انواع تابلوهای برق از نظر عملکرد و ولتاژ

پیشرفت تکنولوژی با استفاده روزافزون از برق در جهات متفاوت همراه می‌‎باشد. به همین سبب استفاده از انواع تابلوهای برق در سازمان‌ها و کارخانه‌ها و منازل سبب به‌وجود آمدن شاخه‌ای از صنعت گردیده است. این تنوع در انواع تابلوهای برق به سبب تغییر در ساختار، عملکرد، سطح ولتاژهای متفاوت ورودی و خروجی از آن و غیره می‌باشد. جهت آشنایی بیشتر با قیمت ورق سیاه در سایت پیوان می‌توانید کلیک کنید.

انواع تابلوهای برق از نظر ولتاژ

تابلوها از نظر ولتاژ به سه نوع HV (ولتاژ بالا)، MV (ولتاژ متوسط) و LV (ولتاژ ضعیف) تقسیم می‌شوند. تابلو برق فشار ضعیف یا LV توانایی پوشش جریان تا 1 کیلووات را دارد و به دو صورت ایستاده ثابت (فیکس-Fix) یا ایستاده کشویی (Withdrawable) می‌باشد. تابلوهای توزیع برق صنعتی، مسکونی، بانک خازنی، مارشالینگ، پی‌ال‌سی از جمله تابلوهای فشار ضعیف می‌باشند. تابلو برق‌های فشار متوسط یا MV در رنج بین 1 کیلووات تا 36 کیلووات هستند. این تابلوها دارای بدنه، کلید (دژنکتور) و یا کنتاکتور فشار متوسط، رله، باسبار، ترانسفورماتور ولتاژ و جریان، لوازم اندازه‌گیری و تجهیزات کنترلی می‌باشند. تابلوهای فشار متوسط ثابت (Fix) و تابلوهای فشار متوسط کشویی (Withdrawable) در این گروه قرار دارند.

بیشتر بخوانید: دستگاه اندازه‌گیری ولتاژ در تابلو برق

بررسی انواع تابلو برق از جهات متفاوت

نوع ولتاژ	توان پوشش جریان	نوع ایستادگی	کاربردها
LV	تا 1 کیلووات	ایستاده ثابت	صنعتی، مسکونی، بانک خازنی، مارشالینگ، پی‌ال‌سی
LV	تا 1 کیلووات	ایستاده کشویی	صنعتی، مسکونی، بانک خازنی، مارشالینگ، پی‌ال‌سی
MV	1 کیلووات تا 36 کیلووات	ثابت	صنعتی، انتقال، توزیع، فرآیندهای صنعتی
MV	1 کیلووات تا 36 کیلووات	کشویی	صنعتی، انتقال، توزیع، فرآیندهای صنعتی

 

انواع تابلوهای برق از نظر عملکرد و کارایی

• تابلوهای PLC یا قابل برنامه‌ریزی 

انواع تابلوهای برق plc به تدریج جایگزین تابلو برق‌های کنترلی همچون تابلوهای کنترل رله‌ای شده‌اند. زیرا این تابلوها قابلیت کنترل هوشمند و برنامه‌ریزی را دارند. درواقع پی ال سی ابزاری است که با درک نسبی از محیط کار و با پرداخت سیگنال‌های ورودی و پردازش آن‌ها فرمان‌های خروجی لازم را صادر می‌کند. درواقع نوعی مرکز کنترل و صدور فرمان در صنعت امروزی می‌باشد. قابلیت برنامه پذیر بودن PLC یکی از مزایایی است که سبب گشته تا از آن در صنعت‌های مختلف بنا به نیاز آن صنعت مورد استفاده قرار می‎‌گیرد. این تابلوها اکثرا دارای قطعات کمکی از قبیل رله، کانتر، تایمر، مبدل‌های A/D و D/A در ساختار خود می‌باشند.

بیشتر بخوانید: استانداردهای اولیه IP در تابلو برق

• تابلوهای فرمان یا تابلوهای کنترل دور موتور یا کنترل روشنایی 

جهت کنترل موتورهای AC یا DC (درایوها، مدارهای فرمان کنتاکتوری، SOFT STARTER، مدار راه‌اندازی موتور) معمولا از مدار کنترلی که یک مدار سه‌فاز می‌باشد، استفاده می‌شود. می‌توان گفت که مدارهای فرمان و قدرت، پایه و اساس اصلی هر سیستم الکتریکی می‌باشند.

