هنگامی که دو ماده بر روی سطح یکدیگر لغزش داشته باشند، باعث از بین رفتن ذرات سطحی آن‌ها می‌شود، که به آن سایش گفته می‌شود. قطعات و ورق‌های فولادی که در صنایع کاربرد دارند پس از مدتی که تحت بار یا سرویس قرار می‌گیرند، دچار سایش یا فرسودگی شده و قابلیت‌های خود را از دست می‌دهند. به همین علت تولیدکنندگان برای جلوگیری از سایش و افزایش عمر محصولات، ورق‌های ضد سایش را تولید کرده‌اند.
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که
ورق ضد سایش چیست؟ ورق ضد سایشی نوعی ورق فولادی بوده که آن را از فولادی که آلیاژ سختی دارد تهیه می‌کنند.
معرفی انواع ورق ضد سایش
همانطور که گفتیم
ورق ضد سایش ورقی است که از فولادی با عناصر آلیاژی سخت تهیه می‌شود، زیرا هنگامی که میزان سختی و کربن آن بالا باشد ورق دچار خراش نمی‌شود. ورق‌های ضد سایش، دارای سختی 400، 450، 500، 550 و 600 برینل و حتی بالاتر نیز هستند و معمولا بر همین اساس، آن‌ها را نام‌گذاری می‌کنند.
در ادامه این مطلب در نظر داریم در مورد نحوه تولید
ورق ضد سایش، برند‌های معروف سازنده آن و کاربردهایش صحبت کنیم.
نحوه تولید ورق ضد سایش
این نوع ورق همانند دیگر محصولات آهنی و فولادی از سنگ آهن، کربن و عناصر آلیاژی ساخته
می‌شود. همانطور که می‌دانید سنگ آهن دارای مقداری ناخالصی بوده، پس در کارخانه‌های
محصولات فولادی ابتدا سنگ آهن را در کوره انفجاری ذوب کرده و مواد نامطلوب از آن جدا می‌کنند.
سپس کربن، عناصر ضد اکسیداسیون و سایر عناصر آلیاژی به این ماده ذوب شده اضافه می‌شود.
عناصر آلیاژی شامل کربن، منگنز، نیکل، کروم و بور است، که هر کدام از آن‌ها داری خواص فیزیکی و
شیمیایی منحصر به فردی هستند و در خاصیت محصول نهایی تاثیر می‌گذارند.
پس از انجام عملیات بالا نوبت فرایند نورد گرم است، که طی آن ابتدا شمش فولادی را در دمای بالاتر
از 900 درجه سانتی‌گراد حرارت می‌دهند، سپس با استفاده از غلتک‌های مخصوص آن را به ضخامت
مطلوب که بین 6 تا 75 میلی‌متر است می‌رسانند. در نهایت پس از رسیدن به ضخامت مطلوب، با
استفاده از دستگاه برش ورق‌ها برش می‌خورند.
بهترین برند‌های ورق ضد سایش
شرکت‌های مختلفی این نوع ورق را تولید می‌کنند، برای شناسایی بهتر این نوع ورق،
انواع ورق ضد سایش که توسط بهترین برند‌ها تولید می‌شوند را برای شما گردآوری کرده‌ایم:
ورق ضد سایش هاردوکس (Hardox)
سختی ورق‌های هاردوکس معمولا 400، 450، 500، است. که از ورق 400 و 500 در صنایع داخلی کاربرد دارد. به دلیل کربن بالا در آلیاژ آن استحکام به نسبت کمی دارد به همین دلیل در ساخت ساختمان مناسب نیست، اما برای برخورد با مواد ساینده مناسب است.
انواع ورق هاردوکس
ورق هاردوکس 400
عناصر آلیاژی ورق هاردوکس 400 دارای حدود 0٫3 درصد کربن، 0٫7 درصد سیلیسیم، 1٫6 درصد منگنز، 0٫5 الی ۲٫4 درصد کروم، 0٫6 درصد مولیبدن، 1٫5 درصد نیکل و مقادیر ناچیزی از عناصر فسفر، گوگرد و بور می باشد. که در این نوع ورق میزان کربن، کروم و نیکل با توجه به ضخامت متفاوت است.
ورق هاردوکس 450
عناصر آلیاژی ورق هاردوکس 450 دارای حدود 0٫۲6 درصد کربن، 0٫7 درصد سیلیسیم، 1٫6 درصد منگنز، 1٫4 درصد کروم، 0٫6 درصد مولیبدن، 1٫5 درصد نیکل و مقدار کمی عناصر فسفر، گوگرد و بور است.
ورق هاردوکس 500
عناصر آلیاژی ورق هاردوکس 500 دارای حدود 0٫3 درصد کربن، 0٫7 درصد سیلیسیم، 1٫6 درصد منگنز، 1٫5 درصد کروم، 0٫6 درصد مولیبدن، 1٫5 درصد نیکل و مقادیر ناچیزی از عناصر فسفر، گوگرد و بور است.
ورق ضد سایش دورستات (ِDurostat)
سختی این نوع ورق بین 400 الی 600 برینل بوده، قابلیت چکش‌خواری و جوشکاری آن به نسبت سایر ورق‌ها بیشتر است. از این برند در صنایع معدن، تولید سیمان، لوازم کشاورزی و لایروبها استفاده می‌شود.
ورق ضد سایش ولداکس (Weldox):
ورق‌هایی که توسط برند ولداکس تولید می‌شوند، به دلیل عناصر آلیاژی کنار، قابلیت جوشکاری، چکش‌خواری و استحکام بسیار زیادی دارند. همین مساله باعث شده تا در صنایع عمرانی و خودروسازی از آن‌ها استفاده شود. درجه سختی ورق‌های این برند بین 700 تا 1300 بوده و ضخامت آن‌ها بین 4 تا 1400 میلی‌متر است.
ورق ضد سایش کرسابرو (Creusabro)
مهمترین ویژگی‌های ورق این برند چکش‌خواری بالا، جوشکاری مطلوب و فر‌م‌پذیری مناسب است، به علاوه خاصیت ضد سایشی بیشتری نسبت به سابگیر برند‌ها دارد. کروم، مولیبدن و تیتانیوم اصلی ترین عناصر آلیاژی آن هستند. از این نوع ورق در صنایع معدن، سیمان و فولاد سازی استفاده می‌کنند.
کاربرد و ویژگی‌های ورق ضد سایش
از
ورق ضد سایش معمولا در معادن سنگ، آسیاب‌ها و هر صنعتی یا فرایندی که سایش در آن زیاد باشد، استفاده می‌شود. مانند وسایل حمل مصالح ساختمانی،لایروبها و نوار نقاله همچنین در صنعت ماشین‌سازی، تولید سیمان و ادوات کشاورزی از این مدل ورق استفاده می‌شود.
زیرا
ورق ضد سایش داری ویژگی‌های زیر است:
- چون از آلیاژی با سختی بالا تولید می‌شود، عمر طولانی دارد.
- در برابر ضربه، سایش و ضربه مقاوم است.
- دارای خاصیت شکل‌پذیری است.
- استحکام بالایی دارد.
- قابلیت جوشکاری دارد.
- هزینه نگهداری آن پایین است.
