به بازار ایران نیز مثل بسیاری از کشورهای جهان، تحت‌تأثیر عوامل محیطی و درون کشوری هم خواهد بود. در مورد کاربرد ورق سیاه در صنعت پتروشیمی صحبت کردیم و به این موضوع اشاره داشتیم که خاصیت چکشی خواری بالا، مقاومت در مقابل خوردگی نسبت به ورق‌های نورد سرد، مقاومت ارتجاعی استاندارد، خواص مکانیکی به‌مراتب بهتر و بهبودیافته از جمله اصلی‌ترین و کلیدی‌ترین عواملی است که باعث می‌شود، در حال حاضر ورق سیاه پای ثابت تولید انواع مشتقات صنعتی، مخزن‌ها، محفظه‌ها و فضاهای نگه‌داری مواد نفتی، گازی و پتروشیمی باشد که می‌تواند شامل نفت گاز، نفت و بنزین شود.