• انواع تابلوهای برق خازنی (بانک خازنی)

معمولا برای کمتر شدن هزینه‌ها و افزایش توان موجود در تجهیزات از بانک خازنی در انواع تابلوهای برق استفاده می‌کنند. در شبکه‌های توزیع فشار ضعیف باهدف افزایش ضریب قدرت (ضریب توان) از این تابلوها استفاده می‌شود. این بانک‌های خازنی اتوماتیک کاربردی‌ترین وسیله برای اصلاح ضریب توان شبکه هستند.

• انواع تابلوهای برق توزیع صنعتی

جهت ﻛﻨﺘﺮل و ﺗﻮزﻳﻊ اﻧﺮژي اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ برق بین واحدهای مختلف صنعتی از انواع تابلوهای برق استفاده می‌شود. در تابلو برق جریان ورودی به مدارهای جداگانه‌ای هدایت می‌شود این تابلوها دارای محفظه‌هایی جهت نصب تجهیزات الکتریکی می‌باشند. از این تابلو برق معمولا در محیط‌های کارخانه‌ای، مصارف عمومی، تامین برق ماشین‌آلات، فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها استفاده می‌شود.

• انواع تابلوهای برق مسکونی

از تابلو برق مسکونی جهت هدایت جریان داخل واحدها و حفاظت در برابر اتصال کوتاه یا نشتی جریان و برق گرفتگی استفاده می‌شود. معمولا سه نوع تابلو برق خانگی ساخته می‌شود.

A) تابلوی عمومی : همان گونه که اسم آن پیداست به صورت همگانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بین اهالی یک ساختمان مشترک است. جهت برق‌رسانی پله‌ها، پارکینگ، بام و حیاط از این تابلو استفاده می‌شود. در این تابلو برق کلید گردان صفر و یک به عنوان کلید اصلی است و معمولا اولین فیوز آن، فشنگی می‌باشد.

B) تابلوی تقسیم هر واحد مسکونی : این تابلو به صورت جداگانه در هر واحد مسکونی قرار می‌گیرد و شامل کلید محافظ جان و فیوزهای مینیاتوری می‌باشد. کلید مورد استفاده در این تابلو از نوع تندکار یا همان نوع B می‌باشد.

C) تابلوی کنتور یا همان تابلوی اصلی : این تابلو برق تمامی واحدهای ساختمان و برق قسمت‌های مشترک مثل راه‌پله یا پارکینگ می‌باشد. کلید این نوع تابلو برق از نوع کلید فیوز همراه با فیوزهای کاردی می‌باشد.

بیشتر بخوانید: انواع کلیدهای مورد استفاده در تابلو برق

جدول بررسی انواع تابلو برق از نظر کارایی و عملکرد

نوع تابلو برق	عملکرد و کارایی	کاربردها
PLC یا قابل برنامه‌ریزی	قابلیت کنترل هوشمند و برنامه‌ریزی، مرکز کنترل و صدور فرمان در صنعت	صنایع مختلف از جمله صنایع تولیدی، خودروسازی، صنایع برق و الکترونیک و …
تابلوهای فرمان یا تابلوهای کنترل دور موتور یا کنترل روشنایی	کنترل موتورهای AC یا DC، کنترل روشنایی و دارای مدار کنترلی برای مدیریت موتورها و روشنایی	صنایع مختلف، معادن، کارخانجات، ساختمان‌ها و …
تابلوهای برق خازنی (بانک خازنی)	اصلاح ضریب توان شبکه، کمک به کاهش هزینه‌ها و افزایش توان موجود در تجهیزات	شبکه‌های توزیع فشار ضعیف، کارخانه‌ها، صنایع بزرگ، ساختمان‌ها و …
تابلوهای برق توزیع صنعتی	توزیع و کنترل برق بین واحدهای مختلف صنعتی، حفاظت و مدیریت بار، اتصال ماشین‌آلات و …	کارخانه‌ها، صنایع مختلف، محیط‌های صنعتی، فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها و …
تابلوهای برق مسکونی	کنترل و حفاظت در واحدهای مسکونی، مدیریت و کنترل برق در ساختمان‌ها	واحدهای مسکونی، ساختمان‌های مسکونی و تجاری، مجتمع‌های مسکونی، مسکونی‌های اداری و …

 

• تابلوهای مارشالینگ (MARSHALING) یا واسطه‌ای

تابلو مارشالینگ درواقع یک تابلو رابط است که ارتباط بین تابلو کنترل مرکزی و جعبه اتصال (Junction Box) را فراهم می‌کند. انواع تابلوهای برق و کابین‌ها در سیستم کنترل تابلو مارشالینگ:

A) تابلو کنترل (سیستم کنترل): شامل کنترلرها، ماژول‌های ورودی و خروجی، ماژول‌های ارتباطی، منبع تغذیه و دیود می‌باشد.

B) تابلو مارشالینگ: سیم کشی این تابلوها به شکل متقاطع می‌باشد. درواقع کابل‌های ورودی از قسمت انتهایی کابین وارد تابلو می‌شوند. در مرحله بعدی به دستگاه‌های حفاظت از اضافه ولتاژ یا برق‌گیر متصل می‌شوند. در صورت عدم نیاز به دستگاه‌های حفاظتی، سیم‌ها به صورت مستقیم به ترمینال‌ها وصل می‌گردند.

C) تابلو مارشالینگ الکترونیکی: جهت ساده‌سازی در مهندسی، نصب و راه‌اندازی سیستم‌ها و کاهش میزان قابل توجهی در هزینه‌ها و افزایش سرعت انجام پروژه می‌شود.

D) تابلو کنترل به همراه مارشالینگ: این تابلو درواقع ترکیب تابلو کنترل و تابلو مارشالینگ می‌باشد که بیشتر در زمانی که تعداد ورودی و خروجی‌های سیستم کم باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. اجزای داخلی این تابلو عبارت ند از کنترل‌کننده‌ها، کارت‌های ورودی و خروجی، منبع تغذیه، ترمینال‌ها، ایزولاتورها و بریرها می‌باشد.

مقایسه انواع تابلو برق

نوع تابلو برق	ویژگی‌ها	کاربردها
PLC	قابلیت کنترل هوشمند و برنامه‌ریزی دارای محیط کاربری کارآمد- استفاده از سیگنال‌های ورودی و خروجی دیجیتال	صنعتی، خودروسازی، فرآیند‌های صنعتی و …
تابلوهای فرمان و کنترل دور موتور و روشنایی	کنترل موتورهای AC یا DC- کاربرد در موتورهای صنعتی و سیستم‌های روشنایی	صنعتی، کارخانه‌ها، ساختمان‌ها و …
تابلوهای برق خازنی	اصلاح ضریب توان- افزایش توان موجود در تجهیزات	شبکه‌های توزیع برق، صنایع، ساختمان‌ها و …
تابلوهای توزیع صنعتی	توزیع برق بین واحدهای مختلف صنعتی- حفاظت در برابر اتصال کوتاه و نشتی جریان	محیط‌های کارخانه‌ای، مصارف عمومی، تامین برق ماشین‌آلات
تابلوهای برق مسکونی	کنترل جریان داخل واحدهای مسکونی- حفاظت در برابر اتصال کوتاه و نشتی جریان	واحدهای مسکونی، ساختمان‌ها و مکان‌های مسکونی

• junction box چیست؟

  جعبه تقاطع یا Junction Box یک دستگاه الکتریکی است که برای اتصال و ایجاد تقاطع بین کابل‌های الکتریکی مختلف استفاده می‌شود. این جعبه‌ها معمولاً دارای یک قاب محافظ بوده و در آن یک سری ترمینال یا کانکتور برای اتصال کابل‌ها به یکدیگر و یا به تجهیزات الکتریکی دیگر موجود است. Junction boxes معمولاً در سیستم‌های برقی ساختمان‌ها، صنایع، و سایر محیط‌های الکتریکی استفاده می‌شوند تا اتصالات برقی را مرتب و ایمن نگه دارند و از خطرات مرتبط با اتصالات برقی جلوگیری کنند.

• تابلو برق مارشالینگ چیست؟

  تابلو برق مارشالینگ یک سیستم مدیریتی برق است که برای کنترل و مدیریت تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی در یک سیستم بزرگتر مانند یک ساختمان، یک صنعت، یک شهر یا یک منطقه استفاده می‌شود. این تابلوها معمولاً شامل سوئیچ‌ها، فیوزها، رله‌ها، کنتاکتورها و دیگر تجهیزات الکتریکی هستند که برای کنترل توزیع برق و مدیریت بار استفاده می‌شوند. هدف اصلی این تابلوها، افزایش کارایی و ایمنی در سیستم برقی استفاده شده و همچنین بهبود عملکرد و کنترل تجهیزات الکتریکی مختلف می‌باشد.