مشخصات ناودانی و نحوه تولید آن را بشناسیم

پروفیل‌های فولادی یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی هستند که در انواع مختلفی تولید می‌شوند. ناودانی فولادی یکی از رایج‌ترین مقاطع فولادی باز است که برای مصارف صنعتی و ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول در بازار به صورت دو مقطع U و C شکل وجود دارد که زاویه‌ی‌ گوشه‌های آنها با هم متفاوت است. ناودانی در کارخانه به روش‌های مختلفی تولید شده و قیمت آن با توجه به روش ساخت، کاربرد و خصوصیات مکانیکی متفاوت است. اگر به دنبال آشنایی با مشخصات ناودانی و کاربردهای این محصول هستید، با پیوان همراه باشید. به علاوه امکان اطلاع از قیمت روز ناودانی در سایت پیوان هم وجود دارد.

معرفی ناودانی

ناودانی نوعی مقطع فولادی باز است که تحت استانداردهای جهانی مشخصی تولید می‌شود. این مقطع فولادی که در زبان انگلیسی به نام U-Channel معروف است؛ از یک بخش افقی به نام جان و دو بخش عمودی به نام بال تشکیل شده است. مقطع ناودانی به دو صورت U و C دیده می‌شود که از لحاظ شکل بال با یکدیگر متفاوت هستند. از جمله مشخصات ناودانی U شکل می‌توان به وجود دو بال مخروطی و از جمله مشخصات ناودانی C می‌توان به دو بال موازی اشاره کرد.

ناودانی دارای جنس‌های مختلفی است که انواع گالوانیزه، استنلس استیل و آلومینیوم از جمله‌ی مهم‌ترین آن‌ها هستند. انواع مختلف ناودانی کاربردهای متفاوتی دارند. برای آشنایی بیشتر با این محصول فولادی مقاله ناودانی چیست؟ پیوان مطالعه کنید.

مشخصات ناودانی

مشخصات ناودانی شامل ابعاد (عرض، ارتفاع و ضخامت)، وزن و نوع ماده اولیه‌ای است که در ساخت آن به کار رفته است. این مشخصات به طور مستقیم بر روی کارایی و استحکام ناودانی تأثیر می‌گذارد. بر اساس نوع و سایز، ناودانی‌ها می‌توانند به عنوان بخشی از سازه‌های فلزی، فریم‌های درب و پنجره، یا حتی در پروژه‌های عمرانی بزرگ به کار روند. جدول‌های استاندارد ناودانی، مانند جدول اشتال، اطلاعات دقیقی از مشخصات ناودانی را ارائه می‌دهند که به مهندسان و طراحان در انتخاب صحیح کمک می‌کند. توجه به مشخصات ناودانی در زمان خرید به دلیل تأثیر آن بر مقاومت سازه و طول عمر پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است.

مشخصات ناودانی اروپایی

ناودانی اروپایی اصطلاحی است که برای ناودانی‌های تولید شده بر اساس استاندارد اروپا مدل UNP به کار برده می‌شود. این استاندارد، ضخامت بیشتر و در نتیجه وزن بیشتری را برای ناودانی‌ها تعریف کرده است. ناودانی‌های تولید شده بر طبق این استاندارد مطابق با وزن‌های اعلام شده در جدول اشتال وزنی ساخته شده و به عبارتی ناودانی سنگین محسوب می‌شوند. ویژگی و مشخصات اصلی ناودانی اروپایی وزن و ضخامت بیشتر است که باعث می‌شود این محصول مقاومت و کیفیت بالاتری داشته و یکی از بهترین گزینه‌های ممکن برای کاربری‌های صنعتی و استفاده در پروژه‌های ساختمانی بزرگ باشد.

