با اینکه ایران در حوزه معدنکاری قدمتی دیرینه دارد، اما سیاستگذاری اشتباه باعث شده که وضعیت معدنکاری در کشورمان در مقایسه همچون عربستان و امارات عقبتر باشد. حالا کارشناسان باور دارند که ایران باید با همکاری با این کشورها سطح معدنکاری خود را توسعه دهد، چراکه امروز کشورهای حوزه خلیجفارس در این عرصه پیشران هستند. با توجه به اینکه آنها به سمت اجرای پروژههای جدید رفتهاند، در نتیجه ما هم باید سیاستها را دنبال کنیم.
موضوع دیگری که امروز برای معدنیها کلیدی است، بحث مشخص شدن وزیر صمت است. با توجه به اینکه بالاخره بعد از مدتی وزیر صنعت، معدن و تجارت مشخص شد با توجه به سابقه صنعتی که دارد، حتما بخش معدن را در اولویت تصمیمات خود قرار دهد. هر چند در دورههای قبل کمتر وزیری را دیدیم که به طور خاص دغدغهمند بخش معدن باشد، اما انتظار میرود وزیر جدید به بخش معدن بیشتر از گذشتگان بها دهد. برخی کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس دیرتر از ما استراتژی جایگزین معدن را شروع و برخی دیگر هم زودتر از ما شروع کردهاند.
عربستان از سال 1997 میلادی که دستور تاسیس شرکت معادن را بر اساس دستور پادشاه وقت دارد به این حوزه بیشتر بها داد و شاهدیم که معدن در تولید ناخالص داخلی این کشور مطرح شد. امروز شاهدیم که این کشور به طور چشمگیری حرف برای گفتن دارد و به شدت در عرصه معدنکاری مطرح شده است. کشورهای دیگر منطقه نیز این سیاست را دنبال کردهاند که میتوان از امارات، قطر، عمان و پاکستان یاد کرد.
برقراری مجدد روابط سیاسی ایران و عربستان در تمام زمینهها به خصوص معدن و صنایع معدنی تاثیرگذار خواهد بود، زیرا عربستان سعودی پیش از ما موضوع جایگزینی معدن به جای نفت را هدف قرار داده است. این کشور حدود 15 سال از ما در این سیاست جلوتر است و میتواند کمک ایران باشد.
عربستان در طول 10 سال گذشته پیش بینی لازم برای تامین خوراک از منابع خارجی نزدیک را انجام داده است. باید توجه داشته باشیم که عربستان سعودی به طور کامل با مشکل ذخیره سنگآهن مواجه است. البته هر چند ذخایر قطعی سنگآهن عربستان چیزی کمتر از 400 میلیون تن بود، ولی با استخراجهای جدید پیشبینی میشود که این ذخایر حداقل به دو برابر افزایش پیدا کند. لازم به ذکر است که عیار متوسط معادن سنگآهن عربستان زیر 40 درصد است که با عیار متوسط معادن سنگآهن ایران که بین 50 تا 55 درصد است فاصله دارد.
کیوان جعفری طهرانی
تحلیلگر ارشد صنعت