تفاوت میلگرد ساده و آجدار

میلگرد، یکی از مهم‌ترین اجزای هر سازه بتنی، برای تمامی فعالان صنعت ساخت‌وساز نامی آشنا است. این آرماتورهای فولادی که به دو دسته میلگرد ساده و آجدار تقسیم می‌شوند، نقش حیاتی در افزایش استحکام سازه‌ها دارند. میلگرد ساده بدون هیچ نوع آج است و در سازه‌هایی که نیاز به انعطاف‌پذیری بیشتری دارند به‌کار می‌رود، در حالی‌که میلگرد آجدار با برآمدگی‌های روی سطح خود، پیوند قوی‌تری با بتن ایجاد می‌کند و استحکام سازه را افزایش می‌دهد. تفاوت میلگرد ساده و آجدار در ویژگی‌های فنی و مکانیکی، نحوه استفاده و مقاومت‌شان در سازه‌ها، کلید انتخاب صحیح میلگرد برای پروژه‌های مختلف است.

میلگرد ساده چیست؟

میلگرد ساده، نوعی از میلگرد است که با نمایی صاف و صیقلی خود، توجه بسیاری را جلب می‌کند. این میلگردها فاقد آج و زائده‌های سطحی هستند و به همین دلیل، نقش محدودی در افزایش مقاومت کششی بتن ایفا می‌کنند. در صنعت ساختمان‌سازی، میلگردهای ساده به‌طور محدود مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این میلگردها در قطرهای متنوعی، از 6 تا 200 میلی‌متر، و به طول‌های 6 یا 12 متر تولید و به بازار عرضه می‌شوند. هر یک از این سایزها کاربرد خاص خود را دارد. نکته جالب این است که میلگردهای ساده در مقایسه با دیگر انواع میلگرد، از مقاومت کششی کمتری برخوردارند و به همین دلیل در دسته فولادهای نرم قرار می‌گیرند.برای خواندن مقاله کامل پیوان درباره این موضوع کلیک کنید.

میلگرد آجدار چیست؟

میلگرد آجدار، نوعی میلگرد است که در سطح خارجی خود دارای برش‌هایی به نام آج می‌باشد. این برش‌ها به‌طور قابل توجهی قدرت چسبندگی میلگرد را به بتن افزایش می‌دهند، به‌گونه‌ای که بتن به راحتی به میلگرد می‌چسبد و این اتصال به‌قدری مستحکم است که میلگرد به سادگی از بتن بیرون کشیده نمی‌شود. وظیفه اصلی این نوع میلگرد، افزایش استحکام و مقاومت بتن در سازه‌ها است.

میلگرد آجدار در دو شکل شاخه و کلاف تولید می‌شود و سایزهای آن بین 5.5 تا 40 میلی‌متر متغیر است. جالب است بدانید که این میلگردها با نام‌های A1، A2، A3 و A4 شناخته می‌شوند؛ در این میان، نام A1 به میلگردهای ساده اختصاص دارد و سه شماره دیگر به انواع مختلف میلگرد آجدار تعلق می‌گیرد. تفاوت اصلی این میلگردها در تعداد آج‌هاست؛ به‌طور مثال، میلگرد A2 دارای آج‌های کمتری است و با افزایش شماره تا A4، میزان آج‌ها افزایش می‌یابد. اگر درباره این میلگرد کنجکاو شدیم پیشنهاد ما مقاله پیوان درباره این موضوع است.

بررسی ویژگی‌های میلگرد ساده و آجدار

میلگردها به عنوان اجزای اساسی صنعت ساخت‌و‌ساز، به دو دسته اصلی ساده و آجدار تقسیم می‌شوند. میلگرد ساده، که به میلگرد A1 نیز مشهور است، فاقد دنده و برجستگی بوده و به عنوان یک نوع فولاد نرم شناخته می‌شود. از سوی دیگر، میلگردهای آجدار شامل انواع A2، A3 و A4 هستند که با برآمدگی‌های مشخص و یکنواخت خود، ویژگی‌های منحصر به فردی را در زمینه استحکام و چسبندگی به بتن ارائه می‌دهند.

میلگرد ساده

این میلگردها با سطحی گرد و صاف، بدون هیچ‌گونه آج، به نام میلگرد نرم یا میلگرد A1 شناخته می‌شوند. آن‌ها در اندازه‌های متنوع از 6 تا 20 میلی‌متر و به طول‌های 6 تا 12 متر در دسترس هستند. به‌سبب نداشتن آج، این نوع میلگرد در عملیات حرارتی قابل استفاده بوده و با ترکیب شیمیایی کم‌کربن خود، قابلیت خمش و تغییر شکل تا 25 درصد را داراست. مورد مصرف این میلگردها در رول‌پلاک‌ها، مارپیچ ستون‌ها و اتصالات انقباضی در جاده‌ها و باندهاست، جایی که نیاز به نرمی و انعطاف‌پذیری احساس می‌شود.

میلگرد آجدار

میلگردهای آجدار، با طراحی خاص خود که شامل آج‌ها و برآمدگی‌های یکنواخت و دوکی‌شکل است، به‌طور قابل توجهی از مشکلات لغزش که در میلگردهای ساده وجود دارد، جلوگیری می‌کنند و چسبندگی بهتری با بتن ایجاد می‌کنند. این میلگردها در مقاطع از قطر 6 تا 50 میلی‌متر تولید می‌شوند و به سه نوع A2، A3 و A4 تقسیم‌بندی می‌شوند.

میلگرد A2

این نوع میلگرد آج‌هایی دارد که در امتداد بدنه به‌صورت یکنواخت و یک‌جهت قرار گرفته‌اند و به همین دلیل به آن “نیمه ترد” نیز می‌گویند. مصرف این میلگرد بیشتر در امور ساختمانی است و توصیه می‌شود در عملیات‌هایی نظیر خم‌کاری و جوشکاری مورد استفاده قرار نگیرد. تغییر شکل در این نوع میلگرد 19 درصد است و به‌نام میلگرد آجدار حلزونی نیز شناخته می‌شود.

میلگرد A3

میلگردهای A3 با برجستگی‌های شیاری، جناقی و هفت‌هشتی شکل خود، امکان تغییر شکل کمتری نسبت به A2 دارند و تنها 14 درصد خواص شکل‌پذیری را دارا هستند. به همین دلیل، استفاده از این نوع میلگرد برای جوشکاری مناسب نیست.

میلگرد A4

میلگرد A4 شباهت زیادی به A3 دارد، با این تفاوت که برجستگی‌ها در جهت مخالف و در امتداد میلگرد قرار دارند. این نوع میلگرد، که به نام “دنده مرده” نیز شناخته می‌شود، از سخت‌ترین نوع میلگردها به شمار می‌آید و برای کارهای سازه‌ای مناسب است. همچنین، به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود، قیمت بالاتری نسبت به سایر انواع میلگرد دارد.

تفاوت میلگرد ساده و آجدار

تفاوت میان میلگرد ساده و آجدار به ابعاد مختلفی تقسیم می‌شود که هرکدام تأثیر بسزایی در کاربرد و عملکرد این دو نوع میلگرد در پروژه‌های ساختمانی دارند. با هم به بررسی ویژگی‌های هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم:

سایز و نوع تولید

میلگردهای ساده در سایزهای 5.5 تا 20 میلی‌متر عرضه می‌شوند و معمولاً در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی به‌کار می‌روند. از طرف دیگر، میلگردهای آجدار در سایزهای 5.5 تا 40 میلی‌متر تولید می‌شوند و به‌دلیل مقاومت بالاتر در برابر کشش و فشار، در ساخت سازه‌های مستحکم‌تر استفاده می‌گردند.

مواد تشکیل‌دهنده

میلگردهای ساده و آجدار می‌توانند از جنس‌های متفاوتی همچون فولاد کربن، روکش اپوکسی، گالوانیزه، و حتی فایبرگلاس ساخته شوند. میلگردهای آجدار به‌دلیل وجود آج روی سطح، پیوند بهتری با بتن ایجاد می‌کنند و برای استفاده در سازه‌های حساس‌تر مناسب‌ترند.

روش تولید

روش تولید میلگرد می‌تواند شامل فرآیند آلیاژی یا حرارتی (ترمکس) باشد. در روش آلیاژی، فولاد با افزودن فروآلیاژها شکل گرفته و دارای مقاومت یکنواخت است. در روش ترمکس، میلگرد از طریق خنک‌سازی سریع سطحی تولید می‌شود که مناسب‌تر برای شرایط زلزله و فشار نیست.

خواص مکانیکی

میلگردهای ساده (A1) به‌دلیل نداشتن آج، برای جوشکاری و تغییر شکل مناسب‌اند و مقاومت کششی پایینی دارند. میلگردهای آجدار (A2، A3 و A4) به‌دلیل وجود آج در سطوح خود، مقاومت بیشتری دارند و در سازه‌های مستحکم‌تر به‌کار می‌روند. به‌ویژه میلگرد A3 و A4 به دلیل مقاومت بالا در سازه‌های بزرگ استفاده می‌شوند، اما به دلیل سختی زیادشان، جوشکاری و تغییر شکل‌های شدید روی آن‌ها توصیه نمی‌شود.

کاربرد

میلگردهای ساده بیشتر در جاهایی که نیاز به انعطاف و حرکت میلگرد است، مانند رول‌پلاک‌ها و مارپیچ ستون‌ها استفاده می‌شوند. در مقابل، میلگردهای آجدار در کاربردهایی که اتصال قوی میان بتن و میلگرد ضروری است، مانند فونداسیون‌ها و سازه‌های بزرگ به‌کار می‌روند.

جمع بندی