مشخصات ناودانی از حیث وزن و اندازه

هر سایز از ناودانی دارای وزن و ابعاد خاصی است که بر اساس نیاز پروژه‌ها انتخاب می‌شود. برای مثال، ناودانی‌های با سایز کوچک‌تر که سبک‌تر هستند، برای سازه‌های ظریف‌تر و ناودانی‌های بزرگ‌تر که وزن بیشتری دارند، برای سازه‌های سنگین‌تر و صنعتی به کار می‌روند. استفاده از این اطلاعات در انتخاب مناسب‌ترین سایز انواع ناودانی اهمیت زیادی دارد، زیرا بر اساس وزن و اندازه، باربری و استحکام سازه تعیین می‌شود. این جدول به معماران و مهندسان کمک می‌کند تا با انتخاب صحیح، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، ایمنی و کارایی سازه‌ها را نیز تضمین کنند.

برای تعیین دقیق سایز انواع ناودانی و همچنین وزن هر سایز، از جدول اشتال ناودانی استفاده می‌شود. این جدول به عنوان مرجع اصلی برای مشخصات فنی ناودانی‌ها شناخته می‌شود و اطلاعات جامعی را درباره ابعاد و وزن ناودانی‌های مختلف در اختیار مهندسان و طراحان قرار می‌دهد. در این جدول، مشخصات فنی مانند ارتفاع، عرض بال‌ها، ضخامت جان و همچنین وزن هر متر ناودانی برای سایز انواع ناودانی درج شده است.

برای به دست آوردن مشخصات ابعادی و وزنی مربوط به ناودانی می‌توان به جدول اشتال ناودانی مراجعه کرد. در جدول زیر، وزن ناودانی در سایزهای مختلف آورده شده است:

ردیف	سایز ناودانی	ضخامت(میلیمتر)	وزن یک متر ناودانی (کلیوگرم)	وزن شاخه 6 متری  (بر حسب کیلو)	وزن شاخه 12 متری (برحسب کیلو)
1	6	6	5	30.4	–
2	6.5	5.5	7	42.5	–
3	8	6	8.6	51.8	103.7
4	10	6	10.6	63.6	127.2
5	12	7	13.5	80.4	160.8
6	14	7	16	–	192
7	16	7.5	19	–	225.6
8	18	8	22	–	264
9	20	8.5	25.3	–	303.6
10	22	9	29.4	–	352.8

روش محاسبه وزن ناودانی چگونه است؟

وزن ناودانی یکی از عوامل کلیدی در تعیین مقاومت، کیفیت و حتی قیمت نهایی آن است. بنابراین، آشنایی با روش‌های دقیق محاسبه وزن ناودانی از اهمیت بالایی برخوردار است. بهترین روش برای به دست آوردن وزن ناودانی، استفاده از جدول اشتال است که تمامی ابعاد ناودانی و مقادیر وزنی مربوط به هر سایز را شامل می‌شود. این جدول به عنوان مرجع استاندارد برای محاسبه وزن در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی به کار می‌رود و اطلاعاتی دقیق در مورد سایز و وزن هر متر از ناودانی را در اختیار شما قرار می‌دهد.
برای محاسبه وزن ناودانی بر اساس ابعاد ناودانی، می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید:

وزن ناودانی = طول ناودانی (متر) * وزن اشتال هر شاخه ناودانی (کیلوگرم بر متر) 

این فرمول برای محاسبه وزن ناودانی سنگین کاربرد دارد و با استفاده از جدول اشتال، وزن مورد نظر برای سایزهای مختلف به راحتی به دست می‌آید. نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که این فرمول تنها برای ناودانی سنگین قابل استفاده است و برای ناودانی سبک نیاز به محاسبات دیگری دارید. همچنین، هرچه وزن واقعی ناودانی به اعداد درج شده در جدول اشتال نزدیک‌تر باشد، کیفیت آن بالاتر ارزیابی می‌شود.
لازم به ذکر است که وزن ناودانی تولیدی در کارخانه‌های مختلف ممکن است با اعداد موجود در جدول اشتال تفاوت داشته باشد، زیرا بیشتر کارخانه‌های تولیدی در ایران، ناودانی سبک تولید می‌کنند. توجه به این تفاوت‌ها در هنگام خرید بسیار اهمیت دارد، چرا که وزن دقیق و ابعاد ناودانی بر میزان مقاومت و کارایی نهایی سازه تأثیرگذار است.

آشنایی با خط تولید ناودانی

در کارخانه‌های تولید ناودانی در سراسر جهان از جمله ایران برای تولید این مقطع فولادی پرمصرف از دو روش پرسی و فابریک استفاده کرده و براساس آن ناودانی‌ها را در دو دسته‌‌ی پرسی و فابریک قرار می‌دهند. مراحل تولید ناودانی به روش پرسی و فابریک به شرح زیر است:

تولید ناودانی به روش پرسی

روش پرسی در حقیقت همان نورد سرد است که در آن برای ساخت پروفیل آهنی ناودانی از ورق‌ فولادی به عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود. در این روش، ساخت ناودانی با استفاده از دستگاه پرس انجام می‌شود. البته در حال حاضر استفاده از دستگاه رول فرمینگ برای ساخت ناودانی به روش نورد سرد هم رواج پیدا کرده است.

در زمان تولید ناودانی صنعتی به روش پرس ابتدا ورق فولادی در اندازه و ضخامت مشخص که مساوی با مجموع عرض بال‌ها و جان ناودانی است، برش داده شده و بعد از آن در طی فرآیند خم‌کاری و شکل‌دهی به شکل ناودانی در می‌آید. اگر قدرت پرس دستگاه بیشتر باشد، محصول بیشتر حالت ناودانی C پیدا می‌کند؛ در مقابل با کم بودن قدرت پرس دستگاه، محصول به شکل ناودانی U در می‌آید. 

تولید ناودانی به روش فابریک

روش فابریک همان نورد گرم وسرد است که برای تولید بسیاری از مقاطع فولادی از جمله تیرآهن و میلگرد استفاده می‌شود. تنها تفاوت در روش فابریک ساخت ناودانی این است که فشار کمتری بر جان ناودانی وارد می‌شود. تمرکز اصلی بر روی شکل‌دهی بال است. در مرحله اول، شمش‌ها در کوره گرم می‌شوند. سپس، این شمش‌ها از بین چند غلتک عبور می‌کنند. این فرایند باعث می‌شود تا ناودانی باریک شود. در نهایت، شمش به شکل ناودانی در می‌آید.

در روش نورد سرد، پس از گرم کردن و انجام نورد گرم بر روی شمش‌ها، اجازه داده می‌شود تا به آهستگی سرد شوند. سپس عملیات نورد با دقت بیشتری روی ناودانی اعمال می‌شود. به همین دلیل ناودانی‌های تولید شده با روش نورد سرد کیفیت بهتری در مقایسه با ناودانی‌های نورد گرم دارد. 

مهم‌ترین تولیدکنندگان داخلی ناودانی

کارخانه‌های زیادی در ایران به کار تولید ناودانی مشغول هستند و در حقیقت بیشتر کارخانه‌های تولید‌کننده نبشی، انواع ناودانی آهنی را هم تولید کرده و روانه‌ی بازار می‌کنند. در ادامه به معرفی برترین تولیدکنندگان ناودانی فولادی در ایران می‌پردازیم.

• کارخانه فولاد ناب تبریز
• کارخانه نورد فولاد تهران
• فولاد البرز غرب
• ناودانی دهشیر یزد
• کارخانه شکفته مشهد
• صنایع فولاد کوهپایه

سخن پایانی

• انواع ناودانی بر چه اساسی دسته‌بندی می‌شوند؟

  ناودانی‌ها بر اساس جنس (فولادی، آلومینیومی، گالوانیزه) و شکل ظاهری (لندنی، جعبه‌ای) دسته‌بندی می‌شوند.

• نحوه تولید ناودانی چگونه است؟

  ناودانی‌ها با استفاده از فرایند نورد گرم یا سرد تولید می‌شوند و شکل‌دهی آن‌ها از ورق‌های فولادی یا دیگر فلزات انجام می‌گیرد